Vísir - 03.04.1940, Síða 1

jf 3» • Y-
*•; ■<»- •’. -
6
Ritst jóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
'4
Riitstjórnarskrif stof ur:
t’élagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, miðvikudaginn 3. apríl 1940.
76. tbl.
HAFNBANNSYFIRLÝS-
INGU BANÐAMANNA
RÓLEGA TEKIÐ
í ÞÝSKALANDI.
Engar gag;nráðitaf-
anir tílkyntar.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London, í morgun.
Yfirlýsingu forsætisráðherra Bretlands og Frakk-
lands um auknar ráðstafanir til þess að herða
á hafnbanninu, er rólega tekið í Þýskalandi.
Ekkert hefir verið minst á gagnráðstaf anir, og ætla
menn, að þýska stjórnin muni bíða átekta og sjá hversu
yfirlýsingunni verður tekið með hlutlausu þjóðunum,
og verði því engar hernaðarlegar eða stjórnmálalegar
aðgerðir um að ræða vegna áforma Breta og Frakka,
fyrr en séð verður hverjum breytingum það veldur, að
þeir ætla að herða á haf nbanninu,
RÆÐA CHAMBERLAINS í GÆR.
Chamberlain forsætisráðherra flutti ræðu í neðri málstofunni
í gær og skýrði hann þá m. a. frá gerðum yfirherráðs Banda-
manna, sem kom saman á fund í London í fjnrri viku, svo sem
fyrr var getið. Hann lýsti yfir því, að Bandamenn ætluðu að gera
hafnbannið eins áhrifamikið og auðið væri og yrði siglingaeftir-
litið hert, til þess að Þjóðverjar gæti ekki flutt til sín miklaí
foirgðir af járnmálmi frá Svíþjóð, sem verið hefði, og ennfrem-
ur hefði Bandamenn keypt mikið af hráefnum o. fl. í löndum í
suðausturhluta álfunnar, til þess að koma í veg fyrir, að Þjóð-
verjar gæti náð til sín miklum birgðum af þessum afurðum, sem
allar eru mikilvægar fyrir þjóð, sem á í hemaði. Þá tilkynti hann,
að Bandamenn hefði keypt alla hvallýsisframleiðslu Norð-
manna.
¥IDSKIFTI BANDAMANNA OG HLUTLAUSRA ÞJÓÐA.
Chamberlain mintist á það að Bretar hefði gert viðskiftasamn-
inga við ýms hlutlaus lönd, Svíþjóð, Noreg, ísland, Holland,
Belgíu, Spán og Tyrkland, en samkomulagsumleitanir færi fram
við Svisslendinga o. fl., en verið væri að undirskrifa verslunar-
samning við Dani.Chamberlain kvað svo verða um hnútana búið,
að hlutlausar þjóðir gæti ekki flutt inn vörur frá breskum lönd-
um nema til eigin nota. Var þeirri yfirlýsingu vel tekið.
Samningar þeir, sem gerðir voru við Dani, miða að hinu sama
og við önnur hlutlaus ríki, að tryggja það, að venjuleg viðskifti
eigi sér stað meðan styrjöldin stendur, eftir því sem auðið er.
í ræðu Chamberlains kom það fram, að Bretar eru ekki á-
nægðir með hversu hlutlausu þjóðirnar framfylgja stefnu sinni.
Mótmælin til Breta, ef eitthvað ber út af, væri hörð og ákveðin,
og gætti Bretar þó þess að virða hlutleysi þeirra, en í garð Þjóð-
verja, sem sökt hefði fjölda skipa hlutlausra þjóða, með þeim af-
leiðingum, að fjöldi sjómanna hefði látið lífið, væri ekki borin
fram ákveðnari mótmæli en til Bandamanna.
Chamberlain vísaði á bug öllum ásökunum um, að Banda-
menn hefði viljað koma því til leiðar, að styrjöldin færðist til
annara landa, t. d. til Balkanskaga, en sáttmálinn við Tyrkland
hefði aukið öryggið í suðausturhluta Evrópu og við Miðjarðarhaf
Þýsk blöð saka Belgíu-
menn um framkomu ósam-
boðna hlutlausri þjóð.
EINKASKEYTI frá United Press. K.höfn 'í morgun.
Mikillar gremju gætir í þýskum blöðum gagnvart
Belgíumönnum. Segja þýsku blöðin að framkoma Belg-
íumanna og belgiskra blaða sé ekki þannig, að samboðið
sé hlutlausri þjóð. Blaðið Zwölf-Uhr-Blatt birtir ákafa
árás á Belgiu fyrir framkomu, sem sýni, að ekki sé fylgt
hlutlausri stefnu. Bendir blaðið m. a. á, að belgiskir
námumenn hafi safnað fé til þess að gefa Frökkum
sjúkraflutningavagna. Þá er því haldið fram, að i belg-
iskum blöðum komi fram mikil samúð í garð Banda-
manna, en andúð í garð Þjóðverja.
Fyrmefnt þýskt blað heldur því fram, að belgiska
sjórnin haldi að sér höndunum, og liafi engin afskifti
af þvi þótt þjóðin gæti ekki betur hlutleysis síns en þetta.
Yerðlækkun
sterlingspunds.
Einkaskeyti frá United Press.
Lndon í morgun.
Að því er United Press í
Washington hefir fregnað, hef-
ir ríkisstjórnin til athugunar að
ákveða tolla á breskar inn-
flutningsvörur, samkvæmt sér-
stakri gengisskráningu. Er þetta
gert til þess að koma í veg fyrir
að innflutningur á breskum
vörum aukist óeðlilega vegna
verðfalls sterlingspundsins.
Einkaskeyti frá United Press.
K.höfn á hádegi í dag.
Hitler boðaði GÖring, Brauch-
itch og dr. Schacht á sinn fund
í gær, og er talið að þeir hafi
rætt gagnráðstafanir af Þjóð-
verja hálfu vegna fyrirhugaðra
hafnbannsáforma Bandamanna.
Einkanlega munu þer hafa rætt
um hvernig Þjóðverjar gæti
trygt sér framhaldsaðflutning á
sænskum járnmálmi og olíu frá
„NOKKURIR FANGAR VORU TEKNIR“. — Við og við er
sagt frá þvi í tilkynningum frá vesturvígstöðvunum, að nokk-
urir fangar hafi verið teknir. Eins og kunnugt er hefir að eins
komið til smá viðureigna á vígstöðvunum enn sem komið er,
en daglega értl átök milli framvarða og þá iðulega teknir nokk-
urir fangar. — Myndin er af frönskum föngum í þýskum fanga-
búðum. Myndin er tekin í matmálstíma og sýnir, er matarskamti
er úthlutað o. fl.
Rúmeníu. Þá munu þeir einnig
hafa rætt hvað unt sé að gera út
af því, að Bandamenn leitast við
að hafa aukin áhrif á Norður-
löndum og að þeir auka kaup
sín á afurðum í Balkanlöndun-
um. Er það mikilvægt fyrir
Þjóðverja, áð aðflutningar frá
Norðurlöndum og Balkanlönd-
um haldist, meðan þeir geta ekki
fengið nægileg hráefni frá
Rússlandi, og ekki framleitt
sjálfir nægilegt til eigin nota.
Skipatjon í
mt y r | öldfimi
Harðorð grein i Norges Handels og sjöfartstidemie
Sldpatjón Bandamanna og lilutlausra þjóða vikuna 25. mars
mars til 31. apríl er hið lægsta sem verið liefir síðan fyrstu viku
ársins og fjórða lægsta frá byrjun ófriðarins. Samkvæmt til-
kynningu breska flotamálaráðuneytisins, er gefin var út í gær, er
tjónið ekki meira en sem svarar einum þriðja af meðaltali þeirra
30 vikna, sem liðnar eru frá ófriðarbyrjun og ekki nema sem
svarar einUm tíunda af meðaltjóni fyrstu 7 mánaðanna af ár-
inu 1917, þegar Þjóðverjar höfðu hafið hinn „ótakmarkaða kaf-
bátaliernað“.
Þessi bresk skip fói-ust: „Dag-
hestan“, 5742 smálesta tank-
skip, 25. mars, og „Barnhill“,
5439 smálestir.
Þessi skip hlutlausra þjóða
fórust: „Protinus“, hollenskt,
202 smálestir, „Britta“, danskt,
1146 smál., „Cometa“, norsld,
3974 smál. og „Burgos“, norskt,
3219 smál. Þessi sldp fórust öll
25. mars, nema „Burgos“, er
sigldi í herskipafylgd og rakst
á tundurdufl 28. mars.
Þjóðverjar mistu eitt skip í
þessari viku, „Minhorn“, 4007
smál., sem var á siglingum í
norðurliöfum, þegar skipshöfn-
in sökti því. Þegar þetta skip er
talið með, hafa Þjóðverjar mist
alls 303,946 smál. skipa, sem
tekin hafa verið, sökt af skips-
mönnum eða herskipum banda-
manna.
Á föstudagskvöld, 29. f. m.,
höfðu 29 skip farist, er notið
höfðu herskipafylgdar, af alls
14,934. Til sama tíma höfðu að
eins 3 slcip hlutlausra þjóða far-
ist á sama hátt, af alls 2215
skipum.
Þjóðverja á siglingar hlutlausra
þjóða bæði ruddalegar og
lieimskulegar, vegna þess, að
þær geti ekki haft nein veruleg
álirif á siglingar til Bretlands,
og vegna þess, að mikill hlúti
þeirra skipa, sem sökt hafi ver-
ið, hafi verið á leið til heima-
hafna með flutning lianda sín-
um eigin landsmönnum.
Blaðið bendir á það, að mik-
ill sé munur á því, hvort brotið
sé hlutleysi lands með því að
ráðast inn í landhelgi þess, eða
livort sjómenn þess séu drepnir
unnvörpum án sakar. „Það er
hörmulegt til þess að vita“, seg-
ir blaðið að lokum“, að norslcir
hafnsögumenn og norsk varð-
skip skuli gera alt, sem i þeirra
valdi stendur til að tryggja
Þjóðverjum vernd innan
norskrar landhelgi, og fá ekki
aðrar þakkir en þær, að félagar
þeirra utan landhelginnar verða
fyrir loftárásum Þjóðverja eða
skipum þeirra er sökt fyrir-
varalaust af þýskum kafbát-
um.“
Norska blaðið „Norges Hand-
els og Sjöfarttidende“ hefir birt
mjög harðorða grein í garð
Þjóðverja, í tilefni af árásum
þeirra á norsku skipin „Brott“,
„Lysaker“, „Thora Elise“ og
„Erling Lindö“. Skorar blaðið á
allar hlutlausar þjóðir, sem at-
vinnu hafi af siglingum, að
sameinast gegn hinni sameigin-
legu hættu. Blaðið telur árásir
Frá Iiæstarétti
Missir öku-
leyfi í 6 mán.
Ók út af við Elliðaárnar.
1 dag var í hæstarétti kveð-
inn upp dómur í málinu vald-
stjórnin gegn Einari J. Jónssyni
og urðu úrslit málsins þau, að
kærður var dæmdur til þess að
greiða kr. 125,00 í sekt til ríkis-
sjóðs og auk þess sviftur öku-
leyfi í 6 mánuði.
Tildrög málsins eru þau, að
29. ágúst f. á. keyrði kærður
bifreiðina R. 82 út af þjóðvegin-
um vestan við Elliðaárnar. Fór
annað afturhjólið undan bifreið-
inni og sat hún föst í skurði
utan við veginn. Lögreglan,
sem fann kærða um klukku-
tíma eftir að hann keyrði út af,
Annar var grunaður í
fyrra, en ekkerf sann-
aðist.
Um miðjan janúar hófst hér í
bænum réttarrannsókn í kyn-
villumáli og hafa tveir menn
verið dæmdir fyrir nokkuru í
átta mánaða betrunarhúsvinnu
hvor.
Hinar mestu tröllasögur hafa
gengið hér i bænum um þessi
mál að undanförnu og margir
saklaUsir menn verið bendlaðir
við þessi málaferli af almanna-
rómnum. Hefir verið álitið að
þetta mál væri mjög viðtækt, en
svo er ekki. Einungis þessir
tveir menn, sem þcgar hafa ver-
ið dæmdir og eru ahnenningi al-
veg óþektlr, eru flæktir í málið
ofl p.r hvi loliifr
~ö r ■- ------*
Yísir leitaði sér unnlvsipga
um málið hjá sakadómara í
morgun og sagðist honum svo
frá:
1 fyrra var annar þeirra
manna, sem nú hefir verið
dæmdur, grunaður pm kyn-
villuafbrot og fór þá fram rann-
sókn á því. En ekkert sannaðist
á manninn og var rannsókninni
þá hætt.
Um miðjan janúar s. 1. var
rannsókn hafin að nýju og sönn-
uðust þá afbrot á þá tvo menn,
sem dómar liafa nú verið kveðn-
ir upp yfir.
Drengir þeir, sem flæktir eru i
miálið, eru um fermingaraldur
og sá, sem mest er við það rið-
inn er vandræðabarn, þjófur,
sem nú hefir verið komið fyrir
i sveit. Sögur þær, að þessir
drengir hafi verið fluttir á
sjúkrahús og liggi þar fyrir
dauðanum hafa ekki við full
rök að styðjast. Þeir munu eitt-
hvað hafa skemst af meðferð-
inni og einn fluttur i sjúkrahús,
en ekki mun það að öllu leyti
vera af þessum sökum.
Mál það, sem nú er í rannsókn
á Akranesi og sumir telja að sé
af líku tagi og það, sem sagt
hefir verið frá hér að ofan, mun
vera nokkuð frábrugðið. Þar
mun vera um misnotkun á böm-
um að ræða eftir þvi sem Vísir
hefir komist næst.
fór með hann á Landspítalann
til blóðrannsóknar og reyndist
áfengismagn í blóði kærða vera
1.52%o. Kærður neitaði því liins-
vegar staðfastlega, að hafa neytt
áfengis nefndan dag. Héraðs-
dómarinn taldi, að með nefndri
blóðrannsókn, framburði 5 lög-
regluþjóna, er báru að þeirn
hefði virst kærði vera undir á-
hrifum áfengis og með tilliti til
þess, hvernig út af akstrinum
liefði verið háttað, væru komn-
ar fram nægar sannanir þess,
að kærði liefði verið undir á-
lirifum áfengis við akstur bif-
reiðarinnar. Var kærði dæmdur
í 125 kr. sekt og sviftur öku-
leyfi í 3 mánuði. Staðfesti hæsti-
réttur dóm þenna að öðru leyti
en því, að hann svifti kærða
ökuleyfi í 6 mánuði.
Sækjandi málsins var hrm.
Gunnar Þorsteinsson og verj-
andi lirm. Guðm. Guðmunds-
son.