Vísir - 04.04.1940, Blaðsíða 1
Ritstjóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Rúitst jómarskrif stof ur:
%
í’élagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, fimtudaginn 4. apríl 1940.
77. tbl.
BREYTINGAR Á SKIPUN
BRESKU STJÓRNARINNAR
W. Churchill
falin yfirstjórn
landvamanna.
Rússar færa
sig upp á
skaftið.
Hersveitir þeirra hafa
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London, í morgun.
farið lengra inn í
Tilkynning um breytingar þær á skipan bresku
stjórnarinnar, sem búist var við, að kunngerð-
ar yrði nú eftir mánaðamótin var birt í gær.
Er aðallega um innbyrðis breytingar eða embættaskift-
ingar að ræða, en þó hefir einum nýjum manni verið
bætt í stjórnina, Woolton, sem tekur við af W. S. Mor-
rison matvælaráðherra, sem tók við póstmálaráðherra-
embættinu. Chamberlain forsætisráðherra hefir lýst
yfir því, að breytingarnar hafi verið gerðar til þess að
koma fullkomnari samvinnu á meðal þeirra ráðuneyta,
sem mest afskifti hafa af rekstri styrjaldarinnar.
Langsamlega mikilvægasta breytingin er sú, að Wins-
ton Churchill flotamálaráðherra er fengin yfirstjórn
landvarnanna í hendur, og tekur hann við af Chatfield
lávarði, en Churchill gegnir flotamálaráðherraembætt-
inu áfram, og hefir því besta aðstöðu allra ráðherranna
til þess að láta til sín taka um alt, sem rekstri styrjaldar-
innar við kemur, enda þótt helstu ráðherrarnir taki á-
fram sameiginlegar ákvarðanir um allar hinar mikil-
vægustu fyrirætlanir. Að undanförnu hefir þess verið
krafist af æ meiri áhuga í breskum blöðum, að Churc-
hill fengi aukin völd í hendur. Býr hann að allra dómi
yfir þeim krafti og starfsfjöri, reynslu, hugkvæmni og
þekkingu, að sjálfsagt þótti, að hann fengi aðstöðu til
þess að njóta sín betur.
Aðrar mikilvægar breytingar eru, að Sir Samuel
Hoare verður flugmálaráðherra í stað Sir Kingsley
Wood. Sir Kingsley verður innsiglavörður konungs.
Hudson — sem hafði aðstoðarverslunarráðherraem-
bætti með höndum — verður verslunarráðherra. Aðrar
breytingar eru ekki mjög mikilvægar.
Lundúnablöðin ánægð yfir
auknu valdi Churchills, en
óánægð að öðru leyti-------------------------------
Lundúnablöðin í morgun láta ekki í ljós neina ánægju yfir
breytingunum á skipun stjórnarinnar, að undantekinni þeirri,
að Winston Churchill hefir fengið aukið vald í hendur.
Blöðin furða sig mjög á því, að Sir Samuel Hoare skuli hafa
verið gerður að flugmálaráðherra.
Hin almenna skoðun virðist koma einna best fram í Daily
Mail, sem segir, að kröfwrnar um athafnasama, dugandi stríðs-
stjórn muni fara vaxandi.
Daily Herald, blað jafnaðarmanna, lætur í Ijós óánægju, og
segir, að Chamberlain skorti hugkvæmni.
flugmönnUnum björguðu skip-
verjar á togara, en Þjóðverjun-
um áhöfn á reknetaskipi. Tveir
Þjóðverjar af fimm höfðu særst.
Þýsk flugvél nauðlenti í Noregi
og var áhöfnin kyrrsett. Flug-
mennirnir kveiktu í flugvélinni.
Þá hrapaði þýsk flugvél niður í
Kattegat, en áhöfnin bjargaðist
til Danmerkur i gúmmíbát, og
var kyrrsett.
Loftárásir voru gerðar á ívo
flutningaskipaflota á Norður-
sjó. Bretar segja, að flugvélar
Loftbardagi var liáður við Þjóðverja hafi verið hraktar á
strendur Skotlands i gær milli flótta, og liafi þeim ekki tekist
Heinkel-sprengjuflugvélar og að valda tjóni á skipunum, en
breskrar Spitfire-flugvélar. Báð- Þjóðverjar tilkynna, að mörg
arflugvélarnar fórust. Bresku skip hafi orðið fyrir skemdum.
0
mistu 3 flug-
vélar í gær
1 í loftbardaga,
lí
hinar nauðlentu
Einkaskeyti frá United Press. :
Lndon í morgun. «
Finnland en um
var samið.
Einkaskeyti frá United Press.
K.höfn í morgun.
Frá Helsingfors er símað, að
það sé liaft eftir finskum her-
foringjum, að hersveitir Rússa
liafi brotið í bág við friðar-
samningana, með því að fara
lengra inn í Finnland en um
var samið, er friðarsamning-
arnir voru gerðir.
Finnar gera sér þó vonir um,
að fult samkomulag náist um
þá deilu, sem upp er risin, en
fundur til þess að ganga end-
anlega frá landamærum Sovét-
Rússland og Finnlands verður
haldinn innan skamms í Viborg.
Fregnir frá Moskva lierma,
að Rússar haldi þvi fram, að
Finnar hafi sökt 6 skipum sín-
um áður en þeir yfirgáfu Koi-
vistoflóa.
Einkaskeyti frá United Press.
K.höfn i morgun.
í þýskum blöðum koma nú
fram ásakanir i garð Bandaríkj-
anna vegna skjala, sem sagt er
að fundist liafi i Póllandi, og
sanni að Bandaríkin eða full-
trúi þeirra hafi ýtt undir Pól-
verja að fara í strið við Þjóð-
verja, og hefir lcomið fram sú
skoðun, að Roosevelt forseti
hljóti að bera ábyrgðina á þessu
og þar með upptökum styrjald-
arinnar. Þessum ásökunum er
neitað í Washington.
William C. Bullit, sendiherra
Bandaríkjanna í París, hefir
gefið Bandarikjastjórn skýrslu
um þessi mál, sem hún liefir
tekið góða og gilda að öllu leyti.
— Cordell Hull, utanrikismála-
ráðlierra Bandaríkjanna, hefir
neitað beiðni fulltrúadeildar
þjóðþingsins, að fyrirhugaðri
brottför Bullitts frá París verði
frestað, þar til þjóðþingsnefnd
liafi rannsakað ásakanir Þjóð-
verja.
Leggja Bretar hafn-
bann á Vladiwostock?
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Fregnir frá Tokio herma, að
einn af japönsku flotaforingj-
unum hafi gert að umtalsefni
VETRARHÖRKUR hafa verið allmiklar að undanförnu á vesturvígstöðvunum og liafa Banda-
menn lært af Finnum að klæða liermenn sína í hvít klæði. Þetta eru breskir „Tommyar“ á leið heim
úr rannsóknarferð.
Engir Olympíuleik-
ar í Finnlandi í ár.
Finnar vilja fá frest, en Bandaríkjamenn eru
að hugsa um að halda ameríska Olympíuleika
Einkaskeyti frá U. P. — Khöfn í morgun.
KenslumálaráðheiTa Finnlands hefir gefið út þá til-
kynningu, að vegna viðreisnarstarfsins verði ekki liægt
að halda Ólympiuleikana í sumar í Helsinki. Jafnframt
lét ráðherrann þá skoðun sína í ljós, að finska Ólympíu-
nefndin muni æskja þess að fá frest, eitt ár, eða fleiri.
Pan-amerískir
Ólympíuleikar.
í desember-mánuði síðastliðn-
um var stofnuð nefnd í Banda-
ríkjunum til þess að rannsaka
möguleikan á Pan-amerísku
íþróttamóti, er lialda skyldi í
Bandaríkjunum, ef ekkert yrði
úr leikjunum í Helsinki, en
Finnar höfðu frest til 1. apríl til
þess að segja af eða á.
Fjórar bórgir í Bandaríkjun-
um hafa óskað eftir að fá að
lialda leikana: Los Angeles, San
Francisco, Fíladelfía og New
York. Fulltrúi Fíladelfíu liefir
lofað að hæjarsjóður greiði alt
að 500 þús. dollara, ef lialli verð-
ur af leikjunum og er það lof-
orð auðvitað þungt á metunum.
Los Angeles hefir hinsvegar
einn fulkomnasta leikvang, sem
til er í Ameríku, frá þvi að
Ólympíuleikarnir voru haldnir
þar árið 1932.
Hvorki New York eða San
Francisco hafa svona góða að-
stöðu. New York hygst að hafa
leikina í sambandi við áfram-
hald Heimssýningarinnar næsta
sumar. Líklegast er tahð að Los
Angeles beri sigur úr býtum,
hið áformaða hafnbann Breta á
Vladiwostock, og mun eiga við
aukið eftirlit Austur-Asíuflota
með siglingum til þessarar liafn-
arborgar Bússa ,til þess að koma
í veg fyrir, að Rússar fái hráefni
þá leið. Flotaforinginn sagði, að
Japanir myndi mótmæla því
harðlega, ef tilraunir yrði gerðar
til þess að færa vettvang styrj-
adarinnar á svæði nálægt Japan.
Kynni þá svo að fara, að jap-
anski flotinn yrði að grípa til
sinna rá#a.
vegna gamallar reynslu og að
undirbúningskostnaður yrði þar
minstur.
Hollendingar
bera fram mót-
mæli í Berlin.
Einkaskeyti frá United Press.
K.höfn í morgun.
Símfregnir frá Haag herma,
að ríkisstjórnin hafi lagt fyrir
sendiherra sinn að mótmæla því
við þýsku stjórnina, að skotið
var á fiskiskipin Viking og
Banken, og sökt var skipinu
Protinus. Hollenska stjórnin á-
sldlur sér rétt til þess að krefj-
ast skaðabóta.
Gengi sterlings-
pundsins.
Samkvæmt ákvörðun land-
búnaðarráðsins danska og
stjórnarvalda þar í landi, hefir
verið horfið að þeirri ákvörð-
un, í því augnamiði að létta
undir með bændum, sem nú
eiga við mikla erfiðleika að
stríða, að tryggja þeim ster-
lingsgengi á danskar kr. 19.40
fyrir útfluttar landbúnaðaraf-
urðir. Samkvæmt skeytum, sem
hingað bárust í morgun skráir
Nationalbanken nú slík ster-
lingspund á d. kr. 19.80.
Hin venjulega lögboðna geng-
isskráning samkvæmt sterling-
dollar-genginu er nú d. kr.
18.54.
Gengi pundsins er skráð í dag
kr. 23.32 í bönkunum hér.
Wýjar álögrur í
Þýikalandi.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Fregnir frá Berlín lierma, að
menn sem standa næi’ri stjórn-
inni búist við því, að í lok apríl-
mánaðar verði komið á nýju
sparnaðarfyrirkomulagi, sem
svo er nefnt, þ. e. að allir sem
föst laun liafa, verði skyldaðir
til þess að lána ríkinu 10% af
launum sínum.
Vísir frétti í morgun, að til
stæði að leyfa ekki sýningar á
gamanleiknum „Stundum — og
stundum ekki“, sem frumsýning
á að vera á í kvöld.
Hefir blaðið bieyrt, að leikur-
inn liafi „farið í taugarnar“ á
einhverjum mikilsmegandi
manni, og liann rokið til og ósk-
að þess að hann yrði bannaður.
Lögreglustjórinn hefir nú
bannað leikritið án þess að lesa
það, að því er Vísi liefir verið
tjáð.
H ÖFÐATÖLUREGLAN
Garðar Þorsteinsson og Árni
Jónsson bera fram svohlj. brtt.
við 14. gr. B. Xn. (Verslunar-
skólar). a- og b- liðir orðist
þannig: Til Verslunarskólans í
Reykjavík og til Verslunarskóla
sambands samvinnufélaganna
10.000. — Þó ekki yfir % kostn-
aðar hvors skóla, og skiftist
framlagið milli skólanna í réttu
hlutfalli við nemendafjölda
hvors skóla skólaárið 1939—
1940 (höfðatölureglan).
Umferðarfrv. í
Efri deild.
Samgöngumálanefnd Efri
deildar hefir skilað áliti um frv.
til bifreiðalaga og frv til um-
ferðalaga og leggur hún til að
þau verði samþykt óbreytt.
Ámi Jónsson frá Múla hefir
flutt breytingartillögu á þá leið,
að í stað þess að hægri liandar
umferð verði upp tekin verði
vinstri umferð látin haldast eins
og áður.
Annari umr. lauk í deildinni
i gær, en atkv.gr. fer fram í dag.