Vísir - 08.07.1940, Qupperneq 1

Ritstjóri:
Kristján Gu5Íaugsson
Skrifstoíur:
Péiagsprentsmiðjari (3. hæð).
Ritstjóri
Biaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri S línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, mánudaginn 8. júlí 1940.
154. tbl.
Þý§kí flit^flotiiin kiniinn
til iiimí aiiÍMtl ds»
©
Stórkoitlegasta tilraim Þjóðrerja til loit-
árá§a á Bretland var gerð i gærkveldi.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
"■"Tndanfarna daga hefir yerið mikið um það rætt
í Bretlandi, að Þjóðverjar myndi þá og þegar
gera tilraun til þess að senda öflugri flugflota
en nokkuru sinni inn yfir Bretland, og hefir þjóðin
nærri daglega verið vöruð við því, sem yfir vofði. Allri
bresku þjóðinni er ljóst, að Þjóðverjar ætla að gera alt,
sem þeir geta til þess að sigra Bretland á yfirstandandi
sumri. Flugmálasérfræðingar Breta hafa litið svo á, að
loftárásir Þjóðverja að undanförnu hafi verið undan-
fari hinnar miklu sóknar, sem Þjóðverjar hafá alt af
verið að boða, flugmenn þeirra hafi verið að „þreifa
fyrir sér“, frekar hafi verið um könnunar- en árásar-
flugleiðangra að ræða. Frá 18. júní s. 1. hafa þýskar
flugvélar flogið inn yfir Bretland í þessu skyni á hverri
nóttu og undangengna daga áður en dimma tók. í þess-
um árásum hafa Bretar skotið niður fyrir Þjóðverjum
yfir 40 áprengjuflugvélar, en í þeim munu hafa verið
samtals hátt á annað hundrað flugmenn.
I gærkveldi sendu Þjöðverjar fleiri flugvélar inn yfir Bretland
en nokkuru sinni síðan er styrjöldin hófst. Kom til harðari átaka
en nokkuru sinni milli breska flugflotans og hins þýska. Þrjár
þýskar sprengjuflugvélar voru skotnar niður. Breski flugflot-
inn veitti öflugri mótspymu en nokkuru sinni og tókst að hrekja
óvinaflugflotann á flótta. Árás þýska flugflotans byrjaði seint
I gærkveldi og mun hann hafa komið frá bækistöðvum í Frakk-
landi og Belgíu. Stefndi hann í áttina til suðurstrandar Englands
og voru árásarflugvélar sprengjuflugvélunum til verndar.
Af sumum hermálasérfræðingum er talið, að aldrei hafi til
sjíkra átaka kornið í lofthernaði. Mikill fjöldi breskra árásar-
flugvéla réðist til atlögu við þýsku flugvélamar, en af herskip-
um við suðurströndina var skotið af loftvarnabyssum á þær.
Ennfremur var skotið á þýskar flugvélar úr hverri einustu loft-
vamastöð á suðurströndinni. Barist var yfir sumum suðurhér-
uðum Englands, og yfir sjó milli Englandsstranda og Frakk-
lands.
Úr nokkrum hinna þýsku flugvéla var varpað sprengikúlum
og eyðilögðust nokkur hús í loftárásinni. Fimm menn biðu
bana. Er það talið mjög lítið tjón miðað við hinn mikla sæg
þýskra flugvéla, sem þátt tóku í árásunum. Þykir breski flug-
flotinn hafa sígðið sig hið besta í þessari viðureign, því að þýski
flugflotinn varð að láta undan síga, eftir hina hörðustu viður-
eign.
Flugmálaráðuneytið tilkynn-
ir, að tvær sprengjuflugvélar
og ein árasarflugvél hafi verið
skotnar niður. Sprengjuflug-
vélarnar hröpuðu i sjó niður.
Barist var í mikilli hæð. Marg-
ar þýskar flugvélar urðu fyrir
skemdum. — Einnar breskrar
flugvélar er saknað.
Seinustu fregnir herma, að
alls hafi sjö þýskar sprengju- og
árásarflugvélar verið skotnar
niður í gær.
LOFTÁRÁSIR Á MALTA.
Allmikið manntjón.
Konur og börn hiðu bana í
árásum ítalskra flugvéla á
Malta i gær. Tvær árásir voru
gerðar með fárra klukkustunda
millibili.
Síðan er loftárásir ítala
á eyjuna fóru að verða tiðari,
hafa 11 menn beðið bana á eyj-
unni, en sjö særst.
Sjö ítalskar flugvélar voru
skotnar niður um helgina, fimm
í gær og 2 á laugardag.
Sykurskamturinn.
Athygli skal vákin á því, að
aukaskamtinum af sultusykri verð-
ur aðeins úthlutað í dag og á morg-
un, og svo ekki fyr en eftir næstu
aðalúthlutun.
Lundúnablöðin um
hernám franska
flotans.
Lnndúnablöðin ræða mjög
um ummæli þýskra og ítalskra
blaða um liernám franska flot-
ans. „Times“ getur þess, að
bersýnilegt sé, að Hitler hafi
gert sér það ljóst, að hann hef-
ir verið rændur franska flot-
anum, enda sé honum því sár-
ara að missa hann, sem liann
hafi aldrei ætlað sér að Iiafa
hann sér til augnagamans á
höfnum inni, lieklur hafi hann
ætlað sér að nola hann til á-
rása á England. Blaðið heldur
áfram:
„Það er athyglisvert, hvern-
ig stjórnlaus reiði hefir gripið
nasistablöðin. Þau ásaka Eng-
land um að hafa rekið hníf í
bakið á særðum samherja, og
þau livetja bresku þjóðina til
að hengja Churchill á Trafalg-
ar-torgi. En enn lilægilegri er
sú djúpa alvara, sem grípur
þau, þegar þau fullyrða, að
„þýska herstjórnin hafi gefið
Frökkum sitt æruorð um að
nota ekki franska flotann“.
Þau ætlasl hersýnilcga við að
veröldin gleypi i það óendan-
lega við „æruoirðum" Hitlers
og skósveina lians. Hvernig
var með „æruorðið“ að ráðast
ekki á Pólland, „æruorðin“ um
að virða hlutleysi Norðurlanda
og öll hin æruorðin, sem Þjóð-
verjar hafa gengið á bak? —
Mussolini bergmálar lierra
sinn og meistara eins og trygg-
ur hundur, nema hann geltir
hærra. En það gera líka hund-
arnir, ]>egar þeir geta ekki bitið.
Ekkert sýnir betur en afstaða
hans, hvert rothögg framkoma
breskt flotans er fyrir framtíð
ítalska flotans á Mjðjarðar-
hafi. Einræðisherrarnir hafa
ekkert getað afhafst, annað en
að fyrirskipa leikbrúðu sinni,
Petain marskálki, að slita
stjórnmálasambandi við Breta,
enda urðu þeir fyrri til að til-
kynna það en Frakkar sjálfir.
Það var að visu ekki við öðru
að búast, en það hefir engin
álirif önnur en þau, að skýra
markalínurnar milli þeirra og
Frakka, sem berjast vilja við
Þýskaland, og þeirra, sem
beygja vilja sig undir kúgun-
ina.“
Blaðið getur þess, að um-
mælí óvinablaðanna séu að
vissu leyti eins kærkomin Bret-
um og hin lofsamlegu ummæli
vinveittra þjóða, og hirtir út-
drátt úr ummælum tyrkneskra
og amerískra blaða. Greininni
lýkur á þessa leið:
„Bretland stendur nú eitt
uppi gegn ofsóknum hinna illu
afla í Evrópu. Við hlið þess j
berjast hinir hraustu synir
þeirra lauda, sem þegar hafa
verið lögð undir járnhæl nas-
ismans. En merkinu skal verða
lialdið á lofti, þó að árásirnar
færist i>Tir á breska grund.
Þjóð vor er viðbúin liinni
miklu árás, og liun mun fagna
henni, þegar til kemur.“
„Daily Herald“ birtir gi’ein
um stjórnmálaslit Petain við
Bretland, og farast blaðinu svo
orð:
„Petain lieldur því fram, að
vér höfum svikið franska sjó-
menn i trygðum eftir tíu mán-
aða vopnafélagsskap/ Það var
hinn sami Petain, sem sveik I
franska hermenn, sjómenn og
flugmenn í hendur Hitlers.
Það er þessi sami Petain, sem
með hverjum deginum sýnir
Ijóslegar ást sína á fasisman-
um, maðurinn ,sem ætlar að
„gefa Frökkum nýtíslm stjórn-
arskrá“! Vér munum ekki
gleyma því, hvað það var, sem
færði Petain sigurinn á
frönsku þj óðinni. Ef einhverþjóð
lokar augum og eyrum fyrir-
sannleikanum og leggur höml-
ur á ritfrelsi, ræðufrelsi og
skoðanafrelsi, þá hefir hún
opnað Hitler leiðina.“
Næturlæknir.
Kristín Ólafsdóttir, Ingólfsstræti
14, sími 2161. Næturvörður i
Lyfjabúðinni IÖunni og Reykja-
víkur apóteki.
Breskur kafbátur -
hæfir 5 þýsk flutn-
ingaskip tundur-
skeytum.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Breski kafbáturinn „Snapp-
er“ hefir, að þvi er tilkynt var
í London í gær, gert mikinn
usla við Noregsstrendur, í flutn-
ingaskipaflota Þjóðverja.
Kafbáturinn réðist fyrst á
ílutningaskipaflota, sem nálg-
aðist Noregsstrendur undir her-
skipavernd, og tókst að skjóta
tundurskeytum á tvö flutninga-
skipanna. Varð flotinn að leita
inn í fjörð einn.
Siðar vai’ð annar skipafloti á
leið til Noregs á vegi kafbáts-
ins og liæfði liann 3 skipanna
i þeim flota tundui’skeytum.
Kafbátur þessi er systurskip
hinna frægu kafbáta „Salmon“
og „Spearfish“, sem liafa skotið
í kaf mörg flutningaskip fyrir
Þjóðverjum og sökt herskipum
fyrir þeim eða valdið skemd-
um á þeim.
Reynsluflug TF-SGL*
TF-ÖRN landflugvél.
EINS og Vísir skýrði frá á
laugardag fór nýja flugvél-
in, TF-SGL, í tvö reynsluflug
þá um daginn. Var örn John-
son einn í fyrra skiftið, en síð-
ara skiftið voru þeir með Agn-
ar Kofoed-Hansen, flugmála-
ráðunautur, Sigurður Jónsson,
flugmaður, og Bergur G. Gísla-
son, formaður Flugfélags Is-
lands.
Flugvélin reyndist ágætlega,
fór með um 200 km. meðal-
liraða, eða 30 km. hraðar en TF
-ÖRN.
Samningar standa yfir um
þessar mundir um sildarflug og
lýkur þeim vonandi alveg á
næstunni. Fer flugvélin þá
noi’ður og bvrjar síldai’leit. Örn
Jolmson stjórnar henni.
TF-SGL fór fyrstu langferð
sína í gær — til Ráufarhafnar.
hafði bilað hlutúr úr löndun-
artækjum nýju verksmiðjunn-
ar og flaug Örn norður með
liann i býtið i gærmorgun, þegar
búið var að gera við hann í
Héðni, sem hafði smíðað hann.
Kom hann aftur siðdegis i gær.
Eins og menn muna skernd-
ist TF-ÖRN mjög mikið i vet-
ui’, en nú er búið að gera við
hana og er hún ferðafær live-
nær sem er. Sú breyting hefir
verið gerð á henni, áð hún
verður framvegis landflugvél.
Voru flotholtin sétt undir nýjxx
flugvélina. Við þessa breytingu
eykst meðalhraði TF-ÖRN upp
í 200 km. á klst.
Forsetakosningarnar í Mexíkó
í gær.
Úrslit verða kuxrn á úmtudag.
EINKASIÍEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
A tþ menn biðu bana í gær í óeirðum, sem urðu víðsvegar um
“ij Mexíko vegna forsetakosninganna, sem fram fóru í
gær. Af þeim, sem drepnir voru, vora 24 úr Mexiko-borg. —
Úralit kosninganna vei’ða ekki kunn fyrri en á fimtudag, en eftir
öllum sólarmerkjum að dæma
óháður — möguleika á að sigra.
Auk Almazans voru tveir |
hershöfðingjar aðrir í kjöri,
Camacho, sem var hernxálaráð-
þerra í stjórn Cardenas foi’seta,
og Tapia hershöfðingi.
Almazan liefir lýst sig fylgj-
andi þvi, að ná sættum við
Biæta og aði’a, sem áttu olíu-
lindirnar, sem Cardenas gerði
upptækar. Mexiko hefir átt við
mikla ei’fiðleika að stx-íða i ol-
iuverslun síðan það gerðist og
var tahð líklegt að Almazan
hefir Almazan hershöfðingi —
<
myndi fá mörg alkvæði vegna
þessa máls.
Stuðningsmenn hans í mörg-
um fylkjum, — Mexikó skiftist
í fylki, eins og Bandarikin —
hafa ásakað Camacho fyrir að
falsa atkvæðagreiðsluna. — 1
Mexiko-borg fóiax þeir i stór-
kostlega mótmælagöngu og
varð að kalla á hei’lið til þess
að di-eifa mannfjöldanum.
Varð herinn að beita tái’agasi
og' byssum, til þess að takast
að framkvæma skipunina. (Sjá
neðanmálsgrein í blaðinu i dag.
Flugvélaframleiðslan í
Bretlandi hefur tvöfaldast
frá í fyrra.
Beaverbrook lávarður, ráðherra sá, sem fer með flugvéla-
framleiðslumál Breta skýrði frá því í gær, að svo vel hefði orðið
ágengt með að efla flugvélaframleiðsluna í Bretlandi, að í júní-
mánuði s. 1. hefði hún verið helmingi meiri en í júní í fyrra og
flugvélahryflaframleiðslan helmingi meiri en þá. En hér er vert
að taka fram, að flugvélaframleiðslan í Bretalandi var þegar í
júní í fyrra komin í ágætt horf og mikið framleitt af flugvélum.
Þá skýrði Beaverbrook lávarður frá því, að það væri feikna
mikið, sem Bandaríkjamenn nú léti Bretum í té af flugvélum og
öðru, sem til reksturs þeirra þarf. Kvað hann Breta þegar hafa
keypt þar flugvélar fyrir um 1000 miljónír dollara, en frá Kan-
ada hafa Bretar keypt flugvélar fyrir um 50 miljónir dollara.
Beaverbrook kvaðst ekki vera í minsta vafa um, að ef engin
breyting yrði á því, hverjir réði á höfunum, myndi Bretar fá
áfram feikna birgðir vesían um haf. Þetta sagði hann, má ekki
verða til þess að draga úr framleiðslu okkar hér. Við eigum að
vera vongóðir, en ekki bjartsýnir um of, og vér verðum áfrarn
að taka á öllu sem vér eigum til, því að rnikið er enn ógert.
Skemtun Varðaríélagsins
að Eiði tókst ágætlega.
O kemlisamkoma Varðarfélagsins að Eiði i gær var
^ ágætlega sótt. Veður var bjart og fremur svalt,
enda talsverð gola. En á Eiði má hieita skýlt í öllum átt-
um. Mannf jöldinn safnaðist saman í slakka á túninu
riióti suðri og virtist fara vel um fólkið, því enginn
hreyfði sig meðan á samkomunni stóð. Hátölurunum
hafði verið komið fyrir þama innfrá, svo að ræðurnar,
söngurinn, upplesturinn og lúðrablásturinn naut sín
hið besta.
Samkoman liófst á því, að ið unx, að G. Sv. mýndi tala
söngflokkur úr karlakórnum á samkomunni, liann lxafði
„Fóstbræður“ söng. Síðan setti | ekki getað sagt með vissu,
formaður Varðarfélagsins, | hvort hann yrði í bænuxn, þeg-
Árni Jónsson, samkonuma og | ar samkoman væri haldin.
var hrópað húrra fyrir Sjálf- j Karlakórinn söng enn mörg
stæðisflokknum í ræðulok. Á j lög við sívaxandi fögnuð á-
eftir söng allur mannfjöldinn j heyrenda.
einum rómi. j Næst lék Lúðrasveit Reykja-
Næstur talaði Magnús Jóns-
son fyrir minni íslands, snjalt
mál og skemtilegt. Á eftir söng
mannfjöldinn aftur einum
rómi.
Þá söng söngflokkurinn
nokkur lög.
Síðan las Loftur Guðmunds-
son rithöfundur tvö frumsam-
in kvæði og var gerður að þeim
hinn besti rómur.
Gísli Sveinsson, sýslumaður,
mælti fyrir minni Reykjavík-
ur. Var það hin skörulegasta
ræða. Blöðin liöfðu ekki get-
fjólbreytt program.
Pétur Jónsson söng nokkur
lög með Lúðrasveitinni og var
svo í essinu sinu, að fagnaðar-
látunum ætlaði aldrei að linna.
Það er mál flestra þeirra, er
þessa samkomu sóttu, að hún
hafi verið einhver hin fjöl-
breyttasta og besta útisam-
koma, sem haldin hefir verið
að Eiði.
Að lokum var stíginn dans
fram eftir kvöldi og lék hin
vinsæla Bernburgs hljómsveit.