Vísir - 31.10.1940, Qupperneq 1
Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Augl/singar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, fimtudaginn 31. október 1940.
252. tbl.
SENNILEGT, AÐ TYRKJUM VERÐI
SETTIR ÚRSLITAKOSTIR.
li§ii ekki af strædsia^nimim.
Stjórnmálasambandi slitið milli Grikklands og Ítalíu.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
Fregnir hafa borist um það frá Berlín, að opinber
embættismaður hafi gefið í skyn, að möndul-
veldin myndi setja Tyrkjum úrslitakosti. Jafn-
framt hafa borist fregnir um, að von Papen, sendiherra
Þýskalands í Ankara, höfuðborg Tyrklands, sé lagður
af stað heimleiðis, til þess að ráðgast við Hitler.
Formlegri styrjöld hefir ekki enn verið lýst yfir milli Grikk-
lands og Ítalíu, en eins og kunnugt er, sagði Metaxas, er honum
voru afhentir úrslitakostirnir að hann liti á þá sem stríðsyfir-
lýsingu. Hófu svo Italir innrás sína, en ekki aðalsókn, að því er
þeir sjálfir sögðu, og virtust þeir bíða eftir, að Grikkir áttuðu
sig, að best væri að samþykkja kröfumar. En það varð ekki og
nú hefir stjómmálasambandinu verið slitið, og þar með stígið
seinasta skrefið til þess, að formlegri styrjöld verði yfir lýst.
Sendiherra Grikkja í Rómaborg bað um vegabréf sitt í gær. Var
svo tilkynt í Rómaborg, að ítalir myndi kalla heim sendiherra
sinn í Aþenuborg.
Fregnum ber ekki saman um hemaðaraðgerðir, en eftir fregn-
um í gær að dæma, virðist ekki hafa verið mikill kraftur í sókn
ítala, nema syðst á línunni, við Adriahaf, og tilkjnntu ítalir, að
þeir hefði sótt þar fram 5 enskar mílur. I grískum tilkynningum
er ekki gert mikið úr sókn ítala, sagt að þeir hafi ekki sótt fram,
Grikkir haldi öllum sínum stöðvum, en herforingjaráðið gerir
sér ljóst, að meginsókn þeirra sé ekki hafin. Italir voru í gær
hvergi komnir að aðalvarnarlínu Grikkja við landamærin, eftir
grískum fregnum að dæma.
Ciano greifi kom til Tirana í gær. Þjóðverjar hafa lýst yfir,
að þeir standi með ítölum á Balkanskaga.
Það er viðurkent í fregnum
grísku herstjórnarinnar, að
Grikkir hafi hörfað undan úr
fremslu varðstöðvum vestast á
víglínunni, þar sem ítalir til-
kyntu í gær, að þeir hefði sótt
fram -5 milur. Annar staðar á
vígstöðvunum er lítið harist. -—
Grikkir hafa fengið 130 flug-
vélar frá Rússum.
Fyrstu ítölsku stríðsfangarn-
ir eru komnir til Saloniki, 50
talsins.
Loftárásir hafa verið gerðar
á gríska bæi, m. a. á Patras.
Hrundu hús og ítalir skutu af
vélbyssum á fólkið á götunum.
Uppreistin í Albaníu hefir nú
færst til norðurhluta landsins.
Berast stöðugt fregnir, sem
henda til, að uppreistin sé víð-
tæk, þrátt fyrir það, að ítalir
segi, að alt sé með kyrrum
kjörum í landinu.
Fréttaíritari United Press í
Aþenuborg símaði í gær, að
þar liefði verið gripið til hinna
víðtækustu ráðstafaná, til
varnar gegn loftárásum. Ör-
yggisráðstafanir hafa verið
gerðar að breskri fyrirmynd,
og öllum gluggum verslana
getur að líta leiðbeiningar til
almennings. Borginni hefir
verið skift í hverfi og hafa
loftvarnastjórar stjórn á hendi
hver á sínu svæði.
Um allar höfuðgötur fara
fylkingar hermanna, sem hafa
stálhjálma á höfði og eru að
öllu leyti búnir til þátttöku í
styrjöld. Hersveitir þessar eru
á leið til vigstöðvanna. Hafa
þær meðferðis fallbyssur, sem
hægt er að taka sundur' og nota
liersveitirnar múlasna til þess
að flytja hergögnin í fjalllend-
inu. Mikill mannfjöldi er á öll-
um gangstéttum og liyllir her-
mennina, er þeir ganga fram
hjá í fyllcingum.
ítalski sendiherrann hefir
flutt í bústað þýska sendiherr-
ans, og þar liafa leitað hælis
fjölda margir Italir, sem bíða
lieimferðar. Er þar öflugur
hervörður.
ÓIvYRÐIN 1 ALBANÍU.
Fregnir, sem 'borist hafa til
Belgrad í Jugoslavíu frá landa-
mærum Albaníu, að um ger-
valla Suður-Albaníu séu bylt-
ingartilraunir gerðar. Uppreist-
arflokkar, sem höfðu leitað
upp í fjöllin, hafa sameinast
og vinna mörg skemdarverk,
símalínur eru slitnar, spreng-
ingar verða í byggingum og
skotið ér á ítali út um glugga.
Sagt er, að sprengja liafi vald-
ið miklu ,tJóni í innanríkis-
ráðuneytinu í Tirana. Biðu þar
tveir menn bana. Albanir neita
að ganga í herinn, sem ítalir
voru að skipuleggja. Hafa til-
raunir ítala til þess að koma
upp lier undir sinni stjórn al-
gerlega mistekist.
Fre’gn frá Belgrad hermir,
að 20 ítalir hafi verið drepnir
og 60 særst, er lirundið var á-
rás ítalskrar hersveitar í gríska
landamæraþorpinu Dipalica.
Fregnir frá Ohrid herma, að
sjö ítölsk herflutningaskip séu
komin til Sante Quaranti í Al-
baníu, og sést liafi til 13 ann-
ara.
Fregnir frá Róm herma, að
ítalir hafi sett lið á land á
Korfu, en því er neitað, að
Bretar hafi sett þar lið á land.
Fyrri fregnir hermdu, að
Bretar liefði sett þar lið á land
og komið liefði til átaka milli
þess og ítala. Bretar neita þvi,
að þetta sé rétt.
Fregnir um sjóorustu við
Korfu bárust til Bandaríkj-
anna í gær.
Bandaríkin mesta
flugveldi heims - -
Bretar liafa pantað 30.000 flug-
vélar í Baodarfkjunuiii.
FINKASKEYTI frá United Press. — London í morgun.
Roosevelt Bandarílcjaforseti flutti ræðu i gær og gerði að um-
talsefni landvarnafyrirætlanir Bandaríkjanna og vígbúnað og
hjálpina í garð Bretlands. Tvent vakti mesta athygli i ræðu
Roosevelts:
Bretar hafa pantað 12.000 flugvélar til viðbótar í Bandaríkj-
unum, og —
Bandaríkin ætla að lcoma sér upp svo öflugum flugflota, að
þau verði mesta flugveldi heims.
Roosevelt kvaðst hafa mælt
með því við nefnd þá, sem
ræður að hve miklu leyti
Bandarikin sjálf skuli ganga
fyrir, að þvi er framleiðslu
flugvéla snertir og hergagna,
að beiðni Breta verði tekin til
vinsamlegrar áthugunar. Þeg-
ar þetta er komið í gegn, sagði
forsetinn, hafa Bretar pantað
26.000 flugvélar í Bandaríkjun-
um. I yfirstandandi mánuði
liafa þeir fengið 500 flugvélar
frá Bandaríkjunum, en í des-
ember verður útflutningur
flugvéla frá Bandaríkjunum til
Bretlands kominn upp í 800.
Yegna aukins útflutnings á
flugvélum þaðan, gela Bretar
meðfram þsflckað það, að þeir
hafa nú sterkari fl'ugher, en
þegar sóknin mikla í lofti
(leifturstyrjöldin) á Bretland
hyrj aði.
Roosevelt sagði, að flug- og
flotastöðvar þær, sem Banda-
ríkjamenn hafa leigt, yrði
brátt tilbúnar. Fastaher Banda-
rikjanna hefir þegar verið auk-
inn um helming og það er unn-
ið dag og nótt að því, sagði
(forsetinn, að flugher Banda-
ríkjanna fái samtals 50.000
flugvélar.
Fiskafli er nú óvenju mikill á
Austfjörðum, og gengur fiskur-
inn grunt á mið. Allir bátar,
smáir og stórir stunda veiðar af
kappi, enda hafa gæftir verið
góðar að undanförnu. Nokkurir
erfiðleikar hafa verið á því að
flytja fiskinn á markað, en hef-
ir þó eitlhvað greiðst úí upp á
síðkastið.
Chamherlain sagði eitt sinn, að Hitler „liefði mist af strætisvagninum“. Hcr sést strætisvagn, sem
Hitler eða flugmenn lians hafa ekki mist af. Myntiin er tekin í nánd við Croydon-flugstöðina.
TOGARINN BRAGI
FERST AF ÁREKSTRI
Þrír menn af áliöfniiini bjai*gr-
ast en tín inenn fórnsi.
Geir Thorsteinsson útgerðarmaður fékk í gær skeyti frá Bretlandi, þar sem hon-
um voru tilkynt þau hörmulegu tíðindi að togarinn Bragi hefði farist snemma
í gærmorgun, sennilega við Englandsstrendur, en ekki er tilkynt neitt um
það hvar þessi atburður hafi átt sér stað.
Skipið fórst við árekstur við skipið Duke of York, og það svo snögglega, að ekki
varð mannbjörg við komið, og fórust 10 menn af þrettán manna skipshöfn, sem var
á Braga.
Þessir skipverjar fórust:
Ingvar Ág. Bjarnason, skip-
stjóri, Öldugötu 4. Hann lætur
eftir sig konu og 5 börn, það
elsta 17 ára. Fæddur 3. ágúst
1892.
Sigurmann Eiríksson, 1.
stýrimaður, fæddur 17. okt.
1898. Hann lætur eftir sig konu
og tvö börn. Hann var til heim-
ilis á Barónsstíg 43.
Ingvar Guðmundsson, 2. vél-
stjóri, fæddur 26. júli 1898.
Hann lætur eftir sig konu og 5
börn. Hann bjó á Spílalastíg 5.
Þorbjöm Bjömsson, mat-
sveinn, fæddur 11. okt. 1902.
Lætur eftir sig konu og 2 börn.
Bjó á Laugavegi 20 B.
Ingimar Sölvason, loftskeyta-
maður, Njálsgötu 84, fæddur 20.
des. 1910. Hann lætur eftir sig
konu og eitt barn.
Sveinbjöm Guðmundsson,
háseti, Njálsgötu 50, fæddur 23.
april 1901. Hann lætur eftir sig
konu og barn.
Lárus Guðnason, háseti, Kára-
stíg 11, fæddur 16. júlí 1895.
Lætur eftir sig konu og 2 börn.
Elías Loftsson, báseti, Skóla-
vörðustig 35, fæddur 29. ágúst
1907. Hann átti konu og eitt
barn.
Ingimar Kristinsson, frá
Hafnarfirði, fæddur 6. mars
1900. Mann var ókvæntur og bjó
með föður sínum fjörgömlum.
Stefán Einarsson, háseti, Sól-
vallagötu 21, fæddur 13. jan.
1911. Hann lætur eftir sig konu
og 3 börn.
Þessir þrír menn komust lifs
af:
Þórður Sigurðsson, 2. stýri-
maður.
Guðmundur Einarsson, 1.
vélstjóri.
Oddur Stefán Ólason, kynd-
ari.
Togarinn Bragi var bygður i
Glasgow árið 1918, úr stáli, 321
brt. smálest að stærð. Var hann
keyptur til Færeyja og nefndist
þar Grímur Kamban, en árið
1928 keypti Geir Thorsteinsson
hann og lét flytja liingað til
lands og skrásetja hér og nefnd-
ist hann Bragi eftir það og
lilaut einkennisstafina RE 275.
Duke of York, skip það, sem
rakst á Braga, er bygt árið
1935, og er að stærð 3743 brt.
smál., en eigendur þess er fé-
lagið London Midland and
Scottisch Raihvays, Lancaster.
Brottflutningur Bjarna
Jónssonar og afstaða
Læknafélags íslands.
Læknafélag íslands.
Rvík, 31 .okt. 1940.
Yegna nokkurra missagna í
blöðum og umtals í bænum
þykir stjórn L. R. rétt að birta
bréf hennar til ríkisstjórnar-
innar út af brottflntningi
Bjarna Jónssonar læknis. Var
það svolátandi:
„Rvík, 28. okt. 1940.
Stjórn Læknafélags íslands
leyfir sér hérmeð að óska þess,
að hæstvirt ríkisstjórn íslánds
beri fram mótmæli félagsins
gegn meðferð þeirri, er félagi
vor, Bjarni Jónsson læknir,
hefir verið beittur af hinum
bresku hernaðaryfirvöldum
hér á landi.
Þessi félagi vor, sem öllum
er kunnur að háttprýði og
samviskusemi, hefir verið flutt-
ur af landi burt, án þess, svo
vitanlegt sé, að vera borinn
nokkrum sökum öðrum en
þeim, sem felast kunna í sögu-
burði einhverra íslendinga i
eyru bresku hernaðaryfirvald-
anna hér, enda honum enginn
Frh. á bls. 2.