Vísir - 18.09.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, miðvikudaginn 18. september 1940.
215. tbl.
UR RÆBU WINSTON CHURCHILL’S í GÆR:
LOFTÁRáSIRNAR: 2000 manns bidu bana$
en 8000 særðust fyrpl helming septemben-
mánaðar. IMNRÁSARMÆTTAN: HHn en
enn mikii og þjóðin vefður ad vepa sfödngt
yid öllu bnin og á verði. EGIPTALAND:
í'taiiF sækja fpam og viö vepðum aö bíöa
og sjá bvaö gepist
'JT- -V' VJR
EINIL4SKEYTI frá United Press. London í morgun.
1914-1940
Nýir ráðherrar
HENRY L. STIMS0N.
ff
FRANK KN0X.
Það vakti mikla eftirtekt, þegar
tveir repúblikanar gengu inn í
'demokratastj órn Roosevelts —
ekki alls íyi'ir löngu. —- Báðir
fengu þeir embætti, er við komu
landvörnunum, Ilenry L. Stim-
son varð hermálaráðherra, en
Frank Knox varð flotamálaráð-
herra.
1 STTJTTXJ MÁLl
Mannlaus hús í vesturliluta
Lundúnaborgar hafa nú verið
tekin í notkun af yfirvöldunum
lil þess að hýsa heimilislausa úr
öðrum hlutum borgarinnar.
★
í Ástralíu hefir verið gefin út
opinber tilkynning um að
heimaherinn verði auldnn úr
100.000 í 250.000 manns. —
120.000 Ástralíumanna eru nú í
Evrópu, Afríku og víðar.
*
Fréttaritari Madridblaðsins
ABC hefir átt tal við Göbbels
og sagði hann, að stríðinu yrði
lokið ineð sigri Þjóðverja eftir
fáeinar vikur.
★
Franska hafnarborgin Nantes
hefir verið dæmd i fimm mil-
jón franka sékt, vegna þess að
simaþræðir þýska hersins þar í
borg voru skornir í sundur.
Þetta er önnur sektin, sem, Nan-
tes er dæmd í á tæpum mánuði.
‘inston Churchill, forsætisráðherra Bretlands, flutti ræðu
í neðri málstofunni síðdegis í gær. Fyrr um daginn
hafði Churchill gengið, á konungs fund í Buckingham-
höll og snæddu þeir hádegisverð saman. Meðan Churchill flutti
ræðu sína stóð yfir loftárás á London, en flugvélarnar voru ekki
svo nærri þinghúsinu þá, að ástæða þætti til að fresta fundi, en
þó var fundi frestað stundarfjórðung í gær, vegna þess að flug-
vélarnar nálguðust ískyggilega.
Churchill ræddi m. a. innrásarhættuna. Hann sagði að hún
væri hvergi nærri liðin hjá. Þjóðverjar hefði stöðugt hinn mesta
viðbúnað undir innrásina í Ermarsundshöfnum og víðar. Churc-
hill sagði, að Bretar yrði að vera við því búnir, að Hitler fyrir-
skipaði innrásina þegar hann áliti hið rétta augnablik komið.
Hann sagði ennfremur, að það væri öllum hlutaðeigandi erfitl
meðan beðið væri, en bað menn hafa í huga, að breski
flugherinn hefði valdið miklu tjóni í innrásarbækistöðvum
óvinanna, og meðan þessar árásir hefði tafið fyrir þeim, hefði
vamir Bertlands verið styrktar sem mest á sjó, landi og um-
fram alt í lofti.
Churchill kvaðst hafa gert fyrirspurnir um skýrslur þær, sem
gefnar voru í London um loftbardagana á sunnudaginn, og hitið
fara yfir þær á ný, til öryggis og afla nýrra upplýsinga, en
niðurstaðan orðið sú, að rétt væri með farið. Fór hann lofsam-
leguni orðum um afrek flughersins þennan dag, og taldi gildar
ástæður til þess, að þjóðin væri vongóð um úrslit þeirra loftbar-
daga, sem háðir yrði í framtíðinni.
Churchill sagði að 2000 manns hefði farist í loftárásunum á
Bretland á fyrra helmingi septembermánaðar, en 8000 særst.
Þyrfti ekki að fara í neinar grafgötur um, að Þjóðverjar vörp-
uðu sprengjum á óvíggirta staði af ásettu ráði, því að að eins
250 hermenn hefði farist af völdum loftárása á þessu tímabili.
Churchill fór hörðum orðum um loftárásir Þjóðverja og gat sér-
staklega loftárásanna á Buckinghamhöll og konungshjónin og
kvað þær árásir hafa gagnstæð áhrif við það, sem Þjóðverjar
hefði til ætlast. Myndi þjóðin stælast og herðast við það í bar-
áttunni og hin helgu bönd milli konungshjónanna og þjóðarinn-
ar eflast og styrkjast.
Churchill ræddi einnig framsókn ítala í Egiptalandi. Hann
sagði um hana, að menn yrði að bíða og sjá hvað gerðist.
Loftárásimar á Bret-
land og Ermarsunds-
hafnirnar.
London í morgun.
I gær voru skotnar niður sam-
tals 12 þýskar flugvélar, þar af
5 i gærkveldi, frá þvi er fór að
skyggja og þar til á miðnætti.
— Árásir vorlx gerðar á London,
Glasgow o. fl. bæi.
1 árásunum á London sein-
ustu skiftin hefir aðallega verið
varpað sprengjum á vesturhluta
Lundúnaborgar og liafa margir
kunnir staðir, götur, hús og lorg
orðið fyrir slcemdum.
Það var tilkynt árdegis í dag,
að breskar sprengjuflugvélar
hefði gert nýjar, harðar árásir á
skipaflota í inni’ásarbækistöðv-
um Þjóðverja við Ermarsund,
og ýmsa liernaðarstaði aðra i
Hollandi, Belgíu, Frakklandi og
Þýskalandi. ítarlegri tilkynning
um jiessar loftárásir verðixr gef-
in út síðar í dag.
í gær voru breskar flugvélar
á sveimi til þess að leita að þeim
stöðvum, sem skip Þjóðverja
leiluðu til, í ofviðrinu, og fundu
|iá fljótlega.
Brunaliðið
var kvatt á vettvang á 12. tím-
anum í gærkvekli. Höfðu erlcndir
druknir sjóliðar 1>rotið brunaboða
á húsi Thorvaldsens liazars í Aust-
urstræti, og urðu þannig valdir aS
])vi, a'ð hrunaliði ðvar gabbað.
I ágúst 1914 féll Brússel í hendur Þjóðverjum og maí síðastliðnum náðu Þjóðverjar henni i
annað sinn ó einum mannsaldri. Var Brússel sjötta höfuðborgin, sem Þjóðverjar lögðu undir sig í
stríðinu. — Myndin er tekin skömmu eftir að Þjóðverjar kornust inn í borgina og eru tveir hermenn
að draga Þórshamarsfánann að hún á konungshölhnni.
Catroux genginn
í lið með De
Gaulle.
London í morguix.
Catroux, franski herforing-
inn, sem til skanxms tíma var
landstjóri í Franska Indokína,
er nú korninn til London og hef-
ir hann byrjað samstarf við De
Gaulle herforingja, leiðtoga
hinna frjálsu Fraklta. — Cat-
roux herforingi hefir talað í út-
varp frá London og skýrði hann
m. a. frá því, að fregnin um
xxppgjöf Frakka liefði komið
sem reiðarslag yfir menn í
Franska Indokína.
Ekki er enn kunnugt hvert
hlutverk Catroux herforingi fær
hjá De Gaulle, en Catroux hefir
milda reynslu í nýlenduhernaði
m. a. í Marokko.
Ton Ribbentroi)
kOBnÍllfil til
Róniaborg:ar.
London í morgun.
Það var tilkynt í Berlín í
morgun, að von Ribbentrop
væri farinn til Rómaborgar.
Mun liann eiga viðræður þar við
Mussolini og Ciano greifa,.xxtan-
ríkismálaráðherra ítalixi.
Viðræðurnar munxi snúast
Italii* tóku Nidi ISa**-
ani í gær.
Framidkn þeirra liefir verið mjög' öi*
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Framsókn ítala í Egiptalandi hefir verið mjög ör. Eftir að
þeir tóku Bug Bug, á ströndinni, sem ekki er mikilvægur staður,
hafa þeir sótt lengra fram, eða til Sidi Barani, sem er nxikilvæg
hafnarborg, um 60 mílur enskar frá landamærum Libyu. Mót-
spyrna breska hersins virðist stöðugt harðnandi. Báðir aðilar I
nota mikið vélknúin hergögn og flugvélar og virðist svo, sem |
ítalir hafi enn meira af slíkum tækjum, þar sem barist hefir
verið, en leikurinn færist nú nær aðalvarnarstöðvum Breta í
þessum hluta landsins, og er búist við síharðnandi átökum, og
ennfremur að ítalir hefji innrás í bresk-egipska Sudan, frá suð-
austurhorni Libyu.
n
irt
t
iri
rs
Flaggskip fyrstu
deildarinnap klaut
nafnið Churciiill.
London í niorgun.
Alexander flotamálaráðherra
Bretlands skýrði frá því i gær á
þingi, að flaggskip fyrstu tund-
Xirspilladeildarinnar, sem Bretar
fá frá Bandaríkjunum, verði
kallað Churchill en hin skipin
bera nöfn breskra borga eða
staða, senx einnig eru nöfn á
borgum í Bandaríkjunxxm.
Mr. Alexander sagði, að
Georg konungur hefði gefið sér-
stakt leyfi til þess, að fyrsta
flaggskipið yrði nefnt Churchill.
Vakti þessi tilkynning mikinn
fögnuð í þinginu, en sagt er að
Churcliill hafi skipt litum.
^ir ABsfiifi Rrookc
fiiBfifi iiaifirásififia.
London í morgun.
Sir Alan Brooke lierforingi,
yfirmaðnr breska landhersins,
sagði í viðtali við blaðamenn
í gær, að liann væri þess full-
viss, að Þjóðverjum mundi
mishepnast innrás í Bretland.
Þeir hafa tvivegis hrakið oss
til sjávar og vér höfum orðið
að lúta í lægralialdi, en freisti
þeir að gera innrás, fáum vér
tækifæri til þess að henda þeim
i sjóinn, og það munum vér
gera.
Biíreiðir skemdar.
Skemdarverlc voru framin ó
tveim leigubifreiðum í nótt.
Bifreiðarnar voru geymdar
læstar fyrir xitan húsin, senx
eigendurnir búa í, önnur fyr-
ir utan Hringbraut 124, en liin
á Stýrimannastíg.
Þegar komið var að þeim í
morgxm, var húið að snúa alla
hurðai'húna af þeim, og brjóta
rúðu í annari.
Rannsóknarlögreglajx lxefir
málið til meðferðar.
um utanrikismál og nýlendur o.
fl. —
Vélbátur írá
Grúndarílrði
talinn af.
■^* élbáturinn „Halldór Jóns-
son“ frá Grundarfirði er nú
talinn af, enda er vika síðan til
hans sást síðast. Var hann þá á
vesturleið meðfram Búlands-
höfða.
Veður var vont þá og versn-
andi, svo lalið er að báturinn
liafi farist á þessum slóðum.
í gær var gerð síðasta leit að
bátnum og fór forseti Slysa-
varnafélagsins, Guðbjartur Ól-
afsson, hafnsögumaður, og J. O.
Jónsson með „Haferninum“.
Var alls flogið 600 km., en ár-
angurslaust.
Á bátnum, sem var 7 smál.,
voru fjórir menn: Kjartan Ól-
afsson, formaður, frá Kvía-
bryggju, ókvæntur, Ólafur
8traiigrar höuilnr
a ntivist að
næturlagri.
Umferðabann frá liendi liinn-
ar bresku herstjórnar gengur í
gildi í kvöld, en þar eru hömlur
lagðar á umferð með ströndum
fram viðsvegar á landinu, sem
og bátaferðir við strendur lands-
ins.
Umferðabann þetla var tilkynt
að lillilutun ríkisstjórnarinnar í
útvarþinu í gær, og er auglýst í
blöðum bæjarins i dag.
Með því að breskir lierverðir
liafa fengið strangar fyrirskip-
anir varðandi gæslu á þessum
svæðum, sem jafnvel geta leitt
lil hættu á lifi manna og lim-
um, er þess að vænta, að menn
kynni sér vandlega auglýsingxi
rildsstjórnarinnar, og alt verði
gert sem unt er til þess að gera
almenningi hana kunna.
Óneitanlega virðist fyrirvari
sá, er settur liefir verið, varð-
andi framkvæmd umferða-
hannsins, altof skammur, þar
sem aðeins sólarlirings frestur
er settur frá því er auglýsingin
hirtist fyrst í útvarpinu, og þar
til byrjað er að framkvæma
hannið. Bæði er það, að frá því
er hætt var að útvarpa veður-
fregnum hlusta bátshafnir síð-
ur á útvarp, og getur því til-
kynningin farið algerlega fram-
hjá þeirn, og í öðru lagi er óvist
að tilkynningin nái til bænda-
býla á þessum, svæðum, þar sem
máske ekkert útvarp er. Þarf
því að gera skjótar og tryggileg-
ar ráðstafanir til þess að kynna
mönnum um alt land þetta,
og fela t. d. sýslumönnum og
lireppstjórum að tilkynna bænd-
xim bannið.
Yíða á svæðum þeinx, sem
ximferð er bönnuð um, er fjöru-
beit og flæðihætta ’mikil, og
stöðugt eftirlit frá liendi bænda
því nauðsynlegt. Er því brýn
nauðsyn að bændum, sem slík-
ar jarðir sitja, sé tilkynt bann-
ið sérstaklega, enda munu þeir
fæstir liafa þá enskxikunnáttu til
að bera, að þeir geti sleilið hina
Lvresku herverði, sem eiga að
gæta þess, að engin umfei’ð sé á
slíkunx stöðum.
Bjarnason frá Kvíabryggju,
mágur hans, faðir tveg
í barna, Kjartan Ólafsson
Patreksfirði og unglingspilf