Vísir - 19.08.1940, Blaðsíða 1

Riístjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
Reykjavík, mánudaginn 19. ágúst 1940.
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri S línur
Afgreiðsla
189. tbl.
Þjóðverjar gerðu nýja tilraun til
loftárásar á London í gær, en fengu
slæma útreið að sögn Breta - - -
IIÆFDI EKKI!
140 þýikar flngvélar skotnar
niður, en ÍO breskar.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
Framan af degi í gær var lítið um loftárásir á Bretland, en upp úr miðdegi voru
gefnar aðvaranir um yfirvofandi loftárásir á suðurströndinni, London og
víða í Suður-Englándi, Hafði sést til mikils fjölda þýskra flugvéla á leið til
suðausturstrandarinnar. Breskar Hurricane og Spitfire flugvélar réðust til atlögu við
hinar þýsku flugvélar áður þær kæniist langt inn yfir landið, og í öllum loftvarnastöðv-
um voru menn reiðubúnir, enda segja Bretar, að Þjóðverjar hafi aldrei fengið aðra
eins útreið í loftbardögum, miðað við flugvélafjölda, en giskað er á, að Þjóðverjar hafi
teflt fram um 150 flugvélum í árás, sem þeir ætluðu að gera á London, og síðar sendu
þeir margar fleiri yfir sundið. AIls voru skotnar niður 140 þýskar flugvélar í gær, en
Bretar mistu að eins 16 orustuflugvélar. Átta menn af áhöfnum þessara 16 flugvéla
björguðust.
Flugvélar Þjóðverja flugu inn jTir Thamesár-ósa og vörp-
uðu flugmenn Þjóðverja niður sprengjum beggja megin árinn-
ar, en brátt riðluðust flugvélasveitir þeirra, vegna árása
hresku orustuflugvélanna. nokkurar þýskar flugvélar komust
Þó alla leið inn yfir London og var varpað sprengjum yfir út-
Kverfi borgarinnar. Nokkurar skemdir urðu á húsum og mann-
tjón varð í nánd við Croydon-flugstöðina. Sprengjum var einn-
ig varpað á allmarga staði í Suður-Englandi, suðvestur og suð-
austurhluta landsins, en manntjón og eigna talið, lítið. — Sam-
kvæmt ágiskunum er talið, að Þjóðverjar hafi alls sent 600 flug-
vélar yfir til Englands í gær. 1 breskum tilkynningum er tekið
fram, að að eins séu taldar með þær flugvélar, sem vitað er með
vissu að voru skotnar niður. Sennilega hafi margar flugvélar
farist á heimleið, eða komist stórskemdar til bækistöðva sinna.
Þjóðverjar hafa nú mist á sjöunda hundrað flugvélar í árásum
á Bretland á liðlega vikutíma, og er það þeim stórkostlegur
hnekkir, að missa svo margar flugvélar á skömmum tíma, og
þó enn frekara, að missa mikinn fjölda æfðra flugmanna. Þótt
Þjóðverjar eigi enn öflugasta flugflota í heimi þola þeir ekki
slíkt tjón til lengdar, segir í breskum tilkynningum.
Vörn breska flughersins vekur aðdáun og gleði í Bretlandi,
og ekki síst hversu flugvéla- og flugmannatjón Breta er lítið í
seinni tíð.
Sprengjum var varpað í nágrenni suðurhluta Lundúnaborgar,
en bresku orustuflugvélunum tókst að koma í veg fyrir, að þýsku
flugvélamar kæmist inn yfir borgina, segja fréttaritar United
Press, sem voru sjónarvottar að bardögunum. Árásir voru gerð-
ar á flugstöðvar og hafnarhverfi borga á suður- og suðaustur-
ströndinni. Sprengjum var varpað í Kent og Hampshire.
Vichy, þar sem franska stjórn-
in hefir aðsetur sitt, að kaup-
skipahöfnin i Boulogne sé ónot-
hæf eftir árásina.
r sprengj
ija flulni
fnini i
í
S. 1. laugardagskvöld gerðu
breskar sprengjuflugvélar stór-
kostlega árás á flutningaskipa-
liöfnina í Boulogne og flugbáta-
stöð Þjóðverja. Er talið, að árás-
in hafi verið gerð vegna þess, að
Breta grunaði að Þjóðverjar
væri að draga að sér skip þarna,
og væri það einn liður undir-
búningsins að innrás í Bretland.
Sprengjuflugvélarnar, sem
tóku þátt í árásinni voru varðar
orustuflugvélum. Þrátt fyrir á-
kafa skotliríð úr loftvarnabyss-
um steyptu bresku flugvélarnar
sér niður yfir skip og flugbáta
livað eftir annað. Flugbátar
urðu fyrir skemdum og sukku
og einn spralck í loft upp. I
mörgum skipum kom upp eldur
og miklar skemdir urðu á hafn-
-armannvirkjum, éinkanlega að-
al-hafnargarðinum.
Bresku flugmennirnir komu
aftur heilu og höldnu. Það er
komist svo að orði í skeytum frá
Nýjar árásir á Norður-Ítalíu.
Fregnir frá Zurich og fleiri
stöðum i Svisslandi herma, að
s. 1. nótt seint og í morgun
snemma hafi flugvélar, sem
menn vita ekki deili á, flogið
yfir Sviss í áttina til Norður-
Ítalíu og sömu leið til baka.
Ætla menn að hér hafi verið
breskar sprengjuflugvélar á
ferð til þess að gera árásir á
herstöðvar ítala í Norður-Italíu.
Loftárás á Addis Abeba.
Þá er skýrt frá því, að breslc-
ar sprengjuflugvélar liafi gert
árásir á flugstöð Itala við Addis
Abbeba. Skemdir urðu á flug-
skálum og eldur kom upp i
olíubirgðastöð.
Elliheimilið.
Vistmaður einn hefir beðið Vísi
uni að beina þvi til stjórnar Elli-
heimilisins, hvort ekki sé hægt að
koma útvarpinu þar í lag, svo að
hægt sé fyrir gamla fólkið að hlusta
á ])að.
»American
Legionu á
heimleið.
Þjóðverjar og Banda-
ríkjamenn skiftast á
orðsendingum.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Bandaríkjaskipið „American
Legion“ er nú á heimleið frá
Petsamo í Finnlandi meðBanda-
ríkjaþegna, um 900 talsins, frá
Litlu Eystrasaltsríkjunum og
Norðurlöndum.. Áður en skipið
lagði af stað tilkynti Bandaríkja-
stjórn, að skipið sigldi án
verndar vestur um haf með full-
um ljósum og greinilega auð-
kent, og ætlaðist liún til, að skip-
ið fengi að fara óáreitt ferða
sinna. Þýska stjórnin taldi skip-
ið fara hættulega leið (þ. e. fyrir
norðan Slcotland) og fór fram
á, að önnur leið yrði valin. Því
neitaði Bandaríkjastjórn og til-
kyn ti u tanrikismálas t j ór n
Bandaríkjanna þýsku stjórn-
inni, að Bandaríkin ætluðust til,
að skipið fengi að fara óáreitt
ferða sinna fyrir flugvélum og
lierskipum Þjóðverja.
Samkomulagsumleit-
anir Rúmena og
Búlgara.
Einkaskeyti frá United Press.
London i morgun.
Samkvæmt fregn frá Bukar-
est byrja samkomulagsumleit-
anir Búlgava og Rúmena í Crai-
ova í dag.
Rúmenska stjórnin hefir kall-
að lieim mikinn fjölda her-
manna frá Suður-Dobruja, sem
Biilgarar gera kröfu til, og bend-
ir þetta til, að samkomulag
muni nást um, að Búlgarar fái
mikinn hluta Suður-Dobruja og
jafnvel alt héraðið.
Samkomulagsúmleitanir
Ungverja og Rúmena eru i þann
veginn að byrja aftur. Sagt er,
að Ungverjar krefjist þess, að fá
% Transylvaniu.
30-40 írönsk herskip
kominn til Franska
Xndo-Kína.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London i morgun.
Fregn frá Hongkong herm-
ir, að 30—5-40 frönsk lierskip
séu komin ^til Tourane í
Franska Indokina. — Ekki er
kunnugt livaðan herskip þessi
komu, en sennilegt er talið,
að þau hafi verið í flotahöfn
á Madagascar og ef til vill
fleiri flotahöfnum í nýlend-
um Frakka.
Landvarnir
N.-Ameriku.
London i morgun.
Gefin var út yfirlýsing i lok
umræðna Roosevelts og Mac-
Kenzie King’s á þá leið, að þeir
hafi stofnað nefnd, sem atliug-
ar landvarnir Norður-Ameriku.
Verða 9 her- og flotamálasér-
fræðingar i nefndinni.
Samkomulaginu er vel tekið
í blöðum vestan liafs og yfirleilt
í löndum Breta. Er litið svo á,
að hér sé um samlcomulag að
ræða, sem muni liafa hin mikil-
vægustu áhrif fyrir öryggi Kan-
ada, Bandaríkanna og Panama-
skurðsins. I sumum blöðum
Bandarikjanna er litið svo á, að
lagður liafi verið grundvöllur
að liernaðarlegu varnarbanda-
lagi Bandaríkjanna og Kanada.
Minna sum blöðin á það, sem
Roosevelt sagði i ræðu fyrir
tveimur árum, er brú var vigð
á landamærum Kanada og
Bandaríkjanna: „Bandarikja-
menn munu ekki sitja auðum
liöndum, ef árás verður gerð á
Kanada.“
Það er gert ráð fyrir þvi, að
nefndin verði skipuð bráðlega
og taki svo þegar til starfa.
Það hefir vakið milda athygli,
að æ fleiri raddir merkra Banda-
ríkjamanna heyrast um það,
að veita beri Bretum aukinn
stuðning. — Sendiherra Banda-
ríkanna í Frakklandi, William
C. Bullitt, er einn þeirra, og lief-
ir hann mælt með því að Banda-
ríkin láti Breta fá 50 tundur-
spilla, eins og Persliing lagði til.
Mr. Bullitt sagði, að Bandaríkin
væri í engu minni liættu en
Frakkland var fyrir einu ári. —
MYNDIN er tekin af breskri sprengjuflugvél (vængbroddur-
inn sést efst til hægri) sem gerir árás á þýskan tundurskeytabát.
Báturinn siglir á fullri ferð i gegnum froðuna, sem myndast
hefir þar sem önnur breska sprengjan féll fyrir framan hann.
Hin sprengjan sprakk hægra megin við bátinn.
Kviknar í Miflbæjar-
barnaskólannm.
MtltiriuRi var l»ó fljóílega slöktnr.
Kl. 9.20 í morgun var slökkviliðinu tilkynt áð kviknað væri í
Miðbæjarbarnaskólanum, en þar hafa breskir hermenn búið síð-
an hemámið fór fram.
Algert hafnbann.
Stjómmálaritstjóri Tímes
ræðir í morgun um tilkynningu
Þjóðverja um algert hafnbann.
Kemst hann m. a. svo að orði.
„Það er erfitt að sjá, hvaða
breytingu þetta liefir í för með
sér, þvi að Þjóðverjar hafa hald-
ið uppi „hafnbanni“ á Stóra-
Bretland eftir mætti siðan styrj-
öldin liófst. I orðsendingu til
hlutlausra ríkja, lýsa þeir vfir
því, að hlutlausum skipum sem
sé á leið til Bretlands muni verða
sökt, annað hvort með tundur-
duflum eða sprengum. En
stjórnir allra hlutlausra rílcja
vita að Þjóðverjar hafa sökt
hlutlausum slcipum, eins og
skipum ófriðaraðila frá upphafi
stríðsins.
Þjóðverjar hafa ráðist á ó-
vopnuð kaupför hlutlausraþjóða
dag og nótt. Þeir liafa jafnvel
gengið svo langt að x’áðast á og
j sökkva vitaskipum. Ennfremur
; hafa þeir lagt tundurduflum við
| strendur Bi-etlands svo að ekki
sé talað um segulduflin.
Hin þýska tillcynning segir i
rauninni ekki annað en það, að
Þjóðverjar ætla að halda áfram
að gera það, sem þeir lxafa áður
gert með litlum árangri.
Skip hlutlausra þjóða hafa
siglt öi’ugg i herskipafylgd og
vistabii’gðir Breta hafa stöðugt
farið vaxandi.
Loks kemur ýmsum hlutlaus-
um rikisstjómum það kynlega
fyrir sjónix’, að Þjóðverjar sé að
hirta tilkynningar um hvað þeir
ætli að gei'a við Bretlandseyjar
i framtíðinni, á sama tíma sem
þýskir áróðursmenn eru að til-
lcynna að Bretland muni brátt
veiða lagt að velli.
Næturlæknir.
Halldór Stefánsson, Ránargötu
12, sími 2234. Næturvörímr í
Lyfjabúðinni Iðunni og Reykjavík-
ur apóteki.
Næturakstur.
Bifreiðastöð Steindórs, Hafnar-
stræti, sjmi 1580, hefir opið í nótt.
Þegar Slökkviliðið lcom á
vettvang var reykur gríðarmik-
ill. Eldurinn var i suðurálmu
hússins, en í þeirri álmu er m.
a. söngstofa skólans. Inngangur
í kjallarann er um miðja álm-
una, en tréskilrúm er eftir lienni
endilangi’i og var eldurinn fyrir
norðan það, þ. e. a. s. i þeim
hluta álmunnar, sem veit að
skólaportinu.
Loft kjallarans er óforskallað
panelloft og var farið að kvikna
í því, en þó komst eldurinn ald-
rei upp úr því.
Slökkviliðinu tókst fljótlega
að slökkva eldinn og gat þ#ð
farið heirn aftur eftir svo sem
20 mínútur.
I kjallaranum geyma Bretar
kynstur af allskonar vörum,
dósanxat i kössum o. þ. h. og
var farið að kvikna í þeim og
ýmsu öðru.
Vísir átti í morgun tal við
Ki’istófer Sigurðsson, vara-
slökkviliðsstjóra, og fékk hjá
honum ofangreindar upplýsing-
ar. Taldi hann það hina mestu
hepni, að hægt var að koma í
veg fyrii', að eldurinn brytist í
gegnum panelloftið, þvi að ef
það liefði orðið, þá er hætt við
að erfiðlega liefði gengið að
slökkva, eða að yfirleitt hefði
verið hægt að bjarga honum frá
eyðileggingu.
Skólinn er orðinn gamall og
viðir lians skraufþurir, svo að
hætt er við að hann hefði fuðr-
að fljótlega upp, ef slökkvilið-
ið hefði ekki getað kæft eldinn
svo fljótlega.
Breska setuliðsstjórnin þakk-
ar Slökkviliðinu fljóta og góða
hjálp og þykir mikið til um
dugnað þess.