Vísir - 10.08.1940, Blaðsíða 1
Kristj Ritstjóri: án Guðlauc sson
Félagspi Skrifstofur -entsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, laugardaginn 10. ágúst 1940.
182. tbl.
Frakkar fá ekki 100.000
smáL aí hveiti, sem þeir
höfðu samið um
kaup á í Kanada.
Œ3NKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
^Éjj|i amkvæmt áreiðanlegum heimildum í Vichy, að-
i£^^ setursstað frönsku sjórnarinnar hefir kana-
diska stjórnin tekið ákvörðun um, að selja
ekki 100.000 smálestir af hveiti, sem ríkisstjórnin í
Yichy hafði farið fram á að fá keypt. Var svo ráð fyrir
gert, að hveitiflutningarnir byrjuðu þegar, enda er sagt
að matvælabirgðir í Frakkandi séu af skornum skamti.
Kanadiska stjórnih mun haf a tekið þessa afstöðu vegna
þess,rað breska stjórnin neitaði að veita leyfi til flutn-
inganna fyrir sína hönd, vegna hafnbannsins. Leit
breska stjörnin svo á, að því er talið er, að ekki væri
trygging fyrir því, að hveitið kæmi ekki Þjóðverjum að
notum.í"íær haf nbann Breta sem kunnugt er ekki aðeins
til Þýskalands heldur og til þeirra landa, sem Þjóðverj-
ar hafa hernumið. — Hefir mikið verið rætt og ritað
að undanförnu um það, vestan hafs og austan, hvort
leyfa ætti matvælaflutninga frá Ameríku til þjóðanna í
löndum þeim, sem Þjóðverjar hafa hernumið, en sú
skoðun hefir komið mjög greinilega fram í Bretlandi
og jáfnvel Bandaríkjunum líka, að með því að leyfa
slíka mátvælaflutnlnga væri í rauninni Hitler hjálpað.
Sum blöð hafa tekið svo djúpt í árinni, að segja að það
stæði Hitler næst að sjá þjóðunum í hinum hernumdu
löndum fyrir nægum matvælum.
Sendiherra U.S.A. í Belgíu
skipað að koma heim.
IftstMii hcfir f engið sívítur li|sí ríkis-
stjórn ^isBiai.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Sendiherra Bandaríkjanna í Belgíu, sem undanfarna daga
hefir verið í London, hefir fengið fyrirskipun um, að koma til
Washington þegar í stað, til viðræðna við ríkisstjórn sína. Er
sendiherrann lagður af stað til Lissabon en þaðan fer hann loft-
leiðis vestur. .,-, -;
Orsök þess, að sendiherrann hefir verið kvaddur heim í skyhdi,
-er sú, að fyrri hluta yfirstandandi viku, var birt viðtal við hann
í bresku blaði, þar sem sendiherrann gerði grein fyrir ástandi
og horfum í Belgíu, m. a. með tilliti til matvælabirgða. Taldi
hann nauðsynlegt að hjálpa Belgiumönnum, sem lifðu að miklu
leyti á iðnaði, og yrðu að flytja inn megnið af matvælum sínum "
o. f 1. Lét hann í ljós skoðanir sínar á hvað gera bæri. Bandaríkja-
stjórn taldi sendiherrann ekki hafa fylgt þeim reglum, sem skylt
var, með því að leyfa að birt væri viðtal Við hann um það, sem að
framan var minst á, og hefir Sumner Welles aðstoðar-utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna tilkynt, að það hafi ekki verið skoðanir
Bandaríkjastjórnar, sem sendiherrann lét í ljós.
Ógurleg
loftárás á
Chungking.
90 japanskar flugvél-
ar tóku þátt í árásinni
Einkaskeyti til Vísis.
London í morgun.
Japanir gerðu í gær einhverja
liina mestu loftárás, sem þeir
nokkuru sinni hafa gert í yfir-
standandi styrjöld, er 90 flug-
vélar þeirra flugu yfir Chung-
king, þar sem ríkisstjórn Chi-
angs-Kai-sheks hefir aðsetur.
Miklum fjölda sprengikúlna og
íkveikjusprengja var varpað
yfir horgina og varð af gífur-
legt tjón.
Árásin hefir vekið mikla
gremju í Bandarikjunum, því
að suðurhverfi borgarinnar,
sem Japanir liafa lofað að gera
ekki árásir á, var ekki hlíft, en
í þessum borgarhluta er bú-
staður ræðismanns Bandaríkj-
anna, og hús, sem amerískar
stofnanir eiga. Skemdust sum
þeirra, þar af eiíf mikið. Ann-
Iiiufæ.<lclir
Uuyuraienn
æf ðir scin f all-
hlífarhcrmcnn
Einkask. frá United Press.
London í morgun.
Fregnir frá Rómaborg
herma, að Italir hafi æft inn-
fædda Libyumenn sem fall-
hlífarhermenn. í sambandi
við fregnir um þetta hafa
komið fram tilgátur um, að
ítalir áformi innrás i Aden
við Rauðahaf, og verði herlið
flutt þangað loftleiðis er It-
alir eru búnir að taka Breska
Somaliland. Með töku hafn-
arborganna i Breska Somali-
landi og Aden ætla ítalir, að
þeir geti lokað Rauðahafi að
austanverðu. — En — segir
eitt breska blaðið, sem um
þetta skrifar — það er engu
líkara en ítalir hafi gleymt
breska flotanum við þessar
bollaleggingar sínar. Og
jafnframt er á það bent, að
enn hafi Itahr hvorki náð
Berþera né Aden.
ars vantar enn sem komið er it-
arlegar fregnir af tjóninu.
Bretár hafa kallað herlið sitt f rá
Shanghai og Norður-Kína, en
Bandaríkjamenn hafa þar her-
lið áfram.
Hermálaráðuneyti Breta til-
kynti í gær, að herlið Breta í
Shanghai og Norður-Kína yrði
flutt á brott. Hefir það verið til
athugunar um skeið, að taka
þetta skref. ¦ Mun þess meiri
þörf annarsstaðar, og hefir ver-
ið gefið i skyn, að það hafi ver-
ið flutt til annara herstöðva.
Bandarikjamenn hafa áfram
herafla á sömu stöðum í Kína
og áður.
Bardagar í nánd við Peking.
Fregnir bárust i gær um
heiftarlega bardaga milli Jap-
ana og Kínverja í nánd við Pek-
ing, eða skamt fyrir sunnan
borgina. Sagt er, að Kínverjar
hafi aðalbækistöð hers síns á
þessum slóðum tiltölulega
skamt frá borginni.
Hafa allar samgöngur i þess-
uni landshluta verið hinar ó-
tryggu»tu, vegna stöðugra árása
frá hinum óreglulegu hersveit-
um, sem berjast með Chiang-
Kai-shek og hafa búið svo ram-
lega um sig i fjÖllunum, að
„refsileiðangrar" Japana hafa
engan árangur borið. Japönum
hefir ekki tekist að hrekja þess-
ar hersveitir á brott úr stöðvum
þeirra i fjöllunum. Sagt er, að
hersveitir úr fastaher Chiangs
Kai-sheks taki þátt i bardögun-
um við Peking.
Næturlæknar.
1 nótt: Halldór Stefánsson, Rán-
argötu 12, sími 2234. Næturverðir
í Lyfjabúomni IÖunni og Reykja-
víkur apóteki.
Aðra nótt: Þórarinn Sveinsson,
Asvallagötu 5, sími 2714. Nætur-
verÖir í Ingólfs apóteki og Lauga-
vcgs apóteki.
Loftái»ás á Motíerdamo
Bretar gera i sifellu loftárásir á flugvelli Þjóðverja. Myndin er tekin í árás á flugvöllinn í
Rotterdam. Örin bendir á stóra þýska sprengjuflugvél, sem stendúr á vellinum.
$kutiill fvá Isafirði
bjarg^ar SÍV maiius
af §æn§kn skipi
Frásögit loftskeytamannsins á
Skutli, Bepgþóps Guðmundssonap
Þegar botnvörpungurinn „SkutuII" frá ísafirði var í síðustu
siglingu sinni til Englands, bjargaði hann 26 karlmönnum og
einni konu af sænsku skipi, erhafði orðið fyrir tundurskeyti.
Fer hér á eftr frásögn loftskeytamannsins af Skutli, hr. Berg-
þórs Guðmundssonar:
„Það var um hálf ellefuleytið
að morgni hins 3ja ágúst, er við
vorum komnir á að giska 8 sjó-
mílur suðaustur af Skerryvore,
að við sáum til 2ja björgunar-
báta, ekki mjög langt frá okkur.
Veður var fremur gott, endumb.
Roliert Ghormley vara-
aðmíráll í U. S. A., senfl-
ur til Loiiílon sem
flotamálafulltrúi
Bandaríkjastjórnar.
EINKASKEYTI frá U. P. —
London i morgun.
Flotamálastjórnin í Was-
hington hef ir tilkynt, að Ro-
bert Ghormley varaaðmír-
áll, aðstoðarflotaforingi
Bandaríkjanna, verði send-
ur til London sem flota-
málafulltrúi Bandaríkja-
stjórnar. — Ghormley tók
þátt í Heimsstyrjöldinni og
var sæmdur mörgum heið-
ursmerkjum.
Ráðstöfun þessi er talin
merki um enn aukna sam-
vinnu Breta og Bandaríkja-
manna.
ungsveður og þöka öðru hvoru.
Við breyttum l>egar um stefnu
og sigldum kulborðsmegin við
bátana, tókum fólkið upp og
annan björgunarbátinn, en hinn
vár brotinn og hálffullur af sjó,
og hann létum við sigla sinn sjó.
Beyndust þessir bátar vera af
sænska flutningaskipinu S.s.
„Atos" frá Helsingborg en eig-
ándi þess var ssenska útgerðar-
félagið „Börjesonsrederi."
í bátnum voru 27 manns, 26
karlmenn og ein kona, er var
farþegi ásamt manni sínum og
fjórum öðrum farþegum^ Hinir
mennirnir voru áhöfn skipsins,
21 að tölu, en einn maður hafði
farist, og var það bátsmaður,
Gustav Nilsson að nafni.
Sagðist skipstjóranum, Funn-
ing frá Hernösand svo frá, að
skipið hefði verið nýkomið frá
New York og farið til Liverpool
með fullfermi af vörum, er það
losaði þar. Að því loknu fór skip-
ið til Glasgow og tók þar i sig
amerískar vörur er áttu að fara
til Petsamo í Finnlandi, en flytj-
ast þaðan méð járnbrautum til
Svíþjóðar. Allmikið af fai-min-
um var riffilskot er nota átti til
íshafsleiðangra og veiðiferða
norður í höf, en auk þessara
skotfæra flutti skipið einnig
bómull, sykur, kaffi, radio-
lampa og útvarpstæki o. s. frv.
Farmurinn allur var metinn á
26 miljónir sænskra króna.
'Kl. 9.20 að morgni hins 3. ág.
sóst skyndilega til kafbáts, og úr
því skif ti það engum togum, að
kafbáturinn sendi þegar tundur-
skej-ti er lenti í afturhluta skips-
ins — einmitt þar sem skotfærin
voru geymd. Orsakaði tundur-
skeytið ægilega sprengingu, sem
ekki verður með orðum lýst.
Aftursiglan féll iitbyrðis bak-
borðsmegin og um leið þeyttust
afturlúgurnar hátt til lofts eins
Og fiður í hvirfilvindi, brotnuðu
sitndur og féllu hingað og þang-
að niður á sjóinn. Bátsmaður-
inn hafði verið þar að störfum,
en hann þyrlaðist upp með
spýtnabrakinu og' sást ekki
fi-amar. i
Skipið sökk á 6—7 minútum?
og fólkið komst með naumind-
um í bátana, sumt berfætt,
klæðíítíð og áil þess að fá nokk-
uru bjargað, öðru en þvi seri.
það stóð í þegar sprengingin
vai'ð. Við fórum með skipbrots-
mennina til Fleetwood, en á
leiðinni var það ákaflega hrætt,
þorði ekki niður í skipið og vildi
ekki halda sig annarsstaðar en
aftur á skipinu uppi. Ef það
heyrði minsta hljóð, hrökk það í
kút af hræðslu.
Hjónin sem voru með skip-
inu voru sænskir Amerikuborg-
arar, Bergström að nafni. Veitli
maðurinn rafmagnsfirma i
London forstöðu, en hafði und-
anfarna mánuði ætlað að kom-
ast til Svíþjóðar, án þess að það
hefði hepnast. Gat hann þess,
að hann hefði fyrir tveimur
mánuðum komið á heimili Pét-
urs Benediktssonar stjórnmála-
erindreka í London, í þeim til-
gangi að komast til Sviþjóðar
yfir Island, en einnig þau sund
hefðu verið lokuð".