Vísir - 26.11.1940, Side 1

Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár. . Reykjavík, þriðjudaginn 26. nóvember 1940. • 274. tbl.
Mafa stjórnmálaáform
Mltlers mishepnast
vegna hraltfara Itala?
Búlgörsku ráðherrarnir
sátu heima og búlgarska
þjóðin vonar, að styrjaldar
hættan sé um garð gengin
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Stjórnmálamenn telja, að það sé altaf að koma
skýrara í ljós hversu víðtæk áhrif hinir glæsi-
legu sigrar Grikkja hafa meðal Balkanþjóða
sem annarstaðar. Ýmsir þeirra hafa látið í ljós þá skoð-
un, að afleiðing hrakfara ítala fyrir Grikkjum sé þegar
orðin sú, að afstaða Júgóslava og Búlgara hafi harðnað
svo, að þessar þjóðir verði vart kúgaðar til þess að
„skrifa á punktalínuna“, en um Tyrki var það áður
kunnugt, að allar kúgunartilraunir við þá myndi mis-
hepnast. För búlgörsku ráðherranna til Berlínar virðist
hafa verið „aflýst“ og búlgarska þjóðin dregur ándann
léttara og vonar, að ekki komi til styrjaldar, en í Berlín
er tilkynt, að í bili sé lokið undirskriftum undir þrí-
veldasáttmála Þýskalands, Ítalíu og Japan.
ítalska útvarpið hafði birt tilkynningu um það, að forsætis-
ráðherra Búlgaríu og utfmríkisráðherra væri lagðir af stað til
Berlínar, en Stefani-fréttastofan ítalska tilkynti svo í gær, að
þessi fregn væri ekki rétt, og var kent um áróðri erlendis, að
hún komst á kreik. En það er a. m. k. víst, að Italir bjuggust við,
að af þessu ferðalagi yrði, og í f jölda fregnum undangengna
daga hefir verið gert ráð fyrir því — alt síðan er Boris konung-
ur var á fundi með Hitler fyrir liðlega viku — að Búlgaría
myndi gerast aðili að samningum milli Þjóðverja, Itala og Jap-
ana. Og menn hafa búist við því, að Þjóðverjar myndi eftir það
nota aðstöðu sína í Búlgaríu og koma ítölum til hjálpar gegn
Grikkjum. Mörtdulveldin hafa beðið hinn gífurlegasta álits-
hnekki meðal Balkanþjóðanna og víðar, og það fer að verða
vafasamara hvort ítalir geta rétt hlut sinn hjálprlaust. En það
er vitanlega enn engin vissa fyrir því hvað Þjóðverjar gera í
þeim efnunt, þótt þannig kunni að liggja í málinu, að sigrar
Grikkja hafi óbeinlínis haft þau áhrif, að Búlgarar hafi tekið
aðra stefnu en Hitler viíl. — Kannske hafa rússnesk áhrif einnig
komið hér til greina.
Sókn Grikkja heldur áfram á
öllum vígstöðvum, að því er til-
kynt var í fregnum frá Griklc-
landi seint í gærkveldi. Grískar
hersveitir ráku flótta Itala í átt-
ina til Elbasan og eins var sókn
af Grikkja hálfu á suðurvíg-
stöðvunum. Við Argyro Castro
voru ítalir að leitast við að
veita viðnám, er siðast fréttist.
Fyrri fregnir höfðu hermt að
grískar hersveitir væri að fara
inn í borgina.
Á löllum vegum er fult af
itölskum hergögnum. Sagt er
að Grikkir hafi tekið um 8000|
fanga. Grikkir höfðu sótt framf
um 20 mílur frá Pogradec í gær_
í áttina til Elbasan. — Öll itölsk
herfvlki, sem send hafa verið
í bardaga, Iiafa tvístrast. Og
herfylldð „Svörtu örvarnar“ er
svo illa leikið, að það kemur
ekki að neinu gagni.
ítalir liafa gert loftárásir á
Korfu og nokkra bæi, en ekkert
hernaðarlegt tjón varð af árás-
unum.
Það hefir og vakið mikla at-
hygli, að formaður rússnesku
sendinefndarinnar á Dónárráð-
stefnunni i Bukarest, kom til
Sofia í gær og gékk á fund Bor-
isar konungs.
Seinustu fregnir frá Grikk-
landi eru þær, að Mussolini hafi
fyrirskipað ítölsku hersveitun-
um við Argvro Castro að verja
horgina til hinsta manns. Veita
ítalir nú viðnám þarna og liafa
sprengt kletta við vegi í gil-
skorningum og viðar, og hlaðið
þar virki, til þess að hindra
framsókn Grikkja, en þeir sóttu
þar enn fram, er síðast fréttist.
Breskar flugvélar gerðu á-
kafar árásir í gær á birgðastöðv-
ar Itala í Tepelena, sem er mik-
ilvægur staður við samgöngu-
leiðir milli Vallona og Argyro
Castro.
Ný loftárás
á Durazzo.
Breskar sprengjuflugvélar
liafa gert nýja loftárás á Dur-
azzo, aðalhafnarljorg Albaníu.
Mikill eldur kom upp við liöfn-
ina og sprengja kom beint nið-
ur í 10.000 smálesta skip. Einnig'
voru gerðar loftárásir á tvær
mikilvægar herstöðvar ítala
inni í landi. Á vígstöðvunum
fyrir norðan Koritza var varpað
sprengjum á þrjár herflutn-
ingalestir, sem höfðu verið
sendar til aðstoðar hinum flýj-
andi hersveitum ílala, i von um,
að takast mætti að snúa þeim
við og' veita viðnám, en her-
sveitum þessum var gersamlega
Ivístrað í sprengjuánás og með
skothríð úr véibyssiim.
lipittisl i
inil.
Einkaskeyti frá U. P.
London i morgun.
Fregnir frá Aþenuborg
herma, að Alhaníumenn gangi
nú i lið með Grikkjum og liafi
viða i landinu brotist út bylt-
ing gegn ítölum.
Frá Meliseros barst fregn í
gær þess efnis, að herskáasti
þjóðflokkur í Albaníu, sem ald-
x-ei hefir fallist á yfirráð ítala í
Alhaníu, hafi sameinast öðrum
óánægðum Albönum, til þess
að varpa af sér ánauðaroki ít-
ala. — Uppreistarflokkarnir
hafa gengið i lið með Grikkjum
og er húist við að þeir geti orð-
ið Grikkjum að miklu liði.
Valda uppreistarmenn hersveit-
um Soddu herforingja stöðugt
miklu tjóni. —- Samkvæmt
áreiðanlegum heimildum eru
Grikkir búnir að taka samtals
7000—8000 fanga.
Fregnum um, að búlgörsku
ráðherrarnir færi ekki til Ber-
línar, kom mönnum mjög á ó-
vænt í Sofia, símar fréttaritari
United Press. Telur hann þetta
standa í sambandi við það, að á
mánudagskvöld tók Boris kon-
ungur á móti cmbættismanni
úr rússneska utanríkisráðuneyt-
inu, Sobolev, en hann ferðaðist
loftleiðis til Sofia. Sobolev fer
frá Sofia til Bukarest til þess að
taka þátt í Dónárríkjaráðstefn-
unni, sem fulltrúi stjórnarinn-
ar í Moskva. Rússneski sendi-
herrann í Sofia fór á fund Bor-
isar konungs með Sobolev. Að
loknum viðræðunum ræddu
þeir við búlgarska forsætisráð-
herrann. Þeir, sem best fylgj-
ast með þessum málum, telja
að Rússar hafi ekki viljað fall-
ast á, að Búlgarar gerðust aðili
að þríveldabandalaginu, og hafi
þess vegna verið frestað öllum
áformum í þessa átt. Búlgarski
sendiherrann í Berlín hefir verið
kvaddur heim, að líkindum til
þess að gefa skýrslu.
Fregnir frá Aþenuborg
herma, að gríski herinn á Epir-
usvígstöðvunum, lialdi áfram
sókn sinni í áttina til Argyro
Castro. ítalir gera alt, sem þeir
geta, til þess að tefja framsókn
Grikkja. ílalir eru nú einnig
farnir að senda riddaralið á víg-
stöðvarnar, til varnar hersveit-
um sínum á undanlialdinu.
Þrjár ítalskar hersveitir hafa
orðið eftir á einum hluta víg-
stöðvanna, og er hætt við, að
þær verði króaðar inni.
Verslunarmannafélag Reykjavíkur.
Aðalfunclur félagsins verður ann-
að kvöld kl. 8f4.
Nýjar loft-
áxásir á
Þýskaland
Einnig á herstöövar
ítala í Afríku.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Það var tilkynt í London
snemma i morgun, að breskar
sprengjuflugvélar hafi gert á-
rásir á ýmsa staði i Norðvestur-
Þýskalandi í (morgun. Nánari
tilkynningar verða birtar síðar.
Breskar sprengjuflugvélar
liafa gert stórkostlega árás á
Assab í Eritreu. Eldarnir, sem
komu þár upp, sáust úr 50
milna fjarlægð.
Einnig voru gerðar árásir á
Derna, Tobrouk og aðrar lier-
stöðvar ítala í Afríku.
LijósmyiidavélfBi
lýg'iit* ekki.
segja Bretar.
■ s -■ .-
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Bresk hlöð birta 4 myndir frá
Taranto í morgun. Myndirnar
voru teknar 4 dögum eftir á-
rásir flotaflugvélanna, og sýna
35.000 -smálesta orustuskip,
með stefnið í kafi, beitiskip af
Cavour-gerð, sem rent hafðiver-
ið upp í fjöru, annað beitiskip
til, sem varð fyrir skemdum, og
tvö skip, sem mara í liálfu kafi.
— Myndir þessar sanna, liver
árangur náðist i loftárásinni. —
Ljósmyndavélin lýgur ekki,
segja Bretar.
Kyrr nótt í London.
Engin aðvörunarmerki voru
gefin í London i nótt sem leið.
— Þýskar fregnir, segja Bret-
ar, um að Coventry, Soutliamp-
ton, Bristol og fleiri breskar
ljorgir séu í rústum, eru svö
fjarstæðukenndar, að óþarft er
að mótmæla þeim. Það er við-
urkent, að mikið tjón hafi orðið
í ýmsum breskum borgum, en
hernaðarlegt tjón er tiltölulega
litið, og miklu minna en liið
hernaðarlega tjón, sem Þjóð-
verjar liafa orðið fyrir i loft-
árásum Berta.
Á sunnudagskvöld gerðu
breskar sprengjuflugvélar
feikna harða árás á Blolim und
Yoss skipasmíðastöðvarnar við
Hamborg, en þær ná yfir feikna
stórt svæði. Yarpað var niður
1000 ikveikjusprengjum og
fjölda sprengikúlna. Mikill eld-
ur kom upp i stöðinni. Sprengj-
um var einnig varpað á gasstöð-
ina i Altona, rafmagnsstöðvar,
hafnarmannvirki. Árásir voru
gerðar á Wilhelmshaven, Den
Helder og Boulogne. Á öllum
þessurn stöðum varð mikið tjón
Grænlandshaf
hættusvæði.
Hættur hafa aukist þar nýlega.
* Eftirfarandi tilkynning var send út í gærkveldi til
sjófarenda:
„UmferS er hættuleg um svæðið fyrir norðan 66
gráðu norðlægrar breiddar og fyrir vestan-22. gráðu
austlægrar lengdar, eða frá Skaga í Dýrafirði að Geir-
élfsgnúp á Ströndum. Skipum, sem kunna að vera á
þessu svæði, er alvarlega ráðlagt, að fara þaðan í burtu
þegar í stað.
Skip, sem verða að fara um þetta svæði, verða að
halda sig innan 4 sjómílna fjarlægðar frá ströndinni.
Þetta gildir, þar til Öðruvísi verður ákveðið ©g til-
kynt“.
Vísir átti í morgun tal við
fulltrúa flotastjórnarinnar liér
og spurði liann hver væri á-
stæðan fvrir þessari tilkynn-
ingu.
Kvað liann tilkynningu hafa
verið gefna út um, það 30. júlí
s.l. að siglingar milli Grænlands
og íslands væri hættum bundn-
ar. Hefði þetta verið tilkynt þá
þegar, svo að sjófarendum
hefði verið það strax kunnugt.
Þetta væri breytt nú, hætt-
urnar hefði aukist nýlega og
hefði þvi verið ákveðið að ráð-
leggja skipum að forðast þetta
svæði, til þess að mannslífum
væri ekki stofnað i liættu að ó-
þörfu.
Ekkert verður um það sagt,
að svo stöddu, hversu lengi
þetta mun standa.
Loftárásir Breta
vikuna 15-22 nóv.
London í morgun.
lugmálaráðuncytið breska
hefir gefið út tilkynn-
ingu um loftárásirnar vikuna,
sem lauk í dögun 22. nóvember.
Segir þar, að þær hafi verið
gerðar á mjög marga staði og
sumsstaðar voru þær sérstak-
lega harðar.
Helstu staðirnir, sem ráðist
var á voru þessir:
Hamborg, sem var ráðist á 2
nætur i röð af afarmiklum
krafti. Loftárásirnar hófust rétt
eftir myrkur og stóðu til kl.
5.20 og 6 að morgni. Þar var
varpað sprengjum á járnbrauta-
línur, rafmagnsstöðvar, olíu-
vinslustöðvar og skipasmíða-
stöðvar.
Gelsenkirchen, þar sem varp-
að var sprengjum á olíuvinslu-
stöðvar, sem framleiða 300.000
smál. af olíu árlega.
Leu na-verksmið j urnar, sem
eiga að geta framleitt 400.000
sinól. af olíu á ári.
Pilsen, þar sem Skoda-her-
gagnaverksmiðjurnar erii.
Duisburg, sem er mesta inn-
anlands liafnarborg i heimi.
Höfnin þar er svo stór, að f jórar
járnbrautastöðvar eru við liana.
Auk þess voru gerðar árásir á
Bremen, Köln, Lorient, Sta-
vanger og Dortmund-Ems-
sldpaskurðinn.
Alls segjast Bretar hafa gert
28 árásir á hafnarmannvirki og
skip, 14 á olíustöðvar og geyma,
18 á hergagnaverksmiðjur, ell-
efu á járnbrautastöðvar og
fjölda margar á flugvelli. Segj-
ast þeir liafa mist 9 flugvélar í
þessum leiðöngrum, en eyðilagt
3 þýskar flugvélar.
Lv, Fróði stækkaður.
Þegar línuveiðarinn Jökull
var lengdur fyr á þessu ári,
sagði Vísir frá því, að einnig
v^ri í ráði að stækka líhuveið-
arann Fróða. Verður nú byrjað
á að Iengja hann næstu daga.
Fróði verður tekinn snndur i
miðju og bætt inn í hann fjögra
metra stykki. Verður hann 30
metrar að stækkun lokinni.
Breylingin er gerð á nokkuð
annan hátt, en breytingin á
Jökli, og mun taka skemmri
tíma. Var Jökull tekinn sundur
um plötusamskeytin.
Þá verður og smíðaður lival-
bakur á Fróða og nýr stjórn-
pallur.
Fróði verður um 135 smálest-
ir eftir þessa breytingu; stækk-
ar um 37 smál.
Davíð 8tefán§§ou §kákl.
Svo sem getið hef-
ir verið hér í blað-
inu er nýlega komið
á markaðinn mikið
rit eftir Davíð skáld
Stefánsson, er hann
nefnir Sólon ís-
landus, og fjallar
um spekinginn
Sölva Helgason. í
dag og á morgun
birtist ritdómur um
bók þessa, sem
nefnist „Besta bók
ársins“. — Hér á
myndinni sést Dav-
íð Stefánsson við
skrifborð sitt. —