Vísir - 19.10.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla j
30. ár.
Reykjavík, laugardaginn 19. október 1940.
242. tbl.
Innrásarbækistöð Þjóðverja
í Dunkerque gereyðilögð í
skothríð frá br esk-
um herskipum.
Þjoðverja ætluðu að grera imirás-
ina lO. sept. s. 1.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
^^amkvæmt skeyti frá Vichy birta frönsk blöð
l^W skeyti frá Dunkerque þess efnis, að hafnar-
bryggjur þær og skipakvíar sem Þjóðverjar
hafa komið upp í Dunkerque hafi gereyðilagst í skot-
hríð bresku herskipanna á dögunum. Sá hluti hafnar-
innar er algerlega í rústum, segja frönsku blöðin.
Það hafa borist fregnir frá ýmsum öðrum stöðum,
sem benda til hversu mikið tjón hefir orðið í innrásar-
bækistöðvunum ,eða þeim höfnum, sem vitað ér, að
Þjóðverjar hafa unnið að undirbúningi innrásarinnar,
dregið að sér hergögn, skip og menn og alt það, sem til
innrásar þarf. Er víst, að Þjóðverjar hafa orðið fyrir
gífurlegu tjóni á þessum stöðum, og því er nú haldið
ákveðið fram, að innrásin hafi verið ákveðin 16. sept.,
en Þjóðverjar neyðst til þess að hætta við hana, enda nú
aðallega hugsað um að ná árangri, þar sem vörnin er
veilari en í Bretlandi.
Blöðum Bandaríkjanna verð-
ur mjög tíðrætt um það, sem
um var getið í fregnum breska
flugmálaráðuneytisins í gær, þ.
e. að þ. 16. sept. s. 1. hefði Þjóð-
verjar verið búnir að setja mik-
ið herlið um borð í skip sin í
Ermarsundshöfnum, en vegna
hinna miklu loftárása Breta
hefði þeir orðið að flytja liðið á
land aftur. Bandarikjablöð
segja sem svo: Það var 15. sept.,
sem Þjóðverjar gerðu hina stór-
feldu tilraun til árásar ;á Bret-
land, en mistu 185 flugvélar.
Innrásarskilyrði voru þá hentug,
tunglskin og lygnt og stór-
streymt. Um kvöldið versnaði
veður og þegar það*bættist ofan
á flugvélatjónið og tjónið í hðfn-
unum við Ermarsund neyddist
þýska herstjórnin til þess að
hætta víð áformin.
Herskipið Ajax
reiðubúið.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Það var tilkynt í London i
gær, samkvæirrt fregn frá Alex-
andríu, að herskipið Ajax væri
þar og tilbúið að leggja á haf út
fyrírvaralaust, og sjóliðarnir
væri óþreyjufullir eftir að fá
nýtt tækifæri til þess að berjast
við Itali, ef þeir þyrðu út á skip-
um sínum. — Þýska og ítalska
útvarpið hafa verið að birta
fregnir um að Ajax hefði orðið
fyrh' svo miklum skemdum í
sjóorustunni á dögunum, að
það væri ekki vígfært.
Hvirfilvindur á Kyrrahafi.
Flóð á Pyreneaskaga. Um 200 manns f arast.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
Fregn frá San Francisco í Kaliforníu hermir, að veð-
urstofan þar hafi tilkynt, að hvirfilvindur hafi farið
yfir Kyrrahaf, þar sem Wake-eyja er, en þar hafa
Bandaríkjamenn bækistöð fyrir Clipper-flugbátana,
sem eru í förum milli Kyrrahafsstrandar Bandaríkj-
anna og meginlands Asíu. — Ekkert loftskeytasamband
hefir verið við Wake-eyju i allmargar klukkustundir.
Fregn frá Barcelona hermir, að 200 manns hafi beðið
bana af völdum flóða í efri hluta Gerona-héraðs. Flóðin
eru einhver hin mestu, sem sögur f ara af á þessum hluta
skagans, og éignatjón er mjög mikið, því að mannvirki,
jafnvel lieií hús, hafa sópast burt í flóðinu. Mikið tjón
hefir orðið á ökrum. Menn óttast, að mannt jón sé mikið
meira en þegar er kunnugt orðið.
Þýskar flugvélar
yfir Svíþjóð.
Þrjár þýskar flugvélar flugu
yfir Svíþjóð í gær og var skotið
á þær af loftvarnabyssum. Ein
varð fyrir skoti og nauðlenti í
Ðanmörku.
Flugmálaráðherra Kanada
hefir tilkynt, að í júni n.k. muni
verða þrisvar sinnum fleiri
kensluflugvélar i notkun þar,
en nú eru. í janúar verða flug-
nemendur orðnir helmingi í'leiri
en þeír eru nú.
Japaiiii'
haf a eogra
oltii keypt
EINKASIÍEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
í gær voru birtar fregnir um,
að Japanir hefði gert samninga
við olíufélögin, sem eiga olíu-
lindir á Java og öðrum hollensk-
um eyjum í Asíu, þess efnis, að
Japanir fengi þaðan allveruleg-
an hluta þeirrar olíu, sem þeir
hafa þörf fyrir, eða alt að 60%.
Var tilkynning birt um þetta í
Tokio, en tekið fram, að stað-
festing hefði ekki fengist ann-
arsstaðar. Nú segir í fregnum í
dag, að ekkert samkomulag hafi
náðst, en Japanir gera sér vonir
um, að samningar takist. Jap-
önsk viðskiftanefnd hefir verið
í Batavia á Java í 6 vikur og rætt
þar daglega við fulltrúa breskra,
ameriskra og hollenskra olíufé-
laga um þessi mál.
Japanir segjast hafa
valdið tjóni á Burma-
brautinni.
EINKASKEYTI TIL VlSIS. •
London, i morgun.
Fregn frá Tokio hermir, að
japanskar flotaflugvélar hafi
gert árásir á endastöð Burma-
brautarinnar í Yunnan-Iiéraði í
Kína. Ennfremur segjast þeir
hafa varpað mörgum sprengj-
um á aðalbrúna á veginum og
hafi umferð um hann stöðvast
að minsta kosti í bili. Fjölda
margar japanskar flugvélar
tóku þátt í loftárásinni, og var
varpað sprengjum á öllu svæð-
inu frá Kumming til landamæra
Burma. Talsmaður flotamála-
ráðuneytisins mintist ekki á það
frá hvaða stöðvum japönsku
flugvélarnar voru, en sennilegt
er að það hafi komið frá hinum
nýju stöðvum í Indokína.

¦. '/¦,¦ . .
*. X ^PilÍS
^M ~-\ \\\\\\\Wf ¦¦:
¦ ^S
Myndin hér að ofan er af
Fevzi Chakmak, marskálki yfir-
manni tyrkneska hersins. Fjall-
ar neðanmálsgreinin í dag að
nokkuru leyti um hann, en að
meslu um Chakmaklínuna, sem
Tyrkir hafa bygt frá Svartahafi
til Eyjahafs, eftir fyrirsögn
Chakmaks.
Þjóðvepjap í Bríissel.
Það er að draga
úr næturárás-
unum.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Aðvaranir voru gefnar tví-
vegis í London í nótt sem leið,
um yfirvofandi loftánásir. Var
þetta þriðja nóttin í röð, er alt
var tiltölulega rólegt. Skothi'ið-
in úr loftvarnabyssunum var
mjög hörð framan af og erfitt
að átta sig hvort um skothríð úr
þeim var að ræða, eða spreng-
ingarhvelli. Flugskilyrði vorn
ekki góð og virðist svo sem
flugmennirnir hafi átt við mikla
erfiðleika að stríða veðurs
vegna.
Árásarflugvélarnar komu um
líkt 'leyti og vanalega, sem ollu
litlu tjóni, héldu flugvélarnar
svo heim aftur, og kqmu á nýj-
an leik ef tir tvær klukkustundir,
en ekki heyrðist mikið til þeirra
miðað við það, sem vanalega
hefir verið.
Fimm ára vígbúnaðar-
áætlun í Argeníínu.
82 \Vt tniljón stpd. til víg-
búnaJðar.
London í morgun.
Argentina-stjórn hefir ákveð-
ið.að framkvæma 5 ára áætlun
um mjög aukinn vigbúnað, og
verður varið i þessu skyni 82V2
milj. stpd. Er talið að þetta fé
muni nægja til þess að koma nú-
timaskipulagi á her, flugher og
flota Argentínu, oð afla ýmissa
hergagna, sem vanahagar um,.
Samkoma Petsaino-
faranna.
Ákveðið hefir verið, að land-
arnir, sem komu heim með
Esju, hittist á morgun til að
kveðjast og Ijúka ferðinni sam-
eiginlega, þótt svo undarlega
tækist til um heimkomuna, sem
raun varð á.
Það hlýtur óneitanlega að
kasta skugga á þessa samkomu,
að nokkra af félögunum vant-
ar i hópinn, þ. á m. jiinn vin-
sæla fararstjóra H. J. Hólm-
járn. — Þegar farið var til
breskrar eftirlitshafnar og far-
þegar athugaðir þar á sama
hátt og síðar var gert hér á ytri
höfninni, þótti öllum sýnt, að
landganga hér yrði ekki tor-
velduð, a. m. k. ekki svo sem
orðið hefir.
Petsamofararnir munu á
morgun minnast ferðafélag-
anna, sem enn eru í haldi
bresku herstjórnarinnar og
senda Hóhnjárn fararstjóra
þakkir fyrir góða hjálp hans á
erfiðri ferð.
Petsamofari.
Pf tsamo-klúJiburinn
VerSur stofnaÖur í OddfelL >v-
húsinu á morgun kl. 2% e. h. Jafn--
framt verður skipshöfnin á Esju
kvödd með kaffis^amízæti, en Esja
fer í strandferÖ á mánudaginn.
Miðar atS fundinum verða afhentir
á afgreiðslu Fálkaní, Bankastræti
3, til kl. 5 í dag. — Þátttakedur
i i ljóðasamkepninni skili handritum
á sama staða fyrir kl. 4 í dag.
I Lífið i Briissel er að fá sina
fyrir mynd, að svo miklu leyti,
sem það er hægt. Myndin er tek-
in hjá gangstéttar veitingahúsi
og sýnir þýska hermenn vera að
lesa herblaðið „West Front",
sem þýska herstjórnin gefur út.
Safnaðárfundir
um helgina.
Safnaðarfundir verða haldn-
ir nú um helgina svo sem hér
greinir:
Fyrir Laugarnessókn í Laug-
arnesskóla á morgun kl. 3 sd.
Fyrir Hallgrímssókn í Aust-
urbæjarbarnaskólanum (gengið
inn frá Bergþórugötu) á morg-
un kl. "8I/2 sd.
Fyrir Nessókn í háskóla-
byggingunni nýju (gengið inn
um dyr á suðvesturhorni) á
mánudag kl. 8% sd.
Kosið verður í sóknarnefndir
á fundum þessum, en í hverri
sóknarnefnd eiga sæti 5 menn.
Einnig verður safnaðarfulltrúi
kosinn fyrir hverja sókn. Vænt-
anlega sýna söfnuðirnir fullan
áhuga í þessum málum, ekki
sist þar sem nú ér um að ræða
nýja skipun kirkjumálanna hér
í bænum, sem mikils er um
vert að vel takist þegar í upp-
hafi.
Suner flytur
ræðu.
Serrano Sunar flutti i-æðu í
gær og sagði, að hann myndi
ekki þola degi lengur það á-
stand, sem rikjandi væri i utan-
ríkismálastjóm Spánar. Kvað
hann Spánverja nú viðurkenna
hina nýju skipan í Evrópu (þ. ?.
þá, sem möndulveldin eru að
koma á). Starfsmenn ráðuneyt-
isins fengu fyrirskipun um að
klæðast einkennisbúningum
fascista.
Þjóðverjar mótmæltu í gær
þeirri staðhæfmgu Tass-frétta-
stofunnar i Moskva, að Rússar
hefði ekkert fengið að vita fyr-
irfram um liðssendingarnar til
Rúmeníu.
„Loginn helgi" er eitt af bestu leikritum W. Somerset Maug-
ham og því var ágætlega tekið af fullu húsi áhorfenda s. 1. mið-
vikudagskveld. — Myndin sýnir t. v. Licanda major (Valur
Gíslason) og dr. Harvester (Brynj. Jóhannesson).