Vísir - 10.03.1939, Qupperneq 5
Föstudaginn 10. mars 1939.
V I S I R
5
VÍSIS
Frá Alþingi:
Mepkilegt f#umvarp
til íþpóttalaga.
I síðastliðnu vori skipaði forsætisráðherra níu manna nefnd,
er semdi frumvarp til íþróttalaga og gerði tillögur um,
hvernig koma mætti íþróttamálum okkar á fastan grundvöll.
Þessir menn voru í nefndinni: Pálmi rektor Hannesson, for-
maður, Aðalsteinn Sigmundsson, Erlendur Pétursson, Erling-
ur Pálsson, Guðm. Kr. Guðmundsson, Jón Kaldal, Jón Þor-
steinsson, Óskar Þórðarson og
Nefndin hefir nú samið frv.
og er það borið fram af menta-
málanefnd- Það er í 31 gr. og 6
köflum. Þykir rétt að skýra
lesendum fþróttasíðunnar frá
efni þess að nokkuru.
1. kafli:
UM STJÓRN fÞRÓTTAMÁLA-
Kenslumálaráðherra hefir
umsjón þessara mála, en lion-
um til aðstoðar er íþróttafull-
trúi og íþróttanefnd.
íþróttafulltrúi á að liafa al-
liliða þekkingu á íþróttamálum
og auk þess þelckingu á alm.
uppeldismálum. Skal fulltrúinn
skipaður til 2 ára í senn og vera
launaður af rílcissjóði. Hann á
að hafa þessi störf á hendi,
m- a.:
Umsjón með íþróttastarfsemi
í skólum, vinna að útbreiðslu
og eflingu íþróttanna, veita fé-
lögum og einstaklingum leið-
beiningu og aðstoð um íþrótta-
mál o. þ. h.
fþróttanefnd skal skipað 3
mönnum og tilnefnir stjórn í.
S. í. og stjórn U. M. F- í. hvor
sinn mann. íþróttanefnd starfar
kauplaust og slculu nefndar-
menn búsettir í Reykjavik eða
nágrenni.
Stjórnar nefndin iþróttasjóði,
en hefir annars þessi störf að-
allega: Að vinna að eflingu í-
þróttamála og koma skipulagi
á þau mál o. fl.
2. kafli:
UM ÍÞRÓTTASJÓÐ.
Um liann segir svo i 5. gr.
laganna: „Stofna skal sjóð til
eflingar íþróttum í landinu, og
nefnist liann iþróttasjóður. Al-
Steinþór Sigurðsson.
þingi veitir sjóðnum árlega fé
til ráðstöfunar eða sér honum
fyrir öruggum tekjum á annan
hátt.
Veitir sjóðurinn slyrki til
hverskonar mannvirkja og
tækja, sem miða að bættum
skilyrðum til iþróttaiðkana, til
íþróttaskóla og námskeiða, út-
breiðslu iþrótta o. þ. li.
3. kafli:
UM ÍÞRÓTTIR f SKÓLUM.
Þar segir í 13. grein:
„öll börn á landinu skulu
læra sund, nema þau séu óhæf
til þess, að dómi skólalæknis-
Höfuðáherslu skal leggja á að
kenna bringu- og baksund og
helstu aðferðir við björgunar-
sund og endurlífgun úr drukn-
unarástandi. Skal hver nem-
andi hafa lokið þessu námi fyr-
ir 14 ára aldur og hafa leyst af
hendi ákveðnar raunir í sundi
og björgun, samkvæmt reglu-
gerð, sem ráðhera setur“.
17. gr-; „I öllum barnaskól-
um og öðrum almennum skól-
um skal fara fram kensla í
beilsufræði. Leggja skal sér-
staka áherslu á heilsuvernd,
gildi íþrótta og skaðsemi eitur-
nautna“.
Þar að auki eru i lögunum
ýms önnur þarfleg ákvæði og
nýmæli, sem ætti að verða í-
þróttastarfsemi okkar til efling-
ar á komandi árum, ef lög þessi
ná fram að ganga.
En þá verður líka að vanda
val þeirra manna, sem um þessi
mál eiga að f jalla og þeim eiga
að stjórna. Sé það ekki gert, er
það undir hælinn lagt, hvort
þau nái tilætluðum árangri.
Árni M. Jónsson:
Knattspyrnan á
Englandi.
Áður, en sjálfri kepninni
verÖLU' lýst, mun verða drepið
lauslega á, hvernig „League-an
hefir tekið á sig núverandi
mynd.
Árið 1888 mynduðu tólf þá-
verandi bestu og frægustu
knattspyrnufélög Englands með
sér samband og byrjaði kepni
innan sambandsins þá þegar á
þvi ári.
Mörg félög, sem ekki voru í
sambandinu óskuðu eftir upp-
töku í sambandið og 1892 hafði
fjórum félögum tekist að fá
upptöku og taldi League-an því
16 félög þá. Sama ár voru tólf
bestu félögin af hinum mörgu
umsækjendum valin og leyfð
upptaka í sambandið. Var svo
ákveðið að þau 16 félög, er fyr-
ir voru skyldu vera í sér flokki
eða deild og var sú deild nefnd
I. deild, en hin tólf skyldu verá í
II. deild. Ekki var það fyr en
1920 að hver deild hafði 22 fé-
íög eins og nú er. Þetta sama
ár var bætt við III. deild (suð-
ur) með 22 félög, og árið eftir
III. deild (norður) með sama
félagafjölda.
Síðan hefir League-an ekki
tekið neinum breytingum og er
ósennilegt, að hún geri það á
næstunni.
Öll knattspyrnufélögin innan
sambandsins eru atvinnu-
mannafélög og því ekki íþrótta-
félög í venjulegum skilningi,
lieldur eru þetta lilutafélög,
sem rekin eru eins og hver
önnur fyrirtæki. Kappliðsmenn
eru því ekki meðlimir félag-
anna heldur öllu fremur starfs-
menn. Stjórn hvers félags er
kosin af liluthöfum og ræður
stjórnin sér forstjóra (man-
ager), ritara, skrifstofumenn,
þjálfara og annað starfsfólk
þar iá meðal kappliðsmenn.
Hvert félag á sinn eigin leik-
vang, sem eru raunar mjög
misstórir. Rúma þeir frá 20—-
80 þús. áhorfendur.
Mörg félögin eru mjög auð-
ug og eru það þá helst félögin í
I. deild, eins og t, d. Aston Villa,
Arsenal, Everton og Wolver-
liampton. Tottenham, sem er í
II. deild, er þó talið auðugasta
knattspyrnufélag Englands.
Kappliðsmenn.
Eins og áður er sagt, eru
kappliðsmenn ekki meðlimir
félaganna, lieldur samnings-
bun'dnir starfsmenn. Hver kapp-
liðsmaður er ráðinn gegn viku-
legri peningagreiðslu (6—81
pund, sbr. fyrri greinina).
Eftir fimm ára starf fær liver
maður launauppbót og er það
þá aiinaðlivort ákveðin uppliæð,
t. d. 500 pund eða meira stund-
um, eða þá nettó ágóða eins
leiks.
Flestir kappliðsmenn hafa
eigi aðra atvinnu en knatt-
spyrnuna, en þeir er einnig
stunda aðra atvinnu, verða að
fá samþykki félagsins til þess
og er það venjulega ekki veitt
ef um líkamlegt erfiðisstarf er
að ræða. Margir atvinnuknatt-
spyrnumenn eru barnakennarar
eða kennarar í æðri skólum,
aðrir skrifstofumenn, hljóð-
færaleikarar eða þá jafnvel
læknar. Frægasti knattspyrnu-
maður Skotlands, Tommy
Walker, stúderar guðfræði, og
má af þvi sjá, að knattspyrnu-
menn liafa mismunandi áhuga-
mál. Meira.
Á laugardag fara fram þessir
leikir:
Birmingham
Bolton
Charlton
Chelsea
Leeds United
Leicester City
Liverpool
Manchester U.
Middlesbro’
Preston
Stoke City
W’hampton
Brentford
Blackpool
Grimshy
Arsenal
Huddersfield
Portsmouth
Aston Villa
Everton
Derhy County
Sunderland
í fyrra fóru þessir sömu leik-
ir svo: Birmingham—Wolver-
Iiampton 2:0; Bolton—Brent-
ford 2:0; Charlton—Blackpool
4:1; Clielsea—Grimsby 1:0;
Leeds—Arsenal 0:1; Leicester—
Huddersfield 2:1; Liverpool—
Portsmouth 3:2; Middlesbro’—
Everton 1:2; Preston—Derby C.
4:1 og Stoke—Sunderland 0:0.
skíðaáliurður
er kominn á markaðinn.
Þeir skíðamenn, sem vilja
fylgjast með' timanum
nota eingöngu fyrsta
flokks skíðaáburð. Sparið
yður erfiði með því að nota
hinn rétta MUM-skíða-
áburð, sem er orðinn
uppáliald allra skíðamanna
•
MUM-skíðaáburður fæst
fyrir allskonar færi. —
Hnefaleikaskðii
Þorsteins Gíslasonar.
Hnefaleikar hafa átt ótrúlega
erfitt uppdráttar hér á landi.
Er þetta mest að kenna skiln-
ingsleysi alraennings fyrir á-
gæti þessarar íþróttar. Það er
enginn efi á því að hnefaleikar,
rétt iðkaðir, er góð íþrótt, sem
menn ðettu að veita meiri at-
liygli framvegis.
Einn af þeim mönnum, sem
mest og best hefir unnið að því
að vinna að útbreiðslu og efl-
ingu lmefaleika-íþróttarinnar
hér á landi. er án efa Þorsteinn
Gíslason hnefaleikakennari.
Þorsteinn hefir um mörg ár
haldið uppi hnefaleikakenslu,
hér í bæ, þrátt fyrir slæma að-
stöðu, sérstaklega vegna hús-
næðisleysis og svo skilnings-
leysis fólks. En hann liefir samt
ekki gefist upp og nú virtist
hann loks vera að nálgast tak-
mark sitt, almenningur er far-
inn að meta þessa íþrótt og að-
sókn að skóla Þorsteins evkst
nú óðum, enda liefir hann nú
fengið ágætis liúsnæði fyrir
skólann, er það í Iþróttaskóla
Garðars, Laugavegi 1. Þar liefir
hann öll áliöld og vistlegt liús-
næði. J.
I [rlenðar ibröttafrir
Mikið íþróttalíf í Danmörku.
Samkvæmt nýjum íþrótta-
skýrslum frá Danmörku iðka
77000 menn knattspyrnu þar í
landi, hafa þeir 1300 knatt-
spyrnuvöllum yfic að ráða-
Handknattleik iðka 28000
manns, sem hafa 85 innanhús-
velli og 785 grasvelli til afnota.
11500 iðka tennis, þar af 3600
konur, i 20 tennis- og íþrótta-
höllum með 26 völlum og 852
völlum utan húss.
Fimleika iðka 127000 manns
og nota til þess 1600 fimleika-
og íþróttasali. 12800 iðka frjáls-
ar íþróttir og hafa þeir yfir 121
leikvangi að ráða.
t 100 tíma á sundi.
Argenthiumaður einn, Candi-
otti að nafni, hefir nýlega sett
ný met í þolsundi með þvi að
synda samfleitt i 100 tíma og
33 min.
SÍÍCSíSÍÍÍÍOÍlíÍíKSÍÍOÍÍÖtSOttíííSOÖOÖQCíÍííOÍSíSííOOíÍÖOOíSOÖÍÍÖOOíÍOOttOCOOíÍÍ
•jtsaw
í?
PEYSUR,
BUXUR,
SKÓR,
YETTLINGAR,
Shida-
jafnan fyrirliggjandi.
YERKSMIÐJUÚTSALAN,
Gefjun - Iðunn
Aðalstræti.
1
0
0
o
í?
sOOOOOOOOOOQiSOOOOQOOOOi SOOQOOOi SOiSOOOOOOi sooooooooooooooí
K. R. ij Örutiu á#a.
Knattspyrnufélag Rvikurheldur um þessar mundir hátíðlegt
40 ára afmæli sitt — með kappmótum, íþróttasýningum o. þ-
h. Hét félagið í fyrstu „Fótboltafélag Reykjavíkur“ og voru
stofnendumir ungir menn, sem komu saman í búð Gunnars
Þorbjörnssonar í Aðalstræti (nú versl. Manchester) og ákváðu
að kaupa knött- Lagði hver maður fram 25 aura, en það nægði
ekki fyrir fullu andvirði knattarins. Hann fékst þó — með af-
borgun.
Ur þessu „25-aura-félagi“ er
nú orðið voldugasta íþróttafélag
landsins, bæði að félagafjölda,
unnum afrekum og starfs-
sviði. Þess er þvi eng-
inn kostur að gera því þau skil
i stuttri blaðagrein, sem það
ætti skilið fyrir það starf, sem
það hefir unnið i þágu íþrótta-
lífs okkar og líkamsmentar
landsmanna-i heild.
En þess slcal getið, sem gert
er, og fyrst minst þeirra manna,
sem áttu upptökin að félags-
stofnuninni og hófu þa<5 þjóð-
þrifastarf, sem félagið liefir
síðan unnið.
Stofnendur og félagsmenn
fyrstu árin voru þessir: Pétur
og Þorsteinn Jónssynir, Jóhann
Antonsson, Þorkell Guðmunds-
son, Kjartan og Geir Konráðs-
synir, Björn Pálsson (Kalman),
Davíð Ólafsson, Bjarni ívárs-
son, Guðm. Guðmundsson, Há-
bæ, Guðm. Þorláksson, Guðm.
Þórðarson, Hól, Jón Björnsson,
Bjarni og Kristinn Péturssynir,
Sig. Guðjónsson, Brunnhúsum,
Guðm. Stefánsson, glímumaður
og Kristinn Jóhannsson, Laug-
arnesi. Síðar bættust við smám
saman þeir Jón og Pétur Hall-
dórssynir, Richard Thors, Skúli
Jónsson, Símon Þórðarson, Jón
Þorsteinsson, Árni og Lúðvíg
Einarssynir og Ben. G. Waage-
Fyrstu árin æfðu þessir menp
knattspyi’nuna aðallega sér til
skemtúnar og þá liefir víst
ekki grunað, ftð þessi skemtun
þeirra Og leikur væri grund-
völlurinn, sem K.R. reisti hið
sigursæla merki sitt þ.
Þó kom fyrir að háðir voru
kappleikir, en venjulega voru
þeir þannig, að piltarnir skiftu
með sér liði. T. d. var einn þvi-
likur kappleikur háður árið
1900 og voru þeir bræður Pétur
og Þorsteinn Jónssynir fyrirlið-
ar. Fóru svo leikar, að Péturs-
lið bar hærra hlut og hlaut að
vérðlaunum 25 kr. í peningum,
einn minnispening og heiðurs-
skjal, sem Ben. Gröndal hafði
Þorsteinn Jónsson
(1899—1910).
Ben. G. Waage
(1911—’12).
Árni Einarsson
(1913—’19).
Gunnar Schram
(1920—’22).
Kristján L. Gestsson
(1923—’31).
Guðmundur Ólafsson
(1933—’35).
Erlendur Ó. Pétursson
1932—’33 og 1936—’'39.
15 heimsmet af 16.
Fyrir stuttu síðan setti
Ragnhild Hveger, hin heims-
fræga danska sundmær, nýtt
heimsmet í 100 yards sundi,
frjáls aðferð, og er tími henn-
ar 59 7 sek., og er það y10 úr
sek. betri tími en gamla met-
ið, sem hollenska sundmærin
Willy den Ouden átti.
Þar með hefir Ragnhild
Hveger eignast 15 heimsmet
af 16 í sundi, frjáls aðferð;
að eins 100 metrarnir eftir og
er það spá manna, að hún eigi
eftir að ná þeim einnig.
Heimsmet Ragnhild Hveg-
ers, frjáls aðferð, eru þessi:
100 yards .... 59.7 sek.
200 metrar .... 2.21-7 mín.
220 yards .... 2.25.9 —
300 — .... 3.25-6 —
300 metrar .. . 3.46.9 —
400 — ... 5-06.1 —
440 yards .... 5.12.8 —
500 metrar ... 5.57.9 —
800 — ... 11.11.7 —
880 yards .... 11.16-1 —
1000 —........ 12.36.0 —
1000 metrar ... 14.12.3 —
1500 , — ... 21.45-7 —
1 míla .... 23,11.5 —
Geri aðrir betur!
Eina metið, sem eftir er, á
Willy den Ouden, eru það
100 m. og er 1.04-6 mín.
íþróttafréttir
eru einnig á 8. síðu.