Vísir - 16.01.1940, Síða 1
Ritstjóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Sími: 4578.
Rií itstjórnarskrifstof ur:
t’élagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
fla§:a
LoftáráisiF á ffnskar
r.* .5.^* .
kor§*ir I fiiiiiii
samfleytt*
Frásögn Webfo Millers.
EINKASKEYTI frá United Press. — Khöfn í morgun.
Webb Miller, fréttaritari United Press á vígstöðv-
unum í Finnland, símar í morgun:
í fimm daga samfleytt hafa Rússar haldið
áfram loftárásum á finskar borgir og þorp. Tilgangur-
inn með þessu virðist vera að vekja skelfingu meðal
alþýðu manna. Eykur það á erfiðleika og hrellingar
fólksins, að ákaflega kalt er í veðri. Þannig var í gær
kaldasti dagur, sem komið hefir í Suður-Finnlandi á
10 árum. Var frostið 34 stig á Celsius.
Safnast fólk saman í loft-
varnabyrgjunum og verður að
hafast þar við hríðskjálfandi
ldukkustundum saman, og á
kannske von á að koma að rúst-
um einUm eða logandi báli, þar
sem heimilið var áður. Nota
Rússar bæði sprengikúlur og
íkveikjusprengjur og verður
tjónið oft geísilega míkið, þar
sem hús eru mðrg hygð af
límbri, og í þorpum og bæjum
er oft erfitt að hindra útbreiðslu
eldsins, og þegar kviknar í einu
húsi er hætt við, að eldurinn
breiðist út til margra.
Samkvæmt áreiðanlegum
heimildum, segir Webb Miller,
mun láta nærri að rússneskir
flugmenn hafi varpað niður um
3000 sprengikúlum á um 50
bæi.
Á einstöku stöðum lækkuðu
flugvélar Rússa svo flugið, að
flugmennirnir skutu á fólk af
vélbyssum sinum.
Mest tjón varð af Ioftárásun-
um í Hangö. Ábæ og Viborg og
á eyjunni Koivisto. I Ábæ hefir
fundist venjuleg sprengkúla út-
búin með kveikiþræði. Kom hún
niður án þess að springa. Vekur
það nokkura furðu, að Rússar
skuli nota sprengikúlur með
svo gamaldags útbúnaði, og
þykir það benda til, að birgðir
Rússa af nýtísku sprengikúlum
séu ekki eins miklar og þeir
hafa gumað af.
StlVðí! Sviið,
■ ■ ■
ijðouerjar.
K.höfn í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Völkischer Beobachter seg-
ir í morgun, að fyrir Bretum
vaki að koma í veg fyrir, að
Þjóðverjar geti fengið málma
frá Svíþjóð. Bretar, segir
blaðið, hafa í huga að gera
Svíþjóð að höfuð-hernaðar-
bækistöð, til þess að treysta
aðstöðu sína sem herveldi í
Norður-Evrópu, og hafa
Noreg, Norður-Atlantshaf og
Eystrasalt á sínu valdi.
Fleiri þýsk blöð hafa gefið
hið sama í skyn, en allar
slíkar fregnir eru jafnharðan
bomar til baka í sænskum og
breskum blöðum.
Rússnesku flugmennimir sem í gær (sunnudag) vörpuðu
niður 9 sprengikúlum í nánd við sænska bæinn Luleá í Norr-
land, ætluðu að gera loftárás á Tornea í Finnlandi. Tjón varð
lítið sem ekkert.
Eignatjón varð, mikið í loftárásum Rússa á borgir í Suður-
Finnlandi s. I. sunnudag, einkanlega í Helsingfors og grend.
Margir menn biðu bana. — NRP. — FB.
Hollending-
ar og Belgíu-
menn standa
saman.
Einkaskeyti frá United Press.
K.höfn í morgun.
Að því er Tass-fréttastofan rússneska hermir liefir norska
stjórnin eins og sú sænska svarað rússneskn stjórninni þvi, að
sú skoðun Rússa hafi ekki við rök að styðjast, að Norðmenn
liafi framið lilutleysisbrot með þeim stuðningi, sem Finnum
hefir verið veittur. Norska stjórnin hefir engan þátt átt í árás-
um á Rússa og ekki aðstoðað við að koma á fót skrifstofum,
þar sem menn geta látið skrásetja sig sem sjálfboðaliða í finska
herinn. Norsk stjórnaryfirvöld liafa heldur ekki hvatt til vopna-
eða annara hergagnasendinga til Finnlands. Þótt einstaklingar,
segir norska stjórnin, hafi gengið í finska lierinn, er það eldd
hlutleysisbrot og flutningur á hergögnum yfir Noreg heldur
ekki brot á gildandi aljijóðasamþyktum og reglum, en það er
raunar ekki kunnugt að hergagnaflutningur til Finnlands yfir
Noreg hafi átt sér stað. Norska stjórnin fullvissar sovét-stjórn-
ina um það, að liún muni áfram sem hingað til gæta strang-
asta hlutleysis.' — NRP. -— FB.
í Hollandi og Belgíu er haldið
áfram að gera ýmiskonar var.
úðarráðstafanir og virðist alger
eining vera ríkjandi meðal al-
þýðu manna og í blöðum, að
ráðstafanir ríkisstjórnanna hafi
verið sjálfsagðar. Heldur þykir
hafa dregið úr líkunum fyrir,
að Þjóðverjar hefji innrás í
Holland og Belgíu í bráð, en
eftir þeim fregnum, sem nú ber
ast frá þessum löndum má
ætla, að Hollendingar og Belgíu-
menn standi saman sem ein
þjóð, ef til innrásar kemur,
hvort heldur það verður í Hol-
land eða Belgíu.
200 milj* doll-
ai»a liepnadai*'
lán í Kanada.
London í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Fregn frá Ottawa hermir, að
boðið hafi verið út fyrsta styrj-
aldarlán Canada. Lánsupphæð-
in er 200 miljónir dollarar. Er
áliugi manna í Kanada fyrir því
að leiða styrjöldina til lylcta
sem fyrst mjög mikill. Barátta
er hafin um alt land til þess að
hvetja menn til þess að leggja
fé sitt í styrjaldarverðbréf.
í gær var fyrsti útboðsdagur
lánsins og skrifuðu menn sig
fyrir samtals 114.650.000 doll-
urum.
300 fórust, en 50.000
húsnæSlsIausir eftir
stórbruna í Japan
Tokiofregn hermir, að 300
menn hafi beðið bana, en
50,.000 séu heimiliislausir eftir
eldsvoða þann hinn mikla, sem
geisað hefir í hafnarborginni
Shizuoka, sem er miðstöð mestu
teræktarhéraða í Japan. Eldur-
inn breiddist út af svo miklum
hraða, að slökkvilið og hjálpar-
lið, sem kvatt var á vettvang,
fékk lengi vel ekki við neitt
ráðið.
---------------------
15 NORSIÍIR LÆKNAR
KOMNIR TIL FINNLANDS.
Alls hafa nú 13 norskir lækn-
ar farið íil Finnlands og tveír
lil fara á morgun. - NRP—FB.
Bandaríkjastjóirn
vill fylgjast vel
med því, sem
gerist í Belgíu.
Einkaskeyti frá United Press.
K.höfn í morgun.
Frá Dublin er símað, að
Cudahy sendiherra Bandaríkj-
anna, sem nýlega var skipaður
sendiherra í Brussel, hafi lagt
af stað þangað í skyndi á mánu-
dagskvöld. Hin hraða brottför
Cudahy er talin stafa af því, að
Bandaríkjastjórn hafi talið
nauðynlegt, að hann færi þang-
áð tafarlaust vegna þess hversu
ískyggilega horfir, og gefi henni
upplýsingar jafnóðum um alt,
sem máli skiftir.
LOFTÁRÁSIR RÚSSA Á FINSKA BÆI.
Rússar lialda nú uppi stöðugum árásum á finska bæi og þorp. Þeir hafa beðið ósigra á landi og
geta ekki náð sér niðri á Finnum nema með því að varpa sprengikúlum og íkveikjusprengjum á
þorp og bæi, en lofther Rússa er svo margfalt öflugri en Finna, að Finnar geta í rauninni lítið við-
nám veitt. Þá skorlir árásarflugvélar til þess að hrekja rússnesku flugvélarnar á brott, en loftvam-
ir stærstu borganna eru þó í sæmilegu lagi. Nú biðja Finnar erlendar þjóðir að lijálpa sér um lárás-
arflugvélar. — Rússar senda flugvélar daglega frá eistlensku flugbækistöðvunum sínum til árása á
vesturströnd Finnlands. Mýndin er af finsku þorpi, þar sem eldur geisar eftir loftárás.
Fjiirlög: Noregrs
lögfð fram.
Torp tjármálaráðherra lagði
fjárlagafrumvarpið fyrir Stór-
þingið s.l. laugardag. Útgjöldin
á yfistandandi fjárhagsári nema
900 milj. kr., en eru áætluð 826
á næsta ári. Ráðgert er að leggja
á landvarnaskatt, sem nemi
50% af eignaskattinum, en
landvarnaskatturinn legst að-
eins á 5000 kr. árstekjur og þar
yfir og 25.000 kr. eign og þar
yfir. Ennfremur er lagt til, að
söluskatturinn verði liækkaður
um 10%. Ennfremur vegða
bensin-, tóbaks- og ölskattur
hækkaðir. TiJ hlutleysisvemdar
og birgða verður varið á yfir-
standandi fjárliagsári 200 milj.
kr. og 150 milj. kr. á næsta. Á-
ætlað er að landvarnaskattur-
inn færi 50 milj. í rikissjóð. —
Venjuleg útgjöld lækka um 17
milj. kr. 122 milj. kr. er ráð-
gert að fá að láni. Stjórnin hef-
ir lagt sig í líma með að draga
sem minst úr fjárveitingum til
menningarmála. — NRP—FB.
Norska síjórnin og
sjómehnirnir.
Nygaardsvold forsætisráð-
lierra hefir tilkynt, að ríkis-
stjórnin mundi hið bráðasta
taka afstöðu til kröfunnar um
að norskir sjómenn verði und-
anþegnir skatti af þeirri uppbót
á laun, sem þeir fá, er þeir sigla
um hættusvæði. — NRP—-FB.
Norskt skip rekst á
tundurdufl.
Eimskipið Fredville frá Ar- (
endal rakst á tundurdufl s.l. i
fimtudag er það var dags sigl-
ingu frá ströndum Skotlands. Á
skipinu voru 16 menn. I gær
komu til Kopervik á sænsku
skipi fimm menn af áhöfninni,
en 11 er saknað, og óttast menn
að þeir hafi farist. — NRP—FB ,
Sprenging í stærsta
skipi Dana.
Stærsta skipi Dana, olíuflutn- j
ingaskipinu „Danmark“, 16.400
smálestir að stærð, var rent á
land á sunnudag, að líkindum
eftir að skipið liafði rekist á
tundurdufl. Að minsta kosti er
vist, að sprenging varð í skip-
inu. Skipið var á leið til Dan-
merkur með bensín og olíu-
farm. Á skipinu voru 47 menn
og er ekki kunnugt að neinn
skipverja hafi beðið bana eða
meiðst. — NRP—FB.
ÁREKSTUR MILLI BIFREIÐ-
AR OG JÁRNBRAUTAR.
—-o— j
í gær varð árekstur við
Stange i Noregi ntillx bifreiðar
og járnbrautai’lestar. Fjórir
menn, sem í bifreiðinni voru,
biðu bana, en fai-þegar í lestinni
særðust af x’úðubrotum. NRP
—FB.
Gamla Bíó:
ALFADANS
og BRENNA
í KVÖLD.
Jón bexserkur og
Chaplin skemta.
í kveld fer fram álfadans og
brenna á íþróttavellinum. Er
venjan að sú hátíð fari fram
á þrettándakveld, en völlurinn
var svo blautur þann dag, að
engin tiltök voru að láta dans-
inn og brennuna fara fram þá.
Mjög liefir verið vandað til
þessarar brennu og skemtiat-
riðanna með henni. Liiðrasveit-
in Svanur mun leika undir
stjórn Karls Ó. Runólfsson, en
karlakórinn „Kátir félagar“
syngur undir stjónx Halls Þor-
leifssonar. Þá mun Lárus Ing-
ólfsson koma fram í gerfi
Chaplins, og Leppalúði og börn
lians munu einnig skemta.
Þá kemxir frarn nýr skernti-
kraftur, þótt í’éttara sé að nefna
hann skemtiki’afta vegna þess
live sterkur hann er. Er það
Jón bei-sei’kui’, sem lyftir 500
kg. eins og ekkert sé.
Fólk er ámint um að búast
hlýjum klæðunx, því að ekki
munu allir komast svo nærri
bálinu, að þeir geti ornað sér
við það. Þá ei’u xnenn beðnir að
kaupa aðgöngumiða á leiðinni
upp á völlinn til þess að foi’ð-
ast ti-oðning við innganginn.
HANS LANGDORFF,
skipherra á Graf von Spee, senx
framdi sjálfsmorð í Montevideo,
eftir að hann hafði fyrirskipað
að sökkva skipi sínu. — Lik
Langdoi’ff fanst á gamla keis-
l araveldisfananum þyska.
LIFSGLEÐI.
Ganxla Bíó sýnir á frumsýn-
ingu í kvöld kvikmyndina
„Lifsgleði“ (Joy of living) og
er þetta söngva- og skemtimynd
frá RKO-Pictures, sem hefir
látið gei’a fjölda margar slikar
myndir, senx þótl liafa með af-
bi’igðum góðar.
Aðallilutvex’kin i myndinni
leika Irene Dunne og Douglas
Faii’banks yngri.
Aukamynd er sýnd, ein af
hinum skemlilegu Walt Disney-
teilcn imyndu m.
Leikfélag Reykjavíkur
biður blaðið að velcja athygli á
því, að „Dauðinn nýtur lífsins“
verður sýnt á morgun, en ekki á
finxtudag, eins og venjulega. Sömu-
leiðis skal vakin athygli á því, að
félagið selur nokkra miða á þessa
sýningu á 1.50 stk.
------—*aaaeam>—-------
320 kr. stolið á
knattfoorðsstofu.
Síðdegis í gær var 320 kr.
stolið frá manni einum, er
staddur var í knattborðsstof-
unni Vesturgötu 6.
Maður sá, sem peningunum
var stolið frá, er innheimtu-
maður. Hafði liann verið að
slarfi sínu um daginn, enfórinn
á knattboi’ðsstofuna til þess að
fá sér eitt „parti“, eins og það
er nefnt á máli „leikmanna“.
Fór maðurinn úr jakkanum
til þess að láta liann ekki liefta
leikni sína, en á meðan knatt-
leikurinn fór fram, sá einhver
sér færi á því að stela veski
mannsins, sem var í jakkanum,
en í því voi’U um 320 krónur.
Rannsóknarlögreglan lxefir
þetta mál til meðferðar.