Vísir - 19.12.1940, Side 1

Vísir - 19.12.1940, Side 1
 'f’V Ritstjóri: Kristján Guðiaugsson Skrifstofur: Félagsprentsmiðjan (3. hæð). 30. ár. Reykjavík, fimtudaginn 19. desember 1940. Ritstjóri Blaðamenn Sími: Auglýsingar 1660 Gjaldkeri 5 linur Afgreiðsla 295. tbl. Þjóðverjar hafa sent herlið til Italiu. Undanliald Itala í Afríkn. Hersveítir frá Tobrouk á vestur á bóginn. EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun AÖ undanförnu hafa verið birtar fregnir um það, að Þjóðver jar hefði sent lið til Ítalíu. Voru uppi ýmsar getgátur um hver tilgangurinn væri. ísumumfregn- um var því haldið fram, að senda ætti lið þetta til Libyu en í öðrum, að Þ jóð- ver jar ætluðu að trygg ja sér yfirráðin í Norður-Ítalíu, ef gerðar yrði tilraunir til þess að steypa Mussolini af valdastóli. En allarþessar fregnir voru bornar til baka í Berlín og staðhæft, að ekki væri minsti fótur fyrir þeim. Þrátt fyrir þessar fullyrðingar ber- ast stöðugt fregnir um liðsflutninga Þ jóðver ja til Ítalíu og í nótt skýrði Columbia- útvarpsstöðin frá því, samkvæmt fregn frá Belgrad, höfuðborg Jugoslaviu, að Þ jóð- verjar hefði herafla í Taranto (á Suður-ItaTiu, þar sem Bretar gerðu loftárás á her- skip Itala og skemdu mörg þeirra) og eins í Turin. Engar áreiððanlegar upplýsingar eru fyrir hendi um hversu mannmargt lið Þ jóðver jar hafa þarna. I Belgradfregninni segir, að snemma í þessari viku hafi ferðamenn, sem nú eru komnir til Belgrad, séð þýskt herlið í Brennerskarði á suðurleið. Þýskt herlið hefir einnig sést í skipum á höfninni í Trieste. Engar aðvaranir um loftárásir. Fregnir bárust um það í gær, að nokkur hluti herliðs þess, sem Bretar hafa í Bardia, væri á leiðinni vestur á bóginn til Tobrouk, og sýnir það, að ítalir hafa enga von um að geta haldið þeirri borg, enda voru breskar vélahersveitir komnar langt vestur fyrir þá borg í gær. Einnig tilkyntu flugmenn Breta, sem voru i könnunarflugferðum yfir ströndinni, að þeir hefði séð lier- flutningalestir á leið vestur á bóginn frá Tobrouk til Dema, og eru því líkur til, að Italir hörfi undan alls um 160 enskar milur frá Sidi Barrani. En sennilegt er. að þeir geri tilraun til þess að stemma stigu við framsókn Breta þar. Lið það, sem er í Bardia hafði ekki gefist upp, er síðast fréttist, og er sennilegt, að Bretar hafi ekki verið búnir að króa liðið þar inni með öllu, og Itahr hafi því getað komið einhverju af liðinu undan vestur á bóginn. En breska herliðið í nánd við Bardia fékk liðsauka hæði í gær og fyrradag, og má af því sjá, að Bretar leggja nú hina rnestu áherslu á að þjarma að ítölum, meðan flótti er í liði þeirra og baráttuliugurinn Iam- aður, en fréttariturum ber sam- an um, að ítölsku hermennirn- ir séu áhugalausir og fegnir þvi, að vera teknir til fanga. Und- anteknar eru þó nokkrar svart- stakkasveitir, sem hafa barist frækilega. Og nokkurar landa- mærastöðvar voru varðar af kappi í byrjun, en eftir það hef- ir borið æ meira á því, að kjark- urinn hefir bilað. í Bardia verj- ast þó ítalir enn, en aðstaðan er erfið, þótt borgin sé víggirt, því að breski Miðjarðarhafs- flotinn veitir landlier Breta mikla aðstoð, en flugher Breta heldur uppi stöðugum árásum jafnframt. Fyrir ítölum í hafn- arborgum þessm er því líkt á- statt og manni, sem að er sótt að framan og frá báðum hlið- um, og verður að hörfa undan aftur á bak, en stöðugt vofir yfir árás einnig að aftanverðu frá. IHvers vegna flugher ítala fær litlu áorkað. Flugher ítala hefir áorkað mjög Ktlu í vörninni, að því er hermt er í hreskum tilkýnning- um, Segjast Bretar liafa skotið niður yfir 100 ítalskar flugvél- ar i sjö daga sókn, en ekki mist nema 5—10 sjálfir. Einn ítölsku flugmannanna hefir gefið þá skýringu á þvi, hvað ítalir megna lítils í lofti, að i ítölsku orustuflugvélunum sé elcki nema tvær vélbyssur — en þið- hafið 6 eða 8. — Hvernig get- um við gert betur, þegar þið hafið svo miklu fullkomnari orus tuf lugvélar ? í sumum fregnum segir, að Þjóðverjar hafi þegar alls um 50.000 manna lið á Ítalíu, í Rómaborg, Turin, Bari, Nea- pel, Taranto og víðar. I Rómaborg sjást nú þýskir liðsforingjar tíðum á götunum og hefir bólað á andúð gegn þeim og öðrum Þjóðverjum, sem sendir hafa verið til ftalíu að undanförnu, en á fæstum þeirra ber þó mikið. ítalskir her- foringjar eru sagðir gramir yfir því, að þýskir yfirforingjar og annað lið hefir verið sent til Ítalíu. Bardagarnir um Bardia. í seinustu fregnum frá Egipta- landi segir, að Nílarherinn egipski haldi uppi stöðugri skot- hríð á Bardia, en bresk herskip skjóti einnig á borgina. Geisa miklir eldar í henni á nokkur- um stöðum. Talið er, að helm- ingur setuliðsins, sem þarna var, sé á undanhaldi til To- brouk. ítalir hafa búist mjög ! ramlega um í Bardia. Þeir hafa þar neðanjarðarbyrgi og kring- um borgina eru f jölda mörg vél- byssuhreiður. Breskar orustuflugvélar, bún- ar átta vélbyssum, fljúga yfir hersveitir ítala á undanhaldinu, Alt með kyrrum kjörum í London. London í morgun. Það er algert hlé á loftárás- um á London. Hefir aldrei orð- ið eins langt hlé í loftstyrjöld- inni frá því er hinar tíðu loft- árásir byrjuðu í september. — Menn spyrja hvað valda muni. Er þetta „logn á undan ofviðri“ — eða verður Hitler að spara bensínið — fækka árásarflug- ferðunum, en gera þær sjaldn- ar en kröftugri? En hvað sem þessu líður, eru Lundúnabúar fegnir þeirri hvíld, sem þeir hafa fengið, en engin loftárás hefir verið gerð á London frá kl. 11 á mánudagskvöld. Prestakosning: Jón Thorarensen hæstur i Nesprestakalli. í Laugarnessókn fékk síra Garðar 402 atkv. TALNING atkvæða í Nes- prestakalli hófst í Neðri- deildax-sal Alþingis í morgun kl. 9 og var lokið klukkan rúmlega 10/2. Síra Jón Thorarensen varð hæstur, en fékk þó ekki meiri hluta greiddra atkvæða. Atkvæði féllu svo sem hér segir: Atkv. Arelius Níelsson ......... 43 Astráður Sigursteindórsson 147 Gunnar Árnason ........... 12 Halldór Kolbeins ........ 159 Jón Skagan ............... 54 Jón Thorarensen ........ . 451 Magniis Guðmundsson ... 27 Pétur Ingjaldsson ....... 111 Ragnar Benediktsson .... 59 Ógildir seðlar 7, en auðir 5. Alls voru greidd 1075 atkv. Þá var og talið í Laugarnes- og er skotið af vélbyssunum á hermennina. ítalska blaðið Lavori Fascista hefir líkt orustunni við Sidi Barrani við Verdunorustuna í heimsstyrjöldinni og orustuna við Marne. Bandamenn töldu hersveitir sínar á þessum stöð- um hafa sigrað þótt þær' yrði að víkja nokkuð, en orusturnar, sem þarna voru háðar höfðu úr- slitaþýðingu. Eins mun verða talið síðar, segir blaðið, að því er orustuna við Sidi Barrani snertir. Vegna þess að Bretar voru tafðir þar gefst ítölum tækifæri til þess að undirbúa gagnsókn. Bresk blöð segja, að hér sé ó- líku saman að jafna — við Ver- dun hafi einkunnarorð frönsku hermannanna verið: „Þeir skulu ekki brjótast í gegn“ og þrátt fyrir margra mánaða á- hlaup Þjóðverja viku Frakkar aldrei. Sókn Breta hófst á mánu- dagsmorgni og um hádegi á miðvikudag í sömu vikunni var Sidi Barrani fallin. Bretar hafa tekið landamæra- stöðina E1 Wak í ftalska Soma- lilandi, eftri nokkura bardaga. Um 50 menn féllu, en 150 voru teknir til fanga. Það er nú kunnugt orðið, að hinn ítalski yfirforingi lagði á flótta, er hann vissi, að hersveitir Suður- Afríkumanna og Rhodesíu nálguðust. Þetta vakti gremju hinna foringjanna. Einn þeirra vísaði Bretum á miklar her- gagnabirgðir, faldar í jörðu. Hersveitir Breta tóku þarna 13 litlar fallyssur og 2 stórar, 2 vélbyssur, 15.000 vélbyssuskot, olíu- og matvælabirgðir o. fl. Útvarpið í kviild. KI. 15.30 Miðdegisútvarp. 18.30 Dönskukensla, 1. fl. 19.00 Ensku- kensla, 2. fl. 19.25 Hljómplötur: Danslög. 20.00 Fréttir. 20.30 .Er- indi: Um íslenska tungu (Björn Guðfinnsson nragister). 20.55 Hljómplötur: Létt lög. 21.00 Minn- isverð tíðindi (Sigurður Einarsson). 21.20 Einleikur á píanó (Rögn- valdur Sigurjónsson): Tónverk eft- ir Schumann. Fpá fulltpúapádsfuníii Dags- bpixnar í gær. Trúnaðarráð. Dagsbrúnar hélt fund í Iðnó í gærkveldi. For- máður félagsins, Sigurður Hallddórsson, setti fundinn og las upp inntökubeiðnir frá 259 verkamönnum. er sótt höfðu urn inn- göngu í félagið. Voru þær allar samþyktar á fundinum. v*- 'tU.... Að því loknu skýrði forni. frá því, að félaginu liefðu bor- ist noklu'ar styrkbeiðnir frá bágstöddunx félagsmönnmn, er hann taldi sjálfsagt að liðsinna eftir megni. En í þessu sam- bandi gat liann þess órétts, sem Dagsbrún hefði verið beitt, er það var svift styrknum úr „Styrktarsjóði verkamanna og sjómannafélaganna í Rvík“, sem stofnaður var 3. apríl 1919. Styrk úr sjóðnum. var skift, samkvæmt skipulagskrá hans, á milli verkamanna, verka- kvenna og sjómanna. Mátti ár- lega verja 90% af ársvöxtum höfuðstólsíns og ötðrum tekj- um sjóðsins til styrktar félags- mönnum í sjómanna. og verka- mannafélögunx (karla og kvenna), en sjóðurinn er nú samtals um kr. 140,000,00 að uppliæð. En styrkurinn, sem Dagsbrún bar árlega úr býtum, nam alt að 8400,00 krónum, gegn 1700 kr. framlagi úr fé- lagssjóði. I skipulagsski’á sjóðsins er þess getið, að til jþess að verða styrks aðnjótandi, verði sjó- manna eða verkamannafélag hlutaðeigandi manns að vera innan Alþýðusambands íslands. En þegar Dagsbrún sagði sig úr Alþýðusambandinu fyrir þrem árum, var styrkurinn tek- inn af félaginu. Er þetta dæma- laus óréttur, því að alt fram, til ársins 1937 gátu öll vei’ka- mannafélög landsins verið inn- an Alþýðusambandsins án þess að vera beitt skoðanakúgun, en j>egar einræðisandinn greip um sig, og í Alþýðusambandinu fengu ekki önnur félög að vera en þau, sem lýstu yfir fylgi sínu við Alþýðuflokkinn, gat Dags- brún ekki sætt sig við þá kúgun og gekk úr sambandinu. Viðhorfið til Alþýðusam- bandsins hefir því breyst, og vitaskuld ætti einnig að breyta skipulagsskrá styi’ktarsj óðsins jafnframt, svo að styrkurinn sé ekki nein foi*réttindi Alþýðu- flokksmanna, heldur njóti Dagsbrúnarmenn styrksins eftir sem áður, hvaða pólitíska skoð- un sem þeir hafi. Það var þessi óréttur, sem form. Dagsbrúnar lagði ríka á- sókn, en eins og lesendum Vísis er kunnugt var sira Garðar Svavarsson þar einn í kjöri. Þegar svo er liáttað, að að- eins einn maður býður sig fram teljast þeir seðlar, sem kjósend- ur skila auðum, sem mótat- kvæði. Talning i Laugarnessókn fór fram þegar að lokinni talningu í Nessókn og var lokið um kl. 11 Ys. Alls voru greidd 410 atkv. Af þeim hlaut síra Garðar 402, en 8 seðlar voru auðir. Þegar blaðið fór í pressuna stóðu atkvæðatölur í allgi’ims- prestakalli þannig: Jakob 122 atkv., Jón 122, Sigurbjöm 158, Sigurjón 113, Stefán 9 og Þor- steinn L. 91 atkv. herslu á á fundinum, og taldi sjálfsagt, að félagið leitaði rétt- ar síns, en félagsstjórninni yrði falin framkvæmd i máhnu. Bar hann, fyrir hönd meiri- hluta stjórnarinnar, fram svo- hljóðandi tillögu í málinu: „Trúnaðarráð Dagsbrúnav telur meðlimi félagsins eiga fulla kröfu á styrk úr „Styrkt- arsjóði verkamanna og sjó- mannafélaganna í Reykjavík“, eflir söm,u reglum og meðlimir annara verkalýðsfélaga, enda greiði Dagsbrún lögboðið ið- gjald til sjóðsins. Fáist þessu kki fram gegnt, felur trúnað- arráð stjórn félagsins að hlut- ast til um það við Bæjarstjórn Reykjavíkur, að styrkur sá, er hún veitir í þessu skyni, renni til Dagsbrúnar til úthlutunar meðal Dagsbrúnarmanna. Jafnframt samþykkir trúnað- arráð, að veita bágstöddum fé- lagsmönnum Dagsbrúnar styrk úr félagssjóði, er samtals nemi alt að þeirri upphæð, er félag- inu liefði borið að greiða í „Styrktarsjóð verkamanna og sjómannafélaganna í Reykja- vík“ fyrir árið 1940, og felur styrkveitinganefnd félagsins að annast úthlutun styrksins.“ Var tillagan samþykt eftir mikið þref með 30 atkv. gegn 15. — I.0.0.F.5 = 12212198 V2=F1. Skrifstofa Vetrarhjálparinnar er í Tyggvagötu 28, sími 1267. Bréfsefni í skrautöskju er ágæt jólagjöf. Fjölbreytt úrval. Bókaverislnii Nigrnrðar Kri§(jáii§§onar Bankastræti 3. HITLER TALAR fræg'asta og: fíðle§na§ta bókiu, sem kér keniur lit í ar — er komin iit.

x

Vísir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.