Vísir - 06.08.1940, Side 1
Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
Reykjavík, mánudaginn 6. ágúst 1940.
Ritstjóri Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri S línur
Afgreiðsla
178. tbl.
ȇ horguii
UR ÞAB OF 8EDiT«
Jíolin Pershing' herforingi vill,
að Bandnrikin leggi Bretuni til
50 tundurspilla.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
Tillaga, sem John Pershing, herforingi Bandaríkj-
anna í Frakldandi í heimsstyrjöldinni, hefir
borið fram, hefir vakið feikna athygli. Hún
er á þá leið, að Bandaríkin leggi Bretum til 50 tundur-
spilla þegar í stað. í útvarpsræðu, sem Pershing flutti í
Washington í fyrrakvöld, sagði hann, „að þetta yrði að
gerast í dag, því að á morgun yrði það of seint“. Ummæli
þessi sýna ljóslega hversu leiðandi menn Bandaríkjanna
sjá hve brýn þörf er á því, að Bretum sé veitt aðstoð til
þess að koma í veg fyrir, að innrás Þjóðverja hepnist, og
þau og fleiri ummæli helstu manna þar sýna, að menn
hafa sannfærst um, að ef eyvirkið breska fellur, hafi
hættan, sem af einræðisstefnunni stafar, færst að bæjar-
dyrum Vesturálfuríkja. Þetta hefir a. m. k. komið fram
í ræðu, sem Knox, flotamálaráðherra Bandaríkjanna,
flutti um seinustu helgi.
Knox flotamálaráðherra sagði í ræðu sinni, en henni var út-
varpað um öll Bandaríkin, eins og ræðu Pershings, að Banda-
ríkjaþjóðin yrði nú að taka ákvörðun, sem væri alvarlegri og
örlagaríkari en nokkur, sem hún áður hefði tekið. Þetta er skil-
ið svo, að Bandaríkjastjórn líti svo á, að svo kunni að fara fyrr
en varir, að Bandaríkin verði að taka ákvörðun um, hvort þau
eigi að ganga enn lengra í stuðningi sínum við Breta en áður —
og jafnvel að svo kunni að fara, að þau verði að ákveða, hvort
þau skuli taka beinan þátt í bardaganum með Bretum.
Ummæli John Pershing hafa þegar fengið hinar ágætustu
undirtektir í ýmsum helstu blöðum Bandaríkjanna, og Summ-
xier Welles aðstoðarutanríkismálaráðherra Bandaríkjanna, hefir
lýst yfir því, að hann telji sjálfsagt að athuga tillögu Pershing
gaumgæfilega. Að sjálfsögðu túlkar Summner Welles skoðanir
Bandaríkjastjórnar í þessu efni.
Það yrði Bretum ákaflega
mikils virði, að fá þann stuðn-
ing sem hér er um að ræða, og
glæða mjög trú þeirra á, að
fullnaðarsigur ynnist. Flugfloti
Bretlands eflist með tlegi liverj-
um, flugvélár koma daglega frá
Bandaríkjunum og Kanada, auk
þeirra sem við bætast úr flug-
vélaverksmiðjum Bretlands, og
viðureignirnar í lofti bafa geng-
ið Bretum svo í vil að undan-
förnu, að þeir treysta flugher
sínum hið besta. En það reynir
ekki siður á flotann en flugflot-
ann, ef til stórkostlegrar innrás-
artilraunar kemur — i rauninni
má segja, að það sé mest undir
öflugri samvinnu flugflotans og
berskipaflotans komið að slík
tilraun mishepnist. Bretar hafa
mesta flota lieims sem kunnugt
er, en þeir hafa í mörg horn að
líta. Þeir verða að hafa öflugar
flotadeildir á Miðjarðarhafi, í
Singapore, Hongkong og víðar,
og herskip um öll lieimsins höf.
spillar, en þörfin fyrir tundur-
spilla er líka meiri nú en nokk-
ur sinni, og því væri það Bret-
um hin mesta hjálp að fá 50
tundurspilla frá Bandaríkjun-
um. Bandaríkin geta, að áliti
mai’gra hermálasérfræðinga,
látið Bretland fá mikið af tund-
urspillum, því að búið var að
„leggja til hliðar“ allmikið af
tundurspillum fyrir nokkurum
mánuðum, en frestað var að
rifa þá, vegna stríðsins. Þótt á-
kveðið hafi verið að rífa þessi
skip eru þau ágætlega vígfær,
enda verið endurbætt síðan.
Pershing.
Njósnamálin
í U. S. A.
Allir ríkisstjórarnir
boðaðir á fund.
Einkaskeyti frá United Press.
London í gær.
Fregn frá Washington 'herm-
ir, að Roosevelt forseti liafi boð-
að alla ríldsstjóra í Bandáríkj-
unum á fund í Washington, til
þess að lilýða á skýrsln Edgar
J. Hoover og dómsmálal’áðherl•-
ans, um rannsóknir þær, sem
liið opinbera hefir látið fram
fara, varðandi njósnastarfsemi
í Bandaríkjunum. Rannsóknar-
stofnun Bandaríkjanna hefir
framkvæmt rannsóknina undir
liandleiðslu Edgar J. Hoover’s.
Hefir hún tekið til merðferðar
16885 njósnamál og m. a. fram-
kvæmt raimsókn í 270 her-
gagna- og skotfæravei’ksmiðj-
um.
Farþega- og póstflatningai*
yflí Nopðup-Atlantshaf byrja
á ný.
Heimaflotinn er öflugastur, en
nú biður hans stærra hlutverk
en nokkuru sinni. I þeim átök-
um, sem virðast standa fyrir
dyrum, reynir ekki hvað minst
á hin minni herskip, og það er
mjög líklegt, að hinir iirað-
skreiðu tundurspillar myndi
verða Þjóðverjum hvað skeinu-
liættastir. Bretar liafa orðið fyr-
ir talsverðu tundspillatjóni í
styrjöldinni, en ráða þó yfir
fleiri tundurspillum en í stríðs-
byrjun, því að víða liafa bæst
við tundurspillar, sem voru j'
smíðum í stríðsbyrjun, norskir,
hollenskir ,og fransk'ir lundur-
Flugferð flugbátsins »Clare« vestur um haf.
EINKASKEYTI frá United Press. — London í gær.
Breski flugbáturinn „Clare“, eign British Overseas Airway’s
Corporation, er kominn til Nýfundnalands, eftir flugferð frá
Foynes í Eire, sem gekk að öllu leyti að óskum. Flugbáturinn
var 16 klst. og 6 mín. á leiðinni og hélt áfram ferð sinni frá
Nýfundnalandi, eftir skamma viðdvöl, til New York. — Með
þessari flugferð eru byrjaðar á ný póst- og farþegaflugferðir
yfir Atlantshaf, ten þ. 3. október s.I. voru þær lagðar niður vegna
stríðsins.
Flugbáturinn mun taka póst og farþega til Bretlands í New
York og leggja að stað aftur von bráðara. — Amerískt flugfé-
lag Vinnur í samráði við hið breska flugfélag um að koma á
póst- og farþegaflugferðum yfir Norður-Atlantshaf.
Vígbúnaðurinn í
Bandaríkj unum
Cordell M 13.11 flyíui* rædu.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Italír gera loftárás á
grískar eyjar.
Einkaskevti frá United Press.
London í gær.
Fregn frá Aþenuborg hermir,
að ítalskar flugvélar hafi flogið
yfir Hare-eyjar, sem eru í að-
eins tíu enskra mílna fjarlægð
frá Aþenuborg. — Eyjar þessar
eru óbygðar.
Talið er, að flugvélar þessar
liafi verið að svipast um eftir
breskum skipum, og flugmenn-
irnir liafi einhverra orsaka
vegna orðið að varpa niður
sprengikúlum, sínum, ef til vill
vegna þess, að þeir liafi verið á
flótta undan breskum orustu-
flugvélum.
Lengri vinnutími
í verksmiðjum
Frakklands.
Einkaskeyti.
London í morgun.
Fregn frá Vicliy í Fralck-
landi hermir, að ríkisstjórnin
hafi ákveðið 51 klst. vinnuviku
í öllum verksmiðjum í þeim
hluta landsins, sem ekki hefir
verið hernuminn. Er þvi 40
klukkustunda vinnuvikan úr
sögunni.
Inmlr róltgii il :l
kndttiiMliiii.
Þeir ætla að bíða
átekta,
Einkaskeyti.
London í morgun.
Miklar æsingar liafa verið í
Japan út af því, að nokkrir jap-
anskir menn liafa verið hand-
teknir i London, Rangoon,
Hongkong og Singapore. Segja
þeir handtökurnar hefndarráð-
stafanir vegna þess að breskir
menn voru handteknir í Japan.
Cordell FIull, utanríkismála-
ráðherra Bandarikjanna, liefir
haldið ræðu og gert grein fyr-
ir því, hvers vegna Bandaríkja-
stjórn hefir tekið þá stefnu, að
Bandaríkjaþjóðin skuli vígbú-
ast, svo sem henni er framast
unt. Vér verðum, sagði Cordell
Hull, að verða svo sterkir fyr-
ir, að þær þjóðir, sem hafa
tekið valdið í þjónustu sina,
Höfðu blöðin í hótunum við
bresku stjórnina í gær og í
fyrradag, en í morgun er tónn
þeirra hógværari. Það er alveg
greinilegt, að um liefndaráform
er að ræða, segir Tokyo Asahi,
en japanska stjórnin hefir á-
kveðið að biða róleg átekta í
geti livergi vænst neins árang-
urs af árás á nokkurt land í
Vesturálfu. Cordell Hull sagði
einnig, að þau öfl lagaleysis og
ofbeldis, sem æddi þar um sem
villidýr, mætti aldrei fá að
leika lausum hala vestra. Það
er aðeins hægt að koma í veg
fyrir það með einu móti, sagði
hann, og það er að vígbúast
eins og oss er frekast auðið.
Borgarstjórinn i
Montreal hand-
tekinn.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Borgarstjórinn í Montreal,
mestu borg Canada, var liand-
tekinn í gær, Borgarstjórinn,
Houde að nafni, hvatti menn
til þess að láta ekki skrásetja
sig til landvarna. Var liann því
settur í gæsluvarðhald, með
skírskotun til ákvæða land-
varnalaganna.
MatilðsliBitiir
I PariÉiri.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Áreiðanlegar fregnir hafa
borist um, að matvælaskortur
er í París og héruðunum í ná-
grenni borgarinnar. Matvæla-
skorturinn er orðinn svo alvar-
legur, að lögreglustjórinn lief-
ir birt áskorun til almennings
um að takmarka matvæla-
neyslu sem allra mest.
bili, í fyrsta lagi vegna þess, að
það sæmi ekki" stórveldi sem
Japan að gripa til liefndarráð-
stafana gegn liefndarráðstöfun-
um, og í öðru lagi vegna þess,
að japanska stjórnin vilji gefa
bresku stjórninni tækifæri til
frekari íhugunar i málinu.
Japanskir menn hand-
teknir í Rangoon, Singa-
pore og Hongkong.
Alwarlegrar Iiorfnr nm saniKiiíð
•fapana og: Breta.
EINKASKEYTI frá United Press. — London í gær.
Þrír japanskir kaupsýslumenn hafa verið handteknir í Ran-
goon, japanskur blaðamaður, fréttaritari Domei-fréttastofunn-
ar í Singapore og japanskur kaupsýslumaður í Hong-Kong. Jap-
anir eru gramir yfir handtökum þessum og segja, að þær hafi
verið fyrirskipaðar í hefndarskyni fyrir að breskir menn voru
handteknir í Japan. Þessu er algerlega neitað í London, heldur
er því haldið fram, að hér sé um nauðsynlegar öryggisráðstaf-
anir að ræða. — Eitt japönsku blaðanna heldur því fram, að
Ilretar framkvæmi hefndaráform sín ekki að eins í Bretlandi,
heldur og í öðrum löndum Bretaveldis, og geti þetta haft hinar
alvarlegustu afleiðingar. Japanska stjórnin, segir blaðið, hefir
til íhugunar hvaða gagnráðstafanir skuli gera, Suma, talsmað-
ur utanríkismálaráðuneytisins í Tokio, hefir neitað að láta
nokkrar upplýsingar í té. — Þrín breskir menn, sem handteknir
höfðu verið í Japan, hafa nú verið látnir lausir.
Járnvarðliðsme nnirnir
i Rúmenín vilja nú sam-
vinnn við Breta.
Þeir og bændafiokkurinn samein-
ast gegn því að Rúmenar láti
fleiri lönd af hendi.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Mótspyman gegn því, að Rúmenar iáti fleiri lönd af hendi,
fer nú mjög vaxandi í Rúmeníu. Hefir þetta komið skýrt í Ijós
um s. 1. helgi. Dr. Maniu, leiðtogi Bændaflokksins hefir birt ávarp
til þjóðarinnar og skorað á hana, að spyrna gegn því, að kröfur
Ungverja og Búlgara nái fram að ganga. Ungverjar gera sem
kunnugt er þær kröfur, að þeir fái Transylvania, en Búlgarar
vilja fá Suður-Dobrudja. Þjóðverjar hafa lýst yfir samúð sinni
með þessum kröfum, en talið var, að þeir hefði ráðlagt Ung-
verjum og Búlgörum, að knýja þær ekki fram í bili. Leiðtogi
járnvarðliðsmanna hefir einnig birt ávarp til þjóðarinnar og er
skorað á þjóðina til samheldni og er hún hvött til samvinnu við
Breta. Er þetta skilið svo, að járnvarðliðið sé fallið í ónáð hjá
Hitler. Samkomulagsumleitanir eru nú í þann veginn að byrja
milli Ungverja og Búlgara annarsvegar og rúmensku stjórnar-
innar hinsvegar og getur hæglega svo farið, að ávörp þau, sem
að framan um getur, hafi þau áhrif, að rúmenska stjórnin biðj-
ist lausnar, ef hún þá ekki tekur rögg á sig og mótmælir öllum
kröfum á hendur Rúmenum um að þeir láti lönd af hendi.