Vísir - 06.07.1940, Side 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Féiagsprentsmiðjan (3. hæð).
30.
ár.
Ritstjóri Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri S línur
Afgreiðsla
¥inátta og' ^amvinnubönd
Frakka og: Breta rofin.
Franska sljórnin slítnr stjórnnuilasamkandi viö Itresku stjórnina.
Ahöfnnm frauskra herskipa f^rirskipað að sökkva þeim frekar en
láta þan falla 1 lieudur Breta.—I Frakklandi sveigist æ meira í
einræðisátt.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
amvinnu Bretlands og Frakklands er lokið.
Frakkneska stjórnin hefir slitið stjórnmála-
sambandi við bresku stjórnina og kallað heim
ræðismenn sína í breskum löndum. Jafnframt hefir
áhöfnum franskra herskipa verið fyrirskipað að sökkva
herskipunum heldur en láta þau falla í hendur Breta.
J>að hefir komið æ bétur í ljós að undanförnu eða síðan
er só stefna varð ofan á meðal franskra stjórnmála-
manna að sernja við Þjóðverja og ítali, að í Frakklandi
stefnir æ meira í einræðisátt. Það hefir vakið hina mestu
furðu f Öllum lýðræðislöndum, að í Frakklandi — landi
lýðræðis og frelsis — skyldi þessi stefna verða ofan á,
og það er dregið mjög í efa, að þeir menn, sem nú fara
með völdin, hafi þjóðina að baki sér. En það er nú kom-
ið I Ijós eins skýrt og verða má, að allri samvinnu er slit-
ið milli þeirra manna, sem nú ráða í Frakklandi, og
Bretlands, en til skamms tíma var álitið örugt víðast
hvar, að Bretar og Frakkar myndi láta eitt yfir báða
ganga — hin „hefðbundna vinátta Breta og Frakka“
myndi haldast um langa framtíð. Bretar gerðu sér fram
á síðustu stund hinar bestu vonir um, að takast mundi
að afstýra því, að Frakkar gæfist upp, með því að leggja
fraui tillögur sínar um breskt-franskt samríki. En allar
vonir Breta í þessum efnum hafa brugðist, nema ein.
Þeir halda enn í þá von, að hinir „frjálsu Frakkar“, þ.
e. þeir Frakkar, sem vilja halda áfram baráttunni, hafi
frönsku þjóðina með sér og það muni ráða úrslitum uir*
síðir, — þegar sigur vinnist í styrjöldinni verði stefna
hinna frjálsu Frakka ofan á í styrjöldinni, og þá takist
aftur að koma á bandalagi milli Breta og Frakka.
Það var Pierre Laval, fyrrverandi ráðherra, sem skýrði frá
því í gær í Vichy í Frakklandi, að franska stjórnin hefði slitið
stjórnmálasambandi við Breta, vegna árásanna á franska flot-
ann. í Vichy eru saman komnir um 50 þingmenn öldungadeildar
þjóðþingsins. til þess að ræða hina nýju stjómarskrá Frakk-
lands, stjórnarskrá „fjölskyldunnar og föðurlandsins“, sem
Bretar segja að sé í fascistiskum og nazistiskum anda. Með
breytingunni á stjórnarskránni er ríkisstjóminni veitt mjög
aukið vald.
Boudoin, utanríkismálaráð-
herra frönsku stjórnarinnar,
hefir haldið ræðu, sem hefir
vakið mikla gremju í Bretlandi,
og telja breskir stjórnmála-
menn hana hina ódrengileg-
ustu. I ræðu þessari ber ráð-
herrann þær sakir á Breta, að
her þeirra í Frakklandi hafi
liugsað um það fremst af öllu
að komast undan til hafnanna
við Ermarsund og heim, og
notið verndar frönsku hersveit-
anna á undanháldinu. Ennfrem-
ur notaði Boudoin tækifærið til
þess að rifja upp ýmislegt úr
sambúð Fralcka og Breta hin
síðari ár, og henda ummæh
Boudoin til þess, þrátt fyrir alt,
sem sagt hefir verið um bresk-
franska einingu,aðýmsirstjórn-
málamenn Frakka hafi undir
niðri verið óánægðir með sam-
vinnuna, þ. e. þeir menn, sem
nú hafa náð völdunum og fylg-
ismenn þeirra. Áður var altaf
talið, að alger eining hefði ver-
ið rikjandi um sameiginlega af-
stöðu Breta og Frakka.
Boudoin sagði m. a., að það
hefði verið Bretar, sem réðu
því, að það varð ofan á, að beita
refsiaðgerðum gegn ítalíu, en
þátttaka Frakka i þeim hafi
Breska stjórnin mótmælir
ræðu Baudoin.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Upplýsingamálaráðuneytið breska hefir birt tilkynningu í
tilefni að ræðu Baudouin franska utanríkismálaráðherrans. I til-
kynningunni segir, að hinar óheiðarlegu staðhæfingar Baudouin
hafi vakið furðu bresku stjómarinnar. I tilkynningunni er það
tekið fram, að menn verði að hafa það hugfast, að þessar stað-
hæfingar hljóti að hafa verið bornar fram opinberlega með
samþykki Petain-stjórnarinnar og hinna þýsku og ítölsku hús-
bænda hennar.
Þá segir í tilkynningunni, að þegar franska stjórnin, þrátt
fyrir hátíðlega gefin loforð og skuldbindingar hafi gefist upp
fyrir Þjóðverjum, hafi verið augljóst, að hún hafi frá þeirri
stundu gengið, í þjónustu þessara möndulvelda? Nú sé hinsvegar
svo komið, að erfitt sé að átta sig á, hvort það, sem birt er í
Frakklandi. hvort sem um er að ræða það, sem frá Baudouin
kemur eða öðrum ráðherrum, sé raunverulega frá þeim komið,
— og þar með gefið í skyn, að, allar tilkynningar og fyrirskipanir
í Frakklandi nú kunni að vera frá Þjóðverjum komnar.
orðið til þess að stórspilla vin-
áttu og samvinnu ítala og
Frakka. Einnig hafi það verið
Chamherlain, sem réði því,
livaða afstöðu Bretar og Frakk-
ar tóku sameiginlega í Múnch-
en, og loks hafi það verið Bret-
ar, sem réðu því, að Bretland
og Frakkland sögðu Þýskalandi
stríð á hendur s.l. haust Ræða
Boudoin var þrungin gremju í
garð Breta og er húist við, að
henni verði svarað af liálfu
hresku stjórnarinnar þegar í
dag.
Þegar þetta er símað liafa
enn engar fregnir borist um
hvaða ákvörðun franski flota-
foringinn í Alexandria tekur. í
London var sú von látin í Ijós
i gær, að þaðan yrði ekki sömu
sögu að segja og við Oran, þ. e.
að ekki kæmi til blóðsuthell-
inga. Bretar hafa öfluga flota-
deild í Alexandria og þeir liafa
tilkynt, að herskipunum verði
sökt eða á annan hátt komið í
veg fyrir, að þau falli i hendur
óvinanna, ef flotaforinginn felst
eklci á skilyrði Breta.
Helgidagslæknir.
Daniel Fjeldsted, Hverfísgötu 46.
shni 3272.
Kanada sendir vista-
skip til Grænlands.
J^YKOMIN amerísk blöð skýra
frá því, að ríkisstjórn Kan-
ada hafi útnefnt tvo ræðismenn
fyrir Grænland og sent vista-
skip þangað, til þess að engin
hætta sé á hungursneyð.
Aðalræðismaður Kanada í
Grænlandi verður Kennetli P.
Kirkwood, sem var fyrsti ritari
við sendisveit Kanada í Haag,
þar til Þjóðverjar tóku landið.
Vararæðismaður verður A. E.
Porsild, sem hefir verið húsett-
ur á Grænlandi og starfað þar
við námarekstur.
Þetta er í fyrsta skifti, sem
Kanada hefir ræðismenn í
nokkuru landi. Hefir það hing-
að til látið sér nægja að hafa
sendisveit í liverju landi. Voru
ræðisinenn Breta jafnframt
i-æðismenn Kanada.
Vegna þess að Grænland hef-
ir ekkert viðskiftasamband við
Danmörkif, ájkvað Kanada að
koma þvi til lijálpar. Skipið,
sem flutti ræðismanninn og
starfslið hans til Grænlands var
fullfermt ýmsum nauðsynja-
vörum, sem liætta var á að
mundu ganga til þurðar.
í staðinn flutti skipið á hrott
þaðan ýmsar grænlenskar
framleiðsluvörur, t. d. lcryolit,
sem notað er við framleiðslu á
aluminium, grávöru, lýsi o. fl.
afurðir.
36 breskir flugleið-
angrar á 48 sólar-
hringum.
Sir Philip Jouhert, flugmar-
skálkur, lýsti yfir þvi í útvarps-
ræðu í gærkvöldi, að Bretum
liefði nú borist áreiðanlegar
upplýsingar, þess efnis,- að hin-
ar sífeldu árásir hreska flug-
liersins á samgöngukerfi og
hirgðastöðvar Þjóðverja, væri
nú þegar farnar að valda mikl-
um glundroða innan hernaðar-
kerfis þeirra. Þjóðverjar geta
alls ekki lengur notað járn-
hrautirnar óhindraðir, en liafa
orðið að gripa til allra mögu-
legra flutningatækja, til að
flytja vistir og vopn til her-
sveita sinna í liinum herteknu
Hitler kemur til Berlinar
í dag eftir átta
fjarveru.
Kátídahöld í tilefni heim-
komunnar.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Það var opinberlega tilkjTit í morgun, að Hitier rikis-
leiðtogi væri væntanlegur til Berlínar í dag, eftir átta
vikna f jarveru.
Göbbels hefir fyrirskipað stórkostiega móttökuhátíð.
Öllum sölubúðum og verksmiðjum, nema matsölubúð-
um og vopnaverksmiðjum, verður lokað frá hádegi. —
Hitler hefir dvalist á vigstöðvunum að undanfömu,
og eins og menn muna, var hann í Compiégne, er vopna-
hlésskilmálarnir voru afhentir Frökkum.
Nánari fregnir um
afdrif frönsku her-
skipanna við Oran.
London í morgun.
Fregn frá Algier hermir,
að tilkynt hafi verið opin-
berlega, að orustu-beitiskip-
ið Dunkerque. Bretagne,
Provence óg Mogador, liafi
orðið fyrir stórskemdum í
orustunni við Oran. Var
þeim öllum rent á land.
Manntjón Frakka í orust-
unni var um 1000 menn, þ.
e. fallnir, særðir og þeir, sem
saknað er.
Franskt eftirlitsskip sökk
undan Matifou i Algier.
fclkki er kunnugt, hvort það
var skotið í kaf eða það fórst
á tundurdufli. Næstum öll-
um skipsmönnum var bjarg-
að.
Fregn frá Clasablanca í
Marokko liermir, að skothríð
liafi verið gerð úr strand-
virkjum á breskan tundur-
spilli, en liann komst undan,
með því að hvlja sig i reyk-
skvi.
í F rakklandi og
héruðum
Belgiu.
„Síðustu 49 daga hefir flug-
her vor flogið 36 nætur inn yf-
ir Þýskaland, auk þess sem mik-
ill fjöldi smærri árása hefir
verð gerður að degi til. A sama
tima hafa Þjóðverjar ekki far-
ið nema 13 ferðir til Englands
og í ekkert sinn valdið neinu
verulegu tjóni.“
Þjóðverjar á her-
skyldualdri,
handteknir hér.
Þrír íslendingar yfir-
heyrðir.
Vísi hefir borist eftirfarandi
tilkynning frá bresku hejr-
stjóminni:
„Bi'ésku yfirvöldin hafa tal-
ið ]>að nauðsynlegt að taka í
gæslu alla þýska karlmenn á
lierskyldualdri, að undantékn-
um þeim, sem vitað er um að
hafa raunverulega flúið undan
harðstjórn Hitlers.
Menn mun reka minni til
þess, að Þjóðverjar í Dan-
mörku, Noregi, Hollandi og
Belgiu misnotuðu stórlega gest-
risni þá, sem þeim var sýnd í
þessum löndum og endurguldu
velgerðarmönnum sínum með
þvi að skjóta þá aftan frá.
Vissulega má vera, að ýmsir
þeirra, sem teknir hafa verið í
gæsiu, hafi ekkert ilt í huga, en
með tilliti til starfsemi „fimtu
herdeildar" i öðrum löndum
væri lieimskulegt að gera ekki
allar varúðarráðstafanir til
verndar íslandi og breska setu-
liðinu.“
Auk þess voru þrír íslend-
ingar yfirheyrðir, vegna kynna
sinna af tveim Þjóðverjuin, er
höfðu farið huldu liöfði. Einn
Islfendinganna, Helgi Fihppus-
son, gat fært sönnur á, að liann
hafði ekkert liaft saman við
Þjóðverjana að sælda.
FYRSTA LOFTÁRÁSIN Á
GIBRALTAR I GÆR.
London í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
I Gibraltar voru þrívegis
gefnar aðvaranir um loftárásir
í gær. Loftvarnabyssur voru
teknar i notkun, en ekki getið
um, að óvinaflugvélarnar hafi
varpað niður sprengjum á borg-
ína eða virkin. Þ'etfa er í fyrsta
skiftí, sem tilraun er gerð til
loftárásar á Gihraltar.
BRETINN FÆR ÞAÐ. — Það er ekki látið fylgja með hvar þessi mynd var tekin. Er verið að út-
búa þýskan kafbát í „veiðiför“ og láta um borð i hann tundurskeyti. — Þau eru liin mestu völund-
arsmíði og mjög dýrt að framleiða þau. Vegna þess hversu stór þau eru, geta kafbátar aðeins flutt
mjög takmarkaðan fjölda.