Vísir - 16.07.1940, Page 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Féiagsprentsmiðjan (3. itæð).
30. ár.
Riístjóri
Btaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri S línur
Afgreiðsla
Reykjavík, þriðjudaginn 16. júlí 1940.
161. tbl.
Flokksþing demokrata
var sett í Chicago í gær.
Líktti* til, að Roosevelt fopseti veæði valinn
fópsetaefni í þpiðja sinxu
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
rlokksþing demokrata var sett í Chicago í gær og er það höfuðverkefni þess að
ganga frá stefnuskrá fyrir flokkinn í kosningum þeim, sem fram fara 5. nóv-
ember næstkomandi, og velja ríkisforsetaefni fyrir flokksins hönd. Um 1100
fulltrúar flokksins sækja flokksþingið. Roosevelt forseti hefir haldið kyrru fyrir í
Hvíta húsiriu, en hefir beint talsímasamband við þingið. Roosevelt hefir enn ekki gef-
ið til kynna, hvort hann felst á að verða í kjöri í þriðja sinn, en það er talið, að flokks-
þingið samþykki útnefningu hans með yfirgnæfandi meirihluta atkvæða, og muni
Roosevelt þá fallast á útnefninguna fyrir sitt leyti.
ROOSEVELT OG TVEIR AF FLOTAFORINGJUM HANS.
*
Burms öldungadeildarþingmaður setti ráðstefnuna, en aðrir
ræðumenn í gær voru Kelly, borgarstjóri í Chicago, sem mælti
með Roosevelt sem forsetaefni, WiIIiam Bankhead, forseti full-
trúadeildarinnar, og Farlay póst- og símamálaráðherra.
Bankhead flutti aðalræðuna. Hann varði Roosevelt og svaraði
þeim, sem ásakað hafa forsetann fyrir að skifta sér að málefn-
um Evrópu. Bankhead kvað það alkunnugt, að Roosevelt forseti
hefði margsinnis leitað til stjórnmálamanna og þjóðhöfðingja
Evrópu, en allar málaleitanir forsetans hefði verið í þágu frið-
arins, — mannúðarástæður einar lágu til grundvallar, sagði
Bankhead. Þá gerði hann að umtalsefni afstöðu Bandaríkjanna
gagnvart Bretlandi. Hann sagði að Bretland eitt berðist nú gegn
ofbeldinu og ágengninni, en stefna einræðisherranna væri að
sigra lýðræðisþjóðirnar og ein þeirra væri Bandaríkin. Þeim
væri því skylt að veita Bretum allan þann stuðning sem þau
gæti, án þess að taka beinan þátt í styrjöldinni. Hvorki forsetinn
eða aðrir flokksleiðtogar hefði áformað að senda her til Evrópu.
Farley póstmálaráðherra ræddi þetta einnig og lét sömu skoð-
anir í ljós. Hann kvað Bandaríkin búa sig undir að halda fram
Monroekenningunni í verki, ef þörf krefði, þ. e. verja þau Vest-
urálfuríki, sem árás kynni að verða gerð á.
Siglingar hættulegar
við strendur Ítalíu og
ítalskra nýlendna.
London í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Breska flotamálaráðuneyfið
tilkynti í gærkveldi, að sigling-
ar væri hættulegar hvarvetna
við strendur Italíu og ítalskra
nýlendna, innan 30 mílna frá
ströndunum. Eru öll skip að-
vöruð um að fara ekki nær en
þetta, geri þau það, sé það á
eigin ábyrgð.
Þetta er svar Breta við svip-
aðri aðvörun, sem Italir birtu
um siglingahættu við strendur,
þeirra landa við Miðjarðarhaf,
þar sem Bretar eru ráðandi.
1 hinu opinhera málgagni ít-
ölsku stjórnarinnar var í gær
hirt tilkynning um ný styrjald-
arsvæði, þeirra meðal er suður-
hluti Apulia-héraðs norður til
borganna Giodia del Colle og
Monopjoli og einnig Kalabriu-
strö.nd og til fyrrnefndra horga.
Öll svæði þar sem flugstöðvar
eru og flotastöðvar eru talin
styrjaldarsvæði, eða stofnanir,
sem reknar eru undir eftirliti
italska hersins, flotans eða
flughersins.
Dregnr lir loftii-
ráiiim I»|óð¥crja
á Bretland.
London í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Undangengin tvö dægur hef-
ir heldur dregið úr fjöldaárás-
um þýskra flugvéla á Bretland,
en einstakar flugvélar liafa gert
árásir á allmörgum stöðum.
Tveir menn hiðu bana í loftárás
á borg á suðurströndinni, en í
annari borg biðu 2 menn bana,
en 12 særðust, er varpað var
sprengjum úr Dornierflugvél á
verkamannahverfi. Mörg hús,
gistihús, verslunar- og íveru-
hús, eyðilögðust að rneira eða
minna levti.
Loífárásirnar
á Brefland.
Lýsing á bresku
hernaðar-
flugvélunum.
London 16. júlí.
„Sundaj^ Times“ birtir mjög
lofsamleg ummæli um franv
komu og afrek breska flughers-
ins í árásunum á England und-
anfarnar vikur og daga. Lýsir
striðsfréttaritari blaðsins flug-
vélum Breta á þessa leið:
„Hurricane- og ISpitfire-ein-
menningsvélamar eru vopnað-
ar átta vélbyssum hver, og er
hægt að skjóta úr þeim alls
9600 skotum á mínútu (160 á
sekúndu);.. Byssum þessum er
miðað á sama stað, og skerast
skothrautir þeirra um 250
yards (228 metr.) fyrir fram-
an vélina. Verður því skothríð-
in hörðust, þegar skotið er úr
þessari fjarlægð, en þvi minni,
sem fjær dregur.
Þær sprengjuflugvélar þýsk-
ar, sem mest eru notaðar til
árása á England, Heinkel 111,
Dornier 215 og Junkers 88,
hafa aftur á móti þrjár hreyf-
anlegar Rheinmetall-Bbi-sig-
vélbyssur liver, og geta skotið
1100 skotum á mínútu, en sá
er munurinn, að ekki er hægt
að miða nema einni þeirra í
einu á skotmarkið. Það er því
um að gera fyrir orustuflug-
vélar vorar að ráðast beint að
liinum þýsku sprengjuflugvél-
um og nota þannig þá aðstöðu,
að geta skotið á hana af öllum
byssum sínum, 160 skotum á
sekúndu, meðan hin getur ekki
svarað nema með um 18 skot-
um, á selcúndu.
Aftur á móti hafa sprengju-
flugvélar / vorar hreyfanlega
skotturna, og standa þær því
ólíkt betur að vígi gagnvart
þýskum orustuflugvélum en
þýskar sprengjuflugvélar gagn-
vart hinum ensku orustuflug-
vélum. Til dæmis geta Welling-
ton-sprengjuflugvélar skotið
alt að 7200 skotum á mínútu
á eitt og sama mark, vegna þess
að Iiægt er að beina fleiri vél-
hyssum í einu á skotmálið. Er
þessi aðstaða einkum [lientug
gagnvart Messerschmitt-109 or-
ustuflugvélum, sem hafa eina
litla fallbyssu og fjórar vél-
Frh. á 3. síðu.
i
Loítár᧠á gríska
eyjn.
London i morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Fregn frá Aþenuborg lierm-
ir, að ítalskar flugvélar hafi
varpað sprengikúlum á eina af
Grikklandseyjum. — Er þetta
klettótt eyja, sem lieitir Cep-
halonia.

BRESKI FLOTINN.
Stærsta orustuskip Breta „H. M. S. Hood“ og önnur mikil
orustuskip sjást hér á myndinni. Þau eru á verði.
Japanska itjórnin
hefir beðist lansnar
IX —' " ’ ‘' '
Hörð áíuk niilli Iicciíaðíirsiiisisiiina
ogr I»csri*a, §cm viljsi fara hægara
í §akirnar.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
Árdegis í dag harst fregn um það frá Tokio, að Yonai aðmiráll
hefði heðist lausnar fyrir sig og stjórn sína. Virðist hafa komið
til mikilla átaka að undanförnu milli liernaðarsinna og þeirra,
sem vilja fara liægara. Ákvörðunin um lausnarbeiðni var tekin
á stjórnarfundi, sem ræddi tilraunir Konoye prins, fyrrverandi
forsætisráðherra, til þess að mynda einn flokk fyrir alla þjóðina.
En Konoye virðist nú verða talsvert ágengt í banáttunni fyrir
myndun flokksins, því að öflugir stjórnmálaflokkar hafa tekið
ákvörðun um að taka þátt i slikri flokkasamsteypu og Konoye
fyrirhugar.
Að undanförnu hafa, sem
kunnugt er, staðið yfir sam,-
komulagsumleitanir milli ríkis-
stjórna Bretlands og Japan.
Ilafa Bretar fallist á, að banna
hergagnaflutninga um Burma-
hrautina til Kína um þriggja
mánaða skeið, en þann tíma
skyldi Japanir nota til þess að
semja við Kínverja um, frið,
sem breska stjórnin telur víst,
að báðar þjóðirnar þrái. Að
sumra áliti er það þetta, sem
hefir hleypt hita í stjórnmálin
á ný. Hernaðarsinnar vilja nota
tækifærið til þess nú, er stór-
veldin hafa öðru að sinna,
Bandaríkin ekki komin langt á
leið með að auka vígbúnaðinn,
Bretar í stríði og Frakkar úr
sögunni sem liernaðarveldi, —
til þess að herða styrjöldina í
Kína, án nokkurs tilliLs til
Bandaríkjanna og Evrópustór-
veldanna. Hvernig úr þeim deil-
um, sem nú eru komnar í dags-
Ijósið í Japan rætist, verður
ekkt sagt um að svo stöddu, en
ýmsar líkur henda til, að liern-
aðarsinnarnir hafi sitt fram
eins og fvrri daginn.
Nægar kornbirgðir í Vest-
urálfu, handa Evrópu
þar sem sulturinn blasir við miljónum
xnanna, ef styrjöldin dregst á langinn.
Vesturálfuríkin, aðallega Kanada, Bandaríkin og Brazilía hafa
óhemju kornbirgðir aflögu, sem mundu nægja til þess að fæða
þær miljónir Evrópumanna, sem hungrið blasir við, ef styrj-
öldin dregst á langinn, er það að segja, að þjóðimar, sem þau
hyggja eiga enga sök á, að þau urðu ófriðarsvæði. Óvinaher
ruddist inn í þessi lönd og gerði þau að ófriðarsvæði Evrópu
þar sem 20 miljónir manna em undir vopnum, í stað þess að
erja jörðina, 'getur ekki lengur brauðfœtt sig. Það verður að fá
matvæli annarstaðar handa hinum bágstöddu þjóðum og þess
sjást þegar merki, að Vestmenn muni skilja nauðsynina, og nota
það tækifæri, sem þeim er gefið, til þess að hjálpa hinum þjáðu
þjóðum Evrópu.
í Kanada er talið, að fyrir
hendi verði 300 milj. skeppa til
útflutnings á yfirstandandi ári
og í Bandanríkjunum álika
mikið. Kornbirgðir Brazilíu
voru 30 milj. skeppa. Landbún-
aðarráðuneyti Bandaríkjanna
hafði gert ráðstafanir til þess í
byrjun júní, að Rauði Krossinn
gæti fengið keypt af kornbirgð-
um ríkisins nægt korn til þess
að senda til Frakklands — fyrir
hálft framleiðsluverð. I Wash-
ington gera menn sér ljóst, að
það verður að grípa til víðtækra
ráðstafana til þess að hjálpa
Evrópuþjóðum, og komið hefir
til orða, að Rauði krossinn fái
lejdi til þess að kaupa korn fyr-
ir liálfvirði, til útlilutunar í Ev-
rópu.
Hér að framan hefir verið
vikið að því, að vegna þess
hversu margir menn hafi verið
teknir i herinn í ýmsum, lönd-
um álfunnar, hafi framleiðslan
ininkað að miklum mun.
En hér við bætist það einnig,
að uppskerubrestur hefir orðið
víða um lönd, vegna vetrarkuld-
anna síðustu. í Mið- og Suðaust-
ur-Evrópu eru horfur afar
slæmar, vegna þess að vetrar-
rúgur eyðilagðist í kuldunum,
og kartöfluuppskera í mörgum
löndunum verður miklum mun
minni en vanalega.
Eitt af þvi, sem haka mun
mikla erfiðleika, að því er flutn-
inga á matvælum snertir til
þurfandi þjóða í Evrópu, ann-
ara en Bretlands, er skortur á
skipum. Bretar og handamenn
þeirra hafa skipakost mikinn,
en nota hann allan til eigin
þarfa, en Bandaríkjaskipum er
enn sem komið er hannað að
sigla um styrjaldarsvæði. Og
svo er hafnbann Breta á Þýska-
land og Ítalíu og þau lönd, sem
Þjóðverjar hafa hernumið. —
Bretar munu að sjálfsögðu
krefjast þess, að séð verði um,
að matvæli verði ekki send til
notkunar handa hersveitum
Hitlers og Miusstolini, en þedr
munu vart gera nokkuð til að
hindra að matvæli verði send
til þess að bjarga fólki frá
hungri, og yrði þá væntanlega
Rauða Krossinum falið að ann-
ast útlilutun kornsins og að hafa
eftirlit með allri lijálparstarf-
semi. Yrði tilhögunin svipuð og
var i Heimsstyrjöldinni, er Her-
bert Hoover hafði forgöngu í
hjálparstarfseminni í Belgíu og
viðar.
Páfinn styður Petain-
stjómina í baráttunni
gegn kommúnisma
og guðleysi
London i morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Fregn frá Vatikanborginni
hermir, að Valeri, fulltrúi páfa-
rikisins í Frakklandi, hafi feng-
ið fyrirskipanir um að styðja
viðleitni Petain-stjórnarinnar
til viðreisnar. Hans heilagleiki
páfinn er og sagður liafa fyrir-
skipað Valeri að styðja stjórn-
ina í baráttu hennar gegn guð-
leysi og kommúnisma og öllum
þeim öflum, sem vinna gegn
kirkju og kristindómi.