Vísir - 24.05.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Biaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaidkeri 5 línur
Afgreiðsia
30. ár.
Reykjavík, föstudaginn 24. maí 1940.
117. tbl.
Eldspúandi
aöartæki Þjóðverja.
nýjasta hern-
Skriðdrekar þessir hafa verið teknir ínotkun
til aðstoðar vélahersveitum Þjóðverja, sem
lengst eru komnar.
hafa mist 1400 skriðdreka og önnur vél-
á 10 dögum.
i
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
fregnum frá París segir, að nýjasta hernaðartækið, sem Þjóðver jar hafi tekið í
notkun, séu eldspúandi skriðdrekar. Voru þeir fyrst teknir í notkun i Norður-
Frakklandi i gær, þar sem vélahersveitir Þjóðver ja hafa sött m.jög hratt fram
- svo hratt, að ekki hefir verið unt að flytja þeim nægilegar bensín- og matarbirgðir
jafnóðum og þær hafa sótt fram. Er hersveitunum mikil hætta búin af þessu, sem og
yegna gagnáhlaupa Bandamanna beggja megin frá, sem gerð eru í þvi skyní, að slíta
samgönguleiðir að baki vélahersveitanna.
Það er talið, að skriðdrekar þessir geti spúð eldtungum 100 metra eða meira. Áhafn-
jr skriðdrekanna eru klæddir eldtraustum klæðnaði (asbestos-klæðnaði). Hitinn af
þessúm eldi, sem drekarnir sprauta, er svo mikill, að ekkert líf getur þrifist í nám-
unda við hann, gras alt sviðnar og alt brennur, sem brunnið getur á annað borð. Eru
þettá hin hættulegustu tæki að þvi leyti einnig, að mótstöðumennirnir veigra sér við að
þurfa að koma of nærri þeim og óttast þá meira en vélbyssuskothríð.
Slíkir skriðdrekar æddu gegnum þorpin í Flandern í
gær og var það hin ógurlegasta sjón. Skriðdrekar þessir
eru léttir og fljótir í förum. Tilgangurinn, segir í Par-
ísarfregnunum, er að koma til aðstoðar vélahersveit-
um Þjóðverja, er sækja fram til sjávar, en framsókn
þeirra hafði stöðvast vegna bensínsskorts og vegna of-
þreytu hermannanna, og að öllum líkindum einnig
vegna þess, að of mikið hafði verið reynt á hreyflana í
hinum vélknúðu hernaðarækjum.
Frakkar halda því fram, að í sókninni hafi Þjóðverjar
orðið fyrir gífurlegu hergagnatjóni — undanfarna 10
daga hafi verið eyðilagðir fyrir þeim 1400 skriðdrekar,
brynvarðar bifreiðir og önnur vélknúin hernaðartæki.
Er litið á það sem úrslitatilraun Þjóðverja til þess að
sókn þeirri til sjávar mishepnist ekki, að þeir hafa tekið
þessa eldspúandi skriðdreka i notkun.
Winston Churchill forsætis-
ráðherra Bretlands flutti stutta
yfirlýsingu um styrjöldina í
Frakklandi og Belgíu, á fundi í
neðri málstofunni í gær. Skýrði
hann frá því, að skriðdrekaher-
sveitir og brynvagnalestir t>jóð-
verja, sem ruðst hefði gegnum
víggirðingar Frakka, hefði get-
að haldið áfram sókn sinni til
sjávar, en Weygand yfirherfor-
ingi heíði fyrirskipað hernaðar-
aðgerðir með það fyrir augum,
að treysta og endurskipuleggja
varnarlínur Bandamanna.
Af þessu og öðrum fregnum
varð énii ljósara en áður hversu
alvariega horfir fyrir Banda-
mönnuin, þar sem hafnarborg-
irnar við Ermarsund eru í hinni
mestu hættu og herafli Banda-
manna í Belgíu, nema því að-
cins að gagnáhlaup Banda-
manna beggja megin frá á
Þjóðverja hepnuðust.
1 tilkynningum Frakka í gær
var sagt, að franskt herlið væri
komið að úthverfum Cambrai
og Amiens, og í breskum fregn-
um, að mikið hafi verið barist
í nánd við Arras, og hafi bresk-
ar hersveitir ónýtt áform Þjóð-
verja að færa út kvíarnar á
þeim vígstöðvum.
Á Scheldevígstöðvunum hafa
Bretar haldið stöðvum sínum,
nema á einum stað, þar sem,
Þjóðverjar komust yfir fljótið,
en voru svo hraktir yfir það aft-
ur. Á Somme- og Aisnevígstöðv-
unum hafa Bandamenn komið
sér vel fyrir.
Fregnir bárust um mikil átök
i nánd við hafnarborgirnar við
Ermarsund, en takist Banda-
mönnum að slíta samband her-
sveita Þjóðverja, sem lengst eru
komnar, við herlið þeirra aftar
— og að því miða Bandamenn
— mun hin öra framsókn Þjóð-
verja reynast þeim mjög hættu-
leg. —
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
I dag er Samveldisdagur í
Bretaveldi (Empire Day) og
var tilkynt í London i gær, að
Georg VI. Bretakonungur flytti
ávarp til þegna sinna. Það er
kunnugt, að ræða hans mun
— s-jsifjalla um hina miklu styrjald
arbaráttu, sem
nú stendur í.
breska þjóðin
Hættan liðin hjá í
Svíþjóð?
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
í gærkveldi var tilkynt opin-
berlega í Stokkhóimi, að ráð-
stafanir þær, sem i gildi hafa
verið að undanförnu, um að öll
ljós skuli slökt í sænskum borg-
jum, séu úr gildi feldar, þar til
öðruvísi verður ákveðið. Hinar
nýju fyrirskipanir ná yfir alla
Sviþjóð.
BRESKU KONUNGSHJÓNIN.
Bandaríkin láta sig miklu
varda, að óbreytt ástand
(status quo) haldist í Græn-
landi og nýlendum Hol-
lendinga.
Banda-
ad um-
Adstodaphepmálapádheppá
píkjanna gepip þessi mál
talsefni.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
I>að kemur æ skýrar fram, að Bandarikin láti sig
miklu varða framtíð Grænlands oghollenskra nýlendna.
Kemur þetta greinilega fram í ræðu, sem Johnson, að-
stoðar-hermálaráðherra Bandaríkjanna flutti í gær.
Johnson lýsti yfir því, að Bandaríkin teldi sig það mjög miklu
skifta, ef gerð yrði nokkur tilraun til þess að sölsa undir sig
Grænland og Hollensku Vestur-Jndíur og setja þar á stofn nýja
stjórn.
Hvatti Johnson eindregið til þess, að öll Vesturálfulýðveldin
hefði samtök með sér um sameiginlega afstöðu í þessum málum.
Vér eigum ekki að þola það, sagði hann, að „alþjóðasjóræn-
ingjar" vaði uppi, grafi undan þeim stoðum, sem þjóðfélags-
skipulag vort hvílir á, eða ræni eignum vorum.
Bretar vilja
koma sér vel
við Spán-
verja.
Sir Samuel Hoare
verður skipaður
sendiherra í Madríd.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Að því er United Press hefir
fregnað í London, stendur til,
að Sir Samuel Hoare, verði
skipaður sendiherra Breta í
Madrid. Höfuðhlutverk hans
verður að bæta sambúð Breta
og Spánverja.
Sir Samuel Hoare, sem var
flugmálaráðherra í stjórn
Chamberlains, er hún fór frá,
fékk ekki sæti í þjóðstjórninni,
sem Churchill myndaði á dög-
unum. Vakti það allmikla undr-
un, þótt Sir Samuel hefði sætt
mikilli gagnrýni stjórnarand-
stæðinga.
ALLUR ER VARINN GÓÐUR
Þessi ungi Svisslendingur, sem á heima i Bern, ætlar ekki að
láta koma sér að óvörum, ef eitthvað skyldi koma fyrir. Hann
er í slökkviliðssveit, sem stofnuð hefir verið vegna loftáriása-
hættu og hefir hann öll föt sín hangandi tilbúin, ef aðvörunar-
merki skyldi vera gefið.
Breskir fascistar
handteknir.
Félög faseista og kommún-
ista vepða bönnuð.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Breska lögreglan gerði húsrannsókn í aðalbækistöð breskra
fascista (British Union of Fascists) í London í gær og voru sjö
af helstu mönnum þeirra fluttir á lögreglustöð til yfirheyrslu,
en mikið af skjölum og ritlingum var gert upptækt.
Handtökurnar fóru fram sam-
kvæmt reglugerð, er sett var í
skyndi i samræmi við heimild-
arlögin, er breska þingið sam-
þykti i fyrradag, og er heimilt
samkvæmt reglugerðinni að
handtaka menn, sem hafa haft
samband við óvinaþjóð eða ó-
vinaþjóðafélagsskap eða menn,
með þeim hætti, að hættulegt
gæti talist öryggi Iandsins. Með-
al leiðtoga fascista, sem hand-
teknir voru, er Sir Oswald Mos-
ley, aðalmaður fascista i Bret-
landi. Félagsskapur þeirra hefir
aldrei náð mikilli útbreiðslu.
Innanrikismálaráðherrann,
Sir John Anderson, gerði grein
fyrir ráðstöfunum, sem ráðu-
neyti hans hefir gera látið, til
aukins öryggis. M. a. sagði hann,
að víðtækar ráðstafanir hefði
verið gerðar til þess að koma i
veg fyrir, að þýskir njósnarar
og aðstoðarmenn fallhlifai'her-
manna kæmist inn í landið í
hópum flóttafólks. Strangt eft-
irlit verður haft með fascistum
og kommúnistum og öllum
þeim, sem grunur hvihr á, að
kunna að veita óvinum Uð á ein-
hvern hátt. Hafa f jölda margir
titlendingar, flestir óvinaþjóða-
menn, verið handteknir, og eru
hafðir í sérstökum bækistöðv-
um. Strangara eftirht er haft en
áður með þeim óvinaþjóða-
mönhum, sem enn ganga lausir,
og verða þeir að hafa samband
við lögregluna í hinum ýmsum
borgum og héruðum landsins,
og hlita settum reglum.
Lögreglan í Bretlandi hefir
fengið aukin vopn i hendur og
aukið vald til þess að láta til
skarar skríða gegn þeim, sem
grunsamlegir þykja (frjálsari
heimild til húsrannsóknar).
Húsrannsókn var gerð ekki að
eins í aðalbækistöð fascistanna,
heldur og í bústað Sir Oswalds í
I^ondon, og á sveitarsetri hans.
BRESKUR ÞINGMAÖUR
HANDTEKINN.
t byrjun þingfundar i neðri
málstofunni í gær skýrði forseti
þingsins frá því, að breskur
þingmaður Ramsay, kapteinn,
hefði verið handtekinn. Þing-
maður þessi er i Ihaldsflokknum
Frh. á 3. síðu.