Vísir - 11.03.1940, Page 1

Ritstjóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Sími: 4578.
Rkitst jórnarskrifstof ur:
iPélagsprentsmiðjan (3. hæð).
Afgreiðsla:
HVERFISGÖTU 12.
Sími: 3400.
AUGLÝSINGASTJÓRI:
Sími: 2834.
30. ár.
Reykjavík, mánudaginn 11. mars 1940.
59. tbL
Finsk samninganefnd er
nú í Moskva
Finnar fallast aðeins á
,heiðarlega friðarskilmálac
¥on l(ibbeiiíi'0|t fremnr kulda*
legra tekið í Róm.
EINKASKEYTI frá United Press. — K.höfn í morgun.
Ilok s. 1. viku átti Steinhardt, sendiherra Banda-
ríkjanna í Washington, viðtal við Molotov, f or-
sætis- og utanríkismálaráðherra Sovét-Rúss-
lands, og sendi því næst Bandaríkjunum skýrslu. Utan-
ríkismálaráðuneytið í Bandaríkjunum hefir nú tilkynt,
að Steinhardt hafi engin afskifti af samkomulagsum-
leitunum þeim, sem fram fara í Moskva.
Samkvæmt áreiðanlegum heimildum í London er litið
:svo á, að ítalir hafi lagt áherslu á, að hraða samkomu-
lagsumleitunum í deilunni um kolaflutninginn frá
Þýskalandi, til þess að það mál yrði til lykta leitt áður en
von Ribbentrop kæmi.
Áfstaðá ítaiíu er taiin mjog mikiívæg og það þykir
nökkurn veginn greinilegt, áð fyrir Mussolini hafi vak-
að að slá vopnin úr hendi von Ribbentrops, áður en
hann færi að beita áhrifum sínum til þess, að ítalía sner-
ist á sveif með Þýskalandi og til andstöðu við Banda-
menn.
JAPANSK-RÚSSNESKUR GRIÐASÁTTMÁLI.
Parísarfregnir herma, samkvæmt áreiðanlegum
fregnum frá Tokio, að samkomulagsumleitanir fari
fram um japansk-rússneskan griðasáttmála.
Yfir síðastliðna helgi fékst á-
reiðanleg vissa um það, að bein-
ar samkomulagsumleitanir eru
hafnar milli Rússa og Finna,
þvi að í opinberri finskri til-
kynningu segir, að finsk samn-
inganefnd liafi farið til Moskva
<á miðvikudaginn, og hafi
sænska ríkisstjórnin sent henni
boð í þessu skyni. Varð það að
ráði að þiggja boðið, í þeirri von,
að úr því fengist skorist, hvort
Rússar myndi halda til streitu
fyrri kröfum, gera enn strang-
ari kröfur, eins og kvisast hafði,
éða verða tilleiðanlegir til þess
að semja á sanngjörnum grund-
velli. En um tillögur Rússa er alt
i óvissu, en talið er áreiðanlegt,
að Finnar láti ekki kúga sig til
þess að samþyklcja neitt, sem af
leiði að sjálfstæði landsins sé
leflt i voða. Finnar vita það og,
að nú liggja fyrir skýrar yfir-
lýsingar af hálfu Rreta og
Frakka, að þeir vilja hjálpa
Finnum mikið meira en þeir eru
búnir að gera, að því tilskildu,
að Finnar æski hjálparinnar,
sem þeir vafalaust gera ef strið-
ið heldur áfram, og ef Sviar
breyta afstöðu sinni frá því sem
nú er, en nú hafa Svíar tekið þá
afstöðu að leyfa ekki herflutn-
ing yfir Sviþjóð, en 'það gerir
Bandamönnum ókleift að hjálpa
Finnum með því að senda þeim
mikinn lier, þvi að þeir geta ekki
komði her til þeirra með öðru
móti. Gætir talsverðrar þykkju
í garð Svia bæði í Brétlandi,
Frakklandi og Finnlandi út af
afstöðu sænsku ríkisstjörnar-
innr, en hér er og þess áð geta,
að sænsk blöð mótmæla því ein-
dregið, að Finnar séu á nökkurn
hátt' hváttir til þess að ganga að
ífriðarskilmálum, sem tefli sjálf-
PÍUS XII.
stæði þeirra í hina minstu
liættu. Og það vakti alheims-
athygli, er Gustav Adolf Svía-
prins, sonur krónprinsins flutti
ræðu við útför Byrsons herfor-
ingjans sænska, sem nýlega féll
á vígstöðvunum í Finnlandi, þá
sagði prinsinn, að hann hefði
sýnt öðrurn samlöndum sínum
hvaða leið þeir ætti að fara. Og
„Finnar berjast fyrir réttum
málstað,“ sagði hann, „málstað-
ur Finna er vor málstaður“.
Von Ribbentrop átti tal við
Mussolini eftir komuna til
Rómaborgar og talar við páfa í
dag, sennilega aðallega um kjör
kaþólskra manna í PóIIandi, en
vatikan-útvarpið hefir lýst þeim
hroðalega að undanförnu. Einn-
ig ræðir von Ribbentrop við
Ciano greifa og aftur við Musso-
lini. Af ítölskum blöðum virðíst
helst mega ráða, að nokkurs
kulda gæti í garð Þjóðverja, og
kann það að hafa nokkur áhrif,
að þeir eru gramir yfir flugvéla-
árásinni á italska skipið „Amílío
Lauro“ fvrir nokkuru, en auk
tunna skal rúma a. m. k. 118 1.
og í mesla lagi 121.5 1., en furu-
hálftunna a. m. k. 59.25 1. og i
mesta lagi 60.75 1. Hver greni-
heiltunna skal rúma 120 1. og
grenihálftunna 60 I. Hver, sem
vill stunda tunnusmíði sem at-
vinnu, verður að sækja um lög-
gildingu til atvinnumálaráð-
herra og atvm.ráðli. setur með
reglugerð ákvæði um, hvernig
liaga skuli eftirliti með tunnum,
sem fluttar eru inn o. s. frv.
Brot gegn lögum þessum varða
sektum, 200—5000 kr„ nema
þyngri refsing liggi við skv. öðr-
um lögum.
Þá er komin fram till. til þál.
frá Sigurði Kristjánssyni um
ejórannsóknir og fiskirannsókn-
ir. Fjallar till. um áframhald-
andi sjórannsóknir og fiski-
rannsóknir við ísland á árinu
1940. Jafnframt heirpilast rikis-
stjórninni áð nota varðbátinn
Ægi til rannsóknanna, eftir þvi
sem við verður komið og út-
búa bátirfn í þvi skyni. Enn-
fremur að greiða kostnaðinn af
rannsóknunum Úr rikissjóði, að
þvi Jeyti er hann fæst ekki
greiddur annarsstaðar frá.
von RIBBENTROP,
þess eru ítalir gallharðir and-
kömmúnistar og hafa aldrei
getað fyrírgefið Þjóðverjum
sáttmálann við Rússá, þótt
„möndullinn Róm—Berlín“ hafi
ekki hrokkið sundur. Nú vakir
að sögn fyrir Ribbentrop að fá
ítali á sveif með Þjóðverjum,
bæta sambúð Rússa og ítala,
með því að bjóða ítölum fríð-
indi o. s. frv. En ítölsku blöðin
segja, að ítalir breyti ekki stefnu
sinni í utanríkismálum, og gera
yfirleitt ekki svo mjög mikið úr
komu von Rippentrops. Hann
mun einnig ræða ým s önnur
mál en Finnland við ítalska
stjórnmálamenn.
LEGGIÐ FRAM SKERF I
„KRISTJÁNS“-SÖFNUNIN A
Ný þingmál
Eftirtalin lagafrumvörp hafa
verið lögð fram á Alþingi.
Frv til laga um náttúrurann-
sóknir. Frv. fjallar um að ís-
lenskir ríkisborgarar skuli hafa
foi'gangsrétt til rannsókna á
náttúru landsins, en ríkisstjórn-
in geti veitt erlendum fræði-
mönnum heimild til að stunda
rannsóknir, enda hafi þeir sam-
starf við íslenska fræðimenn og
láti þeim í té skýrslu um ár-
angur rannsóknanna. Þá eru á-
lcvæði um stofnun þriggja
manna rannsóknanefndar rikis-
ins, er vinni að eflingu rann-
sókna á náttúru landsins og
hafa eftirlit með þeim og loks
kafli um atyínnudeíldir háskól-
ans. Flm.r Pálmi Ilannesson,
Emil Jónsson og Tlior Thors.
Frv. til laga um síldartunnur.
Frv. þetta er frá sjávarútvegs-
nefnd og fjallar um stærðsildar-
tunna og ákvæði um fram-
leiðslu þeii-ra. Hver furuheil-
Um land alt er nú hafin
f jársöfnun til kaupa á nýjum
vélbát handa hinum vösku
ekipverjum á vélbátnum
Kristjáni, gem strandaði í
Höfnupi í s.l. viku.
Landsmenn munu aldrei
liafa fylst jafnmikilli virð-
ingu fyrir sjómannastétt
landsins óg séð betur hver
dugur er í heriiii, fyrri en þeir
heyrðu hrakningasögu þess-
ara manna, sem í 12 daga
urðu að berjast við hungur
og þorsta og létu samt aldrei
hugfallast af þessum raunum
heldur var þeim efst í huga,
að fá annan bát til þess að
reyna enn á ný fangbrögð við
Ægi og færa björg í bú.
Slíkir menn eiga viður-
kenningu skilið og hún er
best í té látin með því að
hver sýni vilja sinn í verki
og leggi fram skerf í þann
sjóð, sem nota á til þess að
færa bátsverjum þá gjöf, sem
þeim mun kærust — nýjan
bát.
HEFIR ÞIJ LAGT FRAM
ÞINN SKERF? HANN ÞARF
EKKI AÐ VERA STÓR, ÞVÍ
AÐ SAFNAST ÞEGAR SAM-
AN IÍEMUR. EN DRAGÐU
EKKI AÐ SENDA HANN.
Afgreiðsla Vísis í Ingólfs-
stræti veitir samskotafé mót-
töku.
Samskofin til skip-
verja v.b. Krístjáns
skattfrjáls.
Út af fyrirspurn „Vinveitts“
í Visi á föstudaginn, varðandi
skatt og útsvar af væntanlegum
bát, er gefinn yrði skipshöfn-
inni af v.b. „Kristjáni“, vill f jár-
söfnunarnefndín taka þetta
fram:
Nefndín hefir, — eftir að
þessí fyrírspum' kom fram, —
I kaffitimanum í dag liafa þeir alþingismennirnir Jónas Jóns-
son og Árni Jónsson stefnumót fyrir sáttanefnd Reykjavíkur.
ÁRNI JÓNSSON.
JÓNAS JÓNSSON
Egill Sigurgeirsson hdm. hefir fyrir hönd Jóna:::u Jónssonar
alþm. og í umboði hans, sent Áma Jónssyni alþm. efiirfarandi
sáttakæru er birt var s. 1. laugardag:
1 57. tbl. 30. árgangs dagblaðsins „Vísis“, sem út kom föstu-
daginn 8. mars 1940, er grein eftir Áma Jónsson mcJ fyrirsögn-
inni: „Þvættingur Jónasar Jónssonar“.
Jónas Jónsson alþingismaður, sem umræddri grein er beint
gegn, telur ummæli hennar meiðandi og móðganúi fyrir sig,
og hefir því beiðst þess, að eg fengi þeim hnekt meó dómi og
höfundi hennar refsað.
Hin átöldu, meiðandi og móðgandi ummæli í grein Áma
Jónssonar, eru þessi:
„Þvættingur Jónasar Jónssonar“.
„Þetta eru hrein ósannindi. Ef einhver annar en
Jónas Jónsson hefði sagt þetta, hefði eg fullyrt að
það væri vísvitandi ósannindi. Um Jónas veit eg ekki,
hvort hann segir ósatt af ásefíu ráði, eða ósjálfrátt.
Eg veit Jiað gjtf, að jignn segir ósatt — oftar en nokk-
ur annár maður, sem tekur þátt í opinberum umræá-
um hér á landi. Eg geri mér ekkí von um að hann g
bæti ráð sitt, Hann er orðinn svo gamall og gróinn í jj
iðn sinni, að það er eins og áð stiikkvá vdtrii á gsfes,
að vanda um við hann. En vegna þeirra, sem kynnu
að leggja éhíhvem trúnað á þennan tilfærða þvætt-
ing formanns Framiíóknarflokksins, tel eg rétt að
mótmæla“.
Upphafið af greinarkomi Áma Jónssonar er ekki tilfært í
stefnunni, en það var á þessa leið: „Grein, sem birtist í Tíman-
um í gær, eftir Jónas Jónsson, formann Framsóknarflokksins,
hefst með þessum orðum:
„Tveir nafngreindir menn, Sig. Eggerz og Árni
Jónsson meðritstjóri kaupmannablaðsiiís Vísis, hafa
nýlega fullyrt opinberlega, að Jón Sigurðsson forseti
hafi verið mjög andstæður verslunarsamlökum
bænda.“
Það mega býsn mikil lieita, að maður, sem ekki stendur betur
að vígi en Jónas Jónsson, í þessu efni skuli leyfa sér að efna til
málshöfðunar fyrir það að Árni Jónsson Ieiðréttir tilbúning
hans.

Bæjarráð §amþykk>
ir flngrvallarstæði ti|á
’ÍBIISÍ.
Á síðasta fundi sínum samþykti bæjarráð tillögu Skipulags-
nefndar um flugvallarstæði, fyrir sunnan Vatnsmýrina, að
Skerjafirði. Er þá ólíklegt annað en að bæjarráð samþykki til-
löguna einnig.
Skipulagsnefndin hefir látið
fara fram rannsókn á mörgum
stöðum í nágrenni Reykjavíkur
með tilliti til flugvallagerðar og
varð Vatnsmýrin fyrir vabnu.
Hefir hún m. a. þann kost, að
snúið sér til fjármálaráðherra
og borgarstjóra, sem báðir hafa
góðfúslega heitið því, að þessi
væntanlega viðurkenningargjöf
skuli látin skattfrjáls og út-
svarsfrjáls.
Reylcjavík 9. mars 1940.
Nefndin.
liggja að Skerjafirðinum, þar
sem talin er ágæt lendingarstöð
fyrir sjóflugvélar. Er hagan-
legt að geta sameinað lending-
arstöðvar land- og sjóflugvéla.
Heildarstærð lands þess, sem
ætlað er undir flugvöllinn, er
66.8 ha„ þar af 40.2 ha. í einka-
eign, en 8.6 ha. af landi því,
sem bærinn á, er í erfðafestu.
Með þessu landsvæði er nægt
landrými fyrir flugvöll, þar
sem allstórar millilandaflugvél-
ar geta lent.
Frh. á 4. síðu.