Vísir - 22.10.1940, Blaðsíða 1

Vísir - 22.10.1940, Blaðsíða 1
Riístjóri: Kristján GuðSaugsson Skrifstofur: Félagsprentsmiðjan (3. hæð). 30. ár. Ritstjóri Ðlaðamenn Simi: Auglýsingar 1660 Gjaldkeri 5 línur Afgreiðsla Reykjavík, þriðjudaginn 22. október 1940. 244. tbl. TVEIR MURARAR í frístundum sínum hefir Churcliill gaman af því að dunda við múrverk. Er hann sagður leikinn í því verki. Hér :á mynd- inni er hann að hjálpa við að múra vélbyssuhreiður á suður- ströndinni. Myndin er tekin þegar Churchill var á eftirlitsferð um þær slóðir. § Churchili ávarpar frönsku þjúðina. EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun. Winston Cburchill, forsætisráðherra Bretlands, flutti ávarp til frönsku þjóðarinnar í breska útvarpið í gær. Hann endurtók það sem hann hefir áður lýst yfir margsinnis, fyrir hönd bresku stjórnarinnar og allrar bresku þjóðarinnar, að franska þjófiin myndi njóta góðs af sigri Breta og bandamanna þeirra. Frakk- land muni rísa upp á ný, jafn voldugt og glæsilegt og fyrrum. Cliurchill talaði af samúð í garð frönsku þjóðarinnar og koni glögt fram í ræðu lians, að Bretar skilja vel erfiða aðstöðu hennár. En hann hað Frakka um, að leggja engar hindranir í veg Breta, þótt þeir gæti ekki veitt þeim beinan stuðning. Churchill viðurkendi það, að ýmislegt hefði gengið í xnóti, en Bi’etar hefði haldið velli, og á þessu ári, 1940, höfurn vér yfir- höndina á sjónum, en á íxæsta ári munum vér hafa yfirhönd- ina í lofti, og hvað það þýðir má yður öllum ljóst vera, bætti liann við. Hann bað Fraldca að minnast þess, að Bretar héldi áfram baráttunni fyrir frelsi og rétt- læti og sanngirni í öllum við- skiftum þjóða milli. Þessa bar- áttu hófu Frakkar með Bretum. Iiann talaði um liætturnar, sem af því stafa, er góðir vinir deila — og fjandmenn þeirra léitast við að hafa lxagnað af. í Biætlandi lætur enginn mað- ur bilbug á sér finna, þrátt fyr- ■ír ógurlegar loftái’ásir og yfir- vofandi inni’ás. Flugher vor hefir efrki aðeins varið land vort og borgir — liann hefir verið í öflugri sókn á megin- landinu. Vér treystum þvi, að oss auðnist að lirinda hverri innrásartilraun, sein fjandinenn \T>rir kunna að gera. CliurchiII rakti allítax’lega baxdagaaðfei’ðir Þjóðverja — lxvernig Ililler hefði farið að til þess að kúga rnarga mæta þjóð. Fyrir lxonum vakir ekki ósigur Frakklands, heldur tortíming, sagði Ohurchill. Hann bað Frakka að lierða upp hugann og minnast þeirra orða Napoleons, að „sál Frakklands er ódauð- leg.“ Því næst hvatti hann Frakka til þess að gera ekkert til þess að torvelda Bretum, sigurinn, ef þéir gæti ekki stutt þá, eins og sakir standa. Síðar getið þið stutt oss, til þess að knýja fram úi’slitasigur í baráttunni við Hitler. ÞeiiTi baráltu myndi Bretar lialda áfram ótrauðir þar til yf- ír lyki. „Lifi Frakkland,“ sagði Churchifl í lok ræðu sinnar, og þjöðirnar, sem sækja fram til þess að vínna aftur frelsi sitt. Ætla Bandarikin ad hertaka Martfiii«pae ? Flota- og landhersflugvélar hafa verið sendar til eyjar- innar frá U. S. A. Önnur árás á Burmabrautina. Einkaskeyli frá United Press. London í morgun. QPINBERLEGA er tilkynt í Chungking í morgun, að Japanir hafi gert aðra sprengju- EINKASKEYTI frá United Press. London í morgiin. Blaðið New York Post skýrir frá því 1 morgun, og kveðst hafa fregnina frá opinberum heim- ildum, að Bandaríkin hafi sent 19 flotaflug- vélar og allmargar af f lugvélum landhersins, til Martini- que nýlendu Frakka í Vestur-Indiu. Það er ekki tekið fram hversu margar landhersflugvélarnar eru. Eins og menn minnast eru enn 100 amerískar hern- aðarflugvélar q Martinique, og áttu þær að fara til Frakklands. Hafði franska stjórnin keypt þær áður en Frakkar gáfust upp fyrir Þjóðverjum, og hafa flug- vélarnar aldrei komist lengra en til Martinique. Fyrir nokkuru var talsvert um þessar flugvélar rætt, og var rey.nt að leysa málið með því, að Bandaríkin tæki við flugvélunum aftur, en á það vildi franska stjórnin ekki fallast, sennilega vegna þess, að Þjóðverjar kröfð- ust þess, að hún tæki þá afstöðu. Bar franska stjórnin því við, að það bryti í bága við vopnahlésskilmálana, ef hún skilaði flugvélunum afur. Knox flotamálaráðherra Bandaríkjanna hefir verið spurður að því, hvort rétt væri, að Bandaríkin hefði sent flugvélar til Martinique. Hann neitaði því ekki, að fregnin væri rétt, en vildi að öðru leyti ekkert um mál- ið segja. Nú er sú spurning á hvers manns vörum, hvort Bandaríkin ætli að tryggja sér flugvélarnar, annað; hvort til eigin nota, eða til þess að selja þær Bretum. í sumum fregnum er talið, að hér muni vera um ör- yggisráðstöfun að ræða, með tilliti til landvarna Vest- urálfu. Það, sem um þetta er sagt, byggist á getgátum, en fregn New York Post hefir vakið milda athygli og er beðið opinberrar tilkynningar með óþreyju. í seinustu fregnum er dregið í efa, að fyrstu fregnir um þetta séu réttar. Nóttin í L/ondoii. Óvenjulega margar bresk- ar ílugvélar í lofti. Einkaskeyti frá United Press. London í morgun. I nótt var í London merkið um að alt Væri rólegt, gefið fyr en margar aðrar nætur, svo að nóttin var tiltölulega róleg. Samkvæmt þeim gögnum, er íxú liggja fyrir, urðu skemdir í London lxvergi nxiklar, enda dró úr krafti loftárásanna eftir þvi senx á þær leið. Skemdir urðu eingöngu i úthverfuflUm. í opinberum tilkynningum segii’, að óvenjulega margar breskar orustuflugvélar hafi vex-ið á lofti. Þó að engar opin- berar upplýsingar hafi verið gefnar unx það, er talið að verið sé að litbúa flugvélarnar með sérstökum tækjum til nætur- bardaga. árás á kínverska hluta Burma- brautarinnar i gærkveldi. Árásunum var beint gegn brúm við landamærin, en í til- kynningu Kínyerja segir, að tjón hafi ekki orðið, svo að flutningar halda áfram óhindr- aðir. Kínverjar liafa að vísu vinnuflokka meðfrám allri brautinni, en mest lxætta stafar af loftárásunum á bi’ýi’nai*, því að ef ]xær verða eyðilagð- ar, mun laka laíigan tíma að gera við þær. w a EINKASKEYTI TIL VÍSIS. London i morgun. Fregn frá Belgrad hermir, að stjórnmálamenn Jugoslaviu líti svo á, að á uppsiglingu sé stjórxx- málaleg sókn á Balkanskaga af Breta hálfu. 1 dag liefst fundur Canxpbells, sendiherra Breta i Belgrad, og sendiherra Bi’eta í Búlgáríu og Tyi’klaiidi. Verður fundurinn lialdinn í Istanbul. Stjórnmálamenn Jugoslaviu líta svo á, að fyi’ir Bretum vaki að stofna til bandalags milli þeirra Balkanþjóða, sem vilja varðveita sjálfstæði sitt. Sé hér um síðustu tili’aun að í-æða til þess að mynda öflug virki gegn frekai'i útþenslu Þjóðverja á Balkanskaga. Skipum samtals 63,000 smál. á einni viku. Það var opinbei’lega tilkynt.í London í morgun, að vikuna, sem endaði 14. okt. lxafi verið sökt skipum sem voru samtals liðlega 63.000 smálestir að stærð. Unx lielmingur, miðað við smálestatölu, var bresk eign. Bandameixn Breta áttix þrjú skip, seixx sökt vai’, samtals 17.537 smál., en hlutlausar þjóðir 3, samtals 13.358. Loft irásirnar á meglnlandið. EINKASKEYTT TIL VÍSIS. London í morgun, Það er nú viðurkent i itólsk- um fregxxum, að breskar sprengjuflugvélar fiugu yfir ýmsa staði á Norður-ítaliu, í fyrri nótt. Varð maxxntjón og eigna á nokkurunx stöðum. í breskri tilkynningu segii’, að ái’ásir Ixafi verið gei’ðar :á flug- vélaverksnxiðjur í Milaixo og Tui’in og stálverksmiðjurnar í Aosta. Fi’egnir frá Svisslaixdi lierma, að heyrst hafi og sést til bresku flugvélanna í Geixf og Zxxrich, er þær flugu til Italíu og eins, er þær konxu aftur. Var skotið á þær af loftvarnabyyss- 11X11. Bi-etar segjast liafa gert loft- árásir 'á Berlín sömu nótt, senx fyrr var getið, og á flotaliafnirn- ar í Kiel og Hamborg. Talið er, að stórt herskip hafi orðið fyrir sprengju. Alls liafa íxú vei’ið gerðar 14 loftárásir á Berlín og liafa tekið þátt í þeixxi 225 flug- vélar og Var varpað niður sprengikúlum, senx voru sanxals 200 smál. að þyngd, og auk þess ikveikjusprengjum. I fyrrinótt gei-ðu Bretar einnig loftárásir á flugstöðvar Þjóðverja i her- numdu löndunum, og -— að vanda — á innrásarbækistöðv- arnar. Japanir ‘ IcHa§t vió ad afla scr liracfna. EINKASKEYTI TIL VÍSIS. London í morgun. Fregn frá Vichy, aðseturs- stað Petain stjómarinnar fi’önsku, lierinir að Japanir séu að leilast við að afla sér hrá- efna til þess að bæta sér það upp, að Bandai’íkin lxafa stöðv- að útflutning til Japan á bensíni og gömlu járni. Hafa Japanir sent sérstaka viðskiftanefnd til Hanoi í fralxska liulokina, og lxefir hún farið fram á, að hafnar verði viðskiftalegar saiixkomulagsum- leitanir þegar í stað. Til stóð, að þessar umleitanir færi fram, en þetta er mánuði fyrr en ráð var fyrir gert, og sýnir það, að Jap- anir sjá fyrir, að hráefnaskort- urinn nxuni fara að valda þeim erfiðleikum. Andúðin verjum í gegn Þjóð- Frakklandi. Andúðin gegn Þjóðverjum er stöðugt að magnast í Fi akklandi og liafa borist fregnir unx, að leynilögregla Þjóðverja í Paris hafi fundið fjölda mai’gar leynistöðvar. Var dreift áróð- ursmiðum og bæklingum frá stöðvum þessunx. Fólk í Paris er handtekið í 'hundraðatali. Ágreiningur er sagður innan frönsku stjórnarinnar. Laval og lians menn vilja algert sam- komulag við Þjóðverja og jafn- vel strið við Bretland, en Peta- in er því mótfallinn. • w Þrír í land, en þrír á s]o. t Esjufarþegar«iP og ákvarðanir bresku herstjópnarinnar. qú ákvöröun mun hafa veriö tekin að þrír af far- •^þegum þeim, sem fluttir voru úr Esju um borð Ægi, skuli sendir til Englands, til nánari athugunar þar, en látið mun í veðri vaka að þeir muni fá heimfar- arleyfi að rannsókn lokinni, leiði hún ekkert það í ljós, sem geri aðrar ráðstafanir nauðsynlegar. Þeir menn, sem hér um ræðir eru Bjarni Jónsson læknir, og tveir sjómenn, sem komu um borð í Esju í Þrándheimi, en munu hafa farið utan á þýskum skipum endur fyrir löngu. Sú ákvörðun að senda hina þr já íslendinga til Bretlands kem- ur að vonum mjög ónotalega Við íslensku þjóðina. Ekki er kunn- ugt um að ríkisstjóminni hafi verið nein sérstök skilyrði sett, er heimflutningur Islendinganna var leyfður, varðandi hugar- far eða starf þeirra manna, sem heim yrðu fluttir. Þessir menn leggja á sig langa ferð um hættusvæði, hverfa frá tiltölulega öruggum stöðum,til þess eins að vera fluttir héðan aftur til rann- sóknar í annarlegu landi. Sýnist svo sem eðlilegra hefði verið að. kyrsetja þessa menn strax er til Bretlands kom, og hrekja þá ekki hingað að óþörfu, og úr því að þeir eru hingað komnir í íslenska lögsögn, sýnist óhætt að fullyrða að unt hefði verið að gera tryggilegar ráðstafanir gagnvart þessum mönnum, þannig að breska heimsveldinu stafaði engin veruleg hætta af þeim, þar til úr því yrði skorið hvort þeir fengju að fara ferða sinna sem frjálsir menn eða ekki. Menn kunna að segja sem svo að betra sé þetta þó, en ef Esja hefði verið haldið í erlendri höfn,þar til fullnaðarrannsókn hefði farið fram, en þar til er því að svara, að ef rannsókn á farþeg- um hefði farið fram í Bretlandi á sama hátt og hér, hefði það tafið för skipsins mjög óverulega, og íslendingum hefði verið hlíft við því, að þola þá skapraun, sem ómótmælanlega er þeim gerð, með þeim ráðstöfunum, sem hér hafa verið gerðar. Ríkisstjómin mun að sjálfsögðu fylgjast með afdrifum þess- ara manna, eftir því sem föng verða á, og íslenska þjóðin mun láta sér örlög þeirra miklu skifta, — þótt þeir séu aðeins „þegn- ar smárrar þjóðar.“

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.