Vísir - 04.11.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri: Kristján Guðiaug Skrifstofur: Félagsprentsmiðjan (3. sson hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn
Auglýsingar
Gjaldkeri
Afgreiðsla
Sfmi:
1660
5 línur
30. ár.
Reykjavík, mánudaginn 4. nóvember 1940.
255. tbl.
Bretar hafa nú flota-hafnir
og flugstöðvar í Grikk-
landi, bæði á meginland-
inu og eyjunum
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Fregnir frá Aþenuborg herma, að breskt herlið
hafi verið sett á land á Krít og að yfirmenn
úr flota og flugliðL Breta séu komnir til
Aþenuborgar hafi byrjað þar nána samvinnu við her-
stjórn og flotastjórn Grikkja.
Það er nú kunnugt, að Bretar hafa sett herlið á land
á Krít og að þeir hafa þar herskip. Ennfremur hafa
Bretar herskip við Krít og hafa þar flotastöð framvegis.
Að því er United Press hefir fregnað er verið að
koma upp flugstöðvum fyrir breska flugherinn á ýms-
um eyjum Grikklands og á meginlandinu.
Fregnir frá Grikklandi herma, að grískir flugmenn
hafi skotið niður 6 ítalskar flugvélar í gær og eyðilagt
níu ítalska skriðdreka á Epirus-vígstöðvunum.
Þá er frá því skýrt, að Grikkir hafi hrundið árásum
Itala á Janinavígstöðvunum.
Fregnir frá Kremenica, á landamærum Jugoslaviu
hermir, að Grikkir hafi tekið 1200 Itali til fanga á
Koritzavígstöðvunum og þar sé heilt ítalskt herfylki í
mikilli hættu og virðist svo sem Grikkir séu á góðum
vegi með að umkringja það.
1 gær var orusta háð á þessum slóðum og gerðu ítalir
gagnárásir á hendur Grikkjum til þess að ná aftur
þeim stöðvum, sem Grikkir höfðu náð á sitt vald.
Eftir seinustu fregnum að
dæma frá Grikklandi er Koritza
í Albaníu í hættu. Grikkir hafa
komist-á bátum yfir Presbavatn
og kveikt í olíustöðvum Itala
Albaníumegin vatnsins. Komust
grísku hermenninrir, sem þetta
gerðu, heilu og höldnu yf ir vatn-
ið aftur.
Þá er sagt frá því í herstjórn-
artilk. Grikkja, að Grikkir hafí
náð á sitt vald aftur brú við
Kalamasfljót, þar sem Italir
hafa verið að sækja fram til
Janina. Grikkir hafa gert gagn-
áhlaup með góðum árangri víða
á landamærunum.
Italir hafa haldið áfram löft-
árásum á Saloniki og segir í
þýskum tilk., að Ciano greifi
hafi stjórnað einni loftárásinni.
Loks herma fréttastofufregn-
ir, að sjóorusta hafi verið háð
við Korfu og hafi kviknað í ít-
ölsku herskipi, en nánari atvik
eru ekki kunn.
Synir Mussolini
varpa sprengjum
á Salonika.
Mikil gremja yfir
loftárásum ítala.
EINKASKEYTI FRA U. P. —
London í morgun.
ítalska blaðið Popolo di
Roma hefir skýirt frá því, að
synír Mussolini tveir hafi tekið
þátt í loftárásunum á Saloniki.
Hefir þessi fregn aukið á
gremju Grikkja yfir loftárás-
unum á grískar borgir, ,en
Grikkir halda því fram, að it-
alskir flugmenn varpi sprengj-
um sínum af handahófi, enda
hefir margt kvenna og barna
farist í loftárásum Itala á hátt
á annað hundrað borga og
þorpa í Grikklandi. Þá eru
Grikkir mjög gramir yfir því,
að Italir mála flugvélar sínar
eins og þær væri griskar, og
varð ein slík flugvél að nauð- !
lenda á einni af eyjum, Grikk-
lands.
Það vekur milda ánægju og
hrifni í Grikklandi hversu vel
grísku flugmennirnir standa
sig, en grískar sprengjuflug-
ivélar hafa gert árásir á bæki-
stöðvar ítala í Koritza í Alban-
iu, þar sem flugvélar voru eyði-
Iagðar og eldur kom upp i olíu-
geymslu, en annarsstaðar voru
gerðar árásir á fótgöngulið og
vélahersveitir. Grikkir tóku
þátt í loftárás á Tirana, höfuð-
borg Albaníu, með Bretum.
Griskur flugmaður, sem var
orðinn skotfæralaus, rendi flug-
vél sinni á ítalska sgrengju-
flugvél, yfir Saloniki, og hrap-
aði hún til jarðar, og voru it-
ölsku flugmennirnir handtekn-
ir. Gríska flugmanninum tókst
að lenda heilu og höldnu. Þrjár
ítalskar flugvélar hafa lent í
Grikklandi og voru flugmenn-
irnir handteknir, en gríski her-
inri tók við flugvélunum. Flug-
vélarnar voru í lagi og ein flug-
vélin var ekki einu sinni ben-
sínlaus.
Loftorustan yfir
Mersa Matroux.
Það var tilkynt i London í
gærkveldí, að í loftorustu, sem
nýlega var háð yfir Mersa Mat-
roux, voru 8 ítalskar flugvélar
skotnar niður, en 4 urðu fyrir
skemdum. Förust þar 30 italsk-
ir flugmenn, en aðeins 1 komst
lífs af.
1 fyrradag skutu Grikkir nið-
ur 4 flugvélar fyrir Itölum, en
mislu tvær sjálfir.
Forsetakosn-
ingarnar í
U. S. A.
Forsetakosningarnar í Banda-
ríkjunum fara fram á morgun
og þykja líkurnar enn fremur
þær, að Roosevelt verði endur-
kosinn. —
La Guardia, borgarstjóri i
New York, sem er af itölskum
ættum, hefir skorað á alla ítali
í Bandaríkjunum að kjósa
Roosevelt. La Guardia nýtur
mikils álits meðal Itala vestra
áem annara. Menn af ítölskum
ættum eru í miljóna tali í
Bandaríkjunum og í New York
einni eru 750.000 kjósendur af
ítölskum uppruna.
Þeir Roosevelt forseti og
Wendell L. Willkie flytja sein-
ustu kosningaræður sínar í
kvöld og verður þeim útvarpað
um öll Bandaríkin.
Allra scinustu fregnir herma,
að menn ætli að Roosevelt muni
sigra. Hann hefir ekki getað
beitt sér eins í kosningabarátt-
unni og Willkie, sem hefir farið
um 32 fylkjanna og haldið f jölda
margar ræður, og er sagt, að á
yfirstandandi öld hafi ekkert
forstaefni Iagt eins hart að sér
í kosningabaráttu sem hann.
Roosevelt hefir ekki getað farið
langt frá Washington, vegna
þess hve horfur eru stöðugt
ískyggilegar, en þó hefir hann
haldið ræður í New York í Cleve-
land og Boston og í Columbus
í Ohio eigi alls fyrir löngu.
FRIÐARTILLÖGUR
VÆNTANLEGAR.
Lundúnablöðin birta fregnir
um, að Hitler ætli að f ara á stúf -
ana með friðartilboð innan
skamms, og eitt sunnudagsblað-
anna sagði, að hann mundi
senda sérstakan erindreka vest-
ur um haf til þess áð vinna að
því, að tillögur hans næði fram
að ganga. — Orðrómur er stöð-
ugt í Washington um, að friðar-
tillögur séu væntanlegar, og þar
hafi heyrst, að, þýska ríkisþingið
verði kvatt saman á fund, og
geri Hitler þá grein fyrir tillög-
unum.
ITALIR HAFA MIST FJÓRÐA
HLUTA KAFBATAFLOTA
SÍNS.
London í morgun.
Það var tilkynt i London i
gær, að Bretar hefði sökt 29
kafbátum fyrir Itölum, eða um
það bil % hluta kafbátaflota
þeirra, og er þá miðað við kaf-
bátaeign ítala i striðsbyrjun, en
ekki er talið, að þeir hafi bætt
við sig kafbátum siðan, a. nl. k.
ekki nema örfáum.
Bresk herskip eltu stóran
ítalskan kafbát upp undir Tang-
er i gær og leitaði hann þar
hælis.
Ltltviriibeliir veldor
sleiuin á Luinirkl-
Sást reka á haf út frá
Vestmannaeyjum.
Fréttaritari Vísis í Vest-
mannaeyjum simar blaðinu, að
þar hafi í gær sést til ferða
loftvarnabelgs eins mikils, og
safnaðist fjöldi fólks saman á
Eiðinu til þess að fylgjast með
ferðum hans. Barst belgurinn
ofan af landi úr norðaustri til
suðvesturs, fram hjá Eyjum og
á haf út. Vírar miklir hengu
niður úr belgnum. »
í gær slitnaði rafspennulínan
frá Laxárvirkjuninni til Akur-
eyrar í grend við Grenjaðar-
staði og einnig símalína á sömu
slóðum. Ekki er vitað með
vissu af hverju bilun þessi staf-
ar, en menn telja sennilegt að
um loftvarnarbelg hafi verið
að ræða, og getur það vel hafa
verið belgur sá, er sást i gær
frá Vestmannaeyjum og hefir
þannig lagt leið sína þvert yfir
landið.
Við bilun þá, er varð á Lax-
árvirkjuninni var gert á
skömmum tíma, þannig að hún
kom ekki .verulega að sök.
Auk þess sem loftvarnar-
belgir þessir gera hinn mesta
usla víða þar, sem þá ber yfir,
geta þeir að sögn haft mikla
hættu i för með sér, ef farið er
með eld of nálægt þeim. Stafar
það af gasinu, sem i þeim ér,
ogjfefir heyrst að slys hafi orð-
ið víða erlendis af þeim sökum,
að kviknað hafi í gasinu.
Þetta ættu menn að hafa i
Iiuga, ef þeir lenda í kasti við
loftvarnarbelgi, sem virðast
vera víða á ferð á þessum slóð-
um.
Samkvæmt verslunarskýrsl-
um Bandaríkjanna fyrir ágúst,
keyptu Breta þann mánuð 95%
af öllum flugvéltim og flugvéla-
hlutum, sem f lutt var úr landi
og 90% af öllum byssum, skot-
færum og sprengiefnum.
•
Pólska herstjórnin i Eng-
landi hefir tilkynt, að pólskir
flugmenn hefði þangað til í gær
skotið niður rúrrftega 200 þýsk-
ar flugvélar.
Mikil umferð.
Menn ræða nú mjög um hina
auknu umferð í bænum og í ná-
grenni hans, enda ekki ástæðulaust.
Til sönnunar því, hvað umferðin
hefir aukist gífurlega, hefir greina-
góður maður sagt Vísi frá því, að
einu sinni í síb'ustu vjku, hafi
hvorki meira en minna iTn 53 bílar
ekið í óslitinni röð niður Banka-
stræti.
Dýraverndarinn.
Októberheftið er nýútkomið, og
eru í því þessar greinar: Bréfi
svaraS. Týrus, eftir Steingrím Da-
víðsson. Fagurlitur fugl og vitur,
eftir Jón Pálsson. Þytur, hestavísa,
eftir síra Jón á Bægisá. Fjárrekstr-
ar. Hugleiðing, eftir Örninn unga.
Úlfhundar og Draumur um kisu,
eftir GuðríÖi Eyjólfsdóttur, Vest-
urgötu'51. Dýraverndarinn er vand-
aður aS efni og frágangi að venju.
Þýsk flugvél He-
111 yfir Reykjavík
í gærmorgun kvað óvenju-
mikið að skothríð hér í nágrenni
bæjarins, en ýmsir hugðu að
hér væri aðeins um æfingu hins
breska setuliðs að ræða.
í þessu sambandi hef ir breska
setuliðsstjórnin- tilkynt eftir-
farandi:
I gærmorgun flaug þýsk
könnunarflugvél yfir Reykja-
vík, en var hrakin á haf út í
vesturátt af fallbyssuskothríð
og breskum flugvélum.
Það skal fram tekið, að til-
kynningin er hér birt efnislega
rétt, en ekki orðrétt.
Frá Vestmannaeyjum símaði
fréttaritari Vísis að þar hefði
hin þýska flugvél flogið yfir í
gærmorgun, og hélt hún sig í
mjög mikilli hæð. Kom flugvél-
in úr austri, og má telja víst að
hún hafi komið frá Noregi.-Ekki
sást frekar til ferða flugvélar
þessarar frá Vestmanneyjum.
Vísir hafði í morgun tal af
Agnari Kofoed-Hansen, lög-
reglustjóra. Sá hann þýsku
flugvélina, er hann var staddur
rétt hérna megin við Sandskeið-
ið á leið frá bænum.
Agnari sagðist svo frá:
„Eg var á leið upp að Sand-
skeiði og var næstum, kominn
þangað, er eg kom auga á tví-
hreyfla flugvél, sem kom úr
áttinni austan frá Ölfusi. Flaug
flugvélin mjög lágt.
Eg hélt i fyrstu að hér væri
um enska flugvél að ræða og
var að velta þvi fyrir mér,
hvaða tvíhreyfla flugvélar
Bretar myndu hafa hér.
Þegar flugvéhn kom nær, sá
eg að hún var af þýskri gerð.
Var hér um Heinkel-vél að
ræða, He-111.
Þegar flugvéhn kom niður
undir Lögberg, fór hún að
hækka flugið óðum og var
komin allhátt, þegar hún var
komin yfir bæinn. Þá var strax
hafin skothríð á hana."
Vísir spurðist og fyrir um
það, hversvegna loftárásamerki
voru ekki gefin i bænum. Vís-
aði lögreglustjórinn um það
mál til yfirlýsingar þeirrar frá
loftvarnarnefnd, sem birt er
annarsstaðar í blaðinu .
irelir íi mu fros-
ins.
Eftirfarandi grein birtist í
enska blaðinu „Daily Mail"
23. f. m.: )
„Frosinn fiskur verður nýtt
góðgæti, sem bresku- hús-
mæðua-nar geta bætt við á
borðið hjá sér komandi vetr-
armánuði. — Matvælaráðu-
neytið mun mjög bráðlega
skýra frá ráðagerð, sem það
hefir um aðflutning á frosn-
um fiski svo miljónum tonna
skiftir. Fiskbirgðir þessai'í
sem veiddar eru á bestu
fiskimiðum heims af kana-
diskum og okkar eigin sjó-
mönnum síðastliðið sumar,
hafa verið teknar til geymslu
í frystihúsum, til þess að
bæta úr vöntun á nýjum fiski
i vetur. Miljónir manna
hvarvetna i landinu mundu
verða án fiskjar í vetur, ef
ekki væru til þessar miklu
birgðir af fiski í frystihús-
unum. Tilætlun ráðuneytis-
ins er sú að allir geta fengið
fisk fyrir talsvert lægra verð
en nýr fiskur kostar nú.
Þessi frosni fiskur, sem er
af ýmsu'm tegundum, svo
sem síld, New-Foundland-
lax, lúða, koli, ýsa og þorsk-
ur, mun að likindum koma
á markaðinn í næsta mánuði
(nóvember). Lítilsháttar af
frosnum fiski verður til sölu
í mörgum hinna stærri borga
seinnihluta þessarar viku og
verður hann seldur á 1 shill-
ings 3 pence hvert enskt
pund á móti 2/- til 2/6 hvert
enskt pund af nýjum fiski,
eins og hann er seldur nú,
gert er því ráð fyrir að fros-
inn fiskur muni verða alt að
helmingi ódýrari en nýr
fiskur.
Ciano greifi fer til
Þýskalands á ný.
Einkaskeyti frá U. P.
London i morgun.
Samkvæmt áreiðanlegum
lieimildum i Rómaborg ætlaþeir
von Ribbentrop og Ciano greifi
að gera uppkast að sáttmála við
Sovét-Rússland, varðandi af-
stöðu þeirra til Grikklands og
Tyrklands, vegna hins breytta
viðhorfs, eftir að til styrjaldar
köm milli Itala og Grikkja.
London i morgun.
Fregnir frá ítalíu i gær
hermdu, að Ciano greifi væri á
förum til Þýskalands, en þar
ræðir hann við von Ribbentrop,
utanríkismálaráðherra Þýska-
lands. "ímsum getum er að þvi
Ieitt, hvert viðræðuefnið muni
vera, en alment er talið, að það
sé svipað og á fundum þýskra,
ítalskra og franskra stjórn-
málamanna að undanförnu. —
Fregnir frá Spáni herma, að
blaðið Ariba segi, að Ciano
greifi og von Ribbentrop eigi
að taka á móti Laval, sem, hefir
verið að þinga við þýska stjórn-
málamenn að undanförnu. —
Einn af embættismönnum
þýska utanrikismálaráðuneytis-
ins var spurður að þvi í morg-
un, hvort rétt væri, að Ciano
greifi og von Ribbentrop ætl-
uðu að hittást, og kvaðst hann
hafa heyrt það, en vildi ekki
viðurkenna það beinlínis.
Stjórnmálaviðræður
í Madrid.
Einkaskeyti frá U. P.
London i morgun.
Frá Madrid er símað, að Serr-
ano Suner, hinn nýi utanrikis-
ráðherra Spánar hafi rætt við
sendiherra Þýskalands i gær. í
gærkveldi mun Suner hafa rætt
við sendiherra Breta í Madrid,
Sir Samuel Hoare.