Vísir - 19.12.1938, Blaðsíða 3

v I s l h
Gosmökkur og leiftur
sáust í gær yfir
Dyngjufjöllum.
1 Mývatnssveit er talid víst ad um eldsum-
brot sé að ræða, en ekki þrumuveður.
Vísir átti viðtal við Reykjahlíð í morgun og spurði frétta af
gosinu í Dyngjufjöllum, sem menn hafa dregið í efa að væri
gos, heldur öllu frekar eldingar, með því að eldingaveður hefði
gengið yfir Norðurland á þeim tíma er leiftrin sáust.
Húsfreyjan í Reykjaíilíð
skýrði svo frá, að menn í Mý-
vatnssveit, sem málum }>essum
væru kunnugastir, teldu lítinn
vafa á, að um gos væri að ræða,
þótt það væri lítið um sig ^nn
sem komið væri.
1 gær sáust nokkur leiftur,
sem báru yfir Dyngjufjöll og
sáust þau bæði frá Grímsstöð-
um og frá Reykjahlíð. Jóhannes
Sigfinnsson bóndi aðGrímsstöð-
um sá leiftrin á sjötta tímanum
í gær og um sama leyti sá Sig-
urður Einarsson í Reykjalilíð og
Laufey dóttir hans leiftrin og
bar þau austanvert við Bláfjall
frá Reykjahlíð séð.
í gær sáu "gegningamenn frá
Skútustöðum mökk yfir öskju,
sem greiddist sundur eftir þvi
sem ofar dró á himinn, og töldu
þeir að elcki gæti verið um
venjulegt ský að ræða, heldur
reyk frá gosinu.
Menn frá Reykjahlíð telja
fullvíst að um gos sé að ræða
og hyggja það einkum á því, að
þeir hafi margir saman séð eld-
Ur miflnisblðiui)
UapsýsiBBiifls.
Samkvæmt nýjum skýrslum
Hagstofunnar . er hyggingar-
kostnaður í Reykjavík nálega
þrefaldur á við það, sem hann
var 1914. Vinnulaun við liús-
byggingar eru um fimm sinn-
um hærri en 1914, eða 486 á
móti 100.
Á fyrstu 10 mánuðum l>essa
árs höfum vér keypt vörur frá
Þýskalandi fyrir rúml. 10 milj.
kr. Er það meira en nokkru
sinni fyrr. Á sama tima höfum
vér selt þangað vörur fyrir að
eins 6.4 niilj. kr., enda hefir
heyrst, að erfiðlega hafi gengið
undanfarið að ná jöfnuði í við-
skifti. Eln éins og kunnugt er,
hefir viðskiftum liéðan mjög
verið haldið til Þýskalands,
þrátt fyrir óhagstætt verð á
ýmsum vörum, sem vér verðum
að kaupa þar.
Margir innflytjendur hér í
hænum hafa slcýrt hlaðinu svo
frá, að nú gangi sérstaklega erf-
iðlega með yfirfærslu. Virðast
hankarnir vera farnir að taka
upp þá aðferð í seinni tíð, að
leyfa mönnum að greiða lítils-
liáttar af erlendum víxlum.gcgn
því, að afganginum sé fram-
lengt. Á þann liátt hljóta að
myndast skuldir í stórum stíl,
sem lialdið er gangandi jafn-
framt því, sem nýr innflutning-
ur er tekinn til láns.
Einn lesandi blaðsins skrifar
og spyr, hvað sparifjáreigandi
geti gert til þess, að verjast af-
leiðingum gengisfalls, því að nú
virðist mikið um það rætt hér
í bænum. Eg mundi ráðleggja
honum, ef hann er „sannur“
sparifj áreigandi, að láta hvern
dag nægja sína þjáning, án þess
að leggja fé sitt i verðmæti, sem
hjai’ma, sem virtist stafa frá
gosi eða glóandi hrauni, eins og
getið var um hér í blaðinu á
föstudaginn var.
Tíðindamaður Vísis skýrði
frá þvi, að einstaka menn hér
syðra drægju það í efa, að um
gos væri að ræða, og teldu að
eldingar kynnu að hafa vilt
mönnum sýn. Var þá á það bent,
að það væri mjög ósennileg til-
gáta, í fyrsta lagi af þeim or-
sökum, að leiftrin sæust altaf á
sama stað, eða yfir Dyngjufjöll-
um og ennfremm* hefði sést
greinilegur hjarmi af gosi, sein
líktist að engu leyti eldingum,
og í þriðja lagi léti gosið enn á
sér bæra og sæust þessi merki
frá mörgum bæjum í Mývatns-
sveit og efstu bæjurn í Bárðar-
dal.
Við öskufall hefir ekki orðið
vart, en þótt svo sé, telja menn
það ekki óeðlilegt.
Veður er hið ágætasta, hlý-
indi og blíða og jörð að heita
má alauð í bygð.
hann veit ekki glögg skil á. Auk
þess getur enginn um það sagt,
hvort gengislækkun fari hér
fram. Annars er hesta ráðið til
þeirra, sem liræddir eru um að
tapa fé sínu af þessum ástæð-
um, að safna þeim auði, sem
„hvorki mölur né ryð fá grand-
að“.
Samkvæmt fasteignamati var
verðmæti skattskyldra fasteigna
á öllu landinu 1937 tæplega 218
milj. kr. Matsverð á eignum 1
Reykjavík, húsum og lóðum,
var rúmlega 92 miljónir kr.
Verðmæti útfluttra síldaraf-
urða í lok nóvembermánaðar þ.
á. er 16.790 þús. kr., en um
sama leyti siðasta ár var verð-
mætið 18.771 þús. Útflutningur-
inn skiftist þannig hvort árið:
Síld.......5.217 þús. 8.676 þús.
Sildarlýsi 8.298 — 4.589 —
Síldai’mjöl 5.256 — 3.525 —
Eitt hvað mun enn óútflutt af
lýsi og saltsíld.
Á sama tíma liefir verið flutt-
ur út verkaður og óverkaður
saltfiskur á þessu ári fyrir ná-
lega 15 miljónir króna. Er það
lítið eitt meira en i fyrra. ísfisk-
ur og freðfiskur fjnrir 4.8 milj.
króna.
Af útflutningi þessa árs, er
nemur samtals um 52 milj. kr.,
eru landhúnaðarafurðir fyrir
samtals 8.2 milj. króna. Hitt er
nálega alt sjávarafurðir, eða um
83% af útflutningnum.
Næturlæknir:
Alfreð Gíslason, Brávallag. 22,
sími 3894. NæturvörÖur í Lauga-
vegs apóteki og Ingólfs apóteki.
Starf Vetrarhjálparinnar
er að sjá til þess a'ð sem flestir
fátækir hér í bænum öðlist gleði-
leg jól. — Þess vegna, Reykviking-
ar, styrkið og styðjið Vetrarhjálp-
ina. Engin gjöf ler svo lítil, að
hún komi ekki að tilætluðum not-
um. Styrkið gott málefni, og gleðj-
ið fátæka fyrir jólin. Það gefur
yður sjálfum gleðileg jól.
MINNINGAR.
Sönglög eftir Þorvald
Blöndal. Páll ísólfsson
bjó undir prentun. Út-
gefendur: Vigdís G.
Blöndal, Jón Blöndal,
Þorsteinn ö. Stephensen.
Reykjavík 1938.
Þorvaldur læknir Blöndal
þurfti lítt við elli að fást. Hann
andaðist rúmlega þrítugur að
aldri og hafði þá verið meira
og minna sjúkur árum saman.
En lokið liafði hann embættis-
prófi í læknisfræði, þrátt fyrir
veikindin, og starfaði síðast
sem aðstoðarlæknir á sjúki’a-
húsum 1 Danmörku. Hafði mik-
ið að gera og vann meira en
heilsan leyfði.
Þ. Bl. var óvenjulega listelsk-
ur maður, prýðilega hagmæltur,
hafði mikið yndi af skáldskap,
en þó einkum af tónlist. Og
ungur mun hann hafa verið, er
hann tók að fást við sönglaga-
gerð — sér til skemtunar. En ev
liann þroskaðist betur, var hug-
ur hans að hálfu leyti eða meira
bundinn við tónlistina.
Eftir fráfall Þ. BI. ákváðu
nánustu vandamenn hans og
vinir, að gefa út nokkur af
sönglögum hans, og fengu Pál
ísólfsson til að búa þau undir
prentun. Eru nú 33 sönglög
hans út komin í vönduðu og
vel prentuðu hefti.
Sá, sem þetta ritar, má ekki
um tónlist dæma, þvi að þekk-
ing brestur á þeirri göfugu list.
En svo segja þeir, sem betur
vita, að öll sé lögin vel samin,
en sum einkennilega hlý og
fögur. Og mörg þeirra eru sett
við prýðileg kvæði liöfuðskálda.
Þess er að vænta, að söng-
laga-hefti þetta hljóti góðar við-
tölcur lijá tón-elsku fólki. Það
er vel fallið til tælcifærisgjafa,
og verði mjög í hóf stilt.
P. S.
Knattspyrnan á
Englandi.
„Margt fer öðru visi en ætlað
er“ og svo má segja um leikina
á laugardag. Hver bjóst við því,
að Derby C. tapaði heima fyrir
Middlesbrough með 1:4 og Ev-
erton léki það sama gegn
Cliarlton (1:4) ? Þá tók Manch.
U. sig duglega á. Leikar fóru
svo: Arsenal—Stoke C. 4:1;
Aston V.—Leeds U. 2:1; Black-
pool—Birmingham 2:1; Brent-
ford—Manch. U. 2:5; Grimshy
—Leicesler 6:1; Huddersfield
—Preston 3:0; Portsmouth—-
Chelsea 2:1; Sunderland—Liv-
erpool 2:3 og Wolverhampton
—Bollon 1:1.
Röðin er þá þessi:
Leikii Mörlc Stig
Derby Co. 20 40- -23 29
Everton 19 39- -20 27
Liverpool 19 34—16 23
W’hampton 19 29- -15 22
Middleshro’ 19 42- -31 22
Charlton 19 28- -25 22
Grimsby 19 28- -25 21
Leeds U. 19 35- -35 21
Arsenal 19 24—20 19
Aston V. 19 31- -29 19
Bolton W. 19 29- -27 19
Blackpool 19 27- -30 18
Portsmoulli 19 21- -30 18
Sunderland 19 25- -29 17
Stoke C. 19 27- -37 17
Leicester C. 20 26- -36 17
Manch. U. 19 25- -28 16
Iluddersfield 20 26- -33 16
Preston 19 23—30 16
Chelsea 19 22—39 15
Birmingham 20 31- -36 14
Brentford 19 24 -41 14
JT ólabækur
barna og* uxiglixiga^
Sandhóla-Pétur
er bráðskemtileg unglingasaga, enda hafa hirst vinsamleg unnnæli um liana i blöðunuin, fra
þeim kennurunum: Sig. Helgasyni, Ingimar Jóhannessyni, Isak Jónssyni, Hannesi J. Magnns-
syni og Stefáni Júlussyni. — Verð í bandi kr. 4.50. —
Kári litli og Lappi.
Þetta er frumsamin saga með 15 myndum. Saga þessi lýsir vel samlifi þeirra leikbræðraima
Kára og Lappa, og mun mörgum þykja gaman að lesa um }>au æfinýri. Kostar i b. kr. 2.75. —
Áreiðanlega ódýrasta unglingabókin að þessu sinni. —
J ólabækurnar.
Þegar verið er að velja börnunum jólabækurnar, þá er ekki vert að ganga fram hjá gömlia
kunningjunum, sem verða æfinlega nýir vinir fyrir emhverja.
Fyrir stálpuðu unglingana: Fyrir yngri börnin:
Davíð Copperfield ib. kr. 7.50 Örkin lians Nóa ib. kr. 2.75
Landnemar ib. — 6.50 Óli Snarfari ib. — 2.75
Bíbí ib. — 7.50 Fifldjarfi drengurinn ib. — 2.5®
Bíbí fer í langferð ib. — 6.50 Kisubörnin kátu — 2.5®
Árni og Erna ib. — 2.50 Sagan af honum Lubba — 2.0®
Hetjan unga ib. — 2.25 Ottó og Karl 225»
Fást hjá öllum bóksölum. Aðalútsalallijá'Barnabl. „Æskan“.
Hafnarstræti 10—12 (Edinborg).
NB. Gerist áskrifendur að „Æskunni“ næstu daga, og notið hin fáheyrðu kostaboð, sem ang-
lýst voru í dagblöðunum á laugardaginn.
Einn dagnr nr æfi
Shirley
Temple
Sigurdur Einarsson :
Miklir menn
Mjög fróðleg og skemtileg bók'T
Ágæt jólagjöf I
Verö: ób. kr. 4.60, i góðu bandi kr. 6,25.
Börnin
og dýrin
snotur og ódýr myndahók fýrnr
hörnin. Hentug jólagjöf. —
með mörgum stórum og falleg-
um myndum er kærkomnasta
jólabók litlu barnanna.
Bcejar
frettír
Veðrið í morgnn.
1 Reykjavík 6 st., heitast í gær
7, kaldast í nótt 5 st. Úrkoma í
gær og nótt 8.3 mm. Heitast á
landinu í morgun 8 st., Fagurhóls-
mýri og Akureyri; kaldast 4 st., í
Grímsey. — Yfirlit: Grunn lægð
fyrir vestan land. Hæð yfir Norð-
urlöndum. — Horfur: Suðvestur-
land—Vestfjarða: Stinningskaldi á
sunnan og suðvestan. Skúraveður.
Jólin eiga að vera hátíð barnanna.
Það á að gefa börnum brauð
að bíta í á jólunum,
kertaljós og klæðin rauð,
svo komist þau úr bólunum ....
Munið jólasöfnun Mæðrastyrks-
nefndar, opið frá kl. 4—7. Þakk-
látlega tekið við hverri gjöf, sem
orðið gétur til að auka gleði á
heimilum fátækra mæðra, gleði
barnanna. Gerið aðvart í síma 4349,
ef þið eigið óhægt með að senda.
Unnsteinn ólafsson,
skólastjóri, flytur fyrirlestur sinn
í kveld kl. 9, i Kaupþingssalnum,
og er efni fyrirlestrarins: Kartöflu-
rækt. — Ollum er heimill aðgang-
ur, ókeypis, meðan húsrúm leyfir.
Foreldrar.
Athygli skal vakin á augl. frá
„Æskunni", um bárna- og unglinga-
bækur, sem birtist á öðrum stað
í blaðinu í dag.
Skipafregnir.
Gullfoss kemur til Vestmanna-
eyja kl. 8 í kveld, hingað í fyrra-
málið. Goðafoss er í Vestmanna-
eyjum. Brúarfoss er á útleið. Detti-
foss kom kl. 10 í morgun til Vest-
mannaeyja, væntanlegur hingað i
kveld eða nótt. Lagarfoss er í
Kaupmannahöfn. Selfoss kernur
hingað kl. 9 í kveld.
Dðmu-kðpr os frakkur
verða seldir með MIKLUM AFSLÆTTI TEL JÓLÆ
Einnig höfum við Silfurrefaskinn uppsett, Kvöldslá
og Jakka yfir Samkvæmiskj óla„
BESTU JÓLAGJAFIRNAR VERÐA ÁVALT
TÍSKUVÖRUR frá
Klæðaverslun Andrésar Andréssonar h.f.
Laugavegi 3.
Litið í giDflgann
Höfum allskonar jólagjafir.
Fallegt úrval af dömuhöttuna.
Gefum afslátt af höttum til jóla.
Hattastofa Stöbu og Lárettu Hagan.
Austurstræti 3. — Sími; 3890.
Hjúskapur.
Á laugardaginn voru gefin sam-
an í hjónaband af síra Bjarná Jóns-
syni, frk. Ásta Þorkelsdóttir og Hil-
bert Jón Björnsson sjómaður, frá
Viðey. Heimili ungu hjónanna er
á Laugarnesvegi 55.
Peningagjafir til Vetrarhj.
B. B. kr. 30.00, h.f. Völundur
Timburverslun kr. 250.00, starfs-
fólk í Sælgætisgeröin ,,Freyja“ kr.
92.00, Sælgætisgérðin Freyja h.f.
kr. 100.00. — Kærar þakkir. F. h.
Vetrarhjálparinnar. Stefán A. Páls-
son.
Hjúskapur.
1 gær voru gefin saman í hjóna-
band af síra Árna Sigurðssyni ung-
frú Ástrún Guðmundsdóttir og Elí-
as Loftsson, sjómaður. Heimili
þeirra er á Klapparstíg 40.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 19.20 Hljómplöturr Göngir-
lög. 19.33 Skíðamínútur. 19.50
Fréttir. 20.15 Um daginn og veg-
inn. 20.35 Hljómplötur: Létt lög.
20.40 Húsmæðratími: Jólastörfin
(frú Guðbjörg Birkis).
Varðarfélagsfundur-
verður annað kvöld kl. 8J£, I
Varðarhúsinu. — Sig. Kristjáns-
son, alþingismaður, talar um sjáv—
arútvegsmálin. Sig. Kristjánsson er
annar fulltrúi flokksíns í mflK-
þinganefndinni, sem er að rannsaka
tap útvegsins. Mun hann því Iiafe
frá mörgu að segja.
S.R.F.Í.
heldur upp á 20 ára afmæli sitít
í Oddfellowhúsinu í kveld. Þeir,
sem vilja, geta gengið í fclágýð ?!
kveld, u mleið og þeir korrra á sans^
komuna.