Vísir - 16.05.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri: Krist/án Guðia Skrifstofur Félagsprentsmiðjan - sson hæð).
iug (3.
Ritstjori
Blaðamenn Sími:
Augíýsingar 1660
Gjaldkeri S línur
Áfgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, fimtudaginn 16. maí 1940.
110. tbl.
EIN MIUON MANNA
Skotdrunurnar frá Belgíu heyrasf alla
SEDAN
lands
Bandamenn liafa lirakið Þjóð-
werja ÍO km. aftur ii|á Nedan.
Ægilegt mannfall á báða bóga.
tilrnun ill tes ið
kliln, il i
IMIIflil
AHir Bandarikjalieg'nar hverfa á hrott úr V-Cvrcinu.
Italir fara þá ©g; þegar í stríðið, scgrir Times.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Seinustu fregnir frá París herma, að yfir miljón hermanna taki þátt í orustunni
miklu við Sedan. Er orustan hin ógurlegasta og tefla báðir styrjaldaraðilar
fram miklum f jölda skriðdreka, en flugvélar í hundraðatali taka þátt i árás-
unum. Þjóðverjum hafði tekist (sbr. annað skeyti), að reka fleyg inn í víggirðingar
Frakka víð Sedan, en Frökkum hefir nú tekist að hrekja Þjóðverja úr nokkurum virkj-
anna, sem þeir voru búnir að ná fótfestu i.
í hinum öflugu gagnárásum hafa Frakkar þegar náð miklum árangri. Hafa þeir
hrakið Þ jóðver ja til baka tæpa 10 kílómetra.
Frá aðalbækistöð breska hersins hefir borist tilkynning um að eftir harðar orustur
i gær hafi framsókn Þjóðverja verið stöðvuð.
' Skothriðin á þessum hluta vígstöðvanna var svo mikil, að alt lék á reiðiskjálfi í borg-
um og bæjum í suðurhluta Belgíu. Gluggarúður brotnuðu í f jölda mörgum húsum.
Skothríðin heyrðist alt til Suður-Englands eins og í mestu orustum heimsstyrjaldar-
innar.
Bardagarnir um Sedan, sem er fyrir framan Maginotlínuna,
hafa verið mjög harðir. Á vígstöðvunum milli Liége í Belgíu og
Sedan hefir einnig mikið verið harist. Þjóðverjar segjast hafa
tekið Dinant og Givet, sem eru við Meuse-fljót, en ekki er það
viðurkent i hernaðartilkynningu Belgíumanna. Svæði það, sem
Þjóðverjar gera tilraunir til þess að sækja fram á, er tæplega
500 kílómetrar, en á þessu svæði hafa bardagarnir verið einna
harðastir við Sedan. Einnig þar fyrir norðan, þar sem Þjóðverj-
um tókst að komast yfir fljótið, en voru hraktir til baka yfir
það. í breskum og frönskum tilkynningum er talað um þessa
sókn Þjóðverja, sem upphaf mestu orustunnar, sem háð hefir
verið, og takist Bretum og Frökkum að hefta framsókn Þjóð-
verja nú, getur það haft hin mikilvægustu áhrif á allan gang
styrjaldarinnar eftir þetta.
Breskar hersveitir erU nú komnar i viglínuna i Belgiu. Hafa
þær gert gagnárásir á Þjóðverja við Louvain í Belgíu og stöðvað
framsókn þeirra þar.
í lilkynningum Frakka er
lögð áhersla á það i dag, að bar-
dagarnir standi yfir á opnu
svæði,> þar sem, auðvelt sé að
koma við vélahersveitum —
bardagarnir standi ekki um
Maginotvirkin heldur fyrir
austan þau. Maginotvirkin eru
hvarvetna órofin, segir í hínni
frönsku tilkynriingu. TSíánarí
upplýsingar eru ekki gefnar um
hernaðaraðgerðirnar, en sam-
kvæmt fregnum frá fréttarit-
íiirum, harðnar viðureignin
stöðugt, báðir aðiljar tefla
fram æ meira liði og framsókn
Þjóðverja hefir verið stöðvuð,
að minsta kosti i bili, á sumum
mikilvægustu stöðvum víg-
slöðvanna. Það er ekki aðeins
við Sedan, sem Þjóðverjar hafa
orðið að hörfa undan, heldur
hefir framsókn þeirra til Briiss-
el einnig sföðvast í bili.
Flugherinn breski hefir veitt
Frökkum og Belgíumönnum
hinn mesta stuðning. Sumar
flugvélasveitirnar hafa flogið
mjög lágt og varpað sprengi-
kúlum yfir herflutningalestir
Þjóðverja, og flugmennirnir
hafa skotið af flugvélum á her-
menn Þjóðverja. Þjóðverjar
hafa reynt að gera loftárásir á
flugstöðvar Breta, en þær hafa
ekki borið árangur. I morgun
voru tvær Heinkel-sprengju-
flugvélar skotnar niður og ein
bresk hrapaði til jarðar í ljós-
um loga, en flugmennirnir
björguðust á land i fállhlífum. í
loftárásum Breta undangengin
2 dægur hafa þeir mist tæplega
40 flugvélar, en flugvélatjón
Þjóðverja er mikið meira.
SJÓNARVOTTUR RITAR
VIÐUREIGNIRNAR.
UM
Stríðsfréttaritari ,Daily Mail'
skrifar blaði sínu á þessa leið:
Hingað til hefir sókn þýska
hersins gengið eftir atvikum
vel, en sókninni má likja við
það, að spilamaður spili út ásn-
um fyrst. Bandamenn virðast
halda betur á sínum trompum
og gera sér það ljóst, að það
er síðasta orustan, sem úrslit-
ur ræður, hvernig svo sem hin-
ar fyrstu hafa gengið. Það er
reynsla fyrir því, að vélaárásir,
eins og þær, sem Þjóðverjar
nota, hljóta að linast af sjálfu
sér, hvað sem allri mótstöðu
líður. Þannig var það í pólska
stríðinu, að skriðdrekasveitir
urðu oft að halda kyrru fyrir
dögum saman, þó að þeim væri
engin mótstaða veitt. Þess verð-
ur að gæta, að enginn maður
endisl til að aka skriðdreka
nema takmarkaðan tima, auk
þess sem gæta verður þess að
hafa jafnan á reiðum höndum
Frh. á 2. síðu.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Roosevelt Bandaríkjaforseti
hefir gert enn eina tilraun til
þess að koma í veg fyrir, að
styrjöldin breiðist út, Hefir
sendiherra Bandaríkjanna i
Rómaborg verið falið, að leggja
tilmæli Roosevelts i þessa átt
fyrir Mussolini, en Roosevelt fer
þess á leit við hann, að
hann beiti áhrifum sínum í
framannefndu augnamiði. Það
er ekki kUnnugt nánara um
þetta, en það vekur sérstaka at-
hygli, að Roosevelt skuli snúa
sér til Mussolini, þar sem viða
kemur fram ótti við, að ítalir
leggi út í styrjöldina þá og þeg-
ar. Það er þó á það bent af ýms-
um, að þessi hætta hafi iðulega
verið talin yfirvofandi, og vona
margir enn, að Italir haldi hlut-
leysisstefnu sinni, þrátt fyrir
fregnir þær, sem frá ítalíu hafa
borist í seinni tíð.
Það er talið góðs viti, að it-
ölsku yfirvöldin hafa nú tekið
sig fram um að koma í veg fyrir,
að fólk væri æst upp til andúðar
gegn Bandamönnum. Hefir
kröfugöngumönnum, sem söfn-
uðust saman fyrir utan Fen-
eyjahöll verið dreift.
Skip þau, sem.nú láta úr ít-
ölskum höfnum og Ieggja leið
sína vestur yfir haf, hafa hvert
farþegarúm fullskipað, aðallega
eru það Bandaríkjamenn, sem
dvalist hafa í Hollandi, Belgíu,
LEIFTURSÓKN. — Mynd þessi er að visu tekhi i Póllandi, en hún gæti alveg eins verið tekin í
sókn Þjóðverja í Hollandi. Hún sýnir þýska hermenn hraða sér með létta loftvarnabyssu á eftir fót-
gönguliðinu, til þess að verja það fyrir flugvélaárásum fjandmannanna.
Bandameon hafa hafið ðflagar gagn-
sóknir til þess að stððva Þjóðverja.
Bardagar á 500 km. svæði. Takist
ad stððva sókn Þjóðverja nú lieflr
það mikilvæg álirif á allan gang
styrjaldarinnar hér á eftir.
EINKASKEYTI FRA UNITED PRESS. — London í morgun.
Frakkar hafa hafið öfluga gagnsókn hjá Sedan og neytt Þjóðverja til þess að hörfa nokkuð undan.
Þjóðverjum hafði tekist að komast inn í virki Frakka á þessum slóðum, en það er tekið fram í París,
að þessi virki séu ekki hluti Maginotlínunnar, og hafi Þjóðverjum hvergi tekist að komast inn í hana.
Þjóðverjar hafa þegar verið hraktir úr nokkurum hluta virkja þeirra, sem þeir tóku. Báðir aðilar
tefla nú fram miklu liði og orustunum er haldjð áfram í fullum krafti. Alla síðastliðna nótt héldu
breskar og franskar sprengjuflugvélar uppi grimmilegum árásum á hersveitir Þjóðverja og birgða-
stoðvar þeirra. Var mörgum hersveitum tvístrað, skotfærabirgðir sprengdar í loft upp, brýr eyði^
lagðar, þar sem' Þjóðverjar voru að gera tilraunir til þess að komast yfir Mevise o. s. frv.
„Times" birtir i morgun grein
um orustuna við Meuse og
kemst að eftirfarandi niður-
stöðu:
Að öllu samanlögðu er það
augljóst, að herstjórn vor er nú
i töluverðum vanda stödd. Ó-
vinirnir hafa gert mjög hörku-
lega árás og virðast ákveðnir
i að fylgja henni eftir með öll-
um ráðum, sem þeir hafa og
berjast til úrslita. Herstjórn
vor verður að ákveða, hvort
hún á að biða með að gera
gagnárás, þar til mesti hitinn
er horfinn úr sókn óvinanna,
eða gera snögga gagnárás þeg-
ar i stað. í fyrra tilfellinu hafa
óvinirnir haft tíma til að búa
um sig bak við herlínur sinar,
en í seinna tilfellinu verður að
berjast við óþreyttar hersveit-
ir, sem eru i hálfgerðri vimu
ítalíu og fleiri löndum, sem
vestur fara.
Bandaríkjamönnlim á Italíu,
en þeir eru um 20.000 talsins,
hefir verið ráðlagt að halda
heimleiðis, undir eins og þ»ir f á
tækifæri til þess.
út af þeim sigrum, sem Þjóð-
verjar geta þegar hrósað sér
af. Það hefir mikil áhrif á þá
ákvörðun, sem tekin verður,
hvernig á stendur með loft-
hernað. Nú er það vitað, að enn
sem komið er, standa óvinir
vorir mun betur að vígi í þessu
efni. Það væri rangt, að gera
sér ekki fulla grein fyrir því,
en það er hinsvegar engin á-
stæða til að örvænta um horf-
urnar.
I annari grein segir blaðið
svo frá um þátttöku samveldis-
landanna í styrjöldinni:
Þátttaka samveldislandanna
er þegar orðin svo mikil, að
bandamönnum er orðinn veru-
legur styrkur að henni. Er hún
áreiðanlega orðin miklu meiri
en Hitler hefir nokkurn tíma
gert sér í hugarlund. Þetta
hefir hann gert sér Ijóst, og
það er ein af ástæðunum til
þess, að hann hefir nú fyrir-
skipað svo hroðalega sókn.
Ætlun hans er án efa að
þvinga fram úrslit, áður en hið
mikla varalið bandamanna frá
samveldislöndunum kemur á
vettvang. En þetta lið er m. a.
hið fullkomna fluglið, sem ver-
ið er að æfa í Kanada, Ástralíu
og víðar, en það tekur m. a.
við þeim flugvélum, sem pant-
aðar hafa verið í Bandaríkjun-
um. Þessi tilraun hlýtur að mis-
takast, því að mótstaða banda-
manna í Belgíu er miklu öfl-
ugri en hann hefir nokkru sinni
reiknað með og það mun áreið-
anlega takast að hindra fram-
sókn þýzka hersins, þangað til
nægilegur mannafli hefir verið
fluttur á vettvang til þess að
vinna á Þjóðverjum.
HOLLENDINGAR
VERJAST ENN.
Hollendingar i Zeeland-fylki
verjast enn. Wilhelmina drotn-
ing hefir skipað nýjan herfor-
ingja til þess að stjórna vörn-
inni þar.
1 London er Ieidd athygli að
því, að nú hafi Bandamönnum
bæst allur hinn mikli kaupskipa-
floti Hollendinga, en það meira
en vegur upp á móti því tapi,
sem Bretar hafa orðið fyrir i
styrjöldinni af völdum kafbáta-
hernaðarins.