Vísir - 29.06.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjatdkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár. Reykjavík, laugardaginn 29. júní 1940. 147. tbl.
Horfnrnar ú Balkan§kaga
eru lilnar í§k|^g:g:ileg:u§tu.
HervæösBBg' í HtisiseiBsaa, esi elcki §taðfest, aö IJasgveriar "
Þjóðverjar gera loftárásir
á Ermarsundseyj ar.
Skotið af vélbyssum á íbúana. 23 menn
biðu bana, en 36 særðust. Fólkið
á eyjunum flutt á brott.
liaff vaöiö iini í Transylvaiiiii.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
’TEL au tíðindi bárust frá Rúmeníu í gærkveldi, að fyrirskipuð hefði-verið almenn
hervæðing i landinu, vegna yfirvofandi hættu, að innrás yrði gerð í landið.
Síðdegis í gær bárust fregnir um að Ivarl konungur hefði skipað stríðsráð,
og átti hlutverk þess að vera, að koma í veg fyrir, að frekari tilraunir til þess að taka
lönd af Rúmenum, hepnuðust. Eins og kunnugt er vil ja Búlgarar fá Suður-Dobrudja,
en Ungverjar Transylvaníu. Fregnir höfðu að vísu borist um það í gær, að Þjóðverjar
Jiefði raðlagt Ungverjum, að knýja ekki framkröfursínar, eins ogsakir standa. En eftir
þeim: fregnum að dæma, sem bárust seint ígærkveldi frá London, hafa Ungverjar ekki
farið að þeim ráðum, því að lýst var yfir í Budapest, að herinn hefði verið efldur á
landamærunum, og ungverskum liersveitum fyrirskipað að fara yfir landamærin í ör-.
yggisskyni, vegna ríkjandi ástands í Rúmeníii,
Jafnframt bárust fregnir um, að Rúmenska stjórnin hefði
sent aukið herlið til landamæra Ungverjalands.
Ennfremur varð það kunnugt, að ungverska stjómin beið
enn eftir svari frá Berlín, við fyrirspumum, sem hún hefði sent
jjangað, en fyrirspurnin mun hafa verið um það, hvort Þjóð-
Vferjar Ítiyftdí veita Uhj*vérjum aðstoð, ef Ungverjar reyndi að
hertaka Transylvaníu.
^ Uoks bárust fregnir um, að Rússár héfðí haldið suður fyrir
héraðsmörk Bessarabíu, eða lengra en Rúftitenár höfðu fallist á,
að þeir færi, og fylgdi fregninni, að Karl konúrigúr hefði snúið
sér til þýsku stjómarinnar og beðið hana að koriiá þVí til leið-
HITLER. MUSSOLINI.
ar, að Rússar færi ekki lengra
menum. t
Rússar tóku norðurhluta Bu-
kovina í gær og Bessarabíu.
Fóru hersveitir Rússa yfir landa-
mærin um kl. 2 síðdegis og kom
til nokkurra árekstra á landa-
mæmnum, því að rúmensku
landamæraverðimir á nokkur-
um stöðum höfðu ekki fengið
neinar tilkynningar um hvað
gerst hafði. Til mikilla árekstra
kom þó hvergi. Rússar sendu
mikið lið yfir landamærin og
voru fánar bornir fyrir og var
reynt að gera hergönguna sem
hátíðlegasta. Yfir hersveitunum
sveimaði mikill fjöldi flugvéla.
Yfir landamærum Rúmeníu
voru 2 flugvélar skotnar niður
í byrjun innrásarinnar.
Þegar er það varð kunnugt,
að Rússa væri von, komst skrið-
ur á fólk í Norður-Bukov'ma og
Bessarabíu, og margir, einkum
Rúmenar og Gyðingar, lögðu á
flótta með það, sem þeir gátu
komist með. Að því er frést hef-
ir, létu rússnesku hersveitimar
fólkið afskiftalaust.
Það var kunnugt síðdegis í
gær, að éinn þéirra ráðherra
sem baðst lausnar í Rúmeníu,
er Giurtu, utanríkismálaráð -
herra, en hann var Vinur Gör-
ings. Gigurta og fimm aðrir ráð-
herrar báðust lausnar vegna
þess, að þeir vildu veita Rússum
viðnám. Forseti efri déildar
rúmenska þingsins kom í stað
Gigurta, og hafa verið skipaðir
ráðherrar í stað allra þeirra,6,
sem báðust lausnar. Tatarescu
er forsætisráðherra áfram.
Fregnir frá Budapest árdegis
í clag herma, að vegna þess,
hversu horfurnar séu óljósar i
Rúmeníu, hafi ungverska
stjórn tekið ákvarðanir um
strangara eftírlit á landamær-
unum, og sent aukið lierlið til
landamæranna. I þessum fregn-
um er ekld á það minst, að her-
liðið hafi fengið nokkrar fyrir-
skipanir um, að fara inn yfir
landamærin.
Tyrkir flytja stórar fallbyssur
til Bykoz og fleiri staða.
Samkvæmt áreiðanlegum
heimildum, segir í fregn frá Ist-
anbul, hafa Tyrkir flutt mikið
n samþykt hefði vfcfið áf Rú-
af þungum fallbyssum til By-
koz, Aandolu og Feneri. Jafn-
framt hefir aulrið herlið verið
flutt frá Anatoliu til Þrakiu,
eða þess hluta Balkan, sem
Tyrkir eiga.
Tyrkneski flotinn, sem í gær
var sagt, að væri á leið til
Svartahafs, er kyrr í Bosphor-
ussundi.
Tyrkir grípa ekki til neinna
sérstakra ráðstafana vegna
Sýrlands.
Það er ekki húist við, að
Tyrkir grípi til neinna sérstakra
ráðstafana vegna ákvörðunar
Mittelhausers, herforingja
Frakka í Sýrlandi, sem tilkynti,
í samræmi við stefnu Borde-
aux-stjórnarinnar, að vopnavið-
skifti væri stöðvuð.
London í morgun.
Samkvæmt tilkynningu, sem
birt var í London í gærkvöldi,
hefir breska stjórnin nú viður-
kent De Gaulle herforingja og
stjórnarnefnd lians. Viður-
kennir breska stjórnin harin
sem foringja frjálsra Frakka
í breskum löndum, er liafa sett
sér það markmið, að berjast
með Bretum áfram, fyrir mál-
stað Bandamanna.
Það er ekki talið neinum efa
bundið, að De Gaulle mun
njóta óskoraðs stuðnings allra
franskra manna í breskum
löndum, en það er að verða æ
vafasamara, hvern stuðning
hann og stjórnarnefnd hans
fær í frönskum nýlendum. —
Þannig hefir Mittelhauser, her-
foringi Frakka í Sýrlandi, lýst
yfir því, að vopnaviðskiftum
sé lokið, en franski fáninn
blakti áfram yfir Sýrlandi. Var
jriirlýsingin einnig undirskrif-
uð af landstjóra Frakka í Sýr-
landi. Segir í henni, að hún
hafi verið birt, með tíllítí t’if
í amerískum og biéskutii biöðuhi
er nú ýmsum getuni áð því leitt,
hverjum augum Hitler og Mttssö-
Ijni muni líta á aðfarir Rússá í
Rúmeníu, en mest er það, sem blöð-
íri se’gja ttm þetta bygt á getgátum.
Þau telja víst, að Hitler og Musso-
lini múni vera tnjög illa við brölt
Rússa.
þess, að því er Sýrland snerti,
hafi engin breyting orðið.
Um nýlendur Frakka í Norð-
ur-Afríku er alt i meiri vafa,
en kunnugt er, að Bordeaux-
stjórnin leitast við að fá Nou-
gues herforingja þar algerlega
á sitt band.
Um franska flotann er alt í
óvissu. Ekki er vitað, að
franski flotinn, sem var í aust-
urhluta Miðjarðarhafs, hafi
farið þaðan.
De Gaulle tilkynti í útvarps-
ræðu í gærkveldi, að í Bret-
Iandi yrði stofnaður franskar
sj álf boð aliðssveitir, I andlier s,
sjóliðs- og flugsveitir. De Gaul-
le hvatti alla Frakka, sem vilja
herjast fyrir málstað Banda-
manna, til þess að gefa sig
fram hvarvetna, þar sem
Frakkar berðist gegn Þjóðverj-
um og Itölum, og landstjóra
Frakka og herforingja í ný-
Iendunum hvatti hann til við-
ræðna við frönsku stjórnar-
nefndina í París.
Japanir aðvara
Evrópuþjóðirnar.
Þeir vilja engin
aískifti þeirra af
málefnum Asíu.
London í morgun.
Arita, utanríkismálaráðherra
Japana, flutti útvarpsræðu í
gærkveldi. og sagði Japani ekki
myndu þola það framvegis, að
Evrópuþjóðir yki áhrif sín í
Kína.
Japanir hafa nú krafist þess
af Bretum, að þeir stöðvi vopna-
flutninga frá Burma til Kína.
Japanir hafa hert á hafnbann-
iriu í Kína og þess vegna var
fyrirskipaður brottflutningur
kvenna og barna frá Hongkong.
Balbo
beið bana
í loftorustu
yfir Tobrouk,
Fregnir bárust til Lpndon
laust fyrir hádegi, að Balbo,
1 marskálkur og landstjóri í
Liþyu, hafi beðið baua í
loftorustu milli breskra og
ítalskra flugvéla.
Nánari fregnir vantar,
nema að loftbardaginn var
háður yfir Tobrouk, flota-
höfn ítala í Libyu.
Italo Balbo vár einn áf
kunnustu leiðtogum f asista.
Það var hann, sem kom nú-
tímaskipulagi á flugher ít-
álá, er hann var flugmála-
ráðhérrá.
Balbo stjórnaði sjálfur
hinu mikla hópflugi ítala
vestur um haf, um ísland,
og munu menn hér allal-
ment muna eftir þessum
hvatlega, glæsilega og gáfu-
lega manni.
ÍSKYGGILEGR HORFUR
I HONGKONG.
Fregn frá Hongkong herm-
ir, að fyrirskipun hafi verið
gefin um, að flytja skuli á
brott konur og hörn allra
breskra hermanna, setuliðs-
manna sem sjómanna, í
Hongkong-nýlendunni.
Fólkið verður fyrst flutt til
Manila. — Þessi ráðstöfun
þykir benda til, að horfurnar
séu • orðnar ískyggilegar
eystra. Það er þó tilkynt, að
hér sé aðeins um varúðarráð-
stöfun að ræða.
Valur og Víkingur
á morgun.
Æ
Amorgun kl. 8,30 hefst sá
leikurinn í Reykjavíkur-
móti Meistaraflokks, sem menn
hafa beðið með mestri eftir-
væntingu — leikur Vals og Vík-
ings.
I mótinu eru alls eftir þrir
leikir: Valur—Víkingur, Fram
—Víkingur og K.R.—Valur. —
Stigatala félaganna er þessi:
Víkingur 7 st., K. R. 5, Valur 4
og Fram 2 st.
Til þess að geta sigrað í mót-
inu verður Valur að sigra í báð-
um leikjunum og Fram að
sigra Víkinga. En ef K.R. sigrar
Val og Víkingar tapa báðum
leikjum sínum, þá hafa bæði K.
R. og Víkingar 7 st. og verða að
keppa til úrslita. Þrjú félög hafa
því „ehanee" á að verða Reykja-
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
Breska innanríkismálaráðuneytið tilkynnir, að þýskar j
sprengjuflugvélar hafi gert árásir á Ermarsundseyjar. Þegar
þær gerðu árásimar á Jersey, skutu flugmennimir af vélbyssum
á íbúana. Á Guernsey biðu 23 menn bana, en 32 særðust, en á
Jersey biðu 6 menn bana og allmargir særðust.
Þrjár þýskar flugvélar, að '
líkindum Dornier-„blýantar'‘,
komu skyndilega Qg lækkuðu
flugið ýfir Sj, Pejer- á Jersey j
og skutu fiugroeiniireir ákaft.
ai vélbyssum sínum á strönd- ^
unum. Flugvélarnar liurfu síð- |
ftll lil VéSlu'f, en svo komu bráð- .
lega þrjár til og héldu árásun- j
um áfram. I
Þegar hjálparsveitír reyiuíit '■
að flytja burt lík ög aðstoða
særða menn, komu flugvélarn-
ar enn á ný og skutu á hjálp- <
arsveitirnar.
Skotið var á sjúkrabila, sem J
voru að flytja særða menn á
brott, og komust þeir ekki leið- •
áf sinnar.
Á svæði, sem er um ferhyrn- [
ingsmíla að stærð, urðu miklar ’
skemdír á húsum, m. a. gisti-
húsum, sölubúðuni o. s, frv.
Ennfremur kviknaði í bílum,
sem menn höfðu skriðið undir.
Brendust margir, en aðrir
meiddust.
Breska stjórnin hafði áður
tilkynt, að eyjarnar væri óvíg-
girtar og lierlið, sem þar var,
hefði verið flutt á brott. Stuttu
síðar byrjuðu árásirnar. Nú
hafa íbúarnir verið fluttir á
hrott.
35 tpillubátap
faPBir norður
JJEKLA fór í gær kl. 2/2 á-
leiðis norður í land með 23
opna vélbáta. Hafði skipið tafist
uht sóiarhring vegna veðurs.
Bótana fer Hekla ftieð á þessa
staði: Súgantlafjörð, IngóKs-
fjörð, Drangsnes (Steingrims-
fjörð), Hólmavík, Sauðárkrók,
Siglufjörð, Flatey á Skjálfanda
og Húsavík.
Alls eru þá 35 opnir vélbátar
farnir til ýmissra veiðistöðva
norðanlands og eru til jafnaðar
4 menn á hverjum bát. Skapast
því þarna sumaratvinna a. m. k.
140 manna.
Nokkrir bátar voru ekki ferð-
búnir og fara þeir ef til vill
síðar.
Bátar þeir, sem farnir voru
áður, liöfðu sumir farið með
varðbátnum Óðni, en 4 liöfðu
farið einir og enn öðrum hafði
verið komið á skip. — Flestir
bátanna munu veiða í salt.
Bo riun isveit
Fyrsti hópurinn fer líklega
á þriðjudag.
Framkvæmdastjórn R. K. I.
og Barnaverndarráð biður þessa
getið: Sumarheimili Rauða
Krossins taka til starfa næstu
daga. Brottför livers hóps verð-
ur auglýst með tveggja daga
fyrirvara. Nokkurum eldri
börnum (8—12 ára) er enn
hægt að ráðstafa á góð sveita-
heimili á Norðurlandi, en að-
standendum yngri barna (3—7
ára), er eindregið bent á, að
enn er hægt að fá dvöl fyrir
nokkur börn á dagheimilum
Sumargjafar í Reykjavik, en
Sumargjöf starfrækir 3 góð
dagheimili, Vesturborg, Grænu-
borg og Austurborg. Forstöðu-
konur lieimilanna gefa allar
upplýsingar.
Gert er ráð fyrir að fyrsti
hópurinn fari á þriðjudag og
verða í honum þau börn, sem
lengst fara, þ. e. að Laugum og
sveitaheimilin þar í kring, en
þar er þegar búið að ráðstafa
fjölda mörgum börnum.
víkurmeistarar, enda þótt telja
verði, að leikurinn annað kveld
muni hafa mest áhrif á Irin
endanlegu úrslit.
Kk 8,15 hefst kúluvarpið, sem,
fara átti fram 17. júní og verð-
ur þvi lokið, þegar leikurinn
hefst, ' en i hálfleik verður
sprenghlægilegt skemtiatriði.
Átta yngismeyjar þreyta kassa-
boðhlaup, sem hér hefir ekki
sést áður.
Nýja Bió:
SPHLT
ÆSKA.
Nýja Bíó sýnir í kveld í fyrsta
sinn mjög eftirtektarverða
kvikmynd — „Spilt æska“.
Kvikmynd þessi er ákæra á
ástandið, sem ríkir víða í stór-
borgunum vestanhafs. Ungir
drengir, sem ekkert hafa fyrir
stafni, leiðast út á allskonar
villigötur og verða fyrir slæm-
um áhrifum, sem altaf stafa af
fátækt og athafnaleysi. Þeir
verða „þjóðarfjendur“ framtið-
arinnar.
Myndin sýnir einn sólai'hring
úr lífi slíkra drengja og gerist
öll á lítilli uppfyllingu í New
York. Þar berjast þeir innbyrðis,
við drengina í næstu götu, lög-
regluna og þá, sem reyna að fá
þá til að bæta ráð sitt.
Ameríkumenn taka því oft
illa, þegar deilt er á þá, en samt
„gekk“ leikritið, sem myndm
er gerð eftir, í tvö ár í Broad-
way og allsstaðar þar sem kvik-
myndin liefir verið sýnd, hefir
hún farið sigurför.
Það er heldur ekki furða, þvi
að hún er listaverk — ekki vegna
fullorðnu leikaranna — Sylvia
Sydney, Joel McCrea. Humph-
rey Bogart — sem í henni leika,
heldur vegna drengjanna, sem
sýna spillingu æskiinnar. Án
þeirra hefði vérið lítið i mynd-
ina varið.
1