Vísir - 02.04.1940, Síða 1

Ritstjóri:
KRISTJÁN guðlaugsson.
RLststjórnarskrifstofur:
í’élagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, þriðjudaginn 2. apríl 1940.
75. tbi.
Finnar senda Þjóðabanda-
laginu skýrsluum
styrj aldart jónið.
Þad þarf ad sjá hálfri
miljón manna fyrir
nýj um heimilum.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London, í morgun.
Eftir athugun þá, sem finska ríkisstjórnin hefir
gera látið, til þess að komast að raun um
hversu miklu fé tjón Finna af völdum styrj-
aldarinnar nemur, en það er áætlað einn miljarð finskra
marka, er orðið enn ljósara en áður var, hversu stórkost-
legt hlutverk ríkisstjórnin í Finnlandi og þjóðin öll hef-
ir fengið, að vinna að viðreisninni í landinu. Þrátt fyrir
mikinn dugnað og f órnf ýsi Finna og þeir séu samhendir
um að reisa alt við sem skjótast, og mikil hjálp, peninga-
gjafir og annað, berist stöðugt til Finnlands, hrekkur
þetta skamt, og hefir finska stjórnin því sent Þjóða-
bandalaginu greinargerð um tjón af völdum styrjaldar-
innar, og hvað gera þurfi í viðreisnarskyni. Segir stjórn-
in að upp undir 500.000 manna hafi neyðst til þess að
flýja frá heimilum sínum eða verið fluttir þaðan, m. a.
frá þeim landssvæðum, sem Rússar fengu. Öllu þessu
f ólki þarf að sjá f yrir nýjum heimilum og lífsviðurværi.
Er í ráði að koma megninu af fólkinu fyrir við jarðrækt.
Flutningunum, nauðsynlegum húsabyggingum o. fl.,
sem gera þarf, fylgir vitanlega feikna kostnaður. Er
þess vænst, að skýrsla finsku stjórnarinnar, sem einka-
ritari Þjóðabandalagsins hefir nú til athgnunar, sýni
öllum fram á hversu Finnar eru enn hjálpar þurfi. Rík-
isstjórnum allra landa, sem í Þjóðabandalaginu eru,
verður send skýrslan, með tilmælum um að veita Finn-
um alla þá aðstoð, sem unt er að láta í té.
saka Banda-
menn um að vilja draga
Norðurlönd inn í stríðið.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS — Khöfn í morgun.
I þýskum blöðum er nú mikið ræít um áform Breta og Frakka
að herða á hafnbanninu gegn Þýskalandi og telja þau, að vegna
áforma þeirra i þessum efnum aukist liættan, að Norðurlönd
dragist inn í styrjöldina. Yara blöðin í Berlín, t. d. „Der Montag“,
hlutlausu þjóðirnar við áfonnum Bandainanna.
„Der Montag“ gerir einnig að umtalsefni ræðu Winstons
Churchills á dögunum, þar sem hann komst svo að orði, að
Bretar óski ekki eftir styrjöld við Rússland. Blaðið segir, að
Frakkar hafi viljað koma af stað allsherjar „krossferð“ gegn
Rússum en Bretar hafi ekki viljað fallast á þá stefnu. Þess vegna
hafi hjálp sú, sem Bandamenn áformuðu að veita Finnum ekki
verið veitt gegn Rússum, heldur til þess að Bandamenn stæði het-
ur að vígi gagnvart Noregi, Svíþjóð og Þýskalandi, ef yfirstand-
andi styrjöld milli Þýskalands og Bandamanna drægist á lang-
inn.. Þegar Bandamenn hefði verið farnir að flytja lier yfir
Norðurlönd til Finnlands hefði Bretar ekki talið sig þurfa að
úttast, að Norðurlönd yrði ekki sín megin í styrjöldinni.
Nýjar ráðstafanir
Bandamanna
til þess að hindra,
að Þjóðverjar geti
flutt inn hráefni.
London í morgun.
EINKASKEYTI.
Daily Herald skýrir frá því í
morgun, að hafnbannsmálasér-
fræðingar Bretaveldis Vinni af
kappi að athugunum á ýmsum
atriðum, varðandi hafnbanns-
málin, en eins og áður hefir ver-
ið getið í skeytum, eru Bretar
og Frakkar farnir að gera ráð-
stafanir til þess að herða hafn-
bannið gegn Þjóðver junu Það er
talið, að aðalumræðuefni
franska hafnbannsmálaráð-
herrans og Donalds Cross,
stríðsviðskiftamálaráðherrans
breska, verði um ráðstafanir til ;
þess að hindra, að Þjóðverjar !
geti fengið járnmálm frá Sví-
þjóð og hráefni margskonar frá
Balkanlöndum. Ennfremur
munu Bandamenn taka til at-
Útgáfa Vísis
óbreytt.
Engin verðhækkun
á blaðinu.
Að gefnu tilefni skal það
tekið fram að það hefir ekki
komið til orða að VÍSIR yrði
minkaður í broti eða verð á
blaðinu hækkað.
Mun orðrómur þessi hafa
komist á kreik sakír þess að
eitt dagblaðanna hér í bæn-
um hefir minkað í broti, en
annað hækkað áskriftagjöld
sín.
Þykir YÍSI þvi rétt að taka
það fram, að orðrómur þessi
hefir ekki við nein rök að
styðjast. Mun blaðið koma
framvegis út í sama broti og
verið hefir og verðið helst ó-
breytt.
Ráðherrafundur
í Paris.
Hafnbannsmáliö tll
umræöu.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Reynaud, forsætisráðlierra
Frankklands, flutti ræðu á fundi
frönsku stjórnarinnar í gær.
Gerði liann itarlega grein fyrir
þeim ákvörðunum, sem teknar
voi’u á fundi yfirráðs Banda-
manna á dögunum, en ekki lief-
ir verið opinberlega tilkynt
hvaða ákvarðanir það eru. Það
er þó talið, að ákveðið hafi verið
að herða á liafnbanninu gegn
Þýskalandi, og var tekin sú á-
kvörðun á fundinum, að senda
liafnbannsmálaráðherra Frakk-
lands til þess að ræða hafn-
bannsmálin við bresku stjórn-
ina.
Franska stjórnin hefir farið
að dæmi bresku stjórnarinnar
og kvatt heim sendiherra sína í
ýmsum borgum lálfunnar, til
þess að ræða við þá ástand og
liorfur. Hefir Reynaud byrjað
slíkar viðræður við sendiherra
Frakka og talaði i gær við sendi-
herra Frakka í Briissel og
Rómaborg.
Síldarvcrksmið-
jau áRaufarhöfn
Með Lagarfossi siðast kom
allmikið af efni til nýju síldar-
verksmiðj unnar iá Raufarhöfn,
og er það önnur efnissendingin
til verksmiðjunnar. Hin fyrri
kom með Lyru fyrir nolckuru.
Nýja verksmiðjan á að vinna
úr 5000 málum á sólarliring, en
sú gamla vann úr 1100—1200
málum.
hugunar hvort þeir geti komið í
veg fyrir, að Þjóðverjar fái
flutta til sín olíu yfir Rússland.
Tirrves skýrir frá því, að Bret-
ar hafi keypt miklar birgðir af
tyrknesku „chromium“, rúm-
enskri olíu og korni, til þess að
koma í Veg fyrir, að Þjóðverjar
geti birgt sig upp af þessu.
ALT RÓLEGT. — Meira þarf ekki að segja, þvi að þá vita menn að átt er við Yesturvig-
stöðvamar. En þótt rólegt sé á þeim sjálfum, er nóg að gera að baki víglínanna. Myndin er
frá þorpí, sem breski herinn hefir að bækistöð í Norður-Frakklandi. Netin sem spent eru yfir
veginn, eru til þess að villa þýskum flugmönnum sýn.
Aðalfundur
Alliance Frangaise
Aðalfundur Alliance Francaise var haldinn í Oddfellwhöll-
inni föstudag 29. mars og var hann mjög f jölmennur. Að störf-
um aðalfundar loknum var margt til skemtunar. Stendur félag-
ið í miklum blóma og er unnið af kappi að ýmsum merkum mál-
um, sem félagið vinnur fyrir.
Aðalfundurinn liófst með því,
að forseti félagsins, P. Þ. J.
Gunnarsson stórkaupm., bauð
fundarmenn velkomna með
stuttri ræðu. Yísaði hann til
fjölritaðrar skýrslu um störf
félagsins s.l. ár og hafði hún
verið send öllum félagsmönn-
um. Að ræðu forsefa lokinni
var gengið til stjórnarkosning-
ar og var stjórnin endurlcosin,
varastjórn og endurskoðendur.
Stjórn félagsins skipa: P. Þ.
J. Gunnarsson forseti, frú de
Fontenay varaforseti, Björn L.
Jónsson varaforseti og gjaldkeri
Magnús G. Jónsson ritari, Jón
Gíslason bókavörður.
M. Voillery, ræðismaður
Frakka, flutti ræðu og afhenti
heiðurspeninga frá Alliance
Francaise í París, með merki
félagsins og áletrunum. Heið-
urspeningana hlutu þeir, sem
hafa verið meðlimir félagsins í
25 ár eða lengur, þeir Meulen-
berg biskup, Guðm. Finnboga-
son, Brynjúlfur Björnsson,
Soffía Daníelsson, Friðrik
Gunnarsson, Mattliias Einars-
son, Viggó Björnsson, Jóhann
Þ. Jósefsson og Þuriður Jó-
hannsdóttir.
M. Voillery ræðismaður og
Björn L. Jónsson, sem var
fundarstjóri, þökkuðu forseta
vel unnin störf í þágu félagsins,
fyrr og siðar.
Á fundinum var lesið upp
heillaóskaskeyti frá Alliance
Francaise i París, og svarskeyti
stjórnarinnar.
Skrautsýningar o. fl.
Á fundinum voru 3 skraut-
sýningar (Dómur Salómons,
Þyrnirósa og Árstiðirnar). Yoru
þær prýðilega undirbúnar og
vöktu mikla aðdáun. Hafði ung-
frú Hjördís Pétursdóttir undir-
búið þær og var henni þakkað
sérstaklega með lófataki.
Kór úr félaginu, karlar og
konur, söng franska söngva.
Þá komu fram .10 yngstu
frönskunemendur félagsins,
telpur á 12 ára aldri og sonur
franska ræðismannsins, og léku
og sungu 3 söngvaleiki. Sungu
börnin á frönsku. Fór þetta
ágætlega úr hendi og vakti
mikla aðdáun liversu góður var
framburður barnanna. Undir-
búning liafði annast kennari
yngstu nemendanna, ungfrú
Hjördís Pétursdóttir,
Um 80 manns var á fundi og
var því fundarsókn ágæt. Að
öllu því loknu, sem að framan
er greint frá, og eftir að veit-
ingar höfðu verið fram bornar
i boði stjórnarinnar, var dansað
af miklu fjöri þl kl. 1.
Úr skýrslu stjórnarinnar.
I skýrslu stjórnarinnar, sem
að framan er vikið að, og m. a.
er send franska utanríkismála-
ráðuneytinu og Alliance Fran-
caise í París, til þess að kynna
störf félagsins hér, er rætt itar-
lega um störf félagsins s.l. ár.
Er þar sagt frá aðalfundinum i
fyrra og öðrum fundum og
samkomum, fyrirlestrum, kvik-
myndasýningum, starfsemi
sendikennarans, Háskólafyrir-
lestrum, og þeirri nýjung, að
stofnað var til frönskukenslu
fyrir börn, að stofnuð var deild
úr Alliance Francaise á Akur-
eyri, ennfremur frá samtals-
fundum á frönsku, bókasafninu
(i því eru nú 700 bindi og eru
bækurnar mikið notaðar), frá
verðlaunum þí stúdenta fyrir
frönskukunnáttu (þau fengu
s.l. ár 3 stúdentar á Akureyri)
o. s. frv. Skýrslan fjallar og um
fjárhag félagsins. 25 manns
gekk í félagið á árinu, en eng-
inn sagði sig úr því.
Um sendikennarann, M.
Haupt, er þess getið, að liann
hafi ekki getað komið hingað
aftur, en í hans stað hefir Magn-
ús G. Jónsson haldið uppi
frönskukenslu á vegum félags-
ins, en hann má óhikað telja
með færustu frönskumönnum
hér á landi nú.
Þá þakkar forseti i skýrslu
sinni hinum ýmsu velunnurum
félagsins, stuðningsmönnum og
stofnunum, Yoillery ræðis-
manni fyrir margskonar stuðn-
ing og velvild, Háskólanum á-
gætt samstarf og fyrir að láta
félaginu í té ókcypis húsnæði til
kenslu, Nýja Bíó í Reylcjavík og
á Akureyri fyrir ókeypis hús-
næði til kvikmyndasýninga og
fyrirlestrahalds, Páli Isólfssyni
organleikara, sem hefir stutt fé-
lagið drengilega og sýnt þvi
mikla velvild. Seinast en ekki
síst er utanrikismálaráðuneyt-
inu franska og Alliance Franca-
ise i París þakkaður marghátt-
aður stuðningur.
Eins og sá má af því, sem hér
hefir sagt verið, á félagið við
gott gengi að búa og vex því
stöðugt fiskur um hrygg. Hefir
það mörg og merk áhugamál á
prjónunum, og það er fyrst af
öllu félaginu að þakka, hvei'sil
áhugi manna fyrir frönsku-
námi og frönskum þókmentum
er orðinn mikill liér í bæ. Spá-
ir það og góðu um framtíð fé-
lagsins.
Tilkynning frá stjórn Sambands
ungra sjálfstæðismanna.
J samráði við Sambandsfélögin hefir verið ákveðið að Sam-
bandsþing ungra Sjálfstæðismanna verði haldið á Þing-
völlum um 20. júlí n. k.
Samband ungra sjálfstæðismanna var stofnað á Þingvöllum
árið 1930 og heldur það því hátíðlegt 10 ára afmæli sitt á þessu
sumri. Með tilliti til þessa verður tilhögun þingsins hagað þann-
ig, að auk hinna kjörnu fulltrúa Sambandsfélaganna, er ætlast
til að allir ungir Sjálfstæðismenn og konur eigi rétt til þátttöku
í þinginu. Væntir Sambandsstjórnin þess að ungir Sjálfstæðis-
menn fjölmenni á mót þetta, þannig að hátíðahöld þessi, sem
fram fara í tilefni 10 ára afmælisins, megi verða sem glæsileg-
ust og virkur þáttur í því að marka þjóðfélagsafstöðu sjálfstæð-
isæskunnar í landinu.
Að öðru leyti verður tilkynt síðar nánari tilhögun mótsins. —
Kristján Guðlaugsson Jóhann Hafstein
formaður. ritari.
Björn Snæbjörnsson Bjarni Benediktsson.
gjaldkeri.
Jóhann G. Möller.