Vísir - 30.07.1940, Síða 1

30. ár.
173. tbl.
Reykjavík, þriðjudaginn 30. júlí 1940.
Bgeskap flugvélas» koma í heimsékn
Breskar sprengjuflugvélar liafa nú að undanförnu gert margar érásir á franskar borgir og hafnar-
bæi. Hefir Petain-stjórnin mótmælt þessu, en það eru varla líkur til að Bretar taki þau mótmæli
svo hátiðlega. En þegar Bretarnir koma í heimsókn .... 1
BRETAR HÓTA AD ST0BVA
VIÐSKIFTl VIÐ JAPAN OG
OPNA BURMABRAUTINA,
vegna þess að 11 Bretar voru handtekn-
ir í Japan. Eru þeir sakaðir um njösnir.
Mikil gremja í breskum blöðum.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Alvarlegt deiluefni er upp komið milli Breta og Japana, sem kann að hafa hinar
alvarlegustu afleiðingar. Ellefu kunnir Bretar í Japan hafa verið handteknir
og eru þeir sakaðir um njósnir. Flestir þessara mánna hafa verið mörg ár í
Japan og notið þar sem í heimalandinu mikils álits. 1 Bretlandi hafa verið birtar yfirlýs-
ingar, þar sem svo er að orði komist, að það sé hreinasta f jarstæða að ætla, að þessir
menn hafi haft njósnastörf með liöndum. Hóta bresk blöð róttækum gagnraðstöfun-
um, ef mennimir verða ekki látnir lausir.
Einn þeima manna, sem handtekinn var, Cox að
nafni, Tokio-fréttaritari hinnar heimskunnu Reuters-
fréttastofu, framdi sjálfsmorð í lögreglustöðinni, rétt
á eftir að hann hafði verið handtekinn. Stökk hann út
um glugga og beið bana í fallinu. I Tokiofregnum segir,
að reynt hafi verið að koma í veg fyrir, að þetta áfomi
fréttaritarans hepnaðist. I tilkynningu, sem dómsmála-
og hermálaráðuneyti Japana hefir birt, er því haldið
fram, að stigið hafi verið fyrsta skrefið til þess að upp-
ræta n jósnastarfsemi Breta í Japan.
Fregnirnar um þetta hafa vakið hina mestu furðu í London.
Forseti British federated Industries hefir lýst yfir því, að starfs-
menn iðnaðarsambandsins, er voru meðal hinna handteknu, hafi
að eins sint viðskiftalegum störfum, og fjarstæða að saka þá
um njósnir.
Sir Robert Craigie, sendiherra Breta í Japan, hefir lagt fram
mótmæli gegn handtökunum í Tokio.
í breskum, blöðum í morgun
er mikið um þella rælt og krefj-
ast iblööin þests eindregi'ð, að
stjórnin láti mál þetta til sin
taka þegar í stað. Ákveðnasta
afstöðu taka hlöðin News
Chronicle og Daily Express,
sem krefjast þess, að stjórnin
taki til athugunar, verði menn-
irnir ekki látnir lausir þegar í
stað:
1) Að opna Burmabrautina á
ný tii flutninga á hergögnum,
herflutningabílum og hensíni,
en eins og menn muna varð það
að samkomulagi milli Breta og
Japana, að slíkir flutningar um
brautiná ,(til Kína) ju-ði bann-
aðir um þriggja mánaða skeið.
Var liér um mikla tilslökun af
hálfu Breta að ræða.
2) Að viðskifti við Japan
verði stöðvuð.
[ 3) Að eiiefu Japanir verði
liandteknir og hafðir í lialdi
meðan hinir bresku menn sitja í
varðhaldi.
Fregnir frá Japan bera með
sér, að bandtökurnar hafi ekki
vákið minni gremju þar en í
Bretlandi. Tveir Bretar til hafa
verið liandteknir og er engu lík-
ara en að grunur livíli á bresk-
um mönnum hvarvetna.
Fræðslumálaráðuneytið jap-
anska hefir í hyggju að segja
upp 500 erlendum kennurum,
sem það hefir í þjónustu sinni.
Eru meðal þeirra Englendingar,
sem stimda enskukenslu. Ólti
hefir komið fram um, að á upp-
siglingu sé nokkurskonar her-
ferð gegn Bretum í Japan.
FRAKKAR SIÍIFTA UM
SENDIHERRA 1 U. S. A.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Franski sendiherran í Wash-
ington, St. Quenlin, hefir skýrt
frá Jivi, að hann muni láta af
sendiherrastörfunum innan
skamms, og fái hann annað
starf í hendur.
Mikii loftornsta yfir
Bretlandi i gær..
11 þýskar Sugvélas? skofnar nidur
í kálfrar klukkustundar orusfu.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Tugir þýskra flugvéla gerðu loftárás á borg á auslurströnd
Englands í gær. Tóku þátt í henni 30 sprengjuflugvélar, varðar
um 50 orustuflugvélum. Tilætlunin mun hafa verið, að koma
Bretum á óvart, en það mishepnaðist. Fjölda margar breskar
Hurricane- og Spitfireflugvélar gerðu atlögu að þýsku flugvél-
unum þegar í stað, og tókst þýsku flugmönnunum því ekki að
hæfa í mark, og fóru flestar sprengjurnar í sjóinn.
Varð þarna meiri atgangur í lofti en menn vita dæmi til, því
að þetta mun vera hinn harðasti loftbardagi ,sem háður hefir
verið af jafnmörgum flugvélum. Bardaginn stóð aðeins liðlega
hálfa klukkustund, og á þeim tíma voru skotnar niður 17 þýskar
flugvélar, svo að vitað er með vissu, en margar aðrar urðu fyrir
skemdum. Tókst hinum bresku orustuflugvélum að dreifa þýsku
flugvéladeildinni. Að eins ein bresk fJuvél var skotin niður í
bardaganum, en hinsvegar viðurkent, -<5 margar hafi orðið fyrir
skemdum.
Þrjár þýskar flugvélar voru skotnar niður yfir Bretlandi ann-
arstaðar í gær, og í morgun var skotin hiður þýsk sprengjuflug-
vél yfir suðausturströnd Englands.
STÓRBRUNI Á LANDA-
MÆRUM NOREGS OG
SVÍÞJÖÐAR.
Einkask. frá United Press.
London í morguri.
Samkvæmt fregn frá
Stokkhólmi kom upp feikna
eldur í gær á landamærum
Noregs og Sviþjóðar, skamt
frá Sundsvall. Eldsupptök
eru ekki kunn, en 33 járn-
brantarvagnar eyðilögðust,
og járnhrautarumferð yfir
laridamærin á brunastaðnum
stöðvast fyrirsjáanlega i
marga daga, þar sem, járn-
brautagöng, sem eru Noregs-
megin landamæranna,
hrundu.
Það var viðurkent í enskum
fregnum í morgun, að það hefði
verið hafnarhorgin Dover, sem
árásin var gerð á. Tvær af þeim
17 flugvélum, sem skotnar voru
niður í orustunni, urðu fyrir
skotum úr loftvarnabyssum.
Lundúnablöðin í morgun
ræða, sem vonlegt er, þennan
atburð með allmiklu stolti.
Flugmálasérfræðingur „Ti-
mes“ ritar m. a.:
„Árásin byrjaði, mjög sak-
leysislega, Jiví að fyrst kom að-
eins ein könnunarflugvél, og
var lnin rekin á flótta. En
skömmu seinna kom geysimik-
ill hópur af Junkers 87
sprengjuflugvéliim, 30 talsins,
og notuðu þær liina gömlu að-
ferð, að fljúga beint úr sólar-
átt, til að gera skygni erfiðara.
Þessum flugvélum fylgdu 50
Messerschmitt orustuflUgvél-
ar, og sveimuðu þær yfir þeim.
Lojftvarnabyssur strand-
varnaliðsins skutu þegar í stað
niður tvær Junkers-vélar og á
sama tíma flaug hópur af
Hurricane- og Spitfire árásar-
vélum af stað til að ráðast á
sprengj uflugvélarnar.
Þegar Junkers-vélarnar
komu að h öfninni i Dover,
steyptu þær sér næstum því
lóðrétt niður til þess að miða
sprengjum sínum, en hresku
orustuflugvélarnar steyptu sér
niður á eftir þeim, og var skot-
hríðin frá þeim svo hörð, að
öll mið rugluðust fyrir hinum
þýsku flugmönnum. Háir
vatnsstrókar gusu upp úr liöfn-
inni, þar sem sprengjurnar
lentu, og skipin köstuðust til
við bólverkin, eins og kork-
tappar, en engin sprengja hitti
skip. Þær féllu allar í sjóinn.
Siðasta röðin af Junkers vél-
unum nálgaðist höfnina, en
steypti sér ekki niður til árás-
ar, heldur sneri við heimleið-
is, án þess að hafa kastað einrii
einustu sprengju.
Skömmu eftir að viðureignin
liófst, hafði ein Spitfire-sveitin
skotið niður fjórar Messer-
schmitt-vélar og eina sprengju-
vél, en Hurricane-sveit hafði
fjórar Junkers-vélar og eina
Messerschmitt á samviskunni.
Einn flug-lautenant, er stýrði
Hurricane-vél, skaut á Junk-
ers-vél og tókst að sprengja
liana í loftinu. Annar flugmað-
ur á Hurricane-vél neyddi Juii-
kers-vél til að steypa sér nið-
ur að haffletinum til að kom-
ast undan, en harin sótti svo
fast á eftir, að flugvélin lenti
i sjónum. Reykj armökknr stóð
aftur úr tveim liinna þýsku
flugvéla, þegar þær sneru
heimleiðis.“
Turner majór, sem er flug-
málasérfræðingur „Daily Tele-
graph“, skrifar meðal annars:
„Flugmálaráðnneytið hefir
tilkynt, að fimtán þýskar vél-
ar hafi verið skotnar niður. í
raun og veru munu J)ær vera
meira en tuttugu. En ]x> ekki
sé reiknað nema með þessum
15, þá er flugvélatjón Þjóð-
verja í árásunum á England
orðið 244 vélar, en alls hafa
þá frá ófriðarbyrjun verið
skotnar niður 318 þýskar flug-
vélar vfir Englandi. Frá því að
loftárásirnar liófust fyrir al-
vöru á Engíand, 18. júní, hafa
því að meðaltali verið skotnar
niður sex þýskar flugvélar á
dag. I gær mistu óvinirnir %
af þeim flugvélnm, sem send-
ar voru af stað. Þess ber að
gæta, að fari tjón Þjóðverja
yfir 10% af þeim vélum, sem
J>átt taka í árás, er það frá
þeirra sjónarmiði ógurlegt.
Ennfremur hlýtur það að taka
mjög á taugar flugmanna
]>eirra, því það sýnir hve hætt-
an er gífurleg.“
„Breski flugherinn hefir ekki
látið Hitler í friði, síðan Frakk-
land gafst upp“, segir í grein
i „NewYork World Telegram“.
„Það er miklu erfiðara fyrir
Þjóðverja að verja iðnaðar-
svæðin í Rulir fyrir ágangi
hreska flughersins, en fyrir
Englendinga að verja sin iðn-
aðarhéruð fvrir þýskum árás-
um, enda þótt þýski flugherinn
sé sterkari en hinn breski.
Ástæðan er sú, að J)ótt
bresku vélarnar séu færri, J)á
ern þær betri að byggingu og
flugmennirnir betnr æfðir og
kjarkmeiri.
England J)arf ]>ví ekkert að
óttast, J)ó að fluglier J>ess sé
minni, en Þjóðverjum mun
þykja J>röngt fyrir dyrum, þeg-
ar hann stækkar.“
en Þjóðvepjar ern vidbixnfp
.... eru þýskn loftvarnabyssuskytturnar viðbihiar að veita
þeim heitar móttökur. Hér sést loftvarnasveit, sem hefir tekið
sér stöðu á uppfyllingu í Le Havre. Annars gera Bretar lítið að
því, segja Þjóðverjar, að lierja :á staði, sem hafa hernaðarlega
þýðingn.
Ritsíjóri:
Kristján Guðiaugsson
Skrifstofur:
Féíagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar I 660
Gjaldkeri S línur
Afgreiðsla