Vísir - 02.04.1940, Blaðsíða 4

fiægt að ioma við. Sú mjólkur-
ssala -vaj- rekin á frjálsum grund-
veHi, og gat liver keypt mjólk
frá hverjum er hann vildi. —
S>eir er léðu mönnum í grend
töS Reykjavik fylgi sitt, urðu æ
ífleirí og framtakssamari, þó
íreksturinn væri iþeim dýr og
•veriS fyrirlia f n arsa m u r. Nýbýl-
m urðu hin mesta bæjarprýði
«SSa svd fanst þeim er höfðu al-
5st upp með þeim umskiftum. —
lJess utan hefi eg hvergi hælt
íieinu mjólkurverði eða gjört
|>ar samanburð, svo það eru
spumingar út i loftið.
; iÞa virðist þessum dulbúna
Tnanni, hann geta skákað mér,
|>ar sem Samsalan gat strax
lækkað mjólkurverðið um 2
aura og hækkað um 2 aura til
framleiðanda, en þar held eg
sé hægur vandi að máta hann;
því það voru þrenn tekjurétt-
indi er Samsalan fékk í sínar
Iiendur fram ýfír Mjólkurfélag-
að, en þau eru: Fyrstu: Eiuok-
unarslimpíll og samkepni því
útilökuð; í því sambandi voru
Iiændurnir reyrðir á þann klafa,
og voru sekir menn, ef þeir létu
af mörkum beiflt til neytenda
|>ó ekkí væri mei ra en ein
ijómaflaska.
'önmir: Hagnað af brauðasölu
en hin smærri brauðfyrirtæki
ötxlokuð þar alveg og Alþýðu-
flokkurinn féklc sitt.
íu-íðju: Yerðjöfnunarskatt er
skorhm var undan nöglum ný-
ræktarbúskapsins við Reykjavík
og kom harðast niður á þeiin er
eíngöngu höfðu mjólkursölu og
áttu í vök að verjast.
ÍÞrátt fyrir öll þessi tekjufor-
réflindi, er voru varin með því
að tilkostnaður yrði minni við
þau og mjólkurverðið mun
miuna, sýndi það sig brátt að
Jþessi 2 aura lækkun var ekkert
nema umsláttur og látalæti, í
bíli, því Samsöiutímabilið er
raunasaga um flóttann úr sveit-
nnmn, hið öra fátækraframfæri
og hið tiða atvinnuleysi, og oft
hækkuð mjólkin.
•Það er rétt hjá þessum hurð-
arbalcsmanni, að eg vann á móti
þessu forréttindafyrirkomulagi
Samsölunnar og mun altaf
gera það, nema hún bæti ráð
sitt og sýni mér jöfnuð, og við-
leifni til að hafa mjólkina góða.
íOr ]>vi að sá undirleiti fer að
safja upp gamlar endurminning-
ar skal eg segja honum liug okk-
ar húsmæðranna til ]>essara
mála er Samsalan tók við. —
YiS vorum mótfallnar því að
anjölkursölufyrirtæki er búið
var að fá íöluverða reynslu og
þekkingu, væri beitt pólitísku
valdi I áróðursskyni. — Við
földum það óþarfa að fé viðvan-
inga fil að ýta þeirri byggingu
afturábak. Við gátum elcki tal-
5S þaS neina framdrætti að nota
handvagna á þessari bílaöld,
enda fór sá kosínaður alveg í
sugfniL Við gátum ekki hallast
aS því að leggja bæri áherslu á
að fá mjólkina sem lengst frá,
en gei-a þeim erfiðast fyrir er
bestu skilyrði höfðu til að selja
okkur nýju mjólkina. — Við
gátum ekki felt okkur við að
vera gerðar ébrifalausar í þeim
málum er varðaði þó svo mjög
velferð barna vorra. —- Þó þar
væri að berja höfðinu við stein-
inn, er við mótmæltum slíku
ráðlagi og kúgun, því við feng-
úm steina fyrir brauð, þá gát-
um við þó sýnt þeim liug okkar
í framkvæmdum, svo sem við
Alþingis- og bæjarstjórnar-
kosningarnar síðustu, því þar
fengum við jafnan rétt, sem
annar aðili þjóðfélagsins. —
Þá efast sá undirleiti að eg
þekki hug bændanna um liluta-
skiftin; en ef liann er ánægður
með það, að framleiðslan sjálf
sé aukaatriði, en að koma lienni
á framfæri sé aðalatriðið, þá
verði honum að þeirri énægju.
Við húsmæðurnar hörmúm það
hlutskifti bændanna, því við er-
um ekki ennþá orðnar svo sýkt-
ar af ranglætinu að við teljum
slíkan ójöfnuð réttmætan.
Bændurnir sjálfir hafa livað
eftir annað opinberlega kvartað
yfir því öfugstreymi og arðráni
er þeir verða fyrir í því sam-
bandi.
Það vill nú svo vel til að eg er
einmitt mjög kunnug þeim er
búa austan fjalls, þvi eg er
frændmörg þar; þeirra er ættu
að bera mest úr býtum eftir
m j ólkur sölulögum. Ekki hefi
eg talað við einn einasta sem er
ánægður með hvað honum er
skamtað í þeim efnum, eða
hrifin af hinum háa milliliða-
kostaði er svo mikið gleypir. —
Bændunum hrýs einnig hugur
við þvi hvað við megum greiða
hátt verð fyrir afurðir þeirra og
livað allir skapaðir hlutir eru
orðnir rándýrir, því þeir skilja
ekki síður en vér, að það eru
takmörlc fyrir þvi hvað hægt er
að borga á tímum sem þessum,
þó fátækraverndarinn sé þar
harla tornæmur.
Soffía M. Ólafsd.
1.0.0.F. 1 = 1214333/4 f Rh.
Veðrið í morgun.
í Reykjavík o st., heitast i gær
3, kaldast í nótt —2 st. Úrkoma í
gær og nótt 7.7 mm. Sólskin i 0.7
st. Heitast á landinu í morgun 3
st., í Eyjum, kaldast —4 st., á
Raufarhöfn, Skálum og Fagradal.
—- Yfirlit: Grunn lægð fyrir sunn-
an Island. — Horfur: Suðvestur-
land: Austanátt, allhvast og dálítil
úrkoma undan Eyjafjöllmn. Faxa-
flói, Breiðafjörður: Austan gola.
Léttskýjað.
Karlakór Reykjavíkur
heldur alþýðuhljómleika annað
lcvöld.
Sjúklingar í Langarnesi.
hafa beðið Visi að færa Hjálp-
ræðishernum kærar þakkir fyrir
komuna og skemtunina annan dag
páska.
Margrét Eiríksdóttir.
heldur í kvöld kl. 7 píanótónleika
í Gamla Bió. Aðgöngumiðar fást i
bókaverslun Sigf. Eymundssonar og
Hljóðfæraversl. Sigríðar Helga-
dóttur.
Dansk-íslenska félagið
efndi til samkomu á Hótel Borg
síðastl. föstudagskvöld. Samkoman
var mjög vel sótt. Dr. Jón Helgason,
fyrv. biskup, flutti endurminning-
ar sínar frá Hafnarárum, mjög
skemtilegt erindi. Þá söng xo
manria flokkur úr Karlakórnum
Fóstbræður nokkur lög. Loks söng
Brynjólfur Jóhannesson, leikari,
gamanvísur. Að afloknum þessum
skemtiatriðum var dansað til kl. 2.
Margir nýir félagar gengu inn.
Póstferðir á morgun.
Frá Rvík: Laugarvatn, Álftanes-
póstur. — Til Rvíkur : Aðeins hinir
daglegu póstar.
Næturlæknir.
Halldór Stefánsson, Ránargötu
12, sími 2234. Næturvörður i Ly fja-
búðinni Iðunni og Reykjavíkur apó-
teki.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 18.20 Dönskukensla, 2. fl.
18.50 Enskukensla, 1. fl. 19.45
Frétir. 20.20 Erindi: Þættir úr
sögu lífsins, II.: Af jörðu ertu
kominn (Jóhannes Áskelsson jarð-
fræðingur). 20.45 Tónleikar Tón-
listarskólans ( Strokhlj ómsveit.
Stjórn: dr. Urbantschitsch): a)
Cello-konsert i g-moll, eftir Monn
(einl.: dr. Edelstein). b) Fiðlu-
konsert í a-moll, eftir Vivaldi (einl.
Björn Ólafsson). 21.20 Hljómplöt-
ur: Píanókonsert í e-rnoll, eftir
Chopin.
GOTT herbergi með hús-
gögnum óskast 14. maí, helst í
vesturbænum. Tilhoð merkt
„H. R.“ sendist afgr. Vísis. (40
EITT herhergi og eldhús ósk-
ast. Tilboð mei-kt „34“ sendist
afgr. Visis fyrir 4. þ. m. (46
2 HERBERGI og eldhús og 1
herbergi fyrir einhleypan til
leigu á Laugarnesvegi 38. (9
3 HERBERGI og eldhús til
leigu í sólrílcum kjallara með
öllum þægindum 14. maí. Uppl.
í síma 1898. (51
TIL LEIGU 14. maí 3 her-
bergi og eldhús í sólrikum
kjallara. Leiga 100 kr. Tilboð
sendist afgr. Vísis fyrir mið-
vikudagslcvöld, merkt „Austur-
bær“. (41
LÍTIL íbúð til leigu fyrir fá-
menna fjölskyldu Vesturgötu
51 A.____________________(45
ÓSKA ef tir nýtísku 3 her-
bergja íbúð í vesturbænum. —
Barnlaust fólk. — Uppl. í sima
4164.____________________(48
2—3 HERBERGJA nýtísku
íbúð óskast. Uppl. í síma 4244.
_________________________(49
ÍBÚÐ óskast, 2—3 herbergi
og eldhús með þægindum. Þrent
fullorðið. Sínxi 3381.___(50
HERBERGI með eldbúsi ósk-
ast strax. Tvent í beimib. Fyrir-
framgreiðsla. Uppl. í síma 2139.
_________________________(54
TVÆR stofur og eldhús með
öllum þægindum óslcast frá 14.
maí. Þrent fullorðið í heimili.
Skilvís greiðsla. Uppl. í síma
1650.____________________(55
FJÖGUR herbergi og eldhús
til leigu strax eða 14. mai. Sér-
miðstöð. Einnig 2 einstök her-
bergi, annað með eldunar-
plássi. A. v. á. (57
EKKJU, sem er ein, vantar
litla, góða ibúð 14. maí, sími
3801, eftir kl. 7. (59
ÞRJÚ herbergi og eldbús til
leigu með öllum þægindum, á
góðum stað í bænum, einnig til
Ieigu lianda barnlausu fólki tvö
lierbergi og eldhús í Garði í
Skei-jafirði, sími 1881. (64
3 HERBERGJA íbúð með öll-
um þægindum óskast 14. maí.
Uppl. síma 4472. (69
IkenslaI
VÉLRITUNARKENSLA. —
Cecibe Helgason, simi 3165. —
Viðtalstími 12—1 og 7—8. (71
BETANIA. — Trúaðra sam-
koma á morgun lcl. 8V2 e. li.
Ólafur Ólafsson talar. (61
MÍNERVA nr. 172. Fundur
annað kvöld. Friðrilc Á. Brekk-
an flytur erindi. — Æ. t. (67
ST. EININGIN nr. 14. Fund-
ur miðvikudagskvöld kl. 8
stundvíslega. Inntaka nýrra fé-
laga. Á eftir fundi fjölbreytt
skemtun. Skemtiatriði: Ein-
söngur. Gamansaga. Tveir gam-
anleikir. Dans. — Æ. t. (70
| Félagslíf I
FARFUGLAFUNDUR verður
lialdinn í Kaupþingssalnum í
kvöld kl. 9. Allir ungmennafé-
lagar eru velkomnir á fundinn.
(68
mWtNMAM
SAUMASTOFAN Laugavegi
28 sníðir kjóla og mátar. Verð
frá 4.00, kápur frá 5,00 og
dragtir frá 6,00. Simar 1613 og
4940. (875
SAUMASTOFUR
SAUMA peysuföt, drengjaföt
og barnafatnað. Guðrún Jóns-
dóttir, Bergþórugötu 59 (efstu
hæð).______________ (44
TEK að mér drengjafata-
saum. Léra, Lokastíg 6, kjall-
aranum. (65
HÚSSTÖRF
ROSKIN barngóð stúlka ósk-
ast strax. A. v. á. (38
VIÐGERÐIR ALLSK.
GERI VIÐ allskonar eldhús-
áhöld, tauvindur og rullur. —
Ennfremur limi eg sltrautvörur
o. fl. úr „Keramik" og leir. —
Sendi og sæki um allan bæ. —
Viðgerðastofan, Hverfisgötu 64,
sími 3624 e. h. (699
KiilM
FORNSALAN, Hafnarstræti
18 kaupir og selur ný og notuð
búsgögn, litið notuð föt o. fl. —
Sími 2200. (351
KLÆÐAV. GUÐM. B. VIKAR
Laugavegi 17. Sími 3245. Fata-
efni stöðugt fyrirliggjandi. Efni
tekin til saumaskapar. Ábyggi-
leg afgreiðsla. (889
NÝTT gólfteppi til sölu og
sýnis á Baldursgötu 23, uppi. —
________________________(53
FRÍMERKI
ÍSLENSK FRlMERKI kaupir
hæsta verði Gisli Sigurbjörns-
son, Austurstræti 12, 1. hæð. —
(216
VÖRUR ALLSKONAR
FALLEG fermingarföt. Hefi
nokkur falleg og góð ferming-
arfataefni. Fötin ódýr. Klæð-
skerinn, Vesturgötu 37.__(60
NOTAÐIR MUNIR
KEYPTIR_________________
RITVÉL, notuð, helst ferða-
ritvél, óskast. Uppl. í sima 4412.
(39
KAUPI bækur hæsta verði.
Fornsalan, Hverfisgötu 32. (58
TUNNUR. Kaupum tómar
tunnur undan kjöti. Garnastöð-
in, Rauðarárstíg 17. Simi 4241.
(62
mmmmmmmmmmmammmmmmmmmmmmmmmmmnmmmmmmmmmmmmm
SAUMAVÉL óskast strax. —
Uppl. í síma 3919. (63
NOTAÐIR MUNIR
TIL SÖLU
STOFUSKÁPAR til sölu. —
Víðimel 31. Simi 4531. (928
ÚTV ARPSTÆKI, 4 lampa
Philips, til sölu Njálsgötu 108.
____________________________(43
BORÐSTOFUBORÐ, póleruð
hnota, til sölu, tækifærisverð.
Uppl. í síma 4166. (47
TVÆR hurðir, önnur úti-
dyrahurð og gluggar og eldhús-
vaskur og fleira, alt notað, til
sölu strax. A. v. á. (52
BARNAVAGN til sölu Berg-
þórugötu 23 (gengið inn frá
Vitastíg). (56
LÍTIÐ notaður barnavagn til
sölu á Laufásvegi 18. (66
SVARTUR ullarkjóll, sem
nýr, lítil stærð, til sölu. Tún-
götu 33, kjallara, kl. 5—8. (72
HRÓI HÖTTUR OG MENN HANS.
493. GRUNSEMDIR.
— Engir aÖrir en við vissu hvaÖ
vagninn flutti. — Jú, einn niaÖur
enn þá haíði vitneskju um þaÖ.
— ViÖ hvað áttu? Þú getur ekki
átt við Sebert? — Mér þykir það
leitt, en ....
— Sebert lávarður hefir altaf ver-
ið heiðarlegur maður, en bæði hann
og gullið er horfið.
— Við verðum að reyna að bjarga
gullinu. Við skulum riða til móts
við vagninn.
W. Somersét Maugham: 28(
£ ÓKUNNUM LEIÐUM.
Hann stæltist við liverja raun, varð þrárri í
livert sMfti, sem hann mætti nýrri mótspyrnu.
iHann varð staðráðnari í því en nokkuru sinni,
féð' Jbalda baráttu sinni til streilu. Honum skild-
iist, að það mundi erfitt fyrir menn, sem alt af
liöfð'n setið á slcrifstofustólum, að skilja til hlít-
ar Irversu ástatt var í Afrílcu — þessari f jar-
lægu liéimsálfu. En hann gat eklci gleymt ógn-
iimi þehn, sem þar ríktu. Það hafði svo margt
ögurlegt borið fyrir augu hans þar, að því verð-
?ir ekki með orðum lýst, enda gat hann elcki
gleyml neinu af því. Hann vissi manna best
iiversu miskunnarlausir þrælasalarnir voru og
Igrírnd þeirra talcmarkalaus. Honum fanst, að
Iiann heyrði enn angistarvein lcvenna og barna
í blökkumnnaþorpi, sem Arabar liöfðu ráðist á
jög lcveikt í.
■'Oflar en einu sinni hafði það lcomið fyrir
liann, að hann hafði lagt leið sína um eitthvert
ismáþorpíð, sem lá eins og hreiður, umgirt maiz-
ækrum, friðsamlegt, unaðslegt — þótt það væri
vrerustaður blökkumanna — en átti sína fegurð
og friðsæld, eigi síður en þorp Englands, sem
Goldschmidt hefir lýst svo fagurlega.
Börn blökkumanna höfðu leikið sér nalcin
milli strálcofanna, en konurnar sátu í þyrping-
um og möluðu korn sitt og skröfuðu saman.
Karlar unnu á ölcrum áti, eða voru að hangsa
letilega við kofadyr sínar. Honum fanst þetta
unaðsleg sjón. Þarna höfðu menn fundið ham-
ingju — þarna hafði hið dularfulla í lífinu op-
inberast mönnum í algerri ánægju. Menn voru
ánægðir með kjör sín. Gleðin skein í hverju
andliti. Hamingja þessa fólks var næg orsölc
til þess að þeir vildu lifa, vera til. En þegar
hann koma þangað aftur var þorpið öslcuhrúga,
sem enn rauk úr. Hvarvetna voru hroðalega út-
leikin lík og deyjandi fóllc. Hann mundi eftir
lílci dálítils drengs, laglegs hnoklca, sem hafði
fengið spjótslag í síðuna. Skamt frá lá kona,
sem virtist liafa verið barin með byssuskefti,
svo að höfuðkúpan molaðist, en við hlið hennar
lá maður hennar alblóðugur, veinandi, að dauða
kominn. Þannig voru þeir leiknir, sem eftir
höfðu verið slcildir, en hinir höfðu verið hraktir
á brott, reknir sem slcepnur til markaðs, þar
sem þeir voru seldir í lífstíðarþrældóm og börn
þeirra.
Og þar til fólkið komst í hendur þeirra, sem
keypti þá, var það illa haldið, lamið svipum,
varð að svelta hálfu hungri, og framundan ekk-
ert annað en ömurlegt, erfitt, ógnvelcjandi
þrælalíf.
Loks fró Alec MacKenzie í enn eina ferðina í
utanríkismálaráðuneytið. Hann fór fram á, að
hann fengi leyfi til þess að takast á hendur
-slílcan leiðangur og hann liafði í huga, á eigin
éhyi'gð. Hann kvaðst mundu koma sér upp
hermálafloklci og standast straUm af lcostnað-
inum sjálfur. Varfærnir, þreklitlir stjórnarfull-
trúar hugsuðu sem svo að ekki væri að vita hver
vandræði myndi af liljótast, ef MacKenzie fengi
leyfi til þess að fara í slílcan leiðangur. Hann
færi þá í rauninni sem ábyrgðarlaus fulltrúi
Bretaveldis, en slíkt gæti eklci lcomið til mála.
Það yrði og að gæta þess, að ganga elclci á rétt-
indi annara Evrópuvelda, en þau gáfu nánar
gætur að öllu og nú þurfti að fara sem varleg-
ast, vegna Búastríðsins, og elclci velcja grun-
semdir eða andúð að óþörfu.
Loks var Alec sagt, að ef hann færi yrði það
á hans eigin ábyrgð. Hann gæti engrar aðstoð-
iar vænst, og breska stjórnin vildi engin afskifti
Iiafa af áformum hans, hvorki beint eða óbeint.
Þetta lokasvar lcom Alec ekki á óvart. Hann
þafði sannast að segja búist við þvi. Og hann
var, úr þvi sem komið var, ekkert óánægður.
Þar sem stjórnin vildi elcki leggja honum lið
svo um munaði kaus hann að vinna verkið upp
á eigin spýtur. Hann þyrfti þá að minsta kosti
tekki að búa við afskiftasemi stjórnarvaldanna,
en afskifli þeirra hefði orftlega getað orðið hon-
,um til liindrunar.
Alec MacKenzie álcvað svo, einn síns hðs, að
(uppræta þrælarán og þrælasölu á landsvæði,
sem var stærra en alt England, og fara i styrj-
Öld, upp á eigin spýtur, við þjóðliöfðingja á
þessu landsvæði, sem höfðu 20.000 vopnaðra
manna yfir að ráða.
Þetta tilboð var borið fram af riddaraslcap og
drenglyndi, en Alec hafði ílmgað vel livað liann
lagði í hættu, og liann vissi hvað hann kynni að
verða að leggja í sölurnar. Aðstaða hans var
góð að því leyti, að liann þelcti vel þessi lands-
svæði, að hann hafði áhrifavald yfir íbúunum,
og hafði gott lag á að stjórna þeim. Hann vissi