Alþýðublaðið - 24.07.1928, Page 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Ástand Mentaskólans
Ihaldssemi um aðgerðir og eftirlit.
ferhyrndum götum, og mörg etru
áletruð. Á eitt er skorið stórum
stöfum : „Á þessu boröi situr kær-
astan mín.“
því ekkert um það sagt hér, hvort
þörf er þedrra umbóta, sem dóms-
málaráðherra ætlar að láta gera
á skóiahúsmu.
Gluggalausa kenslustofan í fjósinu.
Blikkkassinn í kennarastofunni.
Útskorin borð og flagnaðir veggir.
Dómsmálaráðherraxm, Jónas
Jónssón, bauð í gær' blaðamönn-
um og settum fræðslumá'lastjóra,
Helga Hjörvar, að skoða næst-
æðstu mentastofnun þessa lands,
Hinn almenna mentaskóla. Komu
fræðslumálastjóri og • blaðamenn
frá Alþýðublaðinu, „Tímanum" og
blaði islandsbanka. Örgustu aft-
urhaldsblöðin, „Vörður“ og
„Morgunbl.", ásamt viðrininu
„Vísi“, sendu engan mann — og
auðvitað var það af góðum og
giklum ástæðum. í skólanum var
gestunum til leiðbeinmgar húsa-
meistaxi ríkisins, herra Guðjóin
Samúelsson. Fylgdi hann þerrn um
al'lan skólann, hátt og lágt, uro
bókhJöðuna og leikfimishúsið.
Urðu gestirnir svo hissa á
því, er fyrir augun bar eða þeim
var sagt, að ekki mundu þeir
hafa orðið meira hissa nokkuru
sinni á æfi sinni. Skal nú mokk-
ur hugmynd gefin um • ástand
skólans.
Fyrst er þá frá því að isegja,
að hann hefir ekki verið.. mál-
aður utan eða innan í hvorki
meira né minna en átta ár!(Síð-
ustu átta árin hefir heldur ekki
verið kíttað rneð glúgga. Hvergi
er dúkur á gólfi, nema í'kenn-
arastofunni, enda gólfin mjög s'lit-
in. Verst eru þau í forstofu leik-
fimishússins, undir ofninum í
leikfimissalnum *og í baðherberg-
inu. Mega þeiri er ganga urn gólf-
in í forstofúnni og í baðherberg-
inu, búast við að hverfa þá og
þegar ofan í undirdjúpin — og
ofninn í leikfimissalnium hefir sdg-
3ð þetta hægt og hægt árlega, án
þess að nokkuð hafi verið að
gert. Kvaðst dyravörður vænta
þess, að ofninn sykki nú fyrir
fult og alt mjög bráðlega. En
ofninn er-stór og ínikilúðlegur og
talsverð eftirsjón að honum.
Veggirnir í kenslustofunum eru
skítugir, áletraðir og mjög marg-
víslegir. í surnum stofunum eru
þiljurnar pappaiagðar, og eru
víða stórar flyksur rifnar úr
pappanum. Þá hafa og verið
límdar á mislitar bætur, svo. sem
til prýði. í öðrum, stofum eru
„panel“þiljur og í enn öðrum
spjaldþiljur. I einni eru þiljurnar
af þrenns konar gerð — og mun,
jþað eiga að vera til trlbreytni.
Eru þar bæði spjaldþiljur, pappa-
lagðar þiljur og „paneT'þiljur.
Víða eru þiljurnar skreyttar upp-
dráttum og útskurði eftir iæri-
sveinana — og er margt af þeirri
veggprýði þannig útlitandi, að vel
myndi íhaldinu þykja við eiga,
að ekki væri yfir hana málað
næsta mannsaldurinn. Þá er og
frá íhaldssjónarmiði stórbót að
því, að þegar miðstöðvarofnar
voru settir í stofurnar, en ko'la-
ofnamir teknir burt, var það lát-
ið ókreyft, ,er verja skyldi vegg-
ina frá að hitna um of. ,Eru það
afmarkaðir, hvítir eða mislitir
reitir, ekki ólaglegt augnagaman.
Loftin eru óslétt og skítug, og
sums staðar hefir hrunið úr þeim,
t. d. á ganginum á annari (hæð.
Er sá í stöðugri lífshættu, er þar
leggur leið sína. Hurðir eru surns
staðar skakWbr og skældar — og
til eru þær, sem eru eins <‘og
húndar hafi að þeim lagt tennur
sínar. Miili tveggja kenslustof-
anna er ein slík hurð — og er
hún svo illa útleikin, að mjög
hlýtur að heyrast mál manna miili
stofanna. Geta því lærisveinarnir
hlustað á tvo kennara í einu —
og mun íhaldinu þykja slíkt fyr-
irkomulag framíaramerki. Þess
skal getið, að ein af kenslustotf-
unum er að eins 5x3V2 meter að
stærð. En uppi á hæsta lofti er
geysistór kenslustofa — og er hún
svo fornleg, sem frekast verðu~
á kosið — því að hún er und-
ir súð og líkist mest traustu fjár-
'húsi, bygðu úr rekavið. En forn-
legust og samræmust reglulegum
íhaldshugsunarbætti er þó kenslu-
stofan í fjósinu, því að á henni
er enginn gluggi og í benni eng-
in loftræstiing. Mun íhaldið þar
hafa fundið fyrirkomulag, sem
þeHr í þess augum hreint og beint
alla hugsanlega kosti.
Þá er nú hin víðfræga fata
geymsla. í þeim stofum, sem mest
hefir verið haft við, er fataskáp-
ur í einu horninu. En í hinum
stofunum eru að eins snagar á
veggjunum. í einni stofunni eru
iistamir, sem snagarnir eru á,
negldir yfir dyr, sem ekki eru
notaðar. Þykir íhaldsaugum yndi
að horfa á slíkan útbúnað. í einni
stofunni sagði fræðslumálastjóri
þessa setningu:
•— Nú, þetta er rétt eins og
„Moggi“ lýsiir fangelsimum í
Rússlandd!
Ekki er rétt að gleyma skóla-
borðunum. Þau hafa nú fyrst og
fremst verið mjög ljót og teiðin-
leg ný, svoma frá almennu —
ekkd íhalds — sjóraarmiði, en nú
munu þau þykja frábær á sinn
hátt. Sum eru brím, öranur gul
og enn önnur ómáluð. Mjög eru
þau útskorin. Á sumum eru fer-
hyrningar, á öðrum þríhyrraingar
og á enn öðrum óleistar „aritmet-
iskar" þrautir. Þá eru mörg prýdd
myndum af hjörtum — og körl-
um og konum á ýmsu'in aldri.
Sum eru með haglega gerðum |
Við anddyriið á bakhlið skólans
eru náðhús. Eru þau að eins þrjú.
Þar er andrúmsloftið æskilegt í-
haldsmönnum, sem bera nafn með
réttu. Á náðhúsþiljum exu ýmsar
teikningar og áletranir. Sumar
kynnu einstaika ekki-íhaldsmanni
að þykja frekar klámfengnar. Á
einum veggnum er miðaldra kerrn-
ara við skólann gefinn sérlegur
vitnisburður: „N. N. er djöfuls
drullusokkur og delerant."
f bókasafnshúsinu eru geymd
tvö bókasöfn, skólans og nem-
endá. Bökasafn skólans er mjög
lítið notaið af nemendum, og virð-
Ist það all gálauslega um gengið.
Er miklu rúmi þar illa eytt.
Miklu betri er umgengni öll í
bókasafni nemenda. En í útláns-
stofunni er alt á rúi og stúi —
eins og í leiguíbúð 14. maí eða 1.
október. ,
Loks skal skýrt frá einni a-11-
merkilegri „innréttingu“, sem er
í kennarastofunnd. Á einum veggn-
um er mjög óálitlegur blikkkassi.
Á honurn er hleri, er leikur á
hjörum að neðanverðu. Ef hleri
þessi er opnaður, verður hann
eins konar borð —en á hann er
fest lítið „emailerað“ þvottafat.
Liggur vatnsleiðsla í skápinn, 0g
úr honuni er renna möur í skolp-
fötu, sem unddr hohum stenduir.
En alt þetta samanlagt er þvotta-
skál kennara, háganlega og hug-
vitssamlega tilbúin — og hafa
hinu fuilvalda íslenzka ríkii spar-
ast imeð þessari innréttingu kaup
á þeim hlut, er þykir nú sjálf-
sagður í fle,stum náðhúsanina.
Eins og menn vita, hefir Jón-
as dómsmálamðherra fengdð mik-
ið ámæli íhaldsmanna jafnan, og
ekká mun hanin verða vinsæli hjá
þeim við þær breytingar, sem
hann hefir gert og hygst að láta
geru í Mentaskólanum. Hann
hefir þegar látið setja í banin ný-
tízku loftræstingu. Getur loftdæl-
an, sem komið er fyrir á skamm-
bitalofti skólans, dælt inn í hann
3200 teningsmetrum af hreinu lofti
á klst., og nægir það til að end-
urnýja loftið í skólastofunum
þrem sinnum. Þá hefir verið á-
kveðið, að ein stofan verði gerð
að fatageymsluklefum. Einnig á
að bæta náðhúsin og fjölga þeim
um helming. Á góilfin í skólanum
á að leggja dúka og Mæða loft
og veggi með striga, en striga
en hægara að bæta en pappa,
þannig, að sæmilega færi á. Þá
mun og eiga að rýmka um söfn
skólans, svo að þau geti konrið
að notum,' breyta það fyrsta að
unt er skólaborðunum og iaga
svo til sem unt er á stuttum tíma
eftir margra áxa fyrirmyndar í-
haldsstjórn.
. Lýsingin hér að ofan á núver-
andi ástandi í skólanum ætti að
vera þannig, að menn gætu
glöggvað siig á henni, og skal
Dreng|amétið.
Mótið höfst í fyrrakvöld á í-
þróttavellinum. Orslit urðu sem
hiér segir:
80 metra hlaup:
Þátttakendur voru 7. Fyrstur
varð Ingvar Ólafsson (K. R.) á
9,9 sek. og er það .nýti drengja-
met. Annar var ólafur Tryggva-
son (I. R.) á 10,1 ,sek. og þriðji
Hólmgeir Jónsson (Á.) á 10,7 sek,
Langstökk;
Þátttakendur voru 5. Lengst
stökk Ingvar ÓJáfsson (K; R.)„
5,75 metra og setti nýtt
drengjamet einnig í þvi. Annar
var Ólafur Tryggvason (i. R.),
stökk 5,45 metra og þriðji Há-
kon H. Jónsson (K. R.) 5,13 m.
Spjótkast:
Þátttakendur voru 5. Lengst;
kastaði Ingvar Ólafsson (K. R.),
samanl. 64,78 metra. Aninar var
MaSrna Kristínsson (Á.) 59,32 m*
Þriðji Hákon H. Jónsson (K. R.)
57,13 m.
Þristökk:
Þátttakendur voru 6. Lengst
stökk Ingvar Ólafsson (K. R.),
11,61 metra. Annar Hákon H.
Jónsson (K. R.) 11,16 m. Þriðji
Hólmgeir Jónsson (Á.) 10,44 m.
Metið er 12,06 og á Ingvar ;það„
Kringlukast:
Þátttakendur voru 4. Lengst
kastaði Marino Rristínsson (Á.)
samnl. 62,30 metra, er það met.
Annar Iragvar ólafsson (K. R.)
58,81 m. Þriðji Bjarni Sigurðsson
(Á.) 43,62 m.
1500 metra hlaup: -
Þátttakendur voru 10. Fyrstur
varð Ólafur Guðmundsson (K. R.)
á 4 mín 45,2 sek. ,og setti nýtt
glæsilegt drengjamet. Anmar var
Hólmgeir Jónsson (Á.) á 4 mím. 74
sek. Þriðji Hákon Jónsson (K. R.)
4 mín. 58 sek.
1 gærkveldi var kept í eftir-
farandi íþróttum:
Kúluvarp:
Þátttakendur voru 3. Lengst
kastaði Marino Kristiinsson (Á.)
21,64 m., og er það nýtt met. Ann-
ar varð Ingvar ólafsson (K. R.)
21,48 m. og fór einnig fram .úr.
gamla metinu. Þriðji Hákon H.
Jónsson (K. R.) 14,63 m,
Hástökk:
Þátttakendur 3. Hæst stökk Ing-
var Ólafsson (K. R.) 1,37 m.
(Stökk í aukastökkl 1,45 m.) Ann-
ar Hákon H. Jónsson (K. R.)
1.34V2 m. Þriðji óláfur Tryggva-
son 1,32 m.