Vísir - 17.02.1940, Qupperneq 1
Ritst jóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Sími: 4578.
Rii itstjórnarskrif stofur:
í’élagsprentsmiðjan (3. hæS).
Af greiðsla:
HVERFISGÖTU 12.
Sími: 3400.
AUGLÝSINGASTJÓRI:
Sími: 2834.
30. ár.
Reykjavík, laugardaginn 17. febrúar 1940.
40. tbl.
SJÓORUSTA VIÐ
Þýska birgða-
skipið Altmark
slapp nauðulega.
EINKASKEYTI frá United Press. — London í morgun.
Fregnir hafa borist um, að sjóorusta hafi verið
háð undan Noregsströndum, milli breska
tundurspillisins Intrepid við þýska herskipið
Altmark, sem hefir verið notað sem birgðaskip þýskra
herskipa og kafbáta að undanförnu. Breska flotamála-
ráðuneytið vill ekki gefa neinar upplýsingar um málið
að svo stöddu, en samkvæmt heimildum, sem ávalt
hafa reynst áreiðanlegar er talið líklegt, að fregnirnar
hafi við nokkuð að styðjast, og hafi tundurspillirinn
ráðist á Altmark, sem hafi sloppið nauðulega.
í fregn frá United Press í Kaupmannahöfn segir, að þýsk
blöð haldi því fram, að árásin á Altmark hafi verið gerð innan
norskrar Iandhelgi. Lokalanzeiger segir, að hér sé um viðburð
að ræða, sem kunni áð hafa ófyrirsjáanlegar afleiðingar. Með
framferði sínu hafi Bretar sýnt hversu mikil alvara þeim sé,
er þeir halda því fram, að þeir í einu og öllu virði hlutleysi
smáþjóðanna. Ennfremur segir blaðið, að skipherrann á tund-
urspillinum muni hafa verið þeirrar skoðunar, vegna hinnar
vinsamlegu afstöðu Norðurlandablaða í garð Bandamanna, að
sér væri óhætt að elta Altmark inn í landhelgi Noregs. Blaðið
gerir einnig að umtalsefni hversu ýmsir meðal hlutlausu þjóð-
anna styðji kappsamlega undirróður Breta gegn Þýskalandi.
jBretar, segir blaðið að lokum, virðast líta svo á, að þeir geti
farið sínu fram innan norskrar landhelgi.
Seiniisto. frecrniF
Breska tundurspillinum tókst að
stöðva .,Alímark“, en á því voru
um 400 breskir fangar.
LONDON Á HÁDEGI. — UNITED PRESS.
Það er nú komið í ljós, að breska tundurspillinum
tókst að stöðva Altmark við strendur Noregs. Á Alt-
mark voru 400 breskir sjómenn af skipum, sem Graf
von Spee sökti. Allir fangarnir voru fluttir út í tundur-
spillinn, sem er á leið með þá til skoskrar hafnar og
væntanlegur þangað síðdegis í dag.
Vaxandi áhyggjur í Finn-
landi, en ekki talið von-
laust, að úr rætist
—o—
Fas»a Ryti og Tanner til Englands og
blðja um aðstoð?
EINKASKEYTI frá United Press. — Khöfn í morgun.
Edward Beattie, fréttaritari United Press símar í morgun frá
Helsingfors:
Það hefir vakið mikil vonbrigði í Finnlandi, að Svíar hafa
ekki séð sér fært að veita Finnum hernaðarlega aðstoð. Orðróm-
ur hefir komist á kreik um, að Ryti forsætisráðherra og Tanner
utanríkismáalráðherra, ætli til London innan skamms, til þess
að fara þess á leit við Breta, að þeir beiti sér fyrir því, að Banda-
menn sendi her til Finlands.
Finskir stjórnmáalmenn neita því, að þessi fregn hafi við rök
að styðjast. Finska stjórnin vill ekki láta hafa neitt eftir sér í
tilefni af því að Svíar hafa neitað að senda her til Finnlands.
Menn hafa vaxandi áhyggjur vegna sóknar Rússa á Kyrjála-
nesi, en vonleysi hefir enn ekki gripið um sig.
Eins og stendur er um nokkurt hlé að ræða, sem annaðhvort
stafar af því, að Rússar geti ekki flutt skotfæri og hergögn eins
hratt til vígstöðvanna í svo stórum stíl, að þeir geti haldiö sókn-
inni áfram án þess að hlé verði á.
Finnar halda því enn fram', að Rússar hafi hvergi komist
gegnum Mannerheimvíggirðingamar sjálfar, en viðurkenna, að
þeir hafi tekið allmörg forvirki.
Það er talið mikilvægt fyrir Rússa að halda sókninni áfram
áður en ísa leysir af Ladogavatni, en í vor, er þíðviðri korna og
snjóa leysir verður enn erfiðara um flutning skriðdreka og ann-
ara vélknúinna hernaðartækja en nú, þótt víða sé fannfergi. —
SUNDMOTIÐ I GÆR:
TvS ný íslandsmet sett
í 200 m. bringusundi kvenna og
4x100 m. boðsundi karla.
Islensk met eru ekki staðfest nema í þrem greinum af þeim
sex, sem kept var í, í Sundhöllinni í gær, en þó tókst að, setja
ný íslandsmet í tveim þessara greina. Þess er rétt að geta, að
Ingi Sveinsson, sem er methafi í þriðju greininni, 500 m.
bringusundi, kepti ekki, þótt nafn hans stæði á keppenda-
skránni. Hefði hann vafalaust reynt að hrófla eitthvað við met-
inu, ef hann hefði vé«rið upplagður.
NORGG.
Svíar neita
Finnum um
hernaðar-
lega aðstoð
ÁliÉ §ænskra
iérfræðingfa.
Greinar, sem sænsku her-
málasérfræðingarnar víðkunnu,
Brant ofursti og Asnlund pró-
fessor, hafa ritað, vekja stór-
kostlega athygli. Þeir lialda því
fram, að áform Bússa sé að
sækja fram lil Atlantsliafs, og
þess vegna sé Svíþjóð skylt að
taka þátt í styrjöldinni og koma
í veg fyrir ósigur Finna. En það
verði ekki hægt fyrir Finna að
verjast til lengdar. Fjöldi Svía
er hlyntur hernaðarlegri aðstoð
við Finna, en að líkindum er
yfirgnæfandi meirihluti þjóðar-
innar fylgjandi lilutleysisstefn-
unni, enda hefir stjórnin til-
kynt Finnlandsstjórn, að hún
fylgi þeirri stefnu fram. —
NRP.—FB.
Loftárásir á járn-
brautir Rússa.
Rússar hafa'nú komist inn í
nokkurar framstöðvar Manner-
Iieimviggirðinganna, en Mann-
erlieimlínan sjálf er órofin.
Hinsvegar er aðstaða Finna erf-
ið, vegna þess að þeir geta ekki
livílt lið sitt. Þess sjást ýms
merki, að Rússum veitist erfitt
að í’Iyfja að nægilega mikið af
hergögnum og matvælum til
hins mikla hers þeirra á Kyrj-
álanesi, og af þeim söknm kann
að verða nokkurt lát á sókninni.
Finnar Iiafa gert loftáráisir á
járnbrautina til Leningrad og
valdið skemdum á henni. NRP.
Miðla PjóBverjar
iðlai lilii íinaa
og Ríssa?
Nýjar fregnir hafa borist um,
að Þjóðverjar ætli að gera til-
raun til þess að miðla málnm
milli Finna og Rússa. Þýski
sendiherrann V. Schulenburg
greifi er sagður hafa gert á-
kveðnar tilrannir í þessa átt. —
NRP.—FB.
Mýtt slcip.
Ingvar Vilhjálmsson útgerð-
armaður hefir nýlega fest kaup
á skipi í Noregi og kom það
hingað til Reykjavíkur í fyrra-
kvöld. Gekk erfiðlega að fá inn-
flutningsleyfið, — en gekk þó
að lokum.
Skip þetta er um 100 smál. að
stærð, en í því er 95 ha. Polar
Diesel-vél. Er ])að 12 ára gam-
iiviijii oy ,Mb‘
Fiiids.
Þjóðviljinn fagnar því í
morgun, að sænska stjórnin
hafi neitað að hjálpa Finnum
hernaðarlega. Jafnframt birt-
ir blaöið miklar sigurfregnir
Rauða hersins og hrósar
happi yfir því, að haí'a ekki
jafn óáreiðanlega fréttaritara
á víg-stöðvunum, sem United
Press-fréttastofan.
Hvenær uppgötvaði Þjóð-
viljinn að það væri stríð í
* Finnlandi? 'Hinir áreiðan-
legu fréttaritarar þeirra voru
víst ekki sofandi á verðinum,
þegar 44., 163. og 164. her-
íylkin voru stráfeld, vegna
„ágætrar“ stjórnar á þeim?
Ekki kvartaði Þjóðviljinn þá
mikið undan því, hvað frétta-
ritarar Finnamegin væri ó-
áreiðanlegir. A, m. k. hætti „
Stalin að trúa fregnunum frá
sínum eigin mönnum og lét
fara að þýða fyrir sig út-
varpsfregnir annara landa.
Það skyldi þó ekki liggja
þannig í þessu, að það sé
kominn nýr fréttastjóri hjá
lússum — hinn fyrri hafi
verið látinn fara sötnu leið-
ina og veðurspámaðurinn,
sem ekki gat „búið til“ gott
veður? GeturÞjóðviljinnekki
upplýst þetta, með hinum
frábæru samböndum sín-
um?
Mý stjórn i
BúIgaFíu.
—o—
Engin stefsauba»eyting
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Fregn frá Istambul í morg-
un hermir, að tyrkneslcir stjórn-
málamenn séu þeirrar skoðun-
ar, að ekki muni verða nein
breyting á utanríkisfnálastefnn
búlgörskn stjórnarinnar, sem
nú hefir verið myndnð. Ætla
tyrkneskn stjórnmálamennirn-
| ii að Búlgarar muni leggja
■ stund á sem vinsamlegasta sam-
| húð og samvinnu við nágranna-
þjóðirnar, og styðja Tyrki í við-
leitni þeirra, að BalkanþjóSirn-
ar hætti öllum innbýrðis deil-
um, og koma sameiginlega
fram, ef hættur steðja að. Fyrir
| Tyrkjum, segja þeir, vakir að
! koma í veg fyrir, að styrjöldin
i breiðist út til Balkanskaga.
! Forsætisráðherra Búlgaríu
' sagði af sér i yfirstandandi viku
| og myndaði Fillov kenslumála-
{ ráðherra stjórn. Utanríkismála-
ráðherra er fyrrverandi sendi-
I herra Búlgara í Belgrad. Að
; öðu leyti voru aðeins smávægi-
| legar breytingar gerðar á
stjórninni. Hefir stjórnin sjálf
j hoðað, að utanríkismálastefna
I hennar verði hin sama sem frá-
I farandi stjórnar.
| alt, smíðað úr eik og talið liið
| vandaðasta. Skipið er kútter-
bygt og smíðað i Frakklandi.
Verður það útbúið hér til sild-
veiða og flutninga og verða
gerðar á því ýmsar umbætur í
])vi skyni.
Er það ánægjulegt er ný skip
bætast í flotann, með því að
ekki er ’atvinnan né framleiðsl-
an í landinu of mikil fyrir.
Úrslitin í hinum ýmsu sund-
um urðu þessi:
100 m. frjáls aðferð, drengir
innan 16 ára: Mín.
1. Rafn Sigurðsson, KB. 1:12.2
2. Lárus Þórarinss., Á. 1:13.7
3. Randv. Þorsteinss., Á. 1:14.3
Ekkert ísl. met.
500 m. bringusund, karla:
Mín.
1. Sigurjón Guðjónss., Á. 8:31.2
2. Einar Sæmundss., KR. 8:52.9
3. Magnús Kristjánss., Á. 8:54.7
íslenskt met: 8:lj5.5 mín., sett
af Inga Sveinssyni í fyrra.
200 m. bringusund, kvenna:
Mín.
1. Þorbj. Guðjónsd., Æ. 3:31.0
2. Una Kjartansd., Æ. 3:50.6
3 Ind. Ólafsd., Æ. 3:55.3
Gamla metið, 3:31.8 mín.,
átti Steinunn Jóhannesd. (Þór)
1939.
100 m. bringusund, drengir
innan 16 ára: Mín.
1. Einar Steinarss., KR. 1:29.2
2. Georg Th. Óskarss. KR. 1.30.4
3. Einar Davíðsson, Á. 1:31.9
Ekkert íslenskt met.
50 m. brmgnsund, stúlkur
innan 14 ára: Sek.
1. Kristín Mar, Á. 45.2
2. Sigríðnr Jónsdóttir, KR. 45.8
3. Ásdís Erlingsdóttir, Á. 46.0
Ekkert íslenskt met.
4x100 m. boðsund, karla:
Mín.
1. Sveit Ægis 4:31.5
2. A-sveit Ármanns 4:44.0
3. Sveit K. R. 4:57.0
4. B-sveit Ármanns 4:59.0
Gamla metið var 4:33.4 mín.
Hvöt 3ja
ára.
Þ. 15. febrúar 1937 var Sjálf-
stæðiskvennafélagið Hvöt
stofnað hér í bænum með 300
félögum. Ætlar félagið að
minnast 3ja ára afmælis síns
næstkomandi miðvikndag með
afmælisfagnaði.
Tala félagskvenna er nú orð-
in 800 og er það þar með orðið
eitt af stærstu stjórnmálafélög-
um á landinu. Félagslífið liefir 1
allaf verið með mesta hlóma og j
félagskonur jafnvel ferðast j
víðsvegar um landið til þess að 'j
afla Sjálfstæðisflokkinum fylg- !
is. Sljórn félagsins er nú þann-
ig skipuð: Guðrún Jónsson, for-
maður fiiá öndverðn, Guðrún
Guðlaugsdóttir, varaformaður,
Maria Maack, gjaldlceri, Kristín
Sigurðardótlir, ritari, Guðrún
Pétursdóttir, Marta Indriða-
dóttir og Dýrleif Jónsdóttir.
Mikill „spenningur“ var í öll-
um snndunum og ætluðu áhorf-
endur, sem voru mjög margir
og flestir af yngra taginu, að
æra hvern annan með uppörv-
unarópum sinum.
Ármann og K. R. eru altaf að
verða Ægi hættulegri keppi-
nautar. Þau félög eru að koma
sér upp góðum simdmönnum
og -meyjum, og það er áber-
andi, að í unglingasundunum
þrem á Ægir engan meðal
hinna þriggja fyi'stu. „Stórveld-
ið“ verður að fara að vígbúast,
ef hin eiga ekki að skjóta þvi
aftur úr.
Aðs&lftmdi S. I. F.
IsflMik í g'ier.
Aðalfundi S. í. F. var slitið
laust eftir miðnætti í nótt. Yar
mestöllum gærdeginum varið
til þess að ræða um uppbót á
fiskverðið.
Till. stjórnarinnar um að
bæta upp verðið á framleiðsl-
unni 1938 með 35 au. á pakka,
var samþykt einróma. Áður var
búið að hæta það upp með 60
au. á pakka.
Deilur urðu um það livernig
bæta skyldi upp framleiðsluna
1939 og ’40. Var nefndin, sem
Ivosin var í málið og slcipuð ein-
um fulltrúa frá hverjum fjórð-
ungi og einnm frá Eyjum að
auki, þriklofin.
Var deilt um það aðallega,
hvaða tilhögun skyldi liafa við
verðjöfnunina, hvort jafna
skyldi verð milli fisktegunda,
eða einungis verðjafna fisk inn-
an sömu tegundar. Var málinu
að lokum vísað til stjórnar S.
í. F.
Þá var gerð sú lagabeyting,
að félaginu heimilast að annast
innkaup á aðalnanðsynjnm út-
vegsins.
Að Iokuni fór fram stjórnar-
kosning og varð engin önnur
breyting gerð á stjórninni, en
að Elías Þorsteinsson Keflavik
kom í stað Jóns Kjartanssonar.
Endurskoðendur voru endur-
kosnir, nema í stað Júlíusar
Guðmundssonar var Sveinbjörn
Oddsson, Kothúsum, kosinn
varaendurskoðandi.
SJÓRÉTTUR VENGA
S.S. EIKE.
Osló, í morgu'n. — FB.
Sjóréttur hefir verið haldinn
út af kafbátsárásinni á Eike. 16
menn fórust, en tveir komust
upp á fleka og björguðu kaf-
bátsmenn þeim. Enn er óvist
hvort skipið rakst á tundnr-
dufl eða kafbáturinn sökti þvi.
— NRP.