Vísir - 05.11.1940, Síða 1
Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Slmi:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri Afgreiðsla 5 línur
30. ár.
Reykjavík, þriðjudaginn 5. nóvember 1940.
256. tbl.
Stórorustur byr j aðar á
Ilvítd vcrðnr um lianu?
vígstöðvunum i
Grikklandi.
Breskar spreng;jnflug:vélar gera
árásir á Bari ogr Brindisi.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
Fregnir frá Aþenuborg í morgun herma, að stór-
orustur séu í þann veginn að byrja á víg-
stöðvunum, — hefir þegar komið til átaka
milli meginherja Grikkja og ítala. Ætla grískir her-
málasérfræðingar, að höfuðsókn ítala sé nú að byrja.
Breskar sprengjuflugvélar gerðu árásir í gær á Bari
og Brindisi, aðalútflutningshafnir ítalíu við Adriahaf.
Sprengjum var varpað á fleiri austur-hafnir Ítalíu eða
þá staði, sem ítalir nota sem útflutningshafnir til Al-
baniu. I þessum höfnum er mergð skipa, skotfæra-
birgðir miklar, sem fara eiga til Balkanskaga, og her-
lið. Einnig gerðu Bretar Ioftárásir á Santa Guaranti,
sem er aðalviðtökuhöfn ftala í Albaniu, fyrir herlið
það og birgðir, sem fara eiga til Epirusvígstöðvanna og
Makedoniu-vígstöðvanna.
Frá Stenja, á landamærum Júgóslavíu og Albaníu, er símað,
að bardagar haldi áfram á Koritzavígstöðvunum og sé barist á
markaðssvæði í námunda við borgina. Heyrist mikil skothríð
frá Koritza og í hvert skifíi sem grískar flugvélar sáust hófst
feikna skothríð úr loftvarnabyssum Ítalíu.
Fullyrt er, að áköfum gagnáhlaupum ítala um það bil 9 kíló-
metra frá Koritza, hafi verið hrundið, þrátt fyrir þaðt að Ííalir
höfðu stuðning fjölda margra flugvéla.
Ferðamenn frá Albaniu fullyrða, að ítalskir embættismenn
séu að búa sig undir að hverfa frá Koritza, en jafnframt, að
ítalir sendi mikinn f jölda skriðdreka af miðstærð til Koritza-
vígstöðvanna.
Frá Ohríd á landamærum Jugoslaviu og Albaniu var símað
í gær, að Grikkir hefði gert árás á Koritzavígstöðvunum í
gær og sótt fram á tveimur stöðum, hjá Bilista og meðram
ströndum Presbavatns.
Grískar vélahersveitir hafa gert nýjar árásir á ítali á þessum
slóðum. Höfðu þær létta skriðdreka og varð hersveitum þess-
um vel ágengt. Tóku þær þrjú þorp herskildi. Meðal annars
gersigruðu þeir heila herdeild og tóku Grikkir 138 fanga.
í öðrum fregnum segir, að Koritza liggi nú undir skothríð úr
fallbyssum Grikkja. í Koritza mætast helstu vegir í þessum
hluta Albaniu og er staðurinn mjög mikilvægur frá hernaðar-
sjónarmiði.
Árásum Itala á Florinavígstöðvunum var hrundið og beittu
Grikkir byssustingjum og handsprengjum.
í útvarpi frá Tyrklandi er lögð áhersla á, að Grikkir séu
komnir 8 mílur inn í Albaniu, en ítalir hvergi lengra en 6 míl-
ur inn í Grikkland (við Adriahaf).
ítalir hafa gert nýjar árásir á Saloniki og varð mikið mann-
tjón. Fjórar ítalskar flugvélar voru skotnar niður.
Bretar missa tvö
hjálparbeitiskip.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
Það var tilkynt í útvarpi
Bandaríkjanna í gær, eftir
fregnum frá Berlín, að línu-
skipinu Laurentic hefði verið
sökt með tundurskeyti, og
tveimur flutningaskipum öðr-
um. Laurentic var eitt af skipum
White Staj' Cunard Line og var
um 18.000 smálestir. Var það
eitt þeirra skipa, sem Bretar
tóku til notkunar í styrjöldinni
og hjuggu fallbyssum. 368
mönnum af Laurentic var
hjargað og eru þeir komnir á
land í hreskri höfn. Laurentic
var smíðað 1927. Einnig skýra
Bretar frá því, að þýskur kaf-
bátur hafi sökt öðru vopnuðu
kaupfari bresku, „Patroclas“,
en að var um 12.000 smál. 263
mönnum af þeim, sem á skipinu
voru, var bjargað. Það var smíð-
að 1923.
Sipatjón af völdum kafbáta-
hernaðarins hefir verið allmilclu
meira undangengnar 2—3 vikur
en áður og gerði Alexander
flotamálaráðherra þessa nýju
hættu að umtalsefni i ræðu ný-
lega. Kvað hann ráð mundu
verð fundin gegn henni, eins og
tekist hefði að koma í veg fyrir
hættuna af segulmönguðu tund-
urduflunum o. s. frv. Alexander
sagði, að Bretar þurfi að liafa
öfluga flota viðar en við Bret-
land og á siglingaleiðum á Atl-
antslial'i, og hefði verið gerðar
Meiri hluti
Bandaríkja-
manna vill
bandalag við
Breta.
Einkaskeyti til Vísis.
London x morgun.
ortune-stofnunin í Banda-
ríkjunum hefir látið fram
fara atkvæðagreiðslu um það,
hversu mikla hjálp Bandaríkin
eigi að veita Bretum.
Kosningar þessar fóru á þá
leið, að 15.9% vildu lýsa yfir
bandalagi við Breta og senda
þeim vopn og jafnvel menn, ef
þess yrði þörf.
41.0% vildi bandalag og að
Bretum yrði send öll þau vopn
og tæki, sem þeir þyrfti, en eklci
menn. Er því meiri lduti með
bandalagi við Breta.
30.7% vildu hafa sama fyrir-
komulag og nú, senda vo])ii og
skotfæri án handalagsyfirlýs-
ingai".
7.1% vildu banna allan
vopnaútflulning til Breta.
Nmiits herforingri
komiun lieiiii.
London í morgun.
Smuts lierforingi er kominn
lxeim úr leiðangri sínum til
Iíenya og Bresk-egipska Sudan,
þar sem liann ræddi við Sir
Arcliibald Wavell yfirherfor-
ingja Breta í löndunum við
austanvert Miðjarðarliaf og
Anthony Eden hermálaráðherra
Breta, sem verið hefir á ferða-
lagi þar eysti’a.
Eg fór frá þeim vissai'i en áð-
ur um sigurinn, sagði Smuts í
viðtali við blaðamenn, en haim
kvað ófriðarhættuna stöðugt
færast nær Afríku. En hann
kvaðst vera bjartsýnn, vegna
yfirburða breska flotans, stöð-
ugt aukinnar starfsemi til þess
að vinna að sigri í styi’jöldinni
— og framkvæmdaleysi ítala
í styrjöldinni.
Srnuts ferðaðist í Lockheed-
flugvél (amerísk flugvélateg-
und) og voru í fylgd með lienni
amerískar sprengjuflugvélar,
Mar tin-sprengj uf lugvélar svo-
nefndar, sem Bandarikin upp-
haflega seldu Frökkum, en Suð-
ur-Afrikustjórn tók við þeim.
miklar kröfur til flotans að
undanförnu, en ný skip hefði við
hæst og 50 tundurspillar frá
Ameríku, og væri horfui'nar
góðar að sjóliðið gæti áfram
sinl öllum Iilutverkum af sama
kappi og dugnaði og áður.
I dag ganga Bandaríkjamenn að kjörborðinu og ákveða hvor þeirra Roosevelts eða Willkies á
að vera æðsti maður Bandaríkjanna næstu fjögur ár. — Á myndinni sést Willkie vera að hlusta á
áróðursræðu írá demokrötum og ef dæma má af svip hans, þá finst honum að ekki muni reynast
erfitt að svara því, sem þar er sett fram. Willkies hefir haldið kosningaræður í 32 fylkjum Banda-
ríkjanna. Ekkert forsetaefni hefir áður lialdið ræður í jafn mörgum fylkjum.
FORSETAKOSNINGARNAR.
50 MILJÓNIR KJÓSENDA. —
ÚRSLITIN KUNN EFTIR 2—3
DAGA.
EINKASKEYTI FRÁ U. P. —
London í morgun.
brautarstöðvar, 10 á iðjuver og
rúmlega 80 á flugvelli. I þess-
um leiðangrum fórust 10 bresk-
ar flugvélar, en þær skutu nið-
ur 3 þýskar flugvélar.
Tilkynning f rá Bretum
!
Það er talið, að um 50 miljón-
ir kjósenda í Bandarikjunum
muni neyta atlcvæðisréttar sins
í dag. Kosninganrar byrjuðu í
birtingu og fjöldi verkamanna
var búinn að kjósa, áður én
vinna hófst. Kosningunum
verður ekki lokið fyrr en í nótt.
Það er ekki hklegt, að úrslit
verði kunn fyrr en eftir 2—3
daga, en íhjög snemma mun
sjást livert „krókurinn beygist“
og livort þær spár, sem birtar
Iiafa verið, fara nærri réttu.
Tæpleoa 209 loltsrásir
á iu, segji Bretar.
p LUGMÁL ARÁÐUNE YTIÐ
breska hefir gefið út til-
kytnningu um loftárásir Breta
vikuna sem lauk að morgni
hins fyrsta þessa mánaðar. Til-
kjnnningin hljóðar svo:
Vegna þess hve nætur hefir
lengt mikið, fai-a spiengjuflug-
vélarnar nú enn lengri leið-
angra en áður., Þær fara nú í
leiðangra til ítaliu, Tékkósló-
vakíu og Noregs.
Helstu staðirnir, sem herjað
var á, voru sem, hér segir: Olíu-
geymai’ í Neapel, Skodaverk-
smiðjurnar i Pilsen, Moabit-
rafmagnsstöðin i Berlin, járn-
brautarstöðin við Pulitzer-
strasse í Berlin, flugvéla-
hreyflaverksmilSjan í Spandau,
olíuhreinsunarstöð i Politz hjá
Stettin, rafmagnsstöð og skipa-
smíðastöðvar i Hambui'g o. s.
frv.
Þá voru gerðar árásir á skip
hjá Noregi og meðfram Ermar-
sundi til Cherburg, þar sem
ráðist var á liraðsla-eiða E-báta.
Alls voru 47 árásir gerðar á
hafnir og skipalægi, 21 á olíu-
geyma, 29 skipaskurði og járn-
Það er nú kunnugt, að tveim-
ur þýskum kafbátum hefir verið
sökt nýlega. Annar þeirra var
kafbátur sá, sem sökli flutninga-
skipinu Empress of Britain 28.
f. m.
; Þá hafa Italir orðið að viður-
kenna, að þeir hafi mist tvo kaf-
báta nýlega.
I breslcum fregnum er lögð
áhersla á það, að ítalir hafi nú
mist meira en einn fjórða kaf-
bátaflota síns. — Þrátt fyrir
! mikinn herskipastól hefir ítöl-
j um ekki tekist að liindra, að
Bretar flytti lierlið til Krítar.
I Ekkert óhapp kom fyrir er verið
var að koma. herliðinu þangað.
Engar fréttir
af Hegra.
Enn hafa ekki borist neinar
spurnir af v.b. Hegra, sem fór
frá Sauðárkróki sl. þriðjudag á-
leiðis hingað. Auglýsti Slysa-
varnafélagið eftir honum í út-
varpinu á laugardaginn.
Óvíst er þó, livort ástæða er
til að óttast um bátinn. Bát-
verjar .rnunu hafa ætlað að
renna fyrir fisk á Húnaflóa, og
það getur liafa tafið þá svo, að
þeir ui’ðu veðurteptir, þvi að
illviðri hafa geysað þar að und-
anförnu.
Símabilun er fyrir norðan
Hólmavík, svo að ekki er hægt
að ná sambandi lengra noi’ð-
ur. Getur báturinn þvi verið
inni á einhverri víkinni á
ströndinni, þótt ekki hafi bor-
ist fregnir um það. Hann hefir
nefnilega enga talstöð.
! Stjórn breska setuliðsins vill
benda á, að ástæðan til þess að
i ekkert loftárásarviðvörunar-
mei-ki var gefið, þegar þýsk
könnunarflugvél flaug yfir
bæinn var sú, að hér var ekki
um loftárás að ræða.
j Ein tveggja hreyfla könnun-
arflugvél gæti varla flutt liing-
' að farm af sprengjum, og var
þvi álitið óþarft að hi'æða fólk
! að óþörfu.
j Strax og flugvélin sást var
, skotið á liana úr loftvarnabyss-
hum, og hún hrakin út á sjó. Ein
sprengikúla sprakk innan 60
, metra frá flugvélinni, og er það
, álitið nógu nálægt til þess að
orsaka skyndilegan flótta.
j Stjórn breska setxdiðsins þyk-
t ir leitt að ritstjóri Þjóðviljans
. varð svona skelkaður, en ivon-
j ar að honum líði betur næstu
daga, ef engin hætta er á ferð-
um.
Leikfélag Reykjavíkur
sýndi leikritið „Loginn helgi“ s.l.
sunnudag fyrir troðfullu húsi, og
fékk leikurinn hinar bestu viðtökur.
Aðsókn að þessu ágæta leikriti fer
vaxandi nteð hverri sýningu. At-
hygli skal vakin á því, að næsta
sýning verður annað kvöld, en ekki
á fimtudag, eins og venja er til, en
í næstu viku verður fruntsýning á
leikritinu „Öldur“ eftir síra Jakob
Jónsson.
Landsmálafélagið Vörður
heldur fund í Varðarhúsinu kl.
8J4 annað kvöld. Þetta er fundur-
inn, sent af ófyrirsjáanlegum á-
stæðum fórst fyrir nxi fyrir, stuttu.
Jakob Möller fjármálaráðherra er
málshefjandi, en aðrir forystumenn
Sjálfstæðismanna munu einnig taka
til máls.
Stríðsspilið
„SÓKNIN MIKLA“
kemur á morgun.
*