Vísir - 16.12.1940, Blaðsíða 2

VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson
Skrifst.: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12
(Gengið inn frá Ingólfsstræti)..
Símar 1 660 (5 línur).
Verð kr. 2.50 á mánuði.
Lausasala 10 og 25 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Prestskosn-
ingarnar.
Jþá ern prestskosningarnar um
garð gengnar og er óhætt
að fullyrða að þátttaka í þeim
liafi reynsl sæmileg, en þó
minni, en gera liefði mátt ráð
fyrir. Bar þar fyrst til að af-
lakaveðnr gerði7 í gærkveldi,
þannig að menn rnunu liafa
veigrað sér við að leggja út í
það, ekki síst í úthverfum bæj-
arins, þar sem fólk þurfti að
fara yfir víðavang til kjörstað.
ar. Einlcum gætti þessa í Laug-
arnessókn, þar sem aðeins einn
prestur var í kjöri, og varð
kosning þar ekki lögmæt. Eftir
þeim upplýsingum, sem Vísir
hefir fengið, hafa þar kosið 410
menn af 1120, sem á kjörskrá
voru, en enginn efi er á því, að
ef veður hefði ekki spilst svo
sem raun varð á, hefði þátttak-
an í kosningunni orðið miklu
meiri. Var þó kosningin ekki
jafn harðsótt þar og í hinum
prestaköllunum, tveiinur, þar
sem margir prestar voru í kjöri,
og rekinn liarður áróður af
ýmsum aðilum til þess að draga
fram hlut prestsefnanna.
í Nessókn kusu 1075 af 1494,
sem á kjörskrá voru, og má það
teljast ágæt þátttaka. Aðsóknin
mátti lieita jöfn allan daginn
og fengu menn greiða af-
greiðslu, en hér var sama sagan
og í Laugamessókn, að eftir að
veðrið spiltist, dró alerlega úr
aðsókninni, og má því telja
víst að ýmsir þeir, sem hug hafa
haft á að kjósa, hafi eklci treyst
sér til þess og sgtið heima.
í Hallgrímssókn kusu 4640
kjósendur af 6649, sem á kjör-
skrá voru, og er það hlutfalls-
lega minni aðsókn en í Nes-
prestakalli, og má tvímælalaust
telja að óveðríð í gærkveldi hafi
átt sinn ríka þátt í því, að úr
aðsókn dró, og voru þó bifreið-
ar notaðar miklu meir í Hall-
grímssókn en í hinurn sólcnun-
um báðum. í Laugarnessókn
voru engar bifreiðar notaðar til
flutninga og kosningaáróður
var þar enginn, en þeir kusu,
sem áhuga höfðu, ótilkvaddir
af öðrum.
Nú, þegar kosningu er lokið,
verða menn að sætta sig við
nokkra bið þar til úrslitin verða
kunn, og ber það til, að kæru-
frestur er þrír sólarhringar.
Verða kjörplögg geymd innsigl-
uð á öruggum stað í þessa þrjá
sólarhringa, en talning fer fram,
fimtudaginn 19. þ. m. í öllum
sóknum.
Éngu verður um það spáð,
hvernig kosningarnar muni
hafa farið. Það upplýsist, er tal-
ið verður, en vafalaust hafa at-
kvæði dreifst allverulega mill-
um prestsefnanna og ekki ó-
sennilegt, að kosningin verði
ekki lögmæt, þannig að engir
einstakir menn fái hreinan
meiri hlula. Kemur þá til kasta
biskups og ríkisstjórnar um
veitingu embættanna, en vafa-
laust verður þeim veitt embætt-
in, sem flest hafa atkvæðin í
hverri sókn.
Þótt prestskosningum sé
þannig lokið og vænta megi úr-
slitanna bráðlega, er mikið verk
fyrir höndum í kirkjumálum
þessa bæjar. Starfsskilyrði
hinna nýju presta verða léleg,
ekki sist af þeim sökum, að
•kirkjur vanta, og verður að ráð-
ast i byggingu þeirra svo fljótt
seni kostur er á. Verður það úr-
lausnarefni, sem bíður prest-
anna og sóknarnefndanna á
næstu árum, og veltur á miklu
hverja lausn þau mál fá, svo
að viðunandi sé. Ekki er ólík-
legt, að menn neyðisl lil að
hverfa að því ráði, að byggja
litlar kirkjur, til þess að ráða
bót í brýnustu þörfinni í bili,
en öll starfsskilyrði liinna nýju
presta verða hin lélegustu, þar
til ráðið er fram úr þessu.
Þess er að vænta, að Reyk-
víikingar taki höndum saman
um lausn þessara mála, hvernig
sem prestskosningarnar luinna
að fara. Akureyringar Iiafa
gengið þar á undan með góðu
fordæmi, þar sem þeir hafa ný-
lega reist mikið og vandað guðs-
hús þar á staðnum, og Reyk-
víkingar ættu ekki að þurfa að
vera eftirbátar þeirra í þessu
efni, ef vilji til framkvæmda er
fyrir hendi. Fyrirsjáanlega
verða ýmsir erfiðleikar á hinu
kirkjulega starfi hér í bænum á
næstu árum, en þeim erfiðleik-
um verður að ryðja úr vegi með
samtökum og samhentu safn-
aðarstai’fi, þannig að prestarnir
fái notið sín í starfi sínu, sem
er mikils um vert að vel takist.
Háskólatónleikar
Árna Kristjánssonar
og Björns Ólafssonar.
Tónleikar þeirra á föstudag-
inn var, í hinum glæsta hátíða-
sal Háskólans, voru helgaðir
norrænni tónlist. Auk íslenskra
laga voru þó ekki leikin önnur
lög en eftir Grieg og Sibelius,
sem eru vafalaust merkilegustu
tónskáldin á Norðurlöndum.
Grieg skipaði öndvegið á pró-
gramminu og voru leiknar eftir
liann tvær fiðlusónötur, önnur
var tragiska sónatan í c-moll,
sem er best gerða sónatan eftir
hann; í þessu verki ræður Grieg
fyllilega við sónötuformið og er
ekki eins andstuttur og í fyrri
verkum sínum. Einnig var leik-
in Ballade í g-moll eftir hann,
sem er besta píanóverk höfund-
arins og eitthvert fegursta pía-
noverk á Norðurlöndum. Sibel-
íusarlagið og aukalagið, sem
leikið var eftir hann, voru bæði
í smærra broti. Það var nýlunda
að heyra íslensk fiðluverk. Til
skamms tíma var mér ekki
kunnugt um nema eitt íslenskt
fiðluverk, en það er Ilumores-
que eftir Sveinbjörnsson, - sem
er snoturt verk, en heyrist þó
aldroi leikið opinberlega, og
væri þó viðeigandi að sýna því
ræktarsemi, sem vel hefir verið
gert á þessu sviði af islenskum
mönnum. „Stefjahreimur“ eftir
Sigfús Einarsson er söngrænt
lag í „gamla stílinn“ og ber það
með sér, að höf. liefir verið
tamara að semja lög fyrir
mannsröddina en fiðluna. „ís-
lensk rímnalög fyrir fiðlu og
klaver“, op. 12, eftir Karl Run-
ólfsson bera það með sér, að
hö|f. vill ekki hjakka í sama
farinu og eldri kynslóðin. 1
þessu verki er hressandi íslensk
g'ola og sjávarselta og hefir höf.
aukið við hróður sinn ineð því.
Einkar snoturt fiðlulag, „Hum-
oresque“, eftir Þórarinn Jóns-
son, sem samdi sönglagið
„Heiðbláa fjólan mín fríða.“,
var leikið sem aukalag.
Strax á fyrstu tónunum í
fyrsta verkinu fann eg, að ekki
var alt með feldu með endur-
'óminn í salnum. Tónarnir svifu
ekki lausir út í hvern krók og
kima og raskaðist algerlega
Reykjavík í myrkri
Bærinn Ijóslaus í þrjá stundarf jórðunga vegna
samslátfar á háspennulínum.
W^egar klukkan var tíu mínútur yfir átta í gær-
* kveldi sloknuðu ljósin allra snöggvast hér í
bænum. Dofnuðu þau mjög nokkrum sinnum, en birti
á milli, jiangað til jiau dóu alveg kl. 8.15. Var bærinn
I jóslaus þangað til kl. 9, eða í 45 mínútur.
Vísir átli tal við Steingrím
Jónsson rafmagnsstjóra í morg-
un og spurði hann um orsak-
irnar til bilunarinnar.
Rafmagnsstjóri kvað versta
veður hafa verið fyrir austan
og um áttaleytið liefði verið
krapahrið þar, en farið svo að |
frjósa. Hefði þá vafalaust Iilað-
ist á háspennuþræðina og þeir
svo slegist saman, vegna þess
livernig vindáttin var.
Þegar ljósið dó svo loks al-
veg, og búast mátti við þvi, að
það liði nokkur timi, þangað til
aðslæður breyttust svo til batn-
aðar á Sogslínunni, að liægt
væri að notast við hana, var það
ráð tekið að setja Elliðaárstöð-
ina i gang. Tók það nokkurn
líma en rélt eftir kl. 9 var kom-
ið ljós, þótt ekki væri það eins
skært og Ijósið af Sogsrafmagn-
inu.
En um níuleytið gerði versta
veður hérna líka, krapahrið og
síðan frost, svo að ljósin fóru
aftur að flökta. Slógust þá sam-
an strengir innan við hæinn.
Á ellefta tímanum hafði veð-
ur lagast svo austan fjalls, að
hægt var að setja Sogsstöðina í
samband aftur. Var alt í lagi
eftir það.
Kvikmyndasýningar féllu
niður í gær, bæði kl. 7 og 9 í
báðum bíóunum. Þeir, sem
urðu af sýningui# í gær, geta
notað miða sína í kveld.
styrkleikahlutföllin milli fiðl-
unnar og slagliörpunnar. Þann-
ig var þetta a. m. k. þar sem
eg sat. Mér er sagt, að bæði sé
kork i gólfi og lofti og þyklc
gluggatjöld frá gólfi til lofts
hylja veggina að mestu. Er
jietta leiðinlegt, því eg veit eng-
an sal í bænum skemtilegri að
öðru leyti fyrir slíka tónleika
og fyrir-kammennúsik yfirleitt.
Eg hefi oft lieyrt liina björtu
fiðlutóna Björns í öðrum salar-
kynnum; þar líða þeir frjálsir,
en hér voru þeir bældir. Samt
duldist manni ekki, að samleik-
ur þeirra Árna og Björns var
góður, og stundum með ágæt-
um. Þeir eru báðir sannir milli-
göngumenn milli tónskáldsins
og áheyrandans.
Árni lék einleik á slaghörp-
una áðurnefnda „Ballade“ eftir
Grieg. Hún er röð af tilbrigð-
um yfir norskt þjóðlag frá
Valdres. Grieg er ramnorskur
í leit sinni. Ilann hefði getað
sagt um sig það sama og Ole
BuII, að hann væri „norskur
Norðmaður frá Noregi“. Árni
hefir sérstaldega rika tilfinn-
ingu fyrir hljómbrigðum hljóð-
færisins. Hugur lians hneigist
meira að því lyriska en stór-
fenglega, endá er meðferð hans
yfirlætislaus, í sumum verkum
kann manni að finnast það um
of. „Balladen“ með sínum lyr-
iska innileik liggur sérstaklega
vel fyrir liann, og lék hann hana
með undraverðri margbreytni í
hljómum og voru lyrisku kafl-
arnir aðdáanlega fallega setlir
fram.
Salurinn var fullur og viðtök-
urnar góðar og innilegar og
urðu listamennirnir að leika
nokkur aukalög.
B. A.
Bæjap
frétiir
I.O.O.F. =ol).IP. = 12212177,
í gær
15. des., stofnaði síra Árni Sig-
urðsson, með fermingardrengjum
frá þessu ári, Kristilegt félag ungra
manna innan Fríkirkjusafnaðarins.
Leiðrétting.
í grein síra Árna SigurÖssonar
átti að standa „lífssko'ðun efnis-
hyggjumatma", en ekki lífsafkoma
efnishyggjumanna, eins og mis-
prentast hafði.
Vestfirðingafélag
verður stofnað í Kaupþingssaln-
um í kvöld til þess að víðhalda
kynningu meðal Vestfirðinga og
vernda vestfirsk verðmæti eftir því,
sem tök verði á. Félagsstofnun
þessi nær yfir Barðastrandarsýslu,
Isafjarðarsýslur báðar og Stranda-
sýslu.
Háskólafyrirlestur.
Dr. phil. Símon Jóh. Ágústsson
flytur háskólafyrirlestur á morgun
kl. 6.15 í 3. kenslustofu. — Efni:
Stöðuval. — Öllum heimill að-
gangur.
Næturakstur.
Aðalstöðin, Lækjartorgi, sími
1383, hefir opið í nótt.
Næturlæknir.
Jónas Kristjánsson, Grettisgötu
81, sími 5204. Næturvörður í Ing-
ólfs apóteki og Laugavegs apóteki.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 15.30 Miðdegisútvarp. 18.30
Islenskukensla, 2. fl. 19.00 Þýsku-
kensla, i. fl. 19.25 Hljómplötur:
Tataralög. 20.00 Fréttir. 20.30 Unt
daginn og veginn (Sigfús Halldórs
Til jólanna
Bökunarvörur:
Hveiti, 1. fl.
• Hveiti í smápk.
Möndlur
Kókosmjöl
Strausykur
Skrautsykur
Syróp
Lyftiduft
Flórsykur
Sultur
Krydd allsk.
Jólavörur:
Jólakerti
Antikkerti
Súkkulaði
Vindlar
Tóbak, allsk.
Sælgæti
Spil
Ö1
Gosdrykkir.
Búðingar.
Grænar baunir.
Hólsfjaliahangikjöt.
Álegg.
LEIKFÖNG.
Ýmsar snyrtivörur hentugar til JÓLAGJAFA.
Hverfisgötu 59.
Sími 2064.
Leikföng —
leikföng —
á
1 '
FflTnBÚÐflBINNflR
frá Höfnum). 20.50 Hljómplötur:
Létt lög. 20.55 Útvarpssagan:
Kristín Lafransdóttir, eftir Sigrid
Undset. 21.25 Útvarpshljómsveitin:
Norsk þjóðlög. Einsöngur (Krist-
ján Kristjánsson).
Slökkviliðið f
var gabbað um miðnætti í nótt
niður í Lækjargötu.
ra
vantar nú þegar um
óákveðinn tíma.
Félagsprentsmiðjan
Ljóðabókin, sem menn lesa um jólin,
Ströndin eftir Pál Kolka.
er
Bokaverslun í«a{oldarpreiit§niiðjii.
? ■;r vt;
Glæsilegasta jólagjöfin er

ÆFINTÝRI
LAWRENCE
í ARABÍU