Vísir - 23.09.1940, Qupperneq 1

Ritstjóri:
Kristján Guðiaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
Ritstjóri Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
Framhaldssókn
í loftstýrjöldinni.
Þfóðvcrjar logrgrja aðaláber§ln á ad
ráða§t á LoimIobi, cbi Blretar að ryði-
legrgrja sem incst fieir naegra i inu-
ráiarbækiitöðinu uui.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
í tilkynningu, sem gefin var út af breska flugmálaráðuneyt-
* inu í gærkveldi, er komist svo að, orði, að loftárásir hefði verið
gerðar víða, en hvergi stórfeldar. Sprengjum var varpað í East
Anglia, Hampshire, Kent og fleiri landshlutum, og nokkurum
hverfum í London. Tjón varð allvíða, einkanlega eyðilögðust
eða skemdust íbúðarhús og verslunarhús, og kirkjur og sjúkra-
hús sluppu ekki frekar en oft áður. í Suðaustur-Englandi hafa
4 kirkjur orðið fyrir skemdum s. 1. hálfan mánuð. í London
hafa miklar skemdir orðið á kirltjum en þó var messað í sum-
um þeirra í gær. Fjórum sprengjum var varpað í gær á stað
nokkum í London þar sem rústir einar voru fyrir. Tjón af völd-
um loftrása, segir í tilkynningunni, var meira s. 1. nótt en næt-
urnar þar áður. Yerður því að búast við, að allmikið manntjón
hafi orðið.
í gær voru birtar fregnir um
árásirnar í fyrrakvöld á Ermar-
sundshafnir Þjóðverja. Eldar
sáust enn á öllu svæðinu milli
Boulogne ~og Calais og voru
meiri en nokkuru sinni. Er það
feikna stór floti skipa og flutn-
ingapramma, sem Þjóðverjar
liafa dregið að sér í þessum
höfnum, og miða Bretar að þvi
í árásum sínum, að valda sem
mestu tjóni á þessum flota, sem
er ætlaður til notlcunar er inn-
rásin liefst i Bretland. Árásin á
Boulogne þetta kvöld stóð í
hálfa sjöttu klukkustund, en á
Antwerpen i hálfa þriðju
klukkustund. Allan árásartímr
ann dundi við skothríðin úr
loftvarnabyssum Þjóðverja, en
bresku sprengj uf lugvélarnar
héldu áfram árásunum þrátt
fyrir það. Aðrar hafnir, sem á-
rásir voru gerðar á, voru Vliss-
ingen í Hollandi, Ostende og
Zeebrugge i Belgíu, Dunkuerqe
o. s. frv. Enn Voru gerðar árás-
ir á ýmsa hernaðarstaði í
Þýskalandi.
Það vekur sívaxandi atliygli,
að Bretar geta haldið uppi
liarðnandi sókn á innrásarbæki-
stöðvar Þjóðverja og hernaðar-
stöðvar þeirra aðrar í hinum
hernumdu löndum, svo og á
ýmsa staði i Þýskalandi. Er
þctta talið óyggjandi merlci
þess, að flugherinn- breski sé
altaf að eflast. Styrlcjast menn
víðast í þeirri trú, að Bretum
muni auðnast að koma í veg
fyrir, að Þjóðverjum hepnist
innrás í landið, þvi að sú skoð-
un kemur hvarvetna fram hjá
sérfræðingum, að cigi þeim að
liepnast það, verði þeir að sigra
breska flugflotann og breska
flugherinn, en þar sem aðstaða
Breta í lofti og á sjó hefir stór-
um batnað, og þeir hafa vel út
búinn miljónaher til varnar á
eylandi sinu, verður innrásin
Þjóðverjum því erfiðari sem
lengra líður. Þótt veður sé nú
farið að spillast, er þó elcki tal-
ið útilokað, að tilraunin verði
gerð í haust. Hallast menn að
þeirri skoðun vegna hins gífur-
lega undirbúnings í Ermar-
sundshöfnum, sem Þjóðverjar
liafa á valdi sínu, og draga af
honum þá ályktun, að Hitler
lelji sig til lcnúinn að freista
að ráðast inn í England.
Aðvaranir um loftárásir voru
gefnar í London í gærlcveldi og
ií morgun. Með tillili til þess
hversu veðurskilyrði voru góð
auðnaðist Þjóðverjum ekki að
vinna eins mikið tjón og í fyrri
árásum, segir í slceyti, sem Yisi
barst rétt fyrir liádegi. — Skot-
hríðin úr loftvarnabyssunum
var mjög áköf í gærkveldi, og
kúlubrotin komu niður um all-
an miðhluta borgarinnar.
í morgun fréttist, að fjölda
margar þýskar flugvélar befði
flogið inn yfir strendur Essex
og Kent og inn yfir Tliamesár-
ósa. Allar stefndu þær til Lond-
on. Breskar orustuflugvélar
lögðu lil atlögu við þær og lenti
1 hörðum bardaga. Þegar sein-
ast fréttist höfðu að minsta
lcosti 3 þýskar flugvélar verið
skolnar 'niður.
Nýjar árásir á meginlandinu.
Breskar sprengjuflugvélar
gerðu nýjar árásir á megin-
landsstöðvar Þjóðverja í gær-
kveldi, og árásir voru gerðar á
staði i Norður- og Vestui’-
Þýskalandi og Berlínarborg.
Ástæður eru til að ætla, að tjón
hafi orðið mikið í þessum árás-
um.
Ennfremur gerðu breskar
sprengjuflugvélar árásir á flug-
stöðina í Þrándbeimi i Noregi
og járnbrautina til Norður-
Noregs. -— Tvær breskar* flug-
vélar urðu að nauðlenda í Sví-
þjóð.
Voru innrásarfyrirætlanir
ræddar í Rómaborg?
Það bafa enn sem komið er
ekki verið birtar neinar til-
kynningar, sem benda til hvert
umræðuefnið liafi verið milli
þeirra Mussolini og von Ribben-
trop í Rómaborg i gær og fyrra-
dag, en von Ribbentrop er nú
lagður af stað heimleiðis i hinni
brynvörðu járnbrautarlest sinni.
En getgátur bafa komið fram'
um, að m. a. hafi verið rætt um
innrásaráformin, ítala í Egipta-
land og Þjóðverja í Bretland,
og einn árangurinn af viðræð-
unum segir i einni fregninni
verður harðari sólcn af hálfu
ítala á öllum vígstöðvum. En
annars ber fregnunum ekki
saman og því er jafnvel haldið
fram í einni þeirra, að von Ribb-
entrop bafi farið með friðartil-
lögur til Rómaborgar, og eigi
að koma þeim á framfæri við
páfa.
Flugvélatjón Þjóðverja í
seinustu loftárásum á England
liefir verið miklu minna en áð-
af beggja hálfu
Jón boli og Samúel,frændi ræðasl við.
Þliigfkosiiiiig'iii' í
Astralín.|
Stjórnin heldup
meirililuta—
aðstöðu,
Einkaskeyti frá Utiited Press.
Fullnaðarúrslit i þingkosn-
ingunum í Ástralíu eru enn ekki
fyrir hendi, en allar líkur benda
til að stjórnin haldi meirihluta-
aðslöðu i báðum deildum, fái
sennilega 7 sæti umfram and-
stæðingana i neðri málstofunm,
en 2 í efri deild (senatinu).
Verkamenn bættu nokkuð að-
stöðu sína sumstaðar, en þeim
er það Iinekkir að leiðtogi þeirra,
Curtin, hefir sennilega ekki náð
endurkosningu.
Mr. Mensies, forsætisráðherra
Ástralíu var kosinn með mikl-
um meirihluta atkvæða og flest-
ir ráðherranna munu liafa liald-
ið sætum sínum.
Bresku skipi á leið til Kanada mefl
flflttabðrn sökHyrirraralanst.
Flest bopnin fópust. Aðeins 112 af 4-06 komust af. Árás-
in var gerð ad kveldlagi í stórsjó.
EINKASKEYTI frá United Press. London f morgun.
Það var tilkynt í London í morgun, að þýskur kafbátur hefði fyrirvaralaust sökt
. bresku farþegaskipi, sem var á leið til Kanada með flóttabörn, og hefði næst-
um öll þeirra farist. Bresk og amerísk blöð fara hörðum orðum um árás þessa.
Hún var gerð að kveldi þriðjudags í s. 1. viku, um kl. 10, og var þá sjógangur mikill.
Mörg barnanna fórust af völdum sprengingarinnar, sem varð, þegar tundurskeytið
hæfði skipið.
Skipið lagði af stað frá höfn í vesturhluta Bretlands
í annari viku september, eins og það er orðað í opin-
berri breskri tilkynningu, og var skipið um 600 sjómíl-
ur frá landi, þegar árásin var gerð. Þeir, sem af komust,
voru fluttir til breskrar hafnar. Af um 97 börnum, sem
á skipinu voru, er talið að 83 hafi farist, en alls komust
112 menn af 406, sem á skipinu voru, lífs af.
í breskum tilkjmningum segir, að búið hafi verið. að flytja
um 3000 börn frá Bretlandi með sama fyrirkomulagi og nú.
Allar ráðstafanir, sem unt var að gera, börnunum til öryggis,
voru gerðar. Börnin voru flest frá borgum, sem hafa orðið hart
úti í loftárásum, stundum systkini heillar fjölskyldu.
í frásögnum amerískra og breskra blaða er sagt frá því, að
! börn jafnt sem fullorðnir hafi sýnt miltinn hetjuskap, er skip-
inu var sökt. Það var erfiðleikum bundið, að koma niður björg-
unarbátunum vegna sjógangsins, en agi var góður, og sungu
þeir sem biðu á þilfari. Skipið sökk á hálfri klukkustundu. Skip-
stjórinn stóð á stjórnpalli, er skipið sökk. ,
Miklar hörmungar biðu þeirra, sem í bátana fóru, því að þeir
voru að hrekjast í hroðasjó í samfleytt 24 klst. uns herskip
komu á vetívang. Sumir komust á fleka, m. a. kona ein frá Lon-
don með börn sín, og tók aðra dótturina út tvívegis, en í bæði
skiftin tókst að bjarga henni. ^
Þeir, sem af komust sögðu hver um sig frá því, sem fyrir
hafði komið. Þeir segja m. a., að það hafi verið hryllilegt að sjá
barnslíkin á floti í sjónum, eða að horfa á bömin deyja í fang-
inu á fullorðna fólkinu, sem komist hafði í bátana. Sumir hinna
fullorðnu létust í bátunum.
Öllum ber saman, um, að börnin hafi komið aðdáunarlega
fram. —
Kunnur söngleikahöfundur, Arthur Wimperis, fór miklum
orðum um hugrekki barnanna. Mér leist vel á þau þegar í byrj-
un, sagði hartn, og eg efast ekki um, að þau hefði komið fram
með sæmd fyrir land sitt, vestan hafs.
ur og stafar það af því, að
minna er gert að hópárásum en
áður.
„Völkischer Beohacliter" hef-
ir nú viðurkent það, að innrásin
í Bretland muni verða lorsótt.
„Vér vitum, að Bretar eru eng-
ar bleyður“, segir blaðið. „Þeir
hafa verið aldir upp við erfiði og
íþróltir og þeir geta haldið uppi
fullri reglu, og þeir íinna landi
sínu og þjóð.“
Frakkar í Indókína
létu að kröfum Japana
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Það er nú kunnugt, að sam-
komulag hefir náðst í Hanois,
milli fulltrúa Japana og stjórn-
arinnar í Indoldna. Hefir fregn-
in komið mönnum á óvænt, þar
sem stjórnin í Vicliy hafði sagt,
að ekki yrði gengið að kröfum
Japana. Japanir virðast liafa
fengið þvi framgengt, að þeir
fái leyfi til að liafa flugstöðvar
á 3 stöðum í landinu, og 6000
manna setulið til þess að gæta
þeirra. Ennfremur fá þeir að
nota vissa samgönguleið til þess
að flytja herlið um Franska
Indolcina til Suður-Kina. Gegn
þessu lofa Japanir að viður-
kenna sjálfstæði og landamæri
Franska Indoldna.
Japanir eru þegar farnir að
setja lið á land í Franska Indo-
kina, og kom til átalca á einum
stað í nánd við franskt virki.
Stóðu bardagar þar til i gær-
'lcveldi, því að franska liðið
vildi hvergi vikja fyrir Japön-
um. Um miðnætti linti bardög-
unum, og var sú slcýring gefin
á atburðinum, að franskir for-
ingjar í virkinu hefði elcki ver-
ið búnir að fá tillcynningu um
samkomulagið.
Herlög eru gengin i gildi í
þeim héruðum Kína, sem liggja
að landamærum Franslca Indo-
ldna.
í STUTTU MÁLI
3 miljónum bóka hefir verið
dreyft út til breskra hermanna,
eftir þvi sem Anthony Eden
upplýsti nýlega í ræðu. Meðal
breslca fíersins starfa nú um
1.500 manns að upplýsinga-
starfsemi, fræðslu og skemtun-
um.
„Þeir, sem efast kunna uin
hið mikla flugvélatjón Þjóð-
verja yfir Brellandseyjum, ættu
að heimsækja „flugvélakirlcju-
garðana“, segir fréttaritari
„Daily Telegraph”.
„Eg heimsótti einn þessara

MÁNUDAGUR:
1. Leiðbeiningar í umferðar-
reglum veittar almenningi
á götum úti.
2. Sýning í búðarglugga Jóns
Björnssonar & Co. — í
Bankastræti.
3. Bæklingi, með fjölda um-
ferðarmynda til leiðbein-
ingar, úthlutað ókeypis.
4. Skilti á nokkrum fjölförn-
um gatnamótum, er sýna
fjölda umferðarslysa á
þeim gatnamótum síðast-
liðið ár.
5. Utvarpserindi flutt um
umferðarmál, kl. 7,30, af
Guðlaugi Jónssyni, lögrþj.
6. Námskeið fyrir hjólreiða-
menn. Væntanlegir þátt-
takendur gefi sig fram í
dag á lögreglustöðinni eða
skrifstofu Slysavarnafél.
Átökin í Egipta-
landi um aístöð-
una gagnvart
ítöium,
-j—
4 ráðherrar biðjast
lausnar.
Einkaskeyti frá United Press.
Mikill ágreiningur kom upp
iiman egipsku stjórnarinnar í
s. 1. vilcu um afstöðuna gagnvart
Ítalíu. Fjórir ráðhcrrar héldu
því fram í samræmi við stefnu
flokks síns, að segja bæri Itölum
strið á hendur þegar i stað, þar
sem þeir liefði ráðist með her
manns inn i landið. Þessir ráð-
herrar voru fjármála-, sam-
göngumála- og verslunarmála-
ráðherrann, og 1 raðh. sem elcki
hafði umráð yfir sérstakri
stjórnardeild. Forsætisráðherr-
ann endurskipulagði stjórn sína,
án nokkurra erfiðleika. Lýsti
liann yfir því, að stefna stjórn-
arinnar væri að vérnda sjálf-
stæði landsins, og ef ítalir liéldi
innrásarfyrirætlunum sinum til
streitu, yrði þeim sagt stríð á
hendur, en stjórnin vildi ckki
rasa fyrir ráð fram.
Seinustu fregnir herma, að
herlög séu gengin í gildi um alt
Egiptaland. Er það varúðarráð-
stöfun.
„kirkjugai’ða41 um daginn, og sá
eg þar leifarnar af hundruðum
þýskra sprengjuflugvéla og
Messerschmitt-orustuflugvéla.
Þegar þess er gætt, að langt frá
þvi að allar niðurskotnar flug-
vélar falli*niður á landi, þvi að
fjöldi jjein-a fellur i Ermarsund
og sekkur til botns, þá er það
ljóst, að þessir miklu liaugar
tala sinu máli. Meðan eg var að
slcoða staðinn, kom járnbraut-
arlest með nýja „sendingu'k
Hver járnbrautarvagn var fullur
af braki úr þýskum flugvélum.
Sumar þeirra voru næstum heil-
ar að sjá. Slíkar lestir koma dag-
lega, livaðanæva að frá Eng-
landi og afhenda varning sinn á
þessum stað. Hundruð manna
starfa að því að bjarga öllu, sem
sérstalct vei’ðmæti hefir. Þannig
berast hinni bresku flugvéla-
framleiðslu óvænt hráefni frá
Þýskalandi, því að alt, sem not-
hæft er, er notað til að gera úr
því breskar flugvélar.“