Vísir - 16.05.1940, Blaðsíða 1

Ritst jóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
Reykjavík, fimtudaginn 16. maí 1940.
Ritstjóri
Btaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 fínur
Áfgreiðsla
110. tbl.
EIN MIUON MANNA BERST VIÐ SEDAN
Skotdrunurnar frá Belgíu heyrast alla leið til Englands
Bandamenn hafa hrakið Þjóð-
verja ÍO km. aftnr hjá Neda.ii.
Ægrilesrt mamifall á káða bóg’a.
Allii* Baiiditi'íkjjaln^iiar liverfa á Xirott lir Evropn.
Italir fara þá og þegar í stríðið. §egir Tinies.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Seinustu fregnir frá París herma, að yfir miljón hermanna taki þátt í orustunni
mildu við Sedan. Er orustan hin ógurlegasta og tefla báðir styrjaldaraðilar
fram miklum fjölda skriðdreka, en flugvélar í hundraðatali taka þátt í árás-
unum. Þ jóðver jum hafði tekist (sbr. annað skeyti), að reka fleyg inn i víggirðingar
Frakka við Sedan, en Frökkum hefir nú tekistaðhrekjaÞjóðverjaúrnokkuriimvirkj-
anna, sem þeir voru búnir að ná fótfestu í.
1 hinum öflugu gagnárásum hafa Frakkar þegar náð miklum árangri. Hafa þeir
hrakið Þjóðverja til baka tæpa 10 kílómetra.
Frá aðalbækistöð breska hersins hefir borist tilkynning um að eftir harðar orustur
i gær hafi framsókn Þ jóðverja verið stöðvuð.
- Skothriðin á þessum hluta vígstöðvanna var svo mikil, að alt lék á reiðiskjálfi í borg-
um og bæjum í suðurhluta Belgíu. Gluggarúður brotnuðu í fjölda mörgum húsum.
Skothríðin heyrðist alt til Suður-Englands eins og í mestu orustum heimsstyrjaldar-
innar.
Bardagarnir um Sedan, sem er fyrir framan Maginotlínuna,
’hafa verið mjög harðir. Á vígstöðvunum milli Liége í Belgíu og
Sedan hefir einnig mikið verið barist. Þjóðverjar segjast hafa
tekið Dinant og Givet, sem eru við Meuse-fljót, en ekki er það
viðurkent í hernaðartilkynningu Belgíumanna. Svæði það, sem
Þjóðverjar gera tilraunir til þess að sækja fram á, er tæplega
500 kílómetrar, en á þessu svæði liafa bardagarnir verið einna
harðastir við Sedan. Einnig þar fyrir norðan, þar sem Þjóðverj-
um lókst að komast yfir fljótið, en voru hraktir til baka yfir
það. í breskum og frönskum tilkynningum er talað um þessa
sókn Þjóðverja, sem upphaf mestu orustunnar, sem liáð hefir
verið, og takist Bretum og Frökkum að hefta framsókn Þjóð-
verja nú, getur það haft liin mikilvægustu áhrif á allan gang
styrjaldarinnar eftir þetta.
Breskar hersveitir eru nú komnar í viglinuna i Belgíu. Hafa
þær gert gagnárásir á Þjóðverja við Louvain í Belgíu og stöðvað
framsókn þeirra þar.
í lilkynningum Frakka er
lögð áhersla á það i dag, að har-
dagarnir standi yfir á opnu
svæði,« þar sem auðvelt sé að
koma við vélaliersveitum —
bardagarnir standi ekki um
Maginotvirkin heldur fyrir
austan þau. Maginotvirkin eru
hvarvetna órofin, segir í hinni
frönsku tilkynningu. Nánarí
upplýsingar eru ekki gefnar um
hernaðaraðgerðirnar, en sam-
kvæmt fregnum frá fréttarit-
nrum, harðnar viðureignin
stöðugt, báðir aðiljar tefla
fram æ meira liði og framsókn
Þjóðverja hefir veríð stöðvuð,
að minsta kosti í bili, á sumum
mikilvægustu stöðvum víg-
stöðvanna. Það er ekki aðeins
við Sedan, sem Þjóðverjar hafa
orðið að hörfa undan, lieldur
hefir framsókn þeirra til Briiss-
el einnig stöðvast í bili.
Flugherinn breski hefir veitt
Frökkum 'og Belgiumönnum
hinn mesta stuðning. Sumar
flugvélasveitirnar liafa flogið
mjög lágt og varpað sprengi-
kúlum yfir herflutningalestir
Þjóðverja, og flugmennirnir
hafa skotið af flugvélum á her-
menn Þjóðverja. Þjóðverjar
Iiafa reynt að gera loftárásir á
flugstöðvar Breta, en þær hafa
ekki borið árangur. í morgun
voru tvær Heinkel-sprengju-
flugvélar skotnar niður og ein
bresk hrapaði til jarðar i ljós-
um loga, en flugmenniniir
björguðust á land í fallhlífum. 1
loftárásum Breta undangengin
2 dægur hafa þeir mist tæplega
40 flugvélar, en flugvélatjón
Þjoðverja er mikið meira.
SJÓNARVOTTUR RITAR UM
VIÐUREIGNIRNAR.
Stríðsfréttaritari ,Daily Mail‘
skrifar blaði sínu á þessa leið:
Ilingað til liefir sókn þýska
liersins gengið eftir alvikum
vel, en sókninni má líkja við
það, að spilamaður spili út ásn-
um fyrst. Bandamenn virðast
halda betur á sínum trompum
og gera sér það. ljóst, að það
er síðasta orustan, sem úrslit-
ur ræður, livernig svo sem liin-
ar fyrstu hafa gengið. Það er
reynsla fyrir þvi, að vélaárásir,
eins og þær, sem Þjóðverjar
nota, hljóta að linast af sjálfu
sér, livað sem allri mótstöðu
líður. Þannig var það í pólska
stríðinu, að skriðdrekasveitir
urðu oft að halda kyrru fyrir
dögum saman, þó að þeim væri
engin mótstaða veitt. Þess verð-
ur að gæta, að enginn maður
endist til að aka skriðdreka
nema takmarkaðan tima, auk
þess sem gæta verður þess að
liafa jafnan á reiðum liöndum
Frh. á 2. síðu.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Roosevelt Bandaríkjaforseti
hefir gert enn eina tilraun til
þess að koma í veg fyrir, að
styrjöldin breiðist út. Hefir
sendiherm Bandarikjanna i
Rómaborg verið falið, að leggja
tilmæli Rooscvelts í þessa átt
fyrir Mussolini, en Roosevelt fer
þess á leit við hann, að
hann I>eiti áhrifum sínum í
framannefndu augnamiði. Það
er ekki luinnugt nánara um
þetta, en það vekur sérstaka at-
hygli, að Roosevelt skuli snúa
sér til Mussolini, þar sem víða
kemur fram ótti við, að ítalir
leggi út í styrjöldina þá og þeg-
ar. Það er þó á það bent af ýms-
um, að þessi hætta hafi iðulega
verið talin yfirvofandi, og vona
margir enn, að ítalir lialdi hlut-
leysisstefnu sinni, þrátt fyrir
fregnir þær, sem fná Ítalíu liafa
horist í seinni tið.
Það er talið góðs viti, að it-
ölsku yfirvöldin liafa nú tekið
sig fram um að koma í veg fyrir,
að fólk væri æst upp til andúðar
gegn Bandamönnum. Hefir
kröfugöngumönnum, sem söfn-
uðust saman fyrir utan Fen-
eyjahöll verið dreift.
Skip þau, sem nú láta úr ít-
ölskum höfnum og leggja Ieið
sína vestur yfir haf, hafa livert
farþegarúm fullskipað, aðallega
eru það Bandaríkjamenn, sem
dvalist hafa í Ilollandi, Belgíu,
LEIFTURSÓKN. — Mynd þessi er að vísu tekin í Póllandi, en hún gæti alveg eins verið tekin í
sókn Þjóðverja í Hollandi. Hún sýnir þýska hermenn luaða sér með létta loftvarnabyssu á eftir fót-
gönguliðinu, til þess að verja það fyrir flugvélaárásum fjandmannanna.
Bandameim hafa hafið öflagar gagn-
sókDir til þess að stöðva Þjððverja.
Bardagar á 500 km. svæði. Takist
að stödva sókn Þjóðverja nú hefir
það mikilvæg áhrif á allan gang
styrjaldarinna r hér á eftir.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
Frakkar hafa hafið öfluga gagnsókn hjá Sedan og neytt Þjóðverja til þess að hörfa nokkuð undan.
Þjóðverjum hafði tekist að komast inn í virki Frakka á þessum slóðunt, en það er tekið fram í París,
að þessi virki séu ekki hluti Maginotlínunnar, og hafi Þjóðverjum hvergi tekist að komast inn í hana.
Þjóðverjar hafa þegar verið hraktir úr nokkurunt hluta virkja þeirra, sem þeir tóku. Báðir aðilar
tefla nú fram ntiklu liði og orustunum er haldjð áfram í fullum krafti. Alla síðastliðna nótt héldu
breskar og franskar sprengjuflugvélar uppi grimmilegum árásum á hersveitir Þjóðverja og birgða-
stöðvar þeirra. Var mörgum hersveitum tvístrað, skotfærabirgðir sprengdar í loft upp, brýr eyði-
lagðar, þar sem' Þjóðverjar voru að gera tilraunir til þess að komast yfir Meuse o. s. frv,
„Times“ hirtir í morgun grein
um orustuna við Meuse og
kemst að eftirfarandi niður-
stöðu:
A'ð öllu samanlögðu er það
augljóst, að herstjórn vor er nú
í töluverðum vanda stödd. Ó-
vinirnir hafa gert mjög hörku-
lega árás og virðast álcveðnir
í að fylgja henni eftir með öll-
um ráðum, sem þeir hafa og
berjast til úrslita. Ilerstjórn
vor verður að ákveða, livort
hún á að bíða með að gera
gagnárás, þar til mesti hitinn
er liorfinn úr sókn óvinanna,
eða gera snögga gagnárás þeg-
ar í stað. í fyrra tilfellinu liafa
óvinirnir hafl tíma til að húa
um sig bak við herlínur sínar,
en í seinna tilfellinu verður að
berjast við óþreyltar hersveit-
ir, sem eru í hálfgerðri vímu
Italíu og fleiri löndum, sem
vestur fara.
Bandaríkjamönnlim á Italíu,
en þeir eru um 20.000 talsins,
hefir verið ráðlagt að halda
heimleiðis, undir eins og þ#ir fá
tækifæri til þess.
út af þeim sigrum, sem Þjóð-
verjar geta þegar hrósað sér
af. Það hefir mikil áhrif á þá
ákvörðun, sem tekin verður,
livernig á slendur með loft-
liernað. Nú er það vitað, að enn
sem komið er, standa óvinir
vorir mun hetur að vigi í þessu
efni. Það væri rangt, að gera
sér ekki fulla grein fyrir því,
en það er hinsvegar engin á-
stæða til að örvænta um horf-
urnar.
I annari grein segir blaðið
svo frá um þátttöku samveldis-
landanna í styrjöldinni:
Þátttaka samveldislandanna
er þegar orðin svo mikil, að
handamönnum er orðinn veru-
legur styrkur að henni. Er hún
áreiðanlega orðin miklu meiri
en Hitler liefir nokkurn tíma
gert sér í hugarlund. Þetta
hefir hann gert sér ljóst, og
það er ein af ástæðunum til
þess, að liann hefir nú fyrir-
skipað svo liroðalega sólcn.
Ætlun hans er án efa að
þvinga fram úrslit, áður en hið
mikla varalið bandamanna frá
samveldislöndunum kemur á
vettvang. En þetta lið er m. a.
hið íullkomna fluglið, sem ver-
ið er að æfa í Kanada, Ástralíu
og víðar, en það tekur m. a.
við þeim flugvélum, sem pant-
aðar hafa verið í Bandaríkjun-
um. Þessi tilraun lilýtur að mis-
takast, því að mótstaða handa-
manna í Belgíu er miklu öfl-
ugri en hann liefir nokkru sinni
reiknað með og það mun áreið-
anlega takast að hindra fram-
sókn þýzka hersins, þangað til
nægilegur mannafli liefir verið
fluttur á vettvang til þess að
vinna á Þjóðverjum.
HOLLENDINGAR
YERJAST ENN.
Hollendingar í Zeeland-fylki
verjast enn. Wilhelmina drotn-
ing liefir skipað nýjan lierfor-
ingja til þess að sfjórna vörn-
inni þar.
I London er leidd athygli að
því, að nú liafi Bandamönnum
bæst allur hinn mikli kaupskipa-
floti Hollendinga, en það meira
en vegur upp á móti því tapi,
sem Bretar liafa orðið fyrir i
: styrjöldinni af völdum kafbáta-
; hernaðarins.