Vísir - 15.11.1940, Síða 1
Rit$tjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
Ritstjóri ) Blaðamenn Sfmi:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla J
Grikklr sækja fram
á 300 km. löiigimi
vígstöðrnm.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Italir ætluðu að koma
af stað stjórnarbyltingu
í Grikklandi.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Suður í Egiptalandi ganga menn enn í stuttbuxum, þótt vetur
sé genginn í garð í Evrópu og farið að snjóa alla leið suður á
Grikklandi. — Þessir ungu menn hér á myndinni eru að búa
breskar sprengjuflugvélar undir heimsókn til bækistöðva ítala
og eru að koma með „eggin“, sem þær eiga að „verpa“.
Grískt riddaralið rekur
flótta Itala.
ItálBiBii
Fréttaritari United Press í Aþenuborg símar, að í
morgun liafi Grikkir hafið milda sókn á öll-
um vígsiöðvunum, frá landamærum Júgó-
slavíu til sjávar, en J;>að er 200 km. vegalengd. Höfðu
þeir þá farið sér hægt um skeið, til þess að geta flutt ó-
þreytt lið til'vígstöðvanna og flutt þangað nýtísku vopn,
fallbyssur, skriðdreka o. þ. h., sem þeir fá nú ógi'ynni
af frá Bretum.
Þá er skýrt frá þvi í Aþenuborg, að Grikkir noti nú
riddaralið með góðum árangri gegn ítölum. Er þess get-
ið til marks um það, hversu mótstaða sé lítil af hálfu'
Itala, því að hermálasérfræðingar hafa talið riddaralið
úrelt í nútímahernaði, nema þegar um hreyfingai'stríð
sé að ræða. Að baki riddaraliðinu kom svo fótgöngulið
og stórskotalið. Segir í síðustu fregnum að nú sé búið
að hrek ja Itali allstaðar norður fyrir Kalamas-fljót. —
í Pindus-fjöllunum hefir aftur komið til mjög harðra bar-
daga. Herdeild, sem send var til hjálpar Alpahersveitinni, sem
áður hefir verið skýrt l'rá, var hrakin til baka eftir mikið mann-
fall á háða bóga. Var hvað eftir annað bai-ist í návígi með hyssu-
stingjum, áður en Italir voru hraktir á flótta.
Höx-fuðu þeir þá undan til vel víggirtra staða alllangt noi-ðar,
en Grikkir fóru á eftir. Tóku þeir }>essa staði eftir þi-iggja
klukkustunda hardaga.
Gríska sendisveitin í Sofia í Búlgaríu hefir birt tilkynningu
um fyrsta þátt styrjaldarinnar í Grikklandi. I tilkynningu þess-
ari segir, að ítalir hafi verið hraktir á brott af öllum þeim svæð-
um, sem þeim tókst að leggja undir sig. Er lýst gagnsóknum
Grikkja, sem hvarvetna hafi tekist vel. I mörgum þorpum
hjálpuðu þorpsbúar, oft að eins vopnaðir bareflum og steinum,
grísku hermönnunum til þess að hrekja ítali á brott. Þá er lýst
hvemig Italir höfðu áformað að ná Grikklandi á sitt /ald og
treysta þar aðstöðu sína. Áformað var áð hrinda af stað stjóm-
arbyltingu í Aþenuborg og hafði ítalski sendiherrann þar í borg
fengið nákvæmar fyrirskipanir þar að lútandi. Átti að koma
stjóminni frá og reka konunginn úr landi.
Gei*t var ráð fyrir, að lítil mótspyrna yrði veitt á landamærun-
um, og átti ítalski innrásarherinn að taka helstu hernaðarstöðv-
ar og samgönguleiðir á sitt vald. Þegar herinn var búinn að
koma sér fyrir ætluðu fasistar að setja sína menn í stjóm allra
héraða og var búið að velja mennina til þessara starfa, og voru
margir þeirra komnir til landamæra Albaníu og Grikklands,
og biðu þar reiðubúnir til þess að taka við ^törfum.
Grísku herstjórninni liafa
borist nýjar sannanir fyrir því,
að Italír bjuggust við að geta
vaðið inn í Grikkland án nokk-
urrar mótspyrnu. Hafa ítalskir
frakkar i Lorraii
neyddir liTörottíarar.
Vichy-stjórnin mót-
mælir brottílutn-
ingunum,
Enkaskeyti frá United Press.
London í inorgun.
Brottflutningur frönslcumæl-
andi manna fráLothriixgenásér
nú stað í stórunx stil. Fólkið fær
að velja hvort það fer til Pól-
lands eða til hins óhernumda
liluta Fi’akklands. EnginnTiefir
kosið að fara til Póllands. —
Frá 11. nóv. hafa farið 5—7
lestir á dag með fólk frá Loth-
ringen. Franska stjórnin hefir
sent þýsku stjórninni mótmæli
út af þessum flutningum.
liermenn, sem teknir hafa verið
til fanga, sagt frá því, að þeir
hafi hvað eftir annað verið full-
vissaðir um það, að Grikkir
myndu aldi-ei þora að berjast
að neinu ráði og lierförin myndi
verða ein óslitin sigurför.
Breytingar eru enn ekki fam-
ar að sjást af því, að skift var
uixx yfirhershöfðingja, en eins
og kunnugt er úr fyrri U.P.-
skeytum var það fyx-sta verk
íxýja foringjans — Soddu — að
fyrirskipa algert undanhald, til
þess að liægt væri að endur-
skipuleggja liðið. Sagt er að
Soddu krefjist þess, að fá nxjög
aukið lið, ef hann á að geta
leitt sti’íðið til lykta fljótlega.
Þarf þá náttúrlega fyrst að
flytja það yfir Otranto-sxxnd, en
það getur orðið býsna erfitt,
vegna þess að flugvélum Breta
fjölgar óðnm þarna syði’á, og
svo eru þeir nú sterkari á haf-
iixu en áður.
Moslcvahlaðið „Trud“ segir
xxnx árásina á Taranto, að að-
staða Breta og Grikkja sé nú
gjöi’hreytt, svo að þeir þurfi lít-
ið að óttasl ítalska flotaixn.
Floíamálaráðherra Bandaríkjanna
segir, að það verði að berjast þar
til yfir lýknr.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Frank Knox, flotamálaráðherra Bandaríkjanna, flutti út-
varpsræðu i gærkveídi, og sagði, að í þessari styrjöld milli ein-
ræðisins og lýðræðisins, yrði að berjast þar til yfir lýkur, svo
framt að um menningarlegar framfarir eigi að geta verið um
að ræða í framtíðinni.
Það er ekki hægt, sagði hann að hræða Bandaríkjamenn til
þess að fallast á að gera tilraunir til þess að koma á friði, sem
til vansæmdar er.
Knox sagði ennfremur, að Bandaríkin myndi veita Bretum
áfram alla þá aðstoð, sem þeir gæti í té látið, — án þess þó, að
þeir stæði varaarlausir fyrir sjálfir. Ennfremur sagði hann að
hann Yonaði að Bandaríkin gæti bráðlega veitt Kína eins mikla
hjálp og Bretlandi er veitt nú.
Vér ætlum oss ekki að segja hvað vér gerum, sagði Knox, vér
tölum ekki, en hefjumst handa.
Catroux flyt-
ur ræðu.
Heldur vera frjáls
Frakki og sjálf-
boðaliði, en ófrjáls
landstjóri.
Enkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Catroux herforingi, fyrrver-
andi landstjóri Frakka í
Franska Indóldna, flutti ræðu
í útvarpið i Kairo i gæi’kveldi.
Gatroux er einu af fi’ægustu
herforingjum Fi-akka og lxefir
mikla reynsíu. sem herforingi
i Franska Indókína og ýmsum
nýlendum Frakka í Norðui’-Af-
í’íku. Lét hann af landstjói’a-
enxhættiixu í Fránska Indókína,
er sýnt þótli, að, fraxiska stjórn-
in ætlaði að taka upp hina svo-
kölluðu samviixnustefnu við
Þjóðverja. Einna mesta athygli
vöktu þau ummæli Cati’oux í
gær, að Frakkar gæti enn tekið
þátt í styrjöldinni og haft úx’-
slitaáhrifin. Því að Frakkaveldi
er voldugt, sagði hann. Vicliy-
stjórnin valdi aðra leið. Hún
hefir að visu ekki fallist á, að
láta að kröfurn Þjóðverja um
flugstöðvar og herskip, en þótt
liún gerði það, til þess að konx-
ast að betri samvinnukjörum,
yrði henni að þvi skammgóður
vermir, þvi að ef Þjóðverjai’
sigruðu með tilstyrk Vichy-
stjórnarinnár, myndi Fralik-
land að þeim sigri loknuxix
vex’ða þýskt skattland. Þau ör-
lög héfir Hitler ætlað því frá
upphafi. Gegu þessu herjast
hinir frjálsu Frakkar, m. a. á
vigstöðvunum í Egiptalandí,
sagði Cátroux. Þeir ei’u foi’verð-
irnir í frelsisharáttu Frakka.
Og þeir munu sigra, því að þeir
eiga sanxjíð frönsku þjóðarinn-
ar.og frjálsra manna um allan
Iieim. Það var vegna andúðar
O'in-samsteypa Evrópu.
Stjórn skipa: Þýskaland og Italía
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
IRómaborg telja menn aö tilgangurinn með
heimsóknum þeirra Antonescus til Róma-
borgar og Molotovs til Berlínar hafi verið að
koma á einskonar olíu-samsteypu fyrir Evrópu. Er það
ætlan manna, að ítalir eigi framvegis að skifta eingöngu
við Rúmena, en Þjóðverjar skifti við Rússa. Verði olíu-
verslunin innan álfunnar gerð miklu auðveldari og
minni hætta á truflunum, en ef báðir væri að kaupa hjá
sama aðilanum.
Þá sé ætlunin að skamta olíuna til annara þjóða, a.
m. k. þangað til lag sé komið á olíuframleiðslu Rúmena,
eftir jarðskjálftana miklu. Verða möndulveldin látin
sitja fyrir um olíukaup, en það sem þau þurfi ekki, fari
svo til annara ríkja.
Molotov hélt heimleiðis í gær. Allir helstu menn naz-
istaflokksins og þýska hersins fylgdu honum til járn-
brautarstöðvarnnar, en þar var enginn mannfjöldi
annar. Járnbrautarstöðin var fánum skreytt.
Opinberar tilkynningar hafa verið gefnar út bæði í
Berlín og Róm og voru þær næstum samhljóða. Aðal-
efni þeirra var á þá leið, að fullkominn skilningur og
traust ríkti milli þessara aðila í Öllum þeim málum, sem
um var rætt.
Á tilkynningum þeim, sem
birtar hafa verið um viðræð-
urnar í Berlín, er lítið að græða.
Tilkynningar þær, sem birtar
voru í Berlín og Moskva,' eru
nærri samhljóða, en í þeim báð-
um segir, að áhugamál Rússa
og Þjóðverja hafi verið rædd
af gagnkvæmum skilningi. —
Stjórnmálamenn í Berlín ætla,
að ekkert samkomulag hafi
vei’ið undirritað í Berlín.
Það vekur niikla athygli, að
Tassfi’éttastofan her lil hakxx
fregnir um, að Rússar og Jap-
anir ætli að skifta Asíu í „á-
hrifasvæði“ og að það sam-
komulag liafi verið til um-
ræðu i Berlín.
Einn af flotafox’ingjuxn Rússa
segirú málgagni Rauða flotans,
að Bxetai* hafi unnið mikilvæg-
an sigur í Taranto. 1 amerisk-
unx blöðum kemur það fram,
að ái’ásin á Taranto hafi komið
sér mjög illa fyrir Hitler, því
að fyrir bragðið hafi lianii átt
óhægara með að sannfæra
Rússa um, nauðsyn og gagn af
samvinnu við Itali. Þykir ame-
rískum blöðunx yfirleitt óvæn-
legar liorfa fyi’ir mönduuveld-
unum vegna gæfuleysis ítala.
Það voru 65 menn i fylgdar-
liði Molotoys, meðal þeirra við-
skiftasérfi’æðingar, sem urðu
eftir í Bei-lín, en flestir fóru
aftur með Molotov. — Margir
hallast að þvi, að það liafi að-
Suner farinn til
Parísar
EINKASKEYTI FRÁ U. P. —
London í nxorgun.
Serrano Suner, utanríkisráð-
lierra Spánar, er lagður af stað
til Parísarborgar, að því er
liernit er í fi’egn frá Madrid.
Með honum eru tveir háttsettir
emhættismenn. — Ekki er
kunnugt um erindi þeirra, en
talið er liklegt, að það standi í
sambandi við framhaldsum-
ræður milli Þýskalands, Spánar
og Frakldands.
frönsku þjóðarinnar og ekki af
neinu öðru, sagði Catx-oux, að
Vichy-stjórnin þorði ekki að
fallast á kröfur Þjóðvei’ja þeg-
ar í stað.
allega verið viðskiftamál, sem
rædd voru í Berlín.
Getgátiu* hafa komið fram
um, að afstaða Tyrklands hafi
verið rædd.
Fregnir frá Tyi’klandi hei-ma,
að trú manna á sigur Breta sé
mikið að aukast, og láta menn
þar í ljósi mikla ánægju yfir
sigrum Grikkja og loftárásum
Breta á italskar bækistöðvar.
13. Tictorín-
krossinn.
Einkaskeyti til Vísis.
London í morgun.
Viktoríukrossar hafa
nú verið afhentir í
breska hernum. Flotinn hefir
fengið 3, landherinn 5 og
flugherinn 5. Aðeins 1 flug-
maður í orustuflugvél hefir
fengið Viktoríukrossinn.
Flugmaður þessi var á eft-
irlitsflugi yfir S.-Englandi
um miðjan ágúst, er Messer-
schmitt-vél réðist á hann og
skaut á hann 4 fallbyssuskot-
um. Kviknaði í ensku vélmni,
en þrátt fyrir það tókst enska
flugmanninum að skjðta
Þjóðverjann niður. Var hann
þá allur skaðbrendur á hönd-
um og í framan, og jafnframt
særður af kúlum. Bretinn
bjargaðist í fallhlíf sinni. —
Loftorusta
yflp Dover.
I
Enkaskeyti frá United .Press.
London i morgun.
Loftorusta var háð yfir höfn-
inni í Dover í gær. Þýskar flug-
vélar gei’ðu skyndiárás á höfn-
ina, en alt í einu komu 20 Spit-
fireflugvélar og steyptu sér yfir
hiiiar þýsku steypiflugvélar og
lenti i liarðri orustu og voru 15
þýskar flugvélar skotnar niður.
Vörn þýsku orustuflugvélanna,
. sem fylgdu sprengjuflugvélun-
unii, hi’ást algerlega, sem sjá má
af því, að 15 þýskar flugvélar
voru skotnar niður.
Alls voru skotnar niður til
kl. 10 í gær 19 þýskar flugvélar,
en aðeins 2 breskar, og hjörg-
uðust báðir flugmennirnir.