Vísir - 09.11.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Féiagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
Reykjavík, laugardaginn 9. nóvember 1940.
Ritstjóri
Blaðamenn Slmi:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
260. tbl.
Við og við berast fregnir af árásum iá kaupsýsluskipalestir, annaðhvort úti á Atlantshafi eða í Norðursjó. Hér birtist ein
mynd af sbkri árás. Þrjú skip sjást á myndinni, tundurspillir og tvö kaupför. Tvær sprengjur hafa fallið í sjóinn rétt fyi’ir
aftan tundurspillinn og þar gjósa upp feikna miklar vatnssúlur. Amerískur blaðaljósmyndari hefir tekið þessa mynd. Hún
er tékiin af hæðunum hjá Dover.
Bretar fá helming: allrar her-
g:ag:naframleið§lu í fJ. S. A.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Roosevelt forseti tilkynti í gær, að hann hefði
komið því til leiðar að Bretland og Kanada
fengi helming allrar hergagnaframleiðslu í
Bandaríkjunum. Hefir þetta hina stórkostlegustu þýð-
ingu, þar sem verið er að koma öllum ameríska iðnað-
inum í það horf, að megináhersla verður lögð á her-
gagnaframleiðslu. Sérstök athygli er leidd að því, að
Bretar fá mikið af sprengjuflugvélum, af stærstu gerð,
sem geta farið langar leiðir með f jölda margar sprengi-
kúlur. — I»á hefir og verið gengið frá því, að breska
stjórnin getur tafarlaust pantað 12.000 hernaðarflug-
vélar til viðbótar í Bandaríkjunum, og hafa þá Bretar
pantað þar samtals 26.000 flugvélar.
Roosevelt tilkynti einnig í gær, að lagt yrði fram
lagafrumvarp til breytinga á hlutleysislögunum, til
þess að greiða fyrir hergagnakaupum Breta.
Meðal liinna áformuðu breyt-
inga á hlutleysislögum Banda-
rikjanna, að ameriskum skip-
um verð leyft að vera í förum
milli Bretlands og Bandaríkj-
anna. Eins og nú er frá lögun-
um gengið, mega Bandaríkja-
skip ekki vera í förum á sigl-
ingaleiðum, sem teljast styrj-
aldarsvæði. Þá -er gert náð fyrir
þeirri breytingu, að Bretar fái
lán til þess að kaupa hergögn og
landbúnaðarafurðir í Banda-
ríkjunum.
Roosevelt forseti tilkynt í
gær, að eftir 4 mánuði hefði
Bandaríkin miljónaher fullbú-
inn og æfðan.
EINKASKEYTI FRÁ U. P.
London í morgun.
Hitler flutti ræðu i Miinchen
i gær — í Ljónabjórkjallaranum
— til þess að minnast nasista-
uppreistarinnar 9. nóv. 1923.
Ræðan var flutt fyrir luktuin
dyrum, tekin á plötu, og verð-
ur henni útvarpað í dag.
Sagði Hitler, að enginn vafi
væri á því, að Þjóðverjar sigr-
uðu, allir menn þeirra, sem vit
liefði á hernaði, væri á þeirri
skoðun.
Ræðu Hitlers var ekki útvarp-
að í gærkveldi, vegna þess, að
allar þýskar útvarpsstöðvar
urðu að liætta útsendingum
vegna árása breskra sprengju-
flugvéla.
Deutsches Nachrichten Bu-
reau segir, að Hitler hafi gert
grein fvrir afstöðu Þjóðverja,
og hafi hann lýst yfir því, að
styrjöldinni yrði haldið áfram,
þar til sigur væri unninn. Hitler
fullyrti, að allir liernaðarleið-
togar Þjóðverja væri sannfærðir
um fullnaðarsigur.
Hitler fordæmdi nætur-loft-
árásir Breta og hótaði hörðum
gagnráðstöfunum.-
Loftárásunum á Ítalíu
haldið áfram.
EINKASKEYTI FRÁ U. P.
London í morgun.
Það var tilkynt í London
snemma í morgun, að breskar
sprengjuflugvélar hefði gert á-
rásir á hernaðarstöðvar á Ítalíu
í nótt sem leið. Nánari tilkynn-
ingar eru væntanlega síðar í
dag.
Samkvæmt seinustu fregnum
flugu breskar sprengjuflugvél-
ar yfir Mílanó og Túrín í nótt
sem leið. Var varpað sprengjum
á hergagnaverksmiðjur og
flugvélaverksmiðjur og kom
þar .upp eldur á mörgum stöð-
um. — Fregnir liafa borist um,
að feikna tjón hafi orðið af
völdum loftárásanna á Brindisi.
Bretar varpa 5 smál.
af sprengjum á Vallona.
London I morgun.
Bretar halda áfram að hjálpa Grikkjum með því að gera loft-
árásir á stöðvar ítala í Albaniu og Italiu. — Breskar sprengju-
flugvélar hafa gert tvær loftárásir á Vallona, hafnarborg í
Ítalíu, þar sem ítalir hafa flugstöð og miklar hergagnabirgðir. í
síðari árásinni, sem var gerð á fimtudag var varpað 5 smálest-
um sprengikúlna á flugstöðina.
Grikkir hafa sótt nokkuð fram á norðurvígstöðvunum og
tekið um 150 fanga, þar á meðal nokkura yfirforingja og all-
mikið herfang. Ein ítölsk flugvél hefir verið skotin niður og
tvær breskar yfir Albaniu. —
Því er nú neitað í Aþenuborg,
að Ítalir hafi sótt fram á Epírus-
vígstöðvunum og komist lengst
23 mílur enskar inn i landið.
Tilk. var i Aþenuborg í gær-
kveldi, að tundurduflum hefði
verið lagt í Salonikiflóa, og á
tveimur öðrum stöðum við
Grikklandsstrendur.
Samkvæmt upplýsingum frá
ábyrgum embættismanni í
Saloniki er komist svo að orði,
að í hvert einasta skifti, sem
Grikkir liafi sett sér markmið
í yfirstandandi styrjöld, liafi
þeim tekist að ná þvi. ítalir hafa
livergi liafið ánás á aðalvarnar-
línu Grikkja. Þar sem til mikilla
átaka hefir komið liafa Griklrir
’ verjar auki mjög liðflutninga
sína um Ungv^rjaland til Rú-
meniu. Telja Bretar, að Þjóð-
verjar skerði hlutleysi Ung-
verjalands með þessum lið-
flutningum og hafa mótmælt
þeim við ungversku stjórnina.
Metaxas lierforingi átti tal við
sendiherra Bandaríkjanna í
Aþenu i gær. Viðtalið fjallaði
um hjálparstarfsemi Banda-
ríkjanna Grikklandi til lianda.
Það er nú kunnugt orðið, að
morgun þann, sem Metaxas
hafnaði úrslitakóstum ítala, og
hersveitum ítala á landamær-
um Albaníu var sagt að gera
innrás i Grikkland, var þeim
sagt, að ekkert væri að óttast,
því að Grikkir hefði fallist á, að
hrundið öllum árásum. Embætt- j
ismaður þessi sagði, að Bretar
veittu Grikkjum alla þá hjálp,
sem þeir þyrftu á að halda.
Lausafregnir herma að Bado-
glio marskálki liafi verið falin
herstjórnin í Albaníu, en liers-
höfðingja þeim, sem stjórnaði
innrásinni, verið vikið frá. Hef-
ir komið fram megn óánægja
út af því á Italíu, liversu illa
innrásin hefir gengið, og er
þess nú vænst, að greiðara
gangi.
I gær var getið um nokkura
framsókn ítala vestast á Epir-
us-vigstöðvunum.
Lausafregnir herma, að Þjóð-
ítalski herinn tæki við liernað-
arstöðvum ]>eim, sem krafist
var. Kom það þvi ítölsku her-
mönnunum mjög á óvart, er
viðnám var veitt. Þetta liefir
vitnast við yfirlieyrslur yfir
! ítölskum föngum i Grikklandi.
Öll svissnesk blöð, nema
Basler Nachrichten og Neue
Zurcher Zeitung, hafa verið
bönnuð i Ítalíu. Ástæðan fyrir
banninu er sú, að blöðin liafa
farið liáðulegum, orðum um
frammistöðu Itala í Grikklandi.
Austur-Húnvetningar
fækka hrossum til að
reisa við fjárstofninn —
Vidtal við Guðjón Hallgrímsson
bónda á Mardarnúpi.
Austur-Húnvetningar hafa rekið tvo hópa stóðhrossa til
Reykjavíkur í haust og selt hrossin hér til slátrunar.
Vísir hitti Guðjón Hallgrímsson bónda að Marðarnúpi í
Vatnsdal að máli í gær og spurði hann nánar um þessa óvenju-
lega stóðrekstra suður heiðar sv'o síðla hausts.
„Ástæðan fyrir því, að bænd-
ur úr Austur-Húnavatnssýslu
fækka svo miklu stóði í haust,
er fyrst og fremst það, að við
ætlum að koma upp sauðfjár-
stofni á ný, enda þótt mæðiveik-
in sé ennþá að drepa hjá okk-
ur. Bæði í haust og fyrrahaust
settu bændur í Ásahreppi á 50
lömb til jafnaðar á hverju
heinrili, eða nær öll gimbrar-
lömb, sem þeir áttu. Til þess
að forðast skuldir á meðan þeir
eru að koma sauðfjárstofninum
upp aftur, fækka þeir hrossun-
um.“
„Fækkar lirossum til muna í
sýslunni við þessa sölu?“
„Eg held ekki, viðkoman er
nrikil og það eru til heinrili i
minum hreppi, sem eiga á ann-
að hundrað hrossa. Þar sér ekki
bögg á vatni, þó seld séu nokk-
ur tryppi.
„Ilvað voru hrossin mörg,
sem Austur-Ilúnvetningar ráku
hingað i liaust?“
„Samtals um 270 í báðum
hópunum. Tæp 200 voru seld
til Ivron og fyrir þau fengust
kr. 190,00 fyrir hvert hross til
jafnaðar. Um sölu lrinna hross-
anna veit eg ekki, en alls hygg
eg að um 40—50 þús. kr. liafi
fengist inn i sýsluna fyrir þessa
hrossasölu.“
„Hvenær lögðuð þið af
stað?“
„Síðasta sumardag með
seinni Iiópinn. Við rákum suður
Grímstunguheiði og gistum
fyrstu nóttina við Arnarvatn
stóra. Þá var myrkursþoka á,
og við þorðum ekki annað en
vaka yfir stóðinu. Annan dag-
inn fórum við að Kalmans-
tungu, þriðja daginn i Þing-
vallasveit og þann fjórða til
Rvíkur.“
„Gekk ferðin að óskum?“
„Svo má það heita. Okkur
gekk að visu seint suður Grims-
tunguheiði, vegna þess að heið-
in var frosin og það tafði vegna
hálku. Frost var svo mikið, að
Arnarvatn stóra var lagt held-
um is. Annars er það mikilli
áhættu bundið, að leggja með
stóra rékstra upp á heiðar
svona seint á liaustin. Á því
fengu Reynistaðabræður að
kenna forðum, og eg hefi jafn-
vel um miðjan september feng-
ið svo slæma hríð norður á
Grímstungulieiði, að þær gerast
ekki verri um miðjan vetur.“
„Hvernig hefir tiðarfarið ver-
ið í Vatnsdalnum að undan-
förnu?“
„Ágæt haustveðrátta, en sum-
arið með afbrigðum votviðra-
samt. Þrátt fyrir það hefir hey-
fengur- dalbúa orðið i meðal-
lagi mikill, sem stafaði af því,
að útengi var með fádæmum
vel spx-ottið í sumar.“
Pjilveriar sökkua breskon skipAli
í flmiir-flliilslisfi.
Þýsk bersklp og flugvélar tóku þátt
í árásinni.
Þjóðverjar tilkyntu í gær, að þýsk herskip hefði ráð-
ist á flutningaskipaflota á Norður-Atlantshafi. Árás
þessi var gerð 1600 km. austur af Newfoundland. —
Þjóðverjar segjast hafa sökt skipum, sem voru samtals
86.000 smálestir. Talið er, að 15 skip hafi verið í flota
þessum.
Engin staðfesting hefir fengist á því í London, að
staðhæfingar Þjóðverja séu réttar.
í fregnum frá Bandaríkjunum segir, að herskip hafi
verið í fylgd með skipaflotanum.
Smjörlíkisframleiðslan i
Bretlandi liefir verið svo nrikil
að undanförnu, samkvæmt
upplýsingum i ræðu, sem
Woolton, lávarður, bii-gðaniála-
ráðherra, hélt i gæi\ að tekist
hefir að safna allmiklum bix-gð-
um.
Ibúarnir í Lambarene-vii’kis-
þoi-pinu í Gaboon i Mið-Afríku
Frakka hafa sent skeyti til De
Gaulle um að þeir gangi lxon-
um á liönd.
Slys.
EINKASKEYTI.
Akureyri i morgun.
I gærdag vildi það slys til
við oi’kustöðina við Laxá, að
Sigþór Jóhannsson, vélamaður,
er var að hreinsa klaka af trjám
við stífluna, féll i ána og tólc
straumurinn hann þegar.
Eftir nokki-a leit fanst lík
hans neðan við brúna lijá
Giænjaðarstað, um 1500 metr-
um fyrir neðan stíflu. Lífgun-
artili'aunir urðu árangurslaus-
ar. Job.