Vísir - 14.09.1940, Blaðsíða 3
VlSIR
Islenskar stúlkur
í hættu.
Atakantcg iusíl §»cih ranniiokBiarlö^-
rcg:lan kcfnr fiiaft iil iticdfcrðar
Því miður heí'ir sú orðið reyndin á, sem margan ugði, að
kynning íslenskra stúlkna við hina erlendu setuliðsmenn hefir
orðið mörgum þeirra háskaleg, og munu sumar þeirra jafnvel
seint bíða hennar bætur.
I gær snéri Vísir sér til rannsóknarlögreglunnar til að spyrj-
ast fyrir um það, hvort sá orðrómur hefði við nokkur rök að
styðjast, að íslenskar stúlkur biði andlegt og líkamlegt tjón af
völdum setuliðsmannanna og staðfesti lögreglan þann orðróm
í ýmsum tilfellum.
Undanfama daga hefir rann- i
sóknarlögreglan liaft tvö mjög
leiðinleg mál til meðferðar, sem
er mjög átakanleg bending til
ungra stúlkna hér í hæ, að gæta
fylstu varúðar í hvívetna.
Annað málið er í stórum
dráttum á þessa leið:
Hermenn liöfðu siðaslliðið
laugardagskvöld leigt sér nokk-
ur herbergi á lióteli einu hér í
bæ og voru þar sumpart einir,
sumpart með kvenfólki og
sumir þeirra allmikið druknir.
Kvenfólkið, sem var með her-
mönnunum þessa kvöldstund
voru alkunnar daðursdrósir og
komu sumar þeirra með her-
mönnunum, án þess þó að vita
á þeim minstu deili, ekki svo
mikið sem nöfnin á þeim. Aðr-
ar komu einar og snuðruðu á
göngunum í þeirri von, að her-
mennirnir byðu þeim inn til
sín.
Meðal þeirra stúlkna, . sem
komu þetta kvöld á gistiliúsið,
voru tvær syslur, önnur um
tvítugt en hin fimtán ára.
Sú eldri taldi sig vera að leita
að vinkonu sinni, sem hún
þóttist vita, að þarna væri
stödd. Hið raunverulega erindi
hennar mun þó liafa verið
nokkuð annað, enda kom það
á daginn, að þær systur seltust
með druknum hermönnum inni
á herbergi og sátu þar hjá þeim
drylddanga stund.
Stúlkurnar eru einar til frá-
sagnar um hvað þarna gerðist,
en hinsvegar er það staðreynd,
að eldri systirin fór þaðan
kjálkabrotin og þar að auki
með margar tennur lausar af
áverka, er hún hlaut. Segir
stúlkan söguna þannig, að er-
lendur setuhðsmaður liafi sleg-
ið sig í andlitið vegna þess, að
hún hafi ekki viljað jiýðasl
hann. Nú liggur hún rúmföst og
allþungt haldin, sem gefur að
skilja.
Þeim stúlkum öðrum, er
staddar voru í hópi hermann-
anna er ekki unt að láta lög-
reglunni neinar upplýsingar í
té, sökum þess, að þær vissu
ekki nöfn og engin önnur deili
á hermönnunum, og það tor-
veldar ekki aðeins alla rann-
sókn, heldur sýnir það ljóst og
áþreyfanlega um hvaða kunn-
ingsskap hér er að ræða, og á
hvaða menningar- og siðferðis-
stigi þetta fólk stendur.
Hin sagan, sem Vísir fékk hjá
rannsólcnarlögreglunni, er af
tveimur telpum, annari 13 ára,
liinni 14 ára. Þær komust með
sér eldri stallsystrum í kynni
við setuliðsmenn, og sú eldri
þeirra sleppir sér þannig, að
liún missir á örskömmum tíma
alla siðferðis- og velsæmistil-
finningu, liún hættir að liirða
sig, sýkist af kynferðissjúk-
dómi og verður andlega sljó.
Yngri telpan er einnig á góðum
vegi með að fara sömu leið, en
lögreglunni tókst að skerast í
leikinn áður en hún var jafn illa
farin og hin.
En þetta eru vel að merkja
ekki einu málin af þessu sama
tagi, sem lögreglan hefir haft til
meðferðar. Þau mál eru orðin
mörg — all of mörg — og sum-
um þeirra er jafnvel þannig
varið, að betra er að minnast
þeirra ekki á prenti. Þessi tvö
dæmi eru tekin aðeins vegna
þess, að hæði þessi mál hafa
verið til meðferðar lijá lögregl-
unni síðustu dagana, og svo
vegna þess, að henni finst fylsta
ástæða til að vara fólk, foreldra
sem stúlkubörnin sjálf, við
jiessari miklu og yfirvofandi
hættu.
Við íslendingar verðum að
gera okkur Ijóst, að við svo hú-
ið má ekki standa. Ef stúlkurn-
ar sjálfar eru ekki svo siðferð-
islega þroskaðar, að þær sjái að
sér sjálfar, verður að beina því
til foreldra þeirra og aðstand-
enda, að liafa eftirlit með þeim
og reyna eftir fremsta megni
að sjá svo um, að þær fari sér
ekki andleg'a né líkamlega að
voða.
Ilættan er mikil og hún er
meiri fyrir það, að þessi telpu-
Frú Kristin Pálsdóttir er lát-
in, — því var hvíslað að mér
i símanum. Eg stari inn í hið
djúpa, dularfulla. — Eg sé
raunasvipinn á vini mínum
Theódór og börnum þeirra
hjóna. Svo sé eg' hana — hún
rís upp í endurminningunni.
Eg les í hverjum drætti í and-
liti hennar hina einkennilegu
sögu hennar. Og mér virðist
hún brosa. —
Kristín Pálsdóttir elskaði lif-
ið. Og lífið gaf henni hið eina
stóra, „ástina“. Þegar eg kom
fyrst á heimili þeirra hjóna,
hjuggu þau í smáherbergjum
í húsi á Vesturgötu. — Eg liugði
ekki að herbergjunum, — ekki
að húsgögnunum, — þau voru
liorfin mér áður en eg vissi af.
— En það var hlærinn — ein-
hver einkennilegur blær yfir
öllu, sem Iaðaði mig að sér.
Það er enginn vandi að smíða
glæsileg húsgögn og skrautlega
sali — en hlærinn-------það
er alt annað. 1
Kristín Pálsdóttir var fríð
kona — það var ekki aðalatrið-
ið. En svipurinn var bjartur —
og það var svo mikil einlægni
börn, sem lenda á glapstigum
og missa alla velsæmiskend,
skrökva ái\ afláts að foreldrum
sínum og vandainönnum, svo
að þeir eru oft með öllu grun-
lausir uns þeim herst vitneskja
um ógæfu barnanna gegnum
lögregluna.
En þetta er ekki aðeins
vandamál fyrir lögregluna,
stúlkurnar, sem lenda í ógæf-
unni og aðstandendur þeirra,
Iieldur er allri íslensku þjóðinni
vansi að þessu framferði. Það er
siðferðisleg skyld'a livers ein-
asta íslendings, livort heldur
það er karl eða kona, sem hefir
nokkura sjálfstæðismeðvitund í
æðum sínum, að verða ekki
þjóð sinni til vansa, einkum þar
sem gæta her afskiftaleysis og
áreitnisleysis. Hver maður hlýtur
að álykta, að sú ókunnug stúlka,
sem gefur sig lilefnislaust á tal
við liann og þiggur að auki af
lionum vín og veitingar, sé
vændiskona, og hegðun manns-
ins við liana mun hera blæ
þeirrar sannfæringar. Þótt við-
skiftin fari að öðru leyti eftir
því liver maðurinn er og á livaða
menningarsligi liann stendur.
Slík viðskifti geta einnig leitt til
margskonar ófarnaðar, ekki að
eins fyrir stúlkur þær, sem hér
eiga í lilut, heldur og fyrir aðra
borgara og þjóðina í lieild, og
her þeim mun fremur að varast
öll slík víti.
Valur
heldur hlutaveltu í kvöld og á
morgun og er þa'S öiinur hlutavelt-
an, sem haldin er á þessu hausti.
Hlutaveltan er í Varðarhúsinu og
hefst kl. 8 í kvöld, en heldur svo
áfram eftir hádegið á morgun. —
Margt eigulegra og þarfra muna
verður þarna á lioðstólum, svo sem
sjá má á auglýsingunni í blaðinu
i dag.
í honum — það var aðalatriðið.
-—■ Hve glæsilegt fyrirbrigði á
þeim tímum, sem vér lifum á.
— Og live máttugur þáttur í
vináttu allra góðra manna.
Með þessum máttuga þætti vig-
girti hún hús sitt.
Síðustu ár æfi sinnar — liinn
ar stuttu æfi — var frú Krist-
ín altaf við og' við veik. Stund-
um var hún rúmföst mánuðum
saman. — Þegar vinir liennar
heimsóttu Iiana við sjúkrabeð-
inn, talaði hún ekki um sjúk-
dóminn, — um alt annað talaði
hún, — og svo fór maður oft-
ast, að maður gleymdi, að hún
var veik.
Þau lijónin voru fyrir löngu
flutt úr smáu herbergjunum á
Vesturgötu og bjuggu í fallegu
húsi á Sjafnargötu 11. En aðal-
atriðið var ekki nýja húsið —
hcldur hitt, að þau tóku blæinn
með sér. Alstaðar var liann —
í sjúkrastofunni — livar sem
maður fór — alstaðar. — Blær-
inn var ofinn úr hinni djúpu
samúð — barn liinna ungu
drauma. — Kristín Pálsdóttir
var sterk kona. Sjúkdómurinn
lagði aldrei’ gleði hennar að
velli. — Hún elskaði lífið. Og
hún eignaðist það stóra i líf-
inu. —
Sig. Eggerz.
Frú Kristín Pálsdóttir, kona
Theódórs Jakobssonar, skipa-
miðlara, lést 9. þ. m. að heim-
ili sínu, Sjafnargötu 11. Hún
fæddist að Vatneyri við Pat-
reksfjörð 21. júlí 1898. Foreldr-
ar hennar voru Páll Einarsson,
þáverandi sýslumaður í Barða-
strandarsýslu, síðar liæstarétt-
ardómari, og fyrri kona hans
Sigríður, dóttir Árna Thor-
steinsson, landfógeta.
Frú Kristín giftist eftirlifandi
manni sínum 4. september 1920
og varð þeim 7 barna auðið.
Þau eru: Sigriður, Soffia,
Helga, Björn, Þórunn, Páll og
Steinunn.
1 Frú Kristín Pálsdóttir I
P
- In memopiam -
I
,9
Almenn samkoma annað
kvöld kl. 8y2. — Rasmus B.
Pi'ip ferðaprédikari talai',
með túlk. — Allir velkomnir.
VIL KAUPA
§kúr
2x2 m. eða stærri.
Einar Ásgeirsson,
Túngötu 6.
Timbur-
á Skildinganesi til sölu, tvær
búðir, 5 og 3ja herhei'gja
lausar 1. okt. Uppl. í síma
3617.
3 herbergi og
eldhús
með öllu þægindum óskast.
S. Jensen, bakarameistari. —
Uppl. í sirna 4275 og 3278 iil
kl. 1 á moi-gun. —
Hlutabréf
Eimskipafélagsins
nokkur þúsund óskast keypt.
Tilboð, merkt: „Hlutabréf“
sendist afgr. Vísis.
Spádómsbókin
Hvernig verður umhorfs í
Reykjavík 1943?
(Aðeins nokkur eintök).
BÓKAVERSLUN GUÐM.
GAMALÍELSSONAR.
Eggert Claessen
hæstaréttarmálaflutningsmaðar.
Skrifstofa: Oddfellowhúsinu.
Vonarstræti 10, austurdyr.
Sími: 1171.
Viðtalstími: 10—12 árd.
RAFTÆKIAVERZLUN OC
V8NNUST0FA
LAUCAVEC 46
SÍMI 5858
RAFLACNIR
VIÐCERÐIR
• • • • •
SÆKJUM SENDUM
Tilkynning
um ökubann.
Hér með tilkynnist með tilvisun til 45. gr. lög-
reglusamþyktar fyrir Hafnarfjörð, að frá
kl. 12 á liádegi sunnudaginii 15. september
n. k. má ekki aka bifreiðum eða bifhjólum
um Mjósund í Hal'narfirði.
Brot gegn fyrirmælum þessum varðar sekt-
um alt að 1000 krónum, samkv. 91. gr. lög-
reglusamþyktarinnar.
Þetta tilkynnist hér með til eftirbreytni.
BæjaiTógetinn í Hafnarfirði,
13. sept. 1940.
Bepgup Jénsson.
Byggingarmeistara vantar til þess að hlaða torf og grjótveggi
í útihús við herbúðir Breska setuliðsins á eftirföldum stöðum:
Reykjavík, Hafnarfirði,
Álafossi, Baldursliaga,
Saurbæ á Kjalarnesi.
Hver verktaki skal vera reiðubúinn að hiaða a. m. k. 2000
ten. m. vegg fyrir 15. október n. k.
Borgun miðast við ten. m. tölu i hlöðnum vegg og fer fram
vikulega.
Byggingarmeistarar, sem vilja taka þetta að sér skulu sækja
um það, persónulega, til Lieutenant Russel, Sænsk-íslenska
frystihúsinu. ' #
S. A. R.
DÁNSLElKIJR
í Iðnó í kvöld. — Hefst kl. 10.
Hin ágæta Iðnó-hljómsveit leikur.
Aðgöngumiðar frá kl. 6 síðd
í Iðnó. — Sími: 3191.
Ölvuðum mönnum
bannaður aðgangur. —
VISIS-KAFFIÐ gerir alla glaða
verður haldinn i Oddfellow í kvöld (laugard.
14. sept.) kl. 10.
Aðgöngumiðar verða seldir í Oddfellowhús-
inu frá kl. 4 í dag.
Félag íslenskra hljóðfæraleikara.
KNOCK OUTT — ÚT8LÁTTURI
Sídasta knattspyrnumót ársins
befst á morgun kl« 2, þá keppa
FRAM - VALUR
Takið eftir: Áðux en leikúxinn hefst M. 1,30 keppa
OLD BOYS úr somu félögum
Spxenghlægilegt: o-g spennandi,