Vísir - 16.09.1940, Blaðsíða 1
Ritstjóri:
Kristján Guðiaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
Reykjavík, mánudaginn 16. september 1940.
Ritstjóri
Blaðamenn Sínxi:
Augiýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
213. tbl.
Metdagur breska flughersins í gær.
Endalok loftái*ásar.
185 þýskar flugvélar skotnar niður, en
Bretar misfu aðeins 25.
nráw á - - -
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Breski flugherinn setti met í gær með því að skjóta
niður 185 þýskar flugvélar. Flugvélatjón
Breta var hinsvegar mjög lítið tiltölulega, því
að þeir mistu að eins 25 flugvélar og komust 10 flug-
mannanna lífs af. Áður hafði verið tilkynt, að 30 bresk-
ar flugvélar hef ði verið skotnar niður, en 5 komu síðar
til bækistöðva sinna.
Árásirnar í gær byrjuðu árdegis og stóðu loftbardag-
ar yfir fram á nótt. I gærkveldi var þegar hægt að til-
kynna að skotnar hefði verið niður 165 þýskar flug-
vélar í gær og að þetta væri næst-besti dagurinn, en áður
höfðu Bretar skotið niður 180 þýskar flugvélar á einum
degi, og var það met, sem ekki var farið fram úr fyrr
en í gær, því að þegar frekari fregnir bárust seint í gær-
kveldi og í nótt, kom í Ijós, að alls höfðu verið skotnar
niður 185 þýskar flugvélar sem að framan greinir. —
Til fyrstu flugvélanna sást árdegis í gær og kom hver flokk-
urinn á fætur öðrum, á svæðinu milli Dover og Dungeness. Yoru
þýsku flugvélarnar alls um 200, en fóru í smáflokkum, 8—10 í
hverjum flokki.
Breskar árásarflugvélar flugu þegar til móts við þær og lenti
! skæðum bardögum. Að eins tveim smáflokkum tókst að brjót-
ast í gegn og komast inn yfir London.
Ein flugvélin flaug yfir Buckinghamhöll og varpaði flug-
maðurinn sprengju á hana. Fór hún gegnum þakið og kom niður
í eitt herbergi drotningar. Sprengjan sprakk ekki og tókst að
fjarlægja hana án þess að tjón yrði af. Mörgum íkveikju-
sprengjum var einnig varpað á hallarsvæðið og kom upp eldur
á nokkurum stöðum, en hvergi svo mikið, að ekki tækist að
hindra útbreiðslu hans þegar.
Flugvélin skotin niður.
Það vakti feikna fögnuð
Lundúnabúa, að flugvél þessi
var skotin niður. Spitfire-flug-
vél gerði árás á liana og var hún
skotin niður lijá Viktoriastöð-
inni.
Fólkið í konungshöllinni var
í lóftvarnahyrgjum, þegar Ioft-
árásin var gerð.
AIls er talið, að um 50 þýsk-
ar flugvélar hafi komist inn yf-
ir London. Tjón varð á mann-
virkjum, aðallega húsum ein-
staklinga, verslunarhúsum og
opinherum hyggingum. —
Sprengjum var varpað á þrjú
sjúkrahús og varð ekkert mann-
tjón í tveimur.
Öinnur loftárás dagsins var
gerð kl. að ganga 3 á sama
svæði og voru þá gerðar árásir
á Portland og Southampton.
Var svo barist tíðast í gær og
fram eftir kveldi. Auk árása á
iLondon voru gerðar árásir á
staði í suðvesturhluta Englands
og suðausturhluta Skotlands.
f
Árásir á meginlandsstöðvar
Þjóðverja.
Þrátt fyrir áframhaldandi til-
raunir Þjóðverja til þess að gera
árásir á London og aðrar borgir
Bi’etlands og teflt sé fram ó-
grynni flugvéla til vanxar hin-
imi þýsku flugvélum, verður
ekkert lát á þeiri-i sókn, sem
Bretar halda uppi á hernaðax’-
stöðvar Þjóðverja á meginland-
inu.
Árásirnar í fyrrakvöld voru
taldar harðari en árásirnar
kvöldið þar áður og voru þær
þó liarðai'i en tíðast áður.
í fyrrakvöld var m. a. varpað
sprengjum á Antwerpen, aðal-
lega við höfnina, og var varpað
þar niður 40 smálestum af j
sprengikúlum og urn þúsund í-
kveikjusprengjum; Milclir eldar
kornu upp og margar stói'-
sprengingar urðu. Ennfremur
voi’ix gerðar árásir á Ostende,
Calais og Boulogne, og flciri
liinna svo nefndu „innrásar-
stöðva“, þ.e. þar sem Þjóðverjar
hafa dregið að sér lið og hirgð-
ir til undii’búnings innrásinni í
England. Feikna tjón vai’ð á öll-
um þessum stöðum og sjást eld-
arnir, sem þar kornu upp, frá
Englandi.— Þá voru gei’ðar loft-
árásir á um 12 flugstöðvar Þjóð-
verja á meginlandinu, auk
hinna venjulegu árása á járn-
hrauta- og birgðastöðvar, flug-
vélaverksmiðjur o. s. frv. í
Þýskalandi sjálfu. í einni meg-
inlandshöfninni, sem árás var
gerð á, var varpað sprengju á
5000 smálesta birgðaskip.
1
Verður ekkert úr innrásinni?
Breslcu flugmennirnir liafa
gert Þjóðverjum liinn mesta ó-
leilc m,eð hinum tíðu árásum
sínum á „innrásarstöðvai’nar“,
enda eru þegar farnar að lieyr-
ast raddir um, að vafasamt sé,
að af innrásinni vex’ði að sinni.
I einu fasistablaðinu ítalska er
m. a. sagt fi’á þvi, að innrásin
verði ef til vill ekki framkvæmd
fyr en næsta vor. Þjóðverjar
hafi beðið heilan vetur til þess
að sigra Frakka, og eins geti
þeir nú gert, að því er Breta
snerlir. í Englandi halda menn
því fram, að hinn mikli við-
búnaður Þjóðverja í megin-
1 landshöfnúnum sýni, að þeir á-
formi innrás, og hafi sennílega
átl að vera búið að framkvæma
Helenu drottningu og
Michael tekið með
kostum og kynjum í
i Bukarest.
Mannfjölöinn kraup á kné og
baö fyrir peim.
Einkaskeyti frá United Press.
London, í morgun.
Helena drotning, móðir Mi-
cliaels konungs kom ásamt syni
sínum til Bucarest í gær. Feikna
mannfjöldi liafði safnast saman
við allar götur og hylti fólkið
konunginn og móður hans, en
þau óku í opnum vagni frá stöð-
inni til hallarinnar. Mörg hundr-
uð járnvarðliðsmanna í græn-
u mskyrtum voru á verði á göt-
unum. — Að skipan Antonescu
kraup mannfjöldinn á kné, er
bæn var lesin fyrir drotningunni
og konunginum.
Antonescu herforingi hefir
endurskipulagt stjói’n sina. Eru
ráðherrarnir alls 12. — Af þeim
eru 9 járnvarðliðsmenn. —
Karl fer til
London.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Frá Madríd símar fréttaritari
U. P„ að Karol Rúmenakonung-
ur hafi farið til San Sebastian
ásamt með fylgdarliði sínu.
1 fyrstu var lalið að konungur
myndi fai’a um Portúgal til
Bandaríkjanna, en hann lét ekk-
ert uppi um fyrirætlanir sínar.
Nú er talið vafalaust, að hann
ætli sér að setjast að í London
fyrst um.sinn.
hana, og sé hætt við hana nú,
sé það vegna þess, að tekist liafi
að trufla áform Þjóðverja svo,
að þeir sé til neiddir að fresta
þeim. Aðrir telja ekki loku fyr-
ir það skotið, að Þjóðvei'jar
fx’eisti að gera innrás, vegna
þess álitslmekkis, sem það
mundi baka þeim heima fyrir,
ef innrásinni yi’ði frestað, og
víst er, að breska þjóðin er við
öllu búin.
Árásin á Bucking-
ham-höllina.
Blað Ciano greifa, utanríkis-
málaráðherra ítala, „Telegrafo“,
sem gefið er út í Livorno, hefir
gert árásir Þjóðverja á Bucking-
hamhöllina að umtalsefni.
Segir blaðið fullúm fetum, að
þetta sé að eins svar Þjóðverja
við sprengjuárásum Breta á
lcanslarabúsaðinn í Berlín, að-
setui’ Hitlers. Minnist það hvergi
á, að hér hafi vei’ið um misskiln-
ing að ræða, eða að flugmönn-
unum iiafi vex-ið ætlað að lxæfa
önnur mörk.
Ógurlegar árásir stóðu yfir í gærdag á Bretland og lönd þau, sem Þjóðverjar lxafa lagt und-
ir sig. Segjast Bretar hafa skolið niður 185 flugvélar, en það er meira en þeir segjast áður hafa
skotið niður á einum degi. — Myndin sýnir þýska Dornier-vél, sem komið liefir til árásar á
England, en verið skotin niður í bardaga við breskar flugvélar. Á myndinni sjást götin á flug-
vélinni eftir bresku kúlurnar.
Leon Blum
tekinn til
fanga.
EINKASKEYTI FRÁ U. P. —
London, í morgun.
Leon Blum, leiðtogi fx-anskra
socialista, hefir nú verið hand-
tekinn, og er hann hafður í
haldi i kastalanum skarnt frá
Riom, en þar eru þeir fyrir í
vai'ðhaldi Daladier, fyrrverandi
foi’sætis- og hermálaráðherra
Frakklands, Mandell fyi-rv. ráð-
lierra, Gamelin fyri'v. herforingi
o. fl. — Menn þessir fá ekki að
ræðast við, en þeir fá að ganga
um í kastalagarðinum vissan
tíma á degi liverjum.
Þeir eiga allir að „svara til
saka“ fyrir réttinum í Riom.
árás á filrct-
lamel í uioi'griin.
Þrátt fyrir liið mikla flug-
véla- og flugmannatap sitt í
gær halda Þjóðverjar áfram á-
rásum sinum á Bretland. Þrí-
vegis liöfðu verið gefnar aðvar-
anir um loftárásir fyrir ld. 11 í
dag. Flugvélarnar komu í þétt-
ari fylkingum en nokkuru sinni
yfir sundið, svo þéttum, að engu
var líkara en flugvélavængirnir
næði saman. En þegar flugvél-
arnar flugu inn yfir ströndina
var skotið svo ákaft á flugvél-
arnar, að hóparnir riðluðust, og
svo komu breskar orustuflug-
vélar og réðust á þær, og lauk
viðureigninni svo, að þýsku
flugvélarnar lögð á flótta til
bækistöðva sinna.
í Þýskum fregnum í morgun
segir, að það hafi vakið undrun
þýsku lierstjórnarinnar hversu
mikið af flugvélum Bretar
Iiöfðu til varnar í gær, í nánd við
London. Blöð Bandaríkjanna
birta fregnirnar með stórletruð-
um fyrirsögnum og telja daginn
mesta sigurdag Breta í styi'jöld-
inni.
Blaðið New York Herald líkir
BjaríBagileaasta verfcil
m ifliii iieir verii
i sfyriiiiifliii.
í breskum fregnum er mikið j
rætt um það afrek nokkurra i
verkamanna undir forystu for- j
ingja úr liernum, að ná upp j
slysalaust 8 feta sprengikúlu,
sem vóg 1 smálest, og sokkið |
hafði 27 fet niður í jörðina
skamt frá St. Pauls dómkirkju,
flytja hana á brolt og eyðileggja.
— Verkið var hið erfiðasta og
mennirnir í stöðugri lífshættu
allan tímann, sem þeir unnu að
verkinu, 72 ldst. •— Fólk var
flutt á brott úr öllum nærliggj-
ani hverfum, en er nú að flytja
þangað aftur.
Þegar búið var að koma keðj-
um um sprengikúluna, sem var
í blautum jarðvegi og því erfitt
að ná tökum á henni og „koma
henni í bönd“, var hún dregin
upp á bíl með vindu, og var því
næst ekið með hana í skyndi 8
mílur út fyrir London, á hinar
svonefndu Hackney Marshes, og
þar var sprengikúlan eyðilögð.
Myndaðist 100 feta gýgur, er
hún sprakk.
Ógurlegt manntjón og eigna
hefði vafalaust orðið, ef kúlan
hefði sprungið nálægt ldrkj-
unni, sem þá hefði og vafalaust
orðið fyrir miklum skemdum.
Frá lögregluvarðstofunni.
í gærkvöldi kl. rámlega 8, varð
drengur á reiðhjóli fyrir bifreið á
gatnamótum Túngötu og Garða-
strætis. Hann var þegar fluttur á
spítala og kom í ljós, að hann hafði
fengið heilahristing, en lítil meiðsli
hlotið. — Um helgina voru um 20
manns handteknir fyrir ölvun á al-
mannafæri.
árásum Þjóðverja við „sjálfs-
morð“ — flugmennirnir hafi
fengið slíkar viðtökur, að þeir
sem komist liafi til London liafi
verið „þreyttir og taugaóstyrk-
Kappróðramót íslands:
Ármann íslands-
meistari í 10.
sinn í röð,
APPRÓÐRARMÓT íslands
fór fram á Skerjafirði kl. 4
síðastliðinn laugardag. Kept var
um kappróðrarhorn íslands —
handhafi Gbmufél. Ármann. —
Urslit urðu þau, að fyrst varð
D-lið Ármanns á 8:14.8 mín.
Ræðarar í D-liðinu eru: Ás-
geir Jónsson, Jón Sigurðsson,
Erlendur Sigurðsson, Gunnar S.
Þorleifsson fórræðari, Jens
Guðbjörnsson stýrimaður — og
lilutu þeir sæmdarheitið: Kapp-
róðrarmeistarar íslands.
Nr. 2 var B-lið Ármanns á
8:21.6 mín. Ræðarar: Loftur
Helgason, Sigurfinnur Ólafsson,
Svavar Sigurðsson, Loftur Er-
lendsson forræðari, Gunnar
Gíslason stýrimaður.
Nr. 3 C-lið Ármanns á 8:23.8
min. Ræðarar: Gunnar Krist-
jánsson, Guðni Guðmundsson,
Guðmundur Ófeigsson, Skarp-
liéðinn Jóliannsson forræðari,
Guðm. Guðmundsson stýrim,.
Vegalengdin, sem róið var, er
2000 metrar. Veður var frekar
óliagstætt, norðan vindur og
má því telja tímann ágætan eft-
ir atvikum. Róðurinn var rnjög
spennandi og kepnin liörð. C-
liðið leiddi lengi vel, en er um
100 m. voru eftir komst B-liðið
á móts við það og keptu þau svo
hlið við hlið það sem eftir var,
nema livað B-liðið var heldur
sterkara í endasprettinum. D-
liðið var nr. 3 mest alla leiðina
eða um 1500 metra, en svo á
síðustu 500 metrunum drógu
þeir jafnt og þétt á, og i enda-
sprettinum, réru þeir fram úr
liinum og unnu með 4—5 báts-
lengdum. Þjálfari ræðaranna er
Skarphéðinn Jóhannsson, sem í
sumar, þrátt fyrir slæma veðr-
áttu hefir unnið árangursríks
starf. — Sigurvegararnir eru
yngsta liðið, sem kepti, og voru
í vor aðeins byrjendur, en stælt-
ir, frískir og fullir af áhuga. —
Ilafa þeir í sumar fengið fyrstu
tilsögnina lijá Skarpliéðni, og
má hann vera ánægður m.c
þessa fyrstu nemendur sína.