Vísir - 06.07.1940, Blaðsíða 1

*^**^m*^mm
Ritstjóri:
Krístj án Guðlaug sson
Skrifstofur
Féfagsp rentstniðjan (3. foæð).

Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 Ifnur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, laugardaginn 6. júlí 1940.
153. tbl.
Vmááta ©§: *aiiivimiii)Uöii<l
Frakka ©§: Hreta rofin.
Franska stjórniii sBíl eis* stgóriiiiiálassimhamli við Bresku stjómina.
Aliöfiuuii franskra herskipa fyrirskipað að sökkva þeim frekar en
láta þau falla í hendur Breta.—I Frakklandi sveigrist æ meira í
eiiiræðisátt.
ELNKASKEYTI FBÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
Samvinnu Bretlands og Frakklands er lokið.
Frakkneska stjórnin hefir slitið stjórnmála-
sambandi við bresku stjórnina og kallað heim
ræðismenn sína í breskum löndum. Jafnframt hefir
áliöf num f ranskra herskipa verið f yrirskipað að sökkva
herskipunum heldur en láta þau falla í hendur Breta.
JÞað hefir komið æ bétur í Ijós að undanförnu eða síðan
*r sú stefna varð ofan á meðal franskra stjórnmála-
manna að semja við Þjóðverja og ítali, að í Frakklandi
-stef nir % meira í einræðisátt. Það hefir vakið hina mestu
f nrðu í Öllum Iýðræðislöndum, að í Frakklandi — landi
lýðræðis og frelsis — skyldi þessi stefna verða ofan á?
og það er dregið mjög í efa, að þeir menn, sem nú fara
ineð völdin, hafi þjóðina að baki sér. En það er nú kom-
ið í !jós eins skýrt og verða má, að allri samvinnu er slit-
að milli þeirra manna, sem nú ráða í Frakklandi, og
Bretlands, en til skamms tíma var álitið örugt víðast
hvar, að Bretar og Frakkar myndi láta eitt yfir báða
ganga — hin „hefðbundna vinátta Breta og Frakka"
myndi haldast um langa f ramtíð. Bretar gerðu sér f ram
á síðustu stund hinar bestu vonir um, að takast mundi
að afstýra því, að Frakkar gæfist upp, með því að leggja
fram tíllögur sínar um breskt-franskt samríki. En allar
vonir Breta í þessum efnum hafa brugðist, nema ein.
l>eir halda enn í þá von, að hinir „frjálsu Frakkar", þ.
e. þeir Frakkar, sem vilja halda áfram baráttunni, hafi
frönsku þjóðina með sér og það muni ráða úrslitum uir»
síðir, — þegar sigur vinnist í styrjöldinni verði stefna
hinna frjálsu Frakka ofan á í styrjöldinni, og þá takist
aftur að koma á bandalagi milli Breta og Frakka.
l»að var Pierre Laval, fyrrverandi ráðherra, sem skýrði frá
því í gær í Vichy í Frakklandi, að franska stjórnin hefði slitið
stjórnmálasambandi við Breta, vegna árásanna á franska flot-
ann. I Vichy eru saman komnir um 50 þingmenn öldungadeildar
þjóðþingsins. til þess að ræða hina nýju stjórnarskrá Frakk-
lands, stjórnarskrá „fjölskyldunnar og föðurlandsins", sem
Bretar segja að sé í fascistiskum og nazistiskum anda. Með
breytingunni á stjórnarskránni er ríkisstjórninni veitt mjög
aukið vald.
Boudoin, utanríkismálaráð-
herra frönsku stjórnarinnar,
hefir haldið ræðu, sem hefir
vakið mikla gremju í Bretlandi,
og telja breskir stjórnmála-
menn hana hina ódrengileg-
ixstu. 1 ræðu þessari ber ráð-
herrann þær sakir á Breta, að
her þeirra í Frakklandi hafi
hugsað um það fremst af öllu
að komast undan til hafnanna
við Ermarsund og heim, og
notið verndar frönsku hersveit-
anna á undanháldinu. Ennfrem-
ur notaði Boudoin tækifærið til
þess að rifja upp ýmislegt úr
sambúð Frakka og Breta hin
síðari ár, og benda ummæli
Boudoin til þess, þrátt fyrir alt,
sem sagt hefir verið um bresk-
f ranska einingu, aðýmsirstjórn-
málamenn Frakka hafi undir
niðri verið óánægðir með sam-
vinnuna, þ. e. þeir menn, sem
nú hafa náð völdunum og fylg-
ismenn þeirra. Áður var altaf
talið, að alger eining hefði ver-
ið ríkjandi um sameiginlega af-
stöðu Breta og Frakka.
Boudoin sagði m. a., að það
hefði verið Bretar, sem réðu
því, að það varð ofan á, að beita
refsiaðgerðum gegn Italíu, en
þátttaka Frakka í þeim hafi
orðið til þess að stórspilla vin-
áttu og samvinnu Itala og
Frakka. Einnig hafi það verið
Chamberlain, sem réði því,
hvaða afstöðu Bretar og Frakk-
ar tóku sameiginlega í Miinch-
en, og loks hafi það verið Bret-
ar, sem réðu því, að Bretland
og Frakkland sögðu Þýskalandi
stríð á hendur s.l. haust Bæða
Boudoin var þrungin gremju í
garð Breta og er búist við, að
henni verði svarað af hálfu
bresku stjórnarinnar þegar í
dag.
Þegar þetta er símað hafa
enn engar fregnir borist um
hvaða ákvörðun franski flota-
foringinn í Alexandria tekur. í
London var sú von látin í Ijós
í gær, að þaðan yrði ekki sömu
sögu að segja og við Oran, þ. e.
að ekki kæmi til blóðsúfhell-
inga. Bretar hafa öfluga flota-
deild í Alexandria og þeir hafa
tilkynt, að herskipunum verði
sökt eða á annan hátt komið i
veg fyrir, að þau falli í hendur
óvinanna, ef flotaforinginn felst
ekki á skilyrði Breta.
Breska stjórnin mótmælir
ræðu Baudoin.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Upplýsingamálaráðuneytið breska hefir birt tilkynningu í
tilefni að ræðu Baudouin franska utanríkismálaráðherrans. I til-
kynningunni segir, að hinar óheiðarlegu staðhæfhigar Baudouin
hafi vakið furðu bresku stjórnarinnar. 1 tilkynningunni er það
tekið fram, að menn verði að hafa það hugfast, að þessar stað-
liæfingar híjóti að hafa verið bornar fram opinberlega með
samþykki Petain-stjórnarinnar og hinna þýsku og ítölsku hús-
bænda hennar.
Þá segir í tilkynningunni, að þegar franska stjórnin, þrátt
fyrir hátíðlega gefin loforð og skuldbindingar hafi gefist upp
fyrir Þjóðverjum, hafi verið augljóst, að hún hafi frá þeirri
stundu gengið, í þjónustu þessara möndulveldaf Nú sé hinsvegar
svo komið, að erfitt sé að átta sig á, hvort það, sem birt er í
Frakklandi. hvort sem um er að ræða það, sem frá Baudouin
kemur eða öðrum ráðherrum, sé raunverulega frá þeim komið,
— og þar með gefið í skyn, að, allar tilkynningar og fyrirskipanir
í Frakklandi nú kunni að vera frá Þjóðverjum komnar.
Kanada sendir vista-
skip til Grænlands.
J^rÍKOMIN amerísk blöð skýra
frá því, að ríkisstjórn Kan-
ada hafi útnefnt tvo ræðismenn
fyrh- Grænland og sent vista-
skip þangað, til þess að engin
hætta sé á hungursneyð.
Aðalræðismaður Kanada i
Grænlandi verður Kenneth P.
Kirkwood, sem var fyrsti ritari
við sendisveit Kanada í Haag,
þar til Þjóðverjar tóku landið.
Vararæðismaður verður A. E.
Porsild, sem hefir verið búsett-
ur á Grænlandi og starfað þar
við námarekstur.
Þetta er í fyrsta skifti, sem
Kanada hefbr ræðismenn í
nokkuru landi. Hefir það hing-
að til látið sér nægja að hafa
sendisveit í hverju landi. Voru
ræðismenn Breta jafnframt
ræðismenn Kanada.
Vegna þess að Grænland hef-
ir ekkert viðskiftasamband við
| Danmörkií, ákvað Kanada að
I koma þvi til hjálpar. Skipið,
| sem flutti ræðismanninn og
! starfslið hans til Grænlands var
fullfermt ýmsum nauðsynja-
vörum, sem hætta var á að
mundu ganga til þurðar.
I staðinn flutti skipið á brott
þaðan ýmsar grænlenskar
framleiðsluvörur, t. d. kryolit,
sem notað er við framleiðslu á
aluminíum, grávöru, lýsi o. fl.
afurðir.
Helgidagslæknir.
Daniel Fjeldsted, Hverfisgötn 46,.
shn'i 3272.
36 breskir flugleið-
angrar á 48 sólar-
hringum.
Sir Philip Joubert, flugmar-
skálkur, lýsti yfir því í útvarps-
ræðu í gærkvöldi, að Bretum
hefði nú borist áreiðanlegar
upplýsingar, þess efnis,- að hin-
ar sífeldu árásir breska fhig-
hersins á samgöngukerfi og
birgðastöðvar Þjóðverja, væri
nú þegar farnar að valda mikl-
um glundroða innan hernaðar-
'kerfis þeirra. Þjóðverjar geta
alls ekki lengur notað járn-
brautirnar óhindraðir, en hafa
orðið að grípa til allra mögu-
legra flutningatækja, til að
ftytja vistir og vopn til her-
sveita sinna í hinum herteknu
Hitler kemur til Berlinar
í dag eítir átta vikna
fíarVOm Hátídaliöld i tilefni Ixeim-
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Það var opinberlega tilkynt í morgun, að Hitler rikis-
leiðtogi væri væntanlegur til Berlínar í dag, eftir átta
vikna f jarveru.
Göbbels hefir fyrirskipað stórkostlega móttökuhátíð.
Öllum sölubúðum og verksmiðjum, nema matsölubúð-
um og vopnaverksmiðjum, verður lokað frá hádegi. —
Hitler hefir dvalist á vígstöðvunum að undanförnu,
og eins og menn muna, varhann í Compiégne, er vopna-
hlésskilmálarnir voru afhentir FrÖkkum.
Nánari íregnir um
afdrií frönsku her-
skipanna við Oran.
London i morgun.
Fregn frá Algier hermir,
að tilkynt hafi verið opin-
berlega, að orustu-beitiskip-
ið Punkerque, Bretagne,
Provence 'og Mogador, hafi
orðið fyrir stórskemdum i
orustunni við Oran. Var
þeim öllum rent á land.
Manntjón Frakka i orust-
unn'i var um 1000 menn, þ.
e. f allnir, særðir og þeir, sem
saknað er.
Franskt eftirlitsskip sökk
undan Matifou i Algier.
i2kki er kunnugt, hvort það
var skotið í kaf eða það f órst
á tundurdufli. Næstum öll-
um skipsmönnum var bjarg-
að.
Fregn frá Clasablanca í
Marokko hermir, að skothrið
hafi verið gerð úr strand-
virkjum á breskan tundur-
spilli, en hann komst undan,
með því að hytja sig í reyk-
skvi.
I
héruðum i Frakklandi og
Belgíu.
„Síðustu 49 daga hefir flug-
her vor flogið 36 nætur inn yf-
ir Þýskaland, auk þess sem mik-
ill fjöldi smærri árása hefir
verð gerður að degi til. A sama
tíma hafa Þjóðverjar ekki far-
ið nema 13 ferðir til Englands
og í ekkert sinn valdið neinu
verulegu fjóni."
Þjóðverjar á her-
skyldualdri,
handteknir hér.
Þrir íslendingar yfir-
heyrdir.
Vísi hefir borist eftbrfarandi
tilkynning frá bresku 'he^'-
stjórninni:
„Bresku yfirvöldin hafa tal-
ið það nauðsynlegt að taka í
gæslu alla þýska karlmenn á
herskyldualdri, að undantékn-
um þeim, sem vitað er um að
hafa raunverulega flúið undan
liarðstjórn Hitlers. ^
Menn mun reka minni til
þess, að Þjóðverjar í Dan-
mörku, Noregi, Hollandi og
Belgiu misnotuðu stórlega gest-
i-isni þá, sem þeim var sýnd í
þessum löndum og endurguldu
velgerðarmönnum sinum með
þvi að skjóta þá aftan frá.
Vissulega má vera, að ýmsir
þeirra, sem teknir hafa verið í
gæslu, hafi ekkert ilt í huga, en
með tilliti til starfsemi „fimtu
herdeildar" i öðrum löndum
væri heimskulegt að gera ekki
allar varúðarráðstafanir til
verndar íslandi og breska setu-
liðinu."
Auk þess voru þrír íslend-
ingar yfirheyrðir, vegna kynna
sinna af tveim, Þjóðverjum, er
höfðu farið huldu höfði. Ein»
íslendinganna, Helgi Fihppus-
son, gat fært sönnur á, að hann
hafði ekkert haft saman við
Þjóðverjana að sælda.
FYRSTA LOFTÁRÁSIN Á
GIBRALTAR 1 GÆR.
London í morgun.
Einkaskey|i frá United Press.
í Gibraltar voru þrivegis
gefnar aðvaranir um loftárásir
í gær. Loftvarnabyssur voru
teknar í notkun, en ekki getið
um, að óvinaflugvélarnar hafi
varpað niður sprengjum á borg-
ína eða virkin. Þetfa er i fyrsta
skifti', sem tilraun er gerð til
loftárásar á Gibraítar.
BRETINN FÆR ÞAÐ. — Það er ekki látið fylgja með hvar þessi mynd var tekin. Er verið að út-
búa þýskan kafbát í „veiðiför" og láta um borð í hann tundurskeyti. — Þau eru hin mestu völund-
arsmíði og mjög dýrt að framleiða þau. Vegna þess hversu stór þau eru, geta kafbátar aðeins flutt
mjög takmarkaðan fjölda.