Vísir - 24.01.1940, Qupperneq 1

Ritst jóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Sími: 4578.
Riritst jórnarskrifstof ur:
Í'élagsprenísmiðjan (3. hæð).
30. ár.
Reykjavík, miðvikudaginn 24. janáar 1940.
Af greiðsla:
HVERFISGÓTU 12.
Sími: 3400.
AUGLÝSINGASTJÓRI:
Sími: 2834.
19. tbl.
Rússar halda áfram só
þrátt fyrir gífur-
legt manntj ón.
Öllum áhlaupiam
þeirra hrundið.
EINKASKEYTI frá United Press. — Khöfn í morgun.
Webb Miller, fréttaritari United Press á víg-
stöðvunum í Finnlandi símar í morgun frá
Helsingf ors:
Rússar halda áfram hinni stórfeldu tilraun sinni til
þess að hefja nýja sókn fyrir norðan Ladogavatn, í
því skyni að komast aftan að Mannerheimvíggirðing-
unum, en þeir hafa beðið gífurlegt manntjón, án þess
um teljandi árangur sé að ræða.
Þrátt fyrir það, að þúsundir hermanna hafi þegar
fallið af liði Rússa, senda þeir stöðugt fram nýjar her-
sveitir, en að því er hermt er í tilkynningum Finna
«ru varnarstöðvar finska hersins hvergi í alvarlegri
hættu.
Finnar voru viðbúnir þessari hættu, eins og eg vék
að í skeyti mínu í gær og höfðu búið sig undir að taka
á móti Rússum.
LÖFTÁRÁSUM
HALDIÐ ÁFRAM.
Rássar halda áfram loftárás-
um sínum á finskar borgir og
hefir manntjón aldrei verið eins
mikið á einum degi af völdum
loftárása, síðan er innrásin
hófst, og í gær.
SPRENGIKtJLA EYÐILEGGUR
LOFTVARNABYRGI. — 19
MENN BÍÐA BANA.
Kom sprengikúla niður í
loftvarnabyrgi og biðu 19
manns bana, þeirra meðal kon-
ur og böm, en margir særðust.
LOFTÁRÁSIR
Á SJÚKRAHÚS.
Rússar halda áfram að varpa
sprengikúlum á sjúkrahús og
beið einn læknir bana í gær og
sjö hjúkrunarkonur særðust.
Þá hafa verið gerðar loftárás-
ir á marga staði, þar sem sænsk-
ir sjálfboðaliðar hafa bæki-
stöðvar.
400 RÚSSAR
FRJÓSA 1 HEL.
Við Markajárvi fundu finskir
hermenn lík 400 rússneskra
hermanna í skotgröfum. Her-
menn þessir höfðu frosið í hel.
50.000 bakpokar með fatnaði
í og ýmsu fleiru lianda finskum
hermönnum hafa safnast í Nor-
egi á nákvæmlega 4 vikum. —
Söfnuninni er lialdið áfram,
þar sem þörf finskra lier-
manna fyrir slíka aðstoð er
mikil.
Eitt þúsund norskar fjöl-
skyldur hafa lýst sig reiðubún-
ar til þess að veita finskum
ljörnum móttöku.
Norski Rauði Krossinn hefir
ákveðið að senda fimm lijúkr-
unarsveitir með nauðsynlegum I
útbúnaði til Finnlands. — NRP j
—FB.
Stórskotaliðsárásir Rússa við
norðurenda Mannerheimvíg-
girðinganna við Taipalefljót,
eru hinar áköfustu, sem um
getur síðan er innrás Rússa
byrjaði, en áhlaupunum hefír
öllum vex-ið hrundið.
í síðastliðinni viku vörpuðu
rússneskir flugmenn niður 6667
sprengikúlum í Finnlandi. 18
borgarar biðu bana en 109
sæi-ðust. Samkvæmt tilkynn-
ingu finsku loftvarnastjórnar-
innar hafa Rússar mist 2
sprengjuflugvélar og 6 flug-
menn fyrir hvern finskan borg-
ax'a, sem beið bana af völdum
loftárásanna.
Ein miljón dollara lxefir
safnast í Bandai’íkjunum handa
Finnuin. — NRP—FB.
11.000 íiíþllafssi*
f,vrir eitt refss-
§kinn.
Á pla línurefaskinna-uppboði,
sem haldið var í New Yorlc,
voru seld 400 skinn, og var
lxæsta verð 11.000 dollarar fyr-
ir eitt skinn, en meðalverð 548
dollarar. —NRP—FB.
SÆNSKUR SJÓMAÐUR 81
KLST. Á FLEKA I RÚMSJÓ
Sænskum sjómanni, liin-
um eina, sem af komst af 18
manna áhöfn skipsins „H.
Foxen“, vai’ bjargað af á-
höfn skips, sem kom auga
á fleka, sem liann hafði hafst
við á í 81 klst. — Sjómaður
þessi er 27 ára að aldri, og
var hann settur á land í
Bergen í gær. — NRP.—FB
Áhlaup á
Taipalevíg-
stöðvunum.
—o—
Frásögn amerísks
blaðamanns
Amerískur blaðamaður, Ed-
mundStevens, lýsir einni tilraun
Rússa til að komast yfir Tai-
pale-fljót, í fréttapistli frá Yi-
borg fyrir nokkuru, en Rússar
eru þessa dagana að gera ný á-
hlaup á Taipalevígstöðvunum:
í gær gerðu 10.000 rússneskir
fótgönguliðsmenn, með aðstoð
stórskotaliðsdeildar, sem liafði
10 fallbyssur, tilraun til þess að
komast yfir Taipalefljót. Til-
raunin mishepnaðist. Þegar
Finnar höfðu eyðilagt 6 skrið-
dreka fyrir Rússum hörfuðu
þeir undan 5 kílómetra.
I vasa rússnesks majórs sem
féll í áhlaupinu fanst skrifleg
fyrirskipun þess efnis, að hann
ætti að fai’a yfir ána með lið
sitt og sækja fram 13 kílómeti'a,
og önnur, sem var á þá leið að
þar sem fyrsta tilraun hans
hefði mishepnast, yrði hann
i leiddur fyrir herrétt, ef ný til-
| raun færi á sömu leið. Majói’inn
kaus lieldur að deyja sem hetja
á vígvellinum.
Það er haft eftir rússneskum
hermönnum, sem Finnar tóku
til fanga í þessu áhlaupi, að
I herfylki þeirra hefði fengið
PÍIJS PÁFI XII. ber friðarmálin mjög fyrir brjósti sem kunnugt er. Páfi er mikill vinur Póllands
og talar iðulega máli Pólverja ekki einvörðungu vegna þess, að þeir eru flestir kaþólskir menn og
ofsóttir fyrir trú sína, heldur vegna aðdáunar sinar á Pólverjum, fyrir ættjarðarást þeirra og fórn-
fýsi. I útvarpinu í vatikanborginni liafa nýlega verið bornar hinar þyngstu sakir á þýsk yíii-völd
fyrir ofsóknir þeirra i garð Pólverja. Erlend blöð flytja og ótal fregnir um hörmungamar þar í
landi. Hans heilagleiki páfinn stendur nú fremstur ,í fylkingu þeirra, sem tekið hafa málstað Pól-
vei’ja, og vinna að því að þeir fái fult frelsi, í trúarlegunx efnum og sem þjóð. — Mynd þessi af
páfa er tekin i Santa Maria Maggiore Basillique þegar liann kom þangað til þess að syngja messu.
EKKI ER ALT SEM SYNIST. — Þeir virðast vera ógurlegir
og ósigrandi þessir skriðdrekar þar senx þeir renna yfir Raxxða
lorgið í Moskva. Það þarf þó ekki ahnað en að láta Finna
taka þá lil meðferðar nokkrar mínútur til þess að breyta
þfeim i brotajárn.
fyrirskipun um að sækja fraixi
á undan skriðdrekunum, í stað
þess að fyrst væri gerð skrið-
drekaárás, eins og venjulegt er.
Orsökin var sú, að rússnesku,
herstjórninni var farið að
blöskra skriðdrekatjónið.
„En hvernig er hægt áð sækja
fram undir þessum kringum-
stæðunx?“ var spurt.
„Þegar skotið er á memx af
vélhyssum aftaix frá, saíkja
menn fram,“ var svarið.
Eg liafði heyrt nxai’gar frá-
sagnir um útlit og aðbúxxað
rússneskra liermanna, segir
Stevens, en nxér kom það nxjög
á óvænt seixx eg sá og lieyi’ði á
vígstöðvunUm. Hermennirnir
voru svo óhreinir að furðu
gegnir og skófatnaður þeii'ra
svo útslitiixix, að sá i tærnar.
Þannig til fótanna höfðu þeir
ox’ðið að vaða sixjóinn dag eftir
dag.
Mikill var munurinn á þess-
xinx hermönnum og þeim, senx
gengu fylktu liði fyrir Staliix 1.
nxaí á Rauða torginxi i Moslcva.
Fangarnir, seixi eg talaði við,
segir Stevens, voru frá Lenin-
grad-hérliðunum, bæixdur frá
sameignarbúgörðunuhi. Þeir
komxx lítt undir búnir styi’jöld
til vígstöðvanna.
„Stjórmxiála-leiðbeinandi
okkar sagði okkxir,“ sagði einn
þeirra, „að við nxyixdum verða
búnir að taka Helsingfors 21.
des. Finnland átti að vera af-
nxælisgjöf handa Stalin.“
Fangarnir kvörtuðu yfir
nxatarskorti. Þeir sögðust lxafa
fengið þunna súpu og fjórðung
úr kilógranxmi af rúgbrauði á
dag. Þeir voru mjög fegnir ef
þeir fundu kartöflur í rústunx
lxúsa í þorpum, sem Finnar
liöfðu brent.
Þegar Finnar hörfa undan
brenna þeir þorp sín og bæjar-
hús heldur en að láta Rússa fá
þau sér til slcjóls. Eg siá rústir
eins slíks þorps. Þar var ekkert
að sjá nema hrunda og liálf-
hrxxnda veggi og reykháfa og
rústir tveggja skriðdreka. Rússa
hafði ekki grunað, að fallbyssur
Finna væri faldar bak við þessa
hálfhx’xmdu veggi.
Á þessum auðnarlega s tað var
ekkert lifandi nenxa svartur
hundur, sem var þar á vakki
dag eftir dag, að þvi er lier-
nxennimir sögðu mér. Hxxnd-
greyið heið vafalaust eiganda
sins.
Eg furðaði mig á kyrðinni,
sem þarna var, þegar ekki
heyrðust skotdi’unui'nar úr
fallbyssum Rússa í fjax'ska.
„Þeir spara ekki skotfærin,“
ságði finskur herforingi við
nxig, „éii þótt þeir eyði tíu skot-
um fyi'ir hvert eitt sem við
hleypum af, er árangurinn meiri
af skothríð okkar.“
Og eg var sannarlega glaður
yfir því að Rússar liæfðu ekki
betur, þegar nokkurum mínút-
um síðar spi’engikúla koxxx nið-
ur xxm 20 metra frá, þar sem
við stóðum.
H
EINKASKEYTI.
London í nxorgun.
Frá Istanbul er símað, að ,
Tyrkland og Þýskaland hafi !
gert með sér bráðabirgða við- !
skiftasamkomulag. Er gert ráð :
fyrir vöruskiftum, og nemur j
verðmæti varanna 7l/2 milj.
sterlingspunda.
Breikkun Tjarn-
argötu.
Fyrir nokkuru var byrjað að
breikka Tjarnargötu og hefir
verið ekið gTjóti á ísinn í krik-
anum við nr. 11 við Tjarnar-
götu — hjá íþróttahúsi K. R.
Samkvæixit framtíðarskipu-
lagi bæjarins á Tjarnargatan að
vei'ða jafnbreið Fríkirkjuvegin-
u nx eða alls 20 nx. Þarf því,
þegar að því kenxur, að breiklca
nyrsta liluta götumxar, þar sem
lxús eru báðunx íxiegin, íxxeð þvi
að flytja eða rífa liúsin austan
götunnar. Verður Tjai’ixargatan
þá orðin aðalleiðin suður í
Skei’jafjöi'ð.
Verður áframhald þessarar
götu fyrir sunnan Stúdenta-
garðinn og Háskólann.
Frá h^starétti
Pömur i meið-
^rðamáli,
1 dag var í hæstarétti kveðinn
upp dómur i íxxeiðyrðamáli
Ingibjargar Jóhannsdótíur og
Jóhannesar Kristjánssonar,
beggja til heimilis í Skagafirði.
En málavextir eru þeir, að 3.
okt. 1938 sendi nefnd Ingibjörg
kvörtun til umdæmisstöðvar-
stjórans á Akureyi’i, vegna mis-
fellna, er liún taldi hafa verið
á framkomu landsímastöðvar-
stjórans á Mælifelli í Skaga-
firði i sinn garð. Ilonum var
send kvörtun þessi til umsagn-
ar og lét liann fylgja svari sínu
yfii’lýsingu allmargi’a bænda í
Lýtingsstaðalireppi í Skagafirði
og komust þeir svo að orði, að
sökum alkunnrar óvildar frú-
arinnar (Ingibjargar) til stöðv-
arstjórans, þá teldu þeir liana
alls ekki vitnisbæra um þau
mál, er lxann (stöðvarstjórann)
snerti. Ingibjörg taldi umnxæli
þessi meiðandi í sinn garð og
höfðaði hún meiðyrðamál gegn
Jóliannesi, er var einn þeirra,
er liafði undirskrifað yfirlýs-
ingu þessa, og krafðist þess, að
þau væru dæmd dauð og ó-
merk, og hann sektaður fyx’ir
þau. Hæstiréttur leit svo á, að
ekki yrði í hinum átöldu unx-
mælunx talin felast slík aðdi’ótt-
un eða móðgun, að Jóliannes
ætti að sæta refsingu fyrir þau.
Hinsvegar taldi rétturinn, að ó-
merkja ætti þau ummæli Jó-
hannesar, að hún væri ekld
vitnisbær um þau mál, er
snertu stöðvarstjórann, með
því að Jóhannes liefði brostið
rök fyrir svo viðtæki’i ályktun.
Urðu því xirslit málsins þau að
ummælin voru dæmd ómei'lc en
Jóhannes sýknaður af refsi-
kröfu hennar. Þá var hann og
dæmdur til að greiða henni
250 kr. í málskostnað fyrir báð-
unx réttum.
Hi'm. Eggert Claessen flutti
málið af hálfu Jólxannesar, en
hrm. Einar B. Guðnxundsson af
hálfu Ingibjax’gar.
Fermingarbörn,
sem fermast eiga hjá síra Árna
Sigurðssyni, konxi til vi'ðtals í frí-
kirkjuna á niorgun, fimtudag, kl. 5.
ætlun næstk. sunnudag.