Vísir - 25.11.1940, Side 1
Ritstjóri:
Kristján Guðiaugsspn
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
Ritstjóri Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri S llnur
Afgreiðsla j
Reykjavík, mánudaginn 25. nóvember 1940. 273. tbl.
ÞJOBVERJAR HÓTA
GRIKKJUM.
Stórkostleg árás
á borg í Suður-
Englandi.
Bniit við ílilutun Þjóðvcrja I
Balkanityrjöldinni þá og* þeg;ar
*
Itölum gengur jaínerfiðlega og fyrr.
Grikkir vinna hvern sigurinn á
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Það hefir vakið mikla athygli, að þýsku blöðin
eru farin að hafa i beinum hótunum við
Grikki. Greinilegast kemur þetta fram í Diplo-
matischer Korrespondenz, málgagni þýska utanríki^
málaráðuneytisins, sem gerir útvarpsræðu Metaxas
herforingja að umtalsefni, en í ræðu þessari, sem flutt
var sem ávarp til grísku þjóðarinnar, sagði Metaxas, að
Grikkir berðist ekki að eins fyrir Grikkland, heldur
fyrir Albaníu og aðrar Balkanþjóðir — og þeir berðist
með Bretum að enn æðra marki, — að því að allar undir-
okaðar þjóðir fengi frelsi sitt á ný. Hið þýska blað, sem
fyrr var nefnt, aðvarar Metaxas og sakar Grikki um að
vera verkfæri í hendi Breta, og verði þeir að taka afleið-
ingunum. /
1 Bretlandi er litið svo á, að Hitler hafi séð fram á að hann
verði að hjálpa Mússólíni á Balkanskaga, til þess að reyna að
rétta við álit ítala og möndulveldanna, sem hefir beðið alvarleg-
an hnekki vegna ófara ítala. í London er bent á, að Hitler geti
ekki hjálpað ítölum á Balkan nema með l>ví, að skerða hlutleysi
Júgóslavíu og Búlgaríu eða kúga þessar þjóðir til fylgis við sig.
En hvor leiðin sem farin yrði, um Júgóslavíu eða Búlgaríu, yrði
afleiðingin, að styrjöldin færðist á nýjan vettvang. Júgóslavar
hafa margsinnis lýst yfir, að þeir myndi verja sjálfstæði sitt, og
ölíklegt er, að þeir láti kúgast til þess að leyfa Þjóðverjum að
fara með her manns yfir land sitt. Sigrar Grikkja hafa og örvað
Júgóslava til djarflegari framkomu gegn þeim, sem hafa í hót-
unum. Sigrar Grikkja vekja umhugsanir um fornaldarfrægð
Grikkja, sagði Churchill í skejdi.
Vélaþersveitir Breta í Súdan og á landamærum Kenya eru í
sókn. ítalir hafa nú hörfað undan frá Matama og það, er helst,
þegar dimt er orðið, að framvarðasveitir þeirra áræða að fara
á stjákl í hæðunum þar í kring. Bretar hæðast að ítölum fyrir
tilkynningar þeirra um, að þeir hafi Galabad enn á sínu valdi.
— Suðurafríkönsk vélahersveit hrakti á flótta ítalska vélaher-
sveit á landamærum Kenya, þrátt fyrir allmikinn liðsmun. —
Er frekar búist við, að Jugo-
slavar muni grípa til vopna,
lieldur en* hleypa her annarar
þjóðar inn í landið. I .Tugoslavíu
hefir það vakið mikinn ugg,
að ýmsir húlgarskir stjórnmála-
menn láta nú all dólgslega og
lieimta ,að.kröfur verði bornar
fram um, að lönd verði látin
af liendi við Búlgari, ekki að-
eins sneið af Grikklandi, heldur
einnig sá hluti af Máke-
doníu, sem Júgóslavar eiga. —
Búlgarar kunna að lála kúga sig
til að fara að vilja Þjóðverja,
og er þó vist, að konungur
landsins og allur ahnenningur
vill frið, en herinn er sagður á
handi Þjóðverja. En ef ráðist
verður á Grikkland frá Búlg-
aríu, hafa Tyrkir lofað að grípa
til vopna, enda telja þeir þá
sitt eigið land í hættu.
SIGRAR GRIKKJA.
Grikkir sækja enn fram, á öll-
um vígstöðvum. I fregnum, sem
hárust í gærkveldi, var frá því
sagt, að vestast (við Adriahaf)
liefði þeir tekið horg eina gegnt
eynni Korfu, og væri Argyro
Castro, sem er nokkuru aust-
ar, i enn meiri hættu en áður,
vegna þessa sigurs. í annari
fregn segir, að Grikkir liafi náð
á sitt vald hæðum, við Argyro
Castro, og hafa Grikkir þar með
fengið aðstöðu til þess að skjóta
af fallbyssum á borgina, og vegi,
sem liggja að henni. Argyro
Castro er einhver mikilvægasla
hernaðarbækistöð ítala í Suður-
Alhaníu. Hafa þeir þar flugstöð
mikla. Á Pindusvígstöðvunum
er flótti ítala ekki eins hraður
og annarsstaðar. Yerjast nokk-
urar hersveitir þar í fjöllunum,
og nokkuru norðar reynir meg-
inher ítala á þessum slóðum að
húast fyrir i nýjum varnar-
stöðvum. En Grikkjum veitti
hetur í öllum viðureignum
þarna, er síðast fréttist. Á víg-
stöðvunum fyrir norðan Kori tza
hafa Grikkir unnið mikilvægan
sigur. Þeir hafa hertekið borg
eina um 15 mílur norður af
Koritza, og eiga þvi ófarnar að
eins 15 mílur til Pogradec. —
Yegna hins nýja sigurs munu
ítalskar liersveitir á þessum
slóðum ekki geta leitað inn í
Júgóslaviu .
Landið milli Koritza og Po-
gradec er mjög fjöllótt, og hafa 1
Grikkir sótt þarna fram furðu
hratt. Það var riddaralið, sem
tók framannefnda liorg. Grískar
og hreskar sprengjuflugvélar
halda uppi árásum á liersveitir
ítala á undanhaldinu. Það er ,
leidd athygli að því, að Italir
hafa nú ekki sömu aðst^Su og
áður til þess að beita fluglier
sínum gegn Grikkjum, því að
Grikkir hafa nú 3 flugstöðvarj
sem Italir hofðu við Koritza, á •
sínu valdi, og nái Grikkir flug-
stöðinni við Argyro Castro á
sitt vald, versnar aðstaða ítalska
flughersin); í Alhaníu enn að
miklum mun. — Ástralskir og
fætur öðrum —
Ný-Sjálenskir flugmenn eru nú
komnir til Grikklands, og stór-
ar breskar herflutningavélar,
varðar orustuflugvélum, flytja
stöðugt skriðdrekafallbyssur og
ýms nútímahergögn til víg-
stöðvanna, og eru þau þegar af-
hent Grikkjúm. -— Grikkir
sækja svo hratt fram á víg-
stöðvunum fyrir norðan Kor-
itza, að þeir gefa sér engan tíma
til þess að safna saman lier-
gögnum þeim, sem ítalir hafa
orðið að skilja eftir á flótta sín-
London í morgun.
Það var og opinberlega til-
kynt, að Grikkir liéldi öllum
stöðvum, sem þeir hafa tekið
við Argyro Castro. En auk þess
henna fréttastofufregnir, að
herlið Grikkja sé i nánd við
borgina og ítalskar hersveitir
séu á flótta til St. Queranti, á
ströndinni.
Hermálastjórnin gríska tjl-
kynti i gær, að Grikkir hefði
hertekið Moskopol á leiðinni
til Progradec, og tekið þar 1500
ítalska fanga. Grikkir eru nú
að hreinsa til á Koritzasvæðinu.
— Öryggismálaráðuneytið
gríska tilkynnir, að ítalir liafi
engar loftárásir gert á gríska
hæi undangenginn sólarhring.
Vaxandi andúð gegn
Þjóðverjum í Belgíu.
London í morgun.
Fyrir skönnnu fyrirskipaði
þýska lögreglan (Gestapo) öll-
um Gyðingum i Belgíu að ganga
með armbönd, sem á væriprent-
uð Gyðingastjarnan, þannig að
þeir þelctust frá öðrum borgur-
Um. Belgíu menn notuðu
Almenningur i Belgíu notaði
tækifærið til þess að láta i Ijósi
andúð sína gegn hinum þýska
yfirgangi með því að hera sams-
konar einkenni og Gyðingar.
Yarð það til þess að lögreglan
treysti sér ekki til frekari fram-
kvæmda í auðkenningu helg-
iskra horgara af Gyðingaættum,
vegna hinnar almehnu þátttöku
borgaranna.
af skjölum, áróðursmiðum, til-
kynningum o. fl., og er margt
af þessu prentað á grísku. Átti
að dreifa þessu meðal alnienn-
ings i Grikklandi jafnóðum og
landið væri hernumið. Skildu
Italir lætta alt eftir i flaustrinu,
er þeir yfirgáfu borgina. — I
Koritza hefir nú verið skipað
bæjarráð, sem, 11 Grikkir og 4
Albanir eiga sæti í, og er einn
þeirra borgarstjórinn í Koritza.
Breskar sprengjuflugvélar
hafa gert árás á Elbasan í Al-
haníu, en um þá borg liggur
vegurinn, sem hersveitir Itala
frá Pogradec fara á undanhaldi
sínu.
Churchill forsætisráðherra
hefir sent Metaxas forsætisráð-
herra Grikklands heillaóska-
skeyti. Segir hann, að Bretum
sé það mikil hvatning, að Grikk-
ir hafi unnið glæsilega sigra i
viðureign við óvinaþjóð, sem er
margfalt mannfleiri og hetur
útbúin hernaðarlega.
Hlntleysislðgum
Bandaríkjanna
verður breytt
Bretlandi í vil.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Það er nú tilkynt,^ að King
öklungadeildarþingmaður muni
hera fram tillögur um það í dag
í utanríkismálanefnd þjóðþings-
ins, að Jolinson-lilutleysislögun-
um verði breytt þannig, að
heimilað verði að veita Bretum
lán til hergagna. — Náin sam-
vinna Breta og Bandaríkja-
manna er til umræðu i Was-
hington og hefir komið til mála,
að Bretar setji eign sina í ame-
rískum verðbréfum til trygg-
ingar lánum þeim, sem þeir taka
vegna stríðsins.
ÞÝSKT HERSKIP VIÐ
VESTUR-INDÍU-EYJAR.
Enkaskeyti frá United Press.
' London í morgun.
McKay-útvarpsstöðin í
Bandaríkjunum liefir birt fregn
um það, að hreskt slcip liafi orð-
ið fyrir skotliríð þýsks herskips
í noklcurri fjarlægð frá Vestur-
Indíueyjum. — Likur eru taldar
til, að hér sé á ferðinni lierskip
það, sem sökti Jarvis Bay.
Breski flughsriin fer i
iifji árásarleiflangro til
Berliii oo lurin.
Einkaskevti frá United Press.
London í morgun.
I gærkveldi hárust fregnir
um það frá ýmsum stöðum, á
ströndinni i Kent, að breskar
sprengjuflugvélar hefðu fai'ið í
stórum Iiópum til nýrra árása
á innrásarhækistöðvarnar við
Ermarsund. Loftárásir á Bret-
land voru með minna móti í
gær. Þrjár þýskar flugvélar
voru skolnar niður.
t fyrrinótt gerðu breskar
sprengjuflugvélar har'ðar árásir
á marga staði á meginlandinu,
og er einkiun getið árásanna á
Berlín, þar sem eldar komu
upp á mörgum járnbrautar-
stöðvum, m. a. kom sprengja
beint á Potsdamjárnbrautar-
stöðina. Hundruðum eld-
sprengja var varpað milli Pots-
dam- og Anhalterstöðvanna.
Einn flugmaðurinn sá eld koma
upp á 28 stöðum. Sprengjum
var varpað á Kruppverksmiðj-
urnar í Essen. í miðju verk-
smiðjuhverfinu kom upp eldur
á þremur stöðum, og var bálið
einkanlega mikið á einum
staðnum. Stórkostlegar spreng-
ingar urðu. I Turin var varpað
spreiigjum á Fiat-hreyflaverk-
smiðjurnar og konunglegu lier-
gagnaverksmiðjurnar, stálverk-
smiðjur o.fl. hernaðarlega staði.
Kunnir stjórnmála-
menn látnir.
London í morgun.
Það var kunngert í London í
gær, að látinn væri Tryon fyrrv.
ráðherra. Hann var eftirlauna-
málaráðlierra og póstmálaráð-
herra Bretlands um nokkur ár.
Hann var 69 ára að aldri.
Einnig var tilkynt í gær and-
| lát Craigavons lávarðs, forsætis-
ráðherra Norður-írlands. Ilann
var forsætisráðherra Norður-
Irlands um fjölda mörg ár,
harðskeyttur og eindreginn
fylgismaður Breta, og mótfall-
inn sameiningu Norður- og
Suður-írlands.
AFSTAÐA RÚSSA.
London í morgun.
Rússneska útvarpið birtir nú
fregnir af umræðunum í búlg-
arska þinginu á dögunum, og
vitnar einkum í ræður þeirra
þingmanna, sem vilja að Búlg-
aría yerði hlutlaus áfram. Er
þetta skilið svo í London, að
Rússar heiti áhrifum sinum til
þess, að Búlgarar verði hlut-
lausir áfram.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
1 fyrrinótt var gerð stórkost-
leg árás á horg í Suður-Eng-
landi. Hver flugvélabylgjan
kom á fætur annari, og liraðaði
sér á brott, eftir að sprengjun-
um hafði verið varpað niður.
Stórbyggingar lirundu, eða urðu
fyrir miklum skemdum, og
voru meðal þeirra kirkja,
sjúkrahús, gistihús, kvikmynda-
hús o. s. frv. Eldur kom, upp á
mörgum stöðum, en með snar-
ræði og harðfengi tókst að
hindra útbreiðslu hans. Meðal
margra manna, sem fórust,
voi'u 2 slökkviliðsmenn. Það er
í frásögur fært, að í kvikmynda-
húsi einu, þar sem, 1500 manns
sátu og horfðu á kvikmyndir,
fór enginn maður úr sæti, með-
an árásin stóð yfir. — Loftárás-
ir voru gerðar i fyrrinótt á
fjölda marga staði aðra, en
livergi eins stórkostlegar scm á
þessa borg.
London í morgun.
I þýskum .fregnum segir, að
það hafi verið Southampton,
sem varð fyrir árás þeirri, sem
. að ofan getur. I nótt var önnur
j mikil árás gerð á borg í vestur-
hluta Bretlandk. Þjóðverjar
segjast hafa geft árás á Bristol í
nótt sem leið og mun það vera
sama árásin, sem átt er við í
breskum fregnum.
i
Slovakía aðili að
þrí veldasát tmálanum.
feinkaskeyti frá United Press.
London i morgun.
Dr. Tucka, forsætisráðherra
Slóvakíu, skrifaði undir þrí-
veldasáttmálann (þ. e. Þýslca-
lands, Ítalíu og Japan) í Berlín
í gær. I dag er forsætisráðherra
og utanríkisráðherra Búlgaríu
væntanlegir til Berlínar, og er
búist við, að þeir muni skrifa
undir sáttmálann fyrir hönd
Búlgariu.
Óttast um vélbátinn
Eggert frá Keflavík.
Átta bátar úr Keflavík, varð-
skipið Ægir og bresk flugvél
leituðu í gær árangurslaust að
vélbátnum Eggert frá Keflavík.
Flugvélin leitaði allsstaðar
meðfram Mýrunum og víðar, en
varð hvergi neins vör. Keflavík-
urbátarnir og Ægir leituðu
einnig frá þvi um morguninn,
en þeir urðu heldureinskis varir.
Þegar Vísir hafði tal af Slysa-
varnafélaginu í morgun hafði
því enn ekki borist fullnaðar-
skýrsla frá brésku flugmönnun-
um, en hún er væntanleg síð-
degis í dag.
Eggert fór í róður á aðfara-
nótt laugardagsins.
Sunkist Creme Cítrónur
300 stykki í kassa eru þær bestu.
Noltkrir kassar óseldir.
Heildi. LA^íDSTJARMAM.
um.
í Koritza hefir fundist mikið
Grikkir komnir í
úthverfi JPogradec.
Þeir tóku 1500 fanga í MoscopoL
Gríska herstjórnin tilkynti í morgun kl. 11, að grískar
framvarðasveitir væri komnar inn í úthverfi Pogradec.
Er það riddaralið, sem þangað er komið. Borgin sjálf
hafði ekki verið hertekin, er síðast fréttist.