Vísir - 20.07.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóiri:
Krtsfcján GuðSaugsson
Skrifstofur:
Féiagsprentsmiöjan (3. haeö).
30. ár.
Reykjavík, laugardaginn 20. júíí 1940.
Ritstjóri Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
165. tbl.
HITLER FLIITTI MIKLA
FUNDI RIKfSÞINGSINS
Hann kvað enga ástæðu til þess ad lialda
stríðinu áfpam, en Bretar segja, að Hitler
liafi ekki sagt neitt annað eu það, sem
itann áðup hefip kaldið fpam, og verði stpíð-
inu kaldið áfpam þap til nazisminn sé
bpotinn á bak aftup.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
Ríkisþingið þýska var kvatt saman til fundar í gær, með litlum fyrirvara, til þess
að hlýða á Hitler flytja ræðu. Var Ríkisþingfundurinn haldinn í Kroll-óper-
unni og voru þar allir helstu menn nazista og Ciano greifi, utanríkismálaráð-
herra Ítalíu, sem sat þar í fremstu röð. Einna mesta athygli vöktu þau ummæli Hitlers,
að hann sæi enga ástæðu til þess að halda styrjöldinni áfram, og kvaðst hann skírskota
til heilbrigðrar skynsemi í von um, að Bretar féllist á að hætta styrjöldinni. I breskum
blöðum kemur sú skoðun fram í morgun, að Hitler hafi ekki sagt neitt í þessari ræðu
sinni, sem hann hafi ekki sagt áður oft og mörgum sinnum, og breyti ræðan í engu af-
stöðu Breta, sem séu jafnstaðráðnir í því og nokkuru sinni fyrr, að halda styrjöldinni
áfram, þar til vald nazista sé brotið á bak aftur. Blöðin halda því fram, að Winston
Churchill hafi gert fulla grein fyrir stefnu Breta og viðhorfi gagnvart nazistum í ræðu
þeirri, sem hann flutti á dögunum og hafi hann í raun og veru svarað Hitler fyrirfram,
og sé engin sérstök þörf að svara honum frekara.
Eins og kunnugt er af fyrri fregnum bárust fregnir um þaS
fyrir nokkurum dögum, aS Hitler myndi kveðja saman ríkis-
þingið og leggja fram friðarskilyrði Þjóðverja, en jafnframt
bárust fregnir um, að ef Bretar vildi ekki fallast á skilmála hans,
eða ræða frið á grundvelli þeirra, 3Tði hafin innrás í Bretland
„að kveldi föstudags 19. júlí“. Fregnirnar hafa því reynst réttar
að því leyti, að Hitler hefir flutt ræðu á Ríkisþinginu, en hann
bar ekki fram neina ákveðna friðarskilmála, og innrásin í Bret-
land er ekki hafin. En þar sem afstaða Breta, að því er séð verð-
ur, hefir í engu breyst við ræðu Hitlers, eru allar líkur til, að
miklir aíburðir séu í aðsigi.
Ræða Hitlers stóð yfir i liðlega
hálfa aðra klukkustund og var
hann hvað eftir annað að slaldra
við i ræðunrii, er lófatak dundi
við og fagnaðarópin.
Göring marskálkur setti hing-
ið og bað liann menn að minnast
liermannanna, sem látið hefði
lifið fyrir föðurland sitt, for-
ingja og fánaeiða og gert skyldu
sína í hvivétna. Stöð þá aJlur
þingheimur upp, en er meiin
höfðu sest, mintist Göring fall-
inna hermanna í liði Itala,
bandamanna Þjóðverja. Hann
mintist sérstaklega Italo Balbo,
marskálks og landstjóra i Libyn,
sem fórst i flugslysi fyrir nokk-
uru, og kvað Göring hann liafa
verið einlægan vin Þýskalands.
Hitler sagði í uppliafi ræðu
sinnar, að hann hefði kvatt Rik-
isþingið saman, þegar enn stæði
sem hæst stríðið um framtíð og
frelsi þýsku þjóðarinnar, til þess t
að skýra fyrir þýsku þjóðinni
það, sem væri að gerast, og jafn-
framt gera enn eina tilraun til
aukins skilnings andstæðinga
Þýskalands á þessum málum.
Hitler rakti tildrög styrjaldar-
innar, ræddi pólsk-þýska stríðið,
innrásina í Noreg og viðureign-
ina á vesturvígstöðvunum. For-
ysta í Evrópumálum Iiefði verið
slæm og málefnum álfunnar
stjórnað af furðulega lltilli skyn-
semi. Bretar hefði viljað liafa
forystuna og vernda mannrétt-
indi í heiminum og sýndi það
heiinsku og ósvífni þeirra.
Þvínæst ræddi hann markmið
nazista, þ. e. að leysa þær viðjar,
sem Gyðingar og aðvald hefði
reyrt þýsku þjóðina i og
höggva þá hlekki, sem þýskarík-
ið hefði verið lagt I með Ver-
salasamningunnum. Árum sam-
an liefði verið unnið að þessu
friðsamlega, en eftir fundinn í
Múnchen hefði svo virst, sem
takast mundi að glæða skilning-
inn þjóða milli, en þá liefði
stríðsæsingamenn í Frakklandi
og Bretlandi espast, og það leitt
til pólsku styrjaldarinnar. Pól-
verjum hefði verið boðin svo
góð hoð, að engum nema sér
hefði haldist uppi að gera þeim
þau, en Pólverjar hefði svarað
með hótunum. Kvaðst Hitler þá
hafa ákveðið að láta til skarar
skríða gegn Pólverjum, en enn
hefði verið unt að afstýra ófriði,
er Mussolini bar fram mála-
miðlunartillögur sínar. En við-
leitni hans hefði strandað á af-
stöðu stríðsæsingamanna i
Bretlandi og Frakklandi.
Þá hélt Hitler þvi fram, að
þýska lierstjórnin hefði komist
yfir hin mikilvægustu skjöl, er
sýndu og sönnuðu, að Banda-
menn liefðu litið svo á, að smá-
þjóðunum, bæri þeim að heita
fyrir sig, ekki þeirra sjálfra
vegna, heldur hlátt áfram í
liagsmunaskyni Bandamanna
sjálfra. Þannig hefðu þeir reynt
að notfæra sér aðstöðuna i
Finnlandi, Noregi, Svíþjóð og
Balkanríkjúnum, en augastað
hefðu þeir haft á olíulindunum,
vinsluslöðvunum í Baku og Ba-
tum.
FRIÐARBOÐ.
Þá vék Hitler að friðarboði
þvi, er liann setti fram, að því
er hann sagði með hálfum huga,
með því að hann óttaðist að frið-
arumleitanir gæfu stríðsæsinga-
mönnunum hyr í seglin. Sú
hefði einnig orðið raunin á. Það
liefði ekki staðið á svivirðingum.
og róghurði frá liendi Chamber-
lains, Churcliills, Duff Coopers
og fleiri hreskra striðsæsinga-
manna, sem liefðu neytt valda-
aðstöðu sinnar og bylt sér i
völdunum, í því augnamiði, að
koma í veg fvrir það.
ORÐ OG ATHAFNIR.
Hitler kvaðst hafa látið sig
það litlu skifta, livað þessir
menn sögðu, en hann hefði unn-
ið meðan liinir töluðu. Þjóðverj-
ar þyrftu eklci að ýkja um eig-
in afrek. Þau töluðu sjálf sínu
máli. Bretar og Frakkar hefðu
ætlað að blanda sér í ófrið Rússa
og Finna, og skapa nýjan víg-
völl til árása gegn Þjóðverjm
í Svíþjóð og á Balkanskaga, en
allar hefðu þessar ráðagerðir
farið út um þúfur.
INNRÁSIN í NOREG.
Nokkru síðar sannaðist, að
Bandamenn ætluðu að leggja
undir sig staði i Noregi, sem
höfðu mikla liernaðarlega þýð-
ingu. Hefði Ghurchill upplýst
þetta í einni af fyrstu ræðum
sínum, en Þjóðverjar hefði séð
við lekanum. Ræddi hann um
innrásina í Noreg, og fullyrti,
að samvinna liefði verið millum
Bandamanna og helstu stjórn-
málaleiðtoga í Noregi um lilut-
leysisbrot það, er Bretar frömdu,
er þeir lögðu tundurduflum í
norska landlielgi í aprílmánuði.
s.l. Hefðu Bandamenn verið
þess albúnir að gera innrás í
Noreg, en er fréttist um ferðir
l>ýska flotans, liefði Churchill
horfið frá fyrra ráði, cn sent
flotann til þess að berjast
herskip Þjóðverja.
HITLER RÍKISLEIÐTOGI.
DJARFLEGASTA AFREIvíÐ.
Þýski tierinn liefði gengið é
land i Noregi hinn 9. apríl s.l.,
en það væri eitthvert djarfmann-
legasla afrek, sem hernaðarsaga
Þjóðverja geymdi. Þrátt fyrir
alla erfiðleika, liefði þeir verið
yfirunnir, þýski loftflotinn hefði
sannað ágæti sitt, en hresku her-
skipin fengið grafreit í fjörðum
Noregs. Hitler lýsti yfir því, að
Norðmenn liefðu barist mjög
hraustlega, en taldi hinsvegar að
hreski lierinn, sem sendur var
til Noregs, hefði vérið illa út-
húinn og honum frámunalega
illa stjórnað. Hefði hann því
orðið að litlu hði og lagt á flótta
þegar á reyndi. Þýsku hersveit-
irnar í Narvik hefðu unnið hið
mesta þrekvirki með hinni
frækilegu vörn sinni þar, og
myndi sú frammistaða lengi í
minnum höfð. Taldi hann upp
herforingja þá, sem aðallega
bæri að þakka árangurinn í
Noregi, en þeir eru: von Fal-
kenhorst, Dieten, Carls flotafor-
ingi og fluglierforingjamir
Milch og Geisler, og ómetanleg
voru störf þeiira von Keitels
og Jodels, sem háðir eiga sæti
í lierforingjaráðinu þýska og
framkvæmdu skipanir Hitlers.
Þá gat Hitler þess, að er liér
var komið sögu, hefðu þær
fregnir borist, af vesturvígstöðv-
unum, að Bandamenn liefðu i
hyggju að ráðast yfir Belgíu og
Ilolland inn í Þýskaland, með
leifturhraða, og var húist við á-
rásinni á hverri stundu. Nauð-
synlegt liefði verið að koma í
veg fyrir þetta, en hinsvegar
hefði það gerbreytt hernaðar-
ákvörðunum Þjóðverja. Hefði í
skyndi verið unnið að nýrri
liernaðaráætlun og innrásin í
Belgíu og Holland þvínæst hafin
hinn 10. maí s. 1.
LIÐSSAFNAÐUR
BANDAMANNA.
Bandamenn höfðu mikinn
liðssafnað á landamærum
Belgíu, m. a. mikið af vélknún-
um lierdeildum. Hefði hernaðar-
áætlun Þjóðverja miðað að því
að gjöreyða herdeildum þessum.
Vinstri armur þýska hersins
hefði því haft það hlutverk með
höndum að hrjótast í gegnum
viglinur óvinanna milli Namur
og Longvvv, yfir Meusefljótið til
þess að tryggja sóknina til
Svissnesku landamæranna og
króa hersveitir Bandamanna
inni. I>að hefði tekist svo sem
kunnugt er.
FRAMMISTAÐAN
ÞÖKKUÐ.
Hiller þakkaði þvínæst þýska
hernum frammistöðuna, og
Framh. á 3. siðu.
Loftárásir á Ilret-
iíiEid í nior^iaii
London í morgun.
Þýskar sprengjuflugvélar
gerðu árásir á Bretland í morg-
un, á ýmsum stöðum.
Samkvæmt tilkynningum
flugmála- og öryggismálaráðu-
neytanna var varpað sprengjum
á staði í Skotlandi, suðvestur-
og suðausturhluta Englands. —
Ein þýslc flugvél var skotin nið-
ur. Tvlö hús eyðilögðust ger-
samlega í skoskri horg, en
mörg skemdust. Allmargir
menn særðust, en ekki er kunn-
ugt að nokkrir hafi beðið bana.
— Sex hús í þorpi i suðaustur
Englandi urðu fyrir skemdum
og nokkrir menn særðust, en
ekki alvarlega.
London i morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Það var tilkynt í London í
gærkveldi, að Sir Alan Brooke
herforingi liefði verið skipaður
yfirmaður landvarnanna í stað
Sir Edmunds Ironside, sem nú
er sextugur að aldri. Sir Ekl-
mund var sæmdur marskálks-
tign og mun hann taka að sér
ný störf í hernum, ef nauðsyn
krefur. — Sir Alan er 57 ára að
aldri. Hann hefir haft á hendi
forystuna i því að koma ný-
tísku skipulagi á hreska herinn,
þ. e. búa hann velknúðum
hernaðartækjum og æfa hann i
meðferð þeirra.
Gort lávarður, sem hafði
með höndum yfirherstjórn
Breta i Frakklandi og Belgíu,
liefir verið skipaður i nýja her-
foringjastöðu. Verður liann
„inspector-general“ og hefir
yfirumsjón með þjálfan breslca
hersins.
Miklar loftorust-
ur í nánd við
Bretland í gær.
London i morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Þjóðverjar héldu áfram árás-
um sínum á Bretland í gær. Var
varpað sprengjum á ýmsa staði,
og varð allmikið eignatjón, en
itarlegar upplýsingar um
manntjón eru ekki fyrir hendi.
Tvær miklar loftorustur voru
háðar og er giskað á, að um 70
þýskar sprengjuflugvétar hafi
tekið Jíátt i þeim, og álika
margar eða öllu fleiri Messer-
sclimidt árásarflugvélar. Vorfi
þannig 140—150 þýskar flug-
vélar í orustum þessum og tug-
ir breskra árásarflugvéla. Fyrri
orustan hófst um hádegi í gær,
er um 70 þýskar flugvélar gerðu
árásir á skipaflota við strendur
Bretlands, en breskar Spitfire-
og Hurricane árásarflugvélar
réðust að þeim til þess að
tvistra þeim. Siðari orustan var
háð við suðurströndina.
Tíu þýskar flugvélar voru
skotnar niður, 5 Heinkel-
sprengjuflugvélar og ein Dorn-
ierflugvél og 4 Messerschmidt-
flugvélar. Fimm breskar flug-
vélar voru skotnar niður.
Breskar sprengjuflugvélar og
flugvélar strandvarnaliðsins
hreska halda uppi stöðugum á-
rásum dag og nótt á liemaðar-
stöðvar Frakka og samgöngu-
kerfi, i Þýskalandi, Hollandi,
Belgíu og Frakklandi.
Rhriel heríofiii skiooð-
ur iðiidsstjhri í flloier.
London í morgun.
Petit Dauphinois i Grenoble,
málgagn Petainstjórnarinnar,
skýrir frá þvi, að Abriele að-
miráll, „hetjan frá Dunkerque“,
hafi verið skipaður landstjóri í
Algier.