Vísir - 11.03.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
KRISTJÁN GUDLAUGSSON.
Sími: 4578.
Riotstjórnarskrifstof ur:
Félagsprentsmiðjan (3- hæð).
Áfgreiðsla:
HVERFISGÖTU 12.
Sími: 3400.
AUGfcÝSINGASTJÓRI:
Sími: 2834.
30. ár.
Reykjavík, mánudaginn 11. mars 1940.
59. tbL
Finsk samninganefnd er
nú í Moskva
Finnar fallast aðeins á
5heiðarlega íriðarskilmála'
Von Milblbeiitrop fremnr kulda-
lega tekið í Rdm.
EINKASKEYTI frá United Press. — K.höfn í morgun.
Ilok s. 1. viku átti Steinhardt, sendiherra Banda-
ríkjannaí Washington, viðtal við Molotov, for-
sætis- og utanríkismálaráðherra Sovét-Rúss-
lands, og sendi því næst Bandaríkjunum skýrslu. Utan-
Tikismálaráðuneytið í Bandaríkjunum hefir nú tilkynt,
að Steinhardt hafi engin afskifti af samkomulagsum-
leitunum þeim, sem f ram f ara í Moskva.
Samkvæmt áreiðanlegum heimildum í London er litið
svo á, að ftalir hafi lagt áherslu á, að hraða samkomu-
lagsumleitunum í deilunni um kolaflutninginn frá
Þýskalandi, til þess að það mál yrði til lykta leitt áður en
yon Ribhentrop kæmi.
¦Áfstaðá ítalíu er talítt mjog inikiivæg óg það þykír
nokkurn veginn greinilégt, að f yrir Mussolini hafi vak-
að að slá vopnin úr hendi von Ribbentrops, áður en
hann f æri að beita áhrif um sínum til þess, að ítalía sner-
ist á sveif með Þýskalandi og til andstöðu við Banda-
menn.
C JAPANSK-RÚSSNESKUR GRIÐASÁTTMÁLI.
Parísarfregnir herma, samkvæmt áreiðanlegum
fregnum frá Tokio, að samkomulagsumleitanir
f ram um japansk-rússneskan griðasáttmála.
Yfir síðastliðna helgi fékst á-
reiðanleg vissa um það, að bein-
ar samkomulagsumleitanir eru
liafnar milli Rússa og Finna,
því að i opinberri finskri til-
kynningu segir, að finsk samn-
inganefnd hafi farið til Moskva
<á miðvikudaginn, og hafi
sænska ríkisstjórnin sent henni
boð í'þessu skyni. Varð það að
ráði að þiggja boðið, í þeirri von,
að úr því fengist skorist, hvort
Rússar myndi halda til streitu
fyrri 'kröfum, gera enn strang-
ari kröf ur, eins og kvisast hafði,
éða verða tilleiðanlegir til þess
að semja á sanngjörnum grund-
velli. En um tillögur Rússa er alt
í óvissu, en talið er áreiðanlegt,
að Finnar láti ekki kúga sig til
þess að samþykkja neitt, sem af
leiði að sjálfstæði landsins sé
teflt í voða. Finnar vita það og,
að nú liggja fyrir skýrar yfir-
lýsingar af hálfu Rreta og
Frakka, að þeir vilja hjálpa
Finnum mikið meira en þeir eru
búnir að gera, að þvi tilskildu,
að Finnar æski hjálparinnar,
sem þeir vafalauát gera ef strið-
ið heldur áfram, og ef Sviar
'breyta afstöðu sinrii frá því sem
nú er, en nú hafa Svíar tekið þá
afstöðu að leyfa ekki herflutn-
ing yfir Svíþjóð, en það gerir
Randamönnum ókleift að hjálpa
Finnum með því að senda þeim
mikinn her, þvi að þéir geta ekki
komði her til þeirra með öðru
móti. Gætir talsverðrar þykkju
í garð Svía bæði í Rréflandi,
Frakklandi og Finnlandi út af
afstöðu sænsku rikisstjörnar-
innr, en hér er og'þess áð geta,
að sænsk blöð mótmæla"því ein-
dregið, að Finnar séu iá ndkkurn
hátt hváttir til þess að ganga að
í f riðarskilmálum, sem tefli sjálf-
fari
PÍUS XII.
stæði þeirra í hina minstu
hættu. Og það vakti alheims-
athygli, er Gustav Adolf Svía-
prins, sonur krónprinsins flutti
ræðu við útför Byrsons herfor-
ingjans sænska, sem nýlega féll
á vígstöðvunum í Finnlandi, þá
sagði prinsinn, að hann hefði
sýnt öðrum samlöndum sínum
hvaða leið þeir ætti að fara. Og
„Finnar berjast fyrir réttum
málstað," sagði hann, „málstað-
ur Finna er vor málstaður".
Von Ribbentrop átti tal við
Mussolini eftir komuna til
Rómaborgar og talar við páfa í
dag, sennilega aðallega um kjör
kaþólskra manna í Póllandi, en
vatikan-útvarpið hefir lýst þeim
hroðalega að undanförnu. Einn-
ig ræðir von Ribbentrop við
Ciano greifa og aftur við Musso-
lini. Af ítölskum blöðum virðíst'
helst mega ráða, að nokkurs
kulda gæti í garð Þjóðverja, og
kann það að hafa nokkur áhrif,
að þeir eru gramir yfir flugvéla-
árásinni á italska skípið „Amílro
Lauro" fyrir nokkuru, en auk
tunna skal rúma a. ni,. k. 118 1.
og í mesla lagi 121.5 1., en furu-
hálftunna a. m. k. 59.25 1. og í
mesta lagi 60.75 1. Hver greni-
heiltunna skal rúma 120 1. og
grenihálftunna 60 I. Hver, sem
vill stunda tunnusmiði sem at-
vinnu, verður að sækja uiri lög-
gildingu til atvinnumálaráð-
herra og atvm.ráðh. setur með
reglugerð ákvæði um, hvernig
haga skuli eftirliti með tunnum,
sem fluttar eru inn o. s. frv.
Rrot gegn lögum þessum varða
sektum, 200—5000 kr., nema
þyngri refsing liggi við skv. öðr-
um lögum.
Þá er komin fram till. til þ.ál.
frá Sigurði Kristjánssyni um
6Jórannsóknir og fiskirannsókn-
ir. Fjallar till. um áframhald-
andi sjórannsóknir og fiski-
rannsóknir við Island á árinu
1940. Jafnframt heimilast ríkis-
stjórninni áð nota varðbátinn
Ægi til rannsóknanna, ef tir þvi
sem við verður komið og út-
búa bátirin í því skyni. Enn-
fremur að greiða kostnaðinn af
rannsóknunum tir rikissjóði, að
þvi Jeyti er hann fæst ekki
greiddur annarsstaðar frá.
von RIBBENTROP,
þess eru Italir gallharðir and-
kommúnistar og hafa aldrei
getað fyrírgefið Þjóðverjum
sáttmálann við Rússa, þótt
„möndullinn Róm—Rerlín" hafi
ekki hrokkið sundur. Nú vakir
að sögn fyrir Ribbentrop að fá
ítali á sveif með Þjóðverjum,
bæta sambúð Rússa og ítala,
með því að bjóða ftölum fríð-
indi o. s. frv. En ítölsku blöðin
segja, að ítalir breyti ekki stefnu
sinni í utanríkismálum, og gera
yfirleitt ekki svo mjög mikið úr
komu von Rippentrops. Hann
mun einnig ræða ým s önnur
mál en Finnland við ítalska
stjórnmálamenn.
Ný þingmál
Eftirtalin lagafrumvorp hafa
verið lögð fram á Alþingi.
Frv til laga um náttúrurann-
sóknir. Frv. fjallar um að is-
lenskir ríkisborgarar skuli hafa
forgangsrétt til rannsókna á
náttúru landsins, en rikisstjórn-
iri geti veitt erlendum fræði-
mörinúm heimild til að stunda
rannsóknir, enda hafi þeir sam-
starf við íslenska fræðimenn og
láti þeim i té skýrslu um ár-
angur rannsóknanna. Þá eru á-
kvæði um stofnun þríggja
manna rannsóknanefndar ríkis-
ins, er vinni að eflingu rann-
sókna á náttúru landsiris og
hafa eftirlit með þeim og loks
kaflí um atyinnudeíldir háskól-
ans. Flm.r Pálmi Hannesson,
Emil Jónsson og Thor Tliors.
Frv. til laga um síldartunnur.
Frv. þetta er frá sjávarútvegs-
nefnd og fjallar um stærðsíldar-
tunna og ákvæði um fram-
íeiðslu þeirra. Hver furufteil1'
LEGGIÐ FRAM SKERF f
„KRISTJÁNS"-SÖFNUNINA
Um Iand alt er nú hafin
f jársöfnun til kaupa á nýjum
vélbát bjiurta hinum vösku
skipye^jwm á vélbátnum
Kristjáni, gem strandaði í
Höfnujn í s.l. viku.
Lanásménn munu aldrei
hafa fylst jafnmikilli virð-
ingu fyrir sjómannastétt
Iandsins bg séð betur hver
dilglir er í hérini, fyrri en þeir
heyrðu hrakningasögu þess-
ara manna, sem í 12 daga
urðu að berjast við hungur
og þorsta og létu samt aldrei
hugfallast af þessum raunum
heldur var þeim efst í huga,
að fá annan bát til þess að
reyna enn á ný fangbrögð við
Ægi og færa björg í bú.
Slíkir menn eiga viður-
kenningu skilið og hún er
best í té látin með J>ví að
hver sýni vilja sinn í verki
og leggi fram skerf í þann
sjóð, sem nota á til þess að
færa bátsverjum þá gjöf, sem
þeim mun kærust — nýjan
bát.
HEFIR ÞÚ LAGT FRAM
ÞINN SKERF? HANN ÞARF
EKKI AÐ VERA STÓR, ÞVÍ
AÐ SAFNAST ÞEGAR SAM-
AN KEMUR. EN DRAGÐU
EKKI AÐ SENDA HANN.
Afgreiðsla Vísis í Ingólfs-
stræti veitir samskotafé mót-
töku.
Samskotin til skip-
verja v.b. Kristjáns
skattfrjáls.
Ut af fyrirspurn „Vinveitts"
í Vísi á föstudaginn, varðandi
skatt og útsvar af væntanlegum
bát, er gefinn yrði skipshöfn-
inni af v.b. „Kristjáni",' vill f jár-
söfnunarnefndin taka þetta
fram:
Nefnáín hefír, — eftir að
þessí fyrírspuOTi kom fram, —
í kaffitimanum í dag hafa þeir alþingismennirnir Jónas Jóns-
son og Árni Jónsson stefnumót fyrir sáttanefnd Reykjavíkur.
ÁRNI JÓNSSON.
JÓNAS JÓKSSON
Egill Sigurgeirsson hdm. hefir fyrir hönd Jónacar Jónssonar
alþm. og í umboði hans, sent Árna Jónssyni alþm. efíirfarandi
sáttakæru er birt var s. 1. laugardag:
1 57. tbl. 30. árgangs dagblaðsins „Vísis", sem út kom föstu-
daginn 8. mars 1940, er grein eftir Árna Jónsson mel fyrirsögn-
inni: „Þvættingur Jónasar Jónssonar".
Jónas Jónsson alþingismaður, sem umræddri grein er beint
gegn, telur ummæli hennar meiðandi og móðgandi fyrir sig,
og hefir því beiðst þess, að eg fengi þeim hnekt með dómi og
höfundi hennar refsað.
Hin átöldu, meiðandi og móðgandi ummæli í grein Árna
Jónssonar, eru þessi:
„Þvættingur Jónasar Jónssonar".
„Þetta eru hrein ósannindi. Ef einhver annar en
Jónas Jónsson hefði sagt þetta, hefði eg fullyrt að
það væri vísvitandi ósannindi. Um Jónas yeit eg ekki,
hvort hann segir ósatt af ásgtíu #ði eða ósjálfrátt.
Eg veit það gjttj a§ ?í^On §fS''r ^satt —. oftar en nokk-
ur annár maður, sem tekur þátt í opinberum uinræð,
um hér á landi. Eg geri mér ekki von um að hann g
bæti ráð sitt, Hann er orðinn svp gamall og gróinn í I
iðn sinni, að það er eins og áð stökkvá vdtlli á gífes, I
að vanda um við hann. En vegna þeirra, sem kynnu
að leggja eiiihvern trúnað á þennan tilfærða þvætt-
ing formanns Framiíóknarflokksins, tel eg réíí að
mótmæla".
Upphafið af greinarkorni Árna Jónssonar er ekki tilfært í
stefnunni, en það var á þessa leið: „Grein, sem birtist í Tíman-
um í gær, eftir Jónas Jónsson, formann Framsóknarflokksins,
hefst með þessum orðum:
„Tveir nafngreindir menn, Sig. Eggerz og Árni
Jónsson meðritstjóri kaupmannablaðsiiís Vísis, hafa
nýlega fullyrt opinberlega, að Jón Sigurðsson forseti
hafi verið mjög andstæður verslunarsamtökum
bænda."
Það mega býsn mikil beita, að maður, sem ekki stendur betur
að vigi en Jónas Jónsson, í þessu efni skuli leyfa sér að efna til
málshöfðunar fyrii- það að Árni Jónsson leiðréttir
hans.
tilbúning
i
Bœjarráð samþykk-
ir flngrvallanstœði hjá
inhi.
Á síðasta fundi sínum samþykti bæjarráð tillögu Skipulags-
nefndar um flugvallarstæði, fyrir sunnan Vatnsmýrina, að
Skerjafirði. Er þá ólíklegt annað en að bæjarráð samþykki til-
löguna einnig.
Skipulagsnefndin hefir látið
fara frani rannsókn á mörgum
stöðum i nágrenni Reykjavikur
með tilliti til flugvallagerðar og
varð Vatnsmýrin fyrir valinu.
Hefir hún m. a. þann kost, að
snúið sér til fjármálaráðherra
og borgarstjóra, sem báðir hafa
góðfúslega heitið því, að þessi
væntanlega viðurkenningargjöf
skuli látin skattfrjáls og út-
svarsfrjáls.
Reykjavík 9. mars 1940.
Nefndin.
liggja að Skerjafirðinum, þar
sem talin er ágæt lendingarstöð
fyrir sjóflugvélar. Er hagan-
legt að geta sameinað lending-
arstöðvar land- og sjóflugvéla.
Heildarstærð lands þess, sem
ætlað er undir flugvöllinn, er
66.8 ha., þar af 40.2 ha. í einka-
eign, en 8.6 ha. af landi þvi,
sem bærinn á, er í erfðafestu.
Með þessu landsvæði er nægt
landrými fyrir flugvöll, þar
sem allstórar millilandaflugvél-
ar geta lent.
Frh. á 4. siðu.