Alþýðublaðið - 14.05.1920, Blaðsíða 2

2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Afgreiðsla
blaðsins er í Atþýðuhúsinu við
Ingólfsstræti og Hverfisgötu.
Sími 988.
Auglýsingum sé skilað þangað
eða í Gutenberg í sfðasta lagi kl.
10, þann dag, sem þær eiga að
koma í blaðið.
Ittlenðar Jréttir.
Bernhard 8haw
neitar 1 miljón (lollara.
FI'Amerískt félag bauð Bernhard
Shaw, leikritaskáldinu fræga, i
miljón dollara fyrir réttinn til að
taka öll leikrit hans á kvikmyndir.
En hann neitaði tilboðinu. Ein
af orsökunum til að hann neitaði
var sú, að hann óttaðist að hann
myndi þá eingöngu fara að gefa
sig við að skrifa kvikmyndaleikrit.
Yilhjálmur Stefánsson
hefir sagt í viðtali við enskt blað,
að kjötskortur sé fyrirsjáanlegur
í heiminum, en í Norður-Canada
séu geysistór landfiæmi, sem séu
einkarvel faliin til hreindýrarækt-
unar. Vill hann að hreindýrarækt
sé þegar hafin þar.
Hollenskir Bolsivíkai*.
Hollenskir »Kommunistar" hafa
sent út áskorun f nafni „þriðja
Internationale" um að hjálpa skoð-
anabræðrum sínum í Þýzkalandi.
Ætlun þeirra er áð senda mat og
aðrar iífsnauðsynjar til Þýzkalands
og taka af þeim börn tii uppeldis.
Hjálpsamur honuugur.
Alfons Spánarkonungur hefir
boðið höil eina, sem hann á, að
nafni Proelo, handa 500 austur-
rískum börnum.
Martens, sendiherra
Bolsivíka í Ameríku, hefir verið
rekinn úr landi, samkv. úrskurði
dómsmálaráðuneytisins, sökum þess
að hann var af þýskum ættum.
Pegnskyldnvinnan í Bússlandi.
Um hana hefir Lenin sagt í
ræðu, að stækkun bolsivfkaflokks-
ins væri eigi eins bráðnauðs'yn-
leg sem það, að koma vinnunni
innanríkis í gott horf. Nú hefðu
þeir fengið andhvfld, og allir
verkamenn yrðu að neita ailrar
orku og vinna setn einn maður
að fjárhagsiegri endurreisn Rúss-
lands. í fyrsta iagi yrði að bæta
samgöngurnar og sfðan sjá fyrir
nægum iffsnauðsynjum.
Nú væri verið að koma social-
ismanum i framkvæmd. Verka-
menn í öllum löndum Evrópu og
Ameríku gæfu þeim nákvæmar
gætur og biðu óþreyjufullir eftir
að sjá hvernig þeim tækist að
framkvæma slfkt stórræði.
(Times Weekiey).
Denikin,
sá er lengst stóð í bolsivíkum af
hershöfðingjunum þrem (Juden-
itsch, Koltschak, Denikin) er nú
kominn til London tii að hvila
sig, og búinn að gefa allar her-
ferðir upp á bátinn.
Fjármálafnndnr í Genf.
Nýlega var haldinn fundur í
Genf af fulltrúum Norðurlanda,
Svisslendinga og Hollendinga, til
að ræða um hvernig þau Iönd
ættu að fá fullnægt kröfum þeim,
er þeir telja á hendnr Rússum.
Svfar kváðu telja 600 milj króna
til skuldar hjá Rússum, en Danir
um 350 milj. króna, og er því
hér eigi um neitt smáfé að ræða
fyrir ekki stærri ríki.
jslenzkir ritðómarar.
(Aðsent)
Það er vandi, að semja bækur,
svo vel fari á, hvort sem bundið
eða óbundið mál er notað En
það er engu sfður vandi, að skilja
bækur og dæma um þær. Það er
þó list, sem fjöloa margir íslend-
ingar þykjast kunna til hlftar, engu
sfður en skáldlistina. En það lftur
oft út fyrir að ritdómararnir álíti,
að engin þörf sé á að afia sér
neitt sérstaklega alvarlegra skil-
yrða, til þess að geta dæmt um
bækur. Sumir geta jafnvel dæmt
um bækur, sem þeir hafa aldrei
lesið! Eg talaði fyrir nokkrum
árum við mann, sem bæði fyr og
sfðar hefir fengist mikið við að
semja ritdóma, en reyndar getið
sér meiri orðstý fyrir hvatskeytni
og málæði, en gætni og sanngirni.
Spurði eg hann um bók nokkra,
sem þá var nýkomin á markað-
inn, eftir ungan höfund. Svarið
var eitthvau á þessa ieið: *Hefi
ekki lesið hana. Les ekki nema
gódar bmkur!*. Hvernig í ósköp-
unum maðurinn hefir farið að þvf,
að fá uppbyggilega þekking á
bókinni, án þess að hafa lesið
hana sjálfur, fæ eg ekki skilið.
Einna helzt mun mega hugsa sér,
að maðurinn hafi bygt dóm sinn
á sögn annara, og ekki álitið það
ósamboðið sér sem ritdómaral Því
áreiðanlega var hann engum dul-
rænum sálarhæfileikum gæddur,
öðrum en þeim, að vera ritdóm-
ari á íslenzka vísu!--------
Annar ísl. ritdómari hrósaði sér
af því opinberlega, að hann hefði,
þegar hann var lítið eitt byrjaður
á bókinni, fieygt henni frá sér og
ekki litið í hana siðanl — Þetta
eru nú ritdómarar í lagil
Hefir hver til sfns ágætis nokk-
uð, og er þetta hvorttveggja rösk-
lega af sér vikið. En þó verðar
mér það á, að eigi þykir mér
listir slikra ritdómara ólfkar at-
hæfi móðursjúkra kerlingal — ís-
lenzkum ritdómurum hefir ekkert
farið fram. Hinir nýju, sem bæzt
hafa við, eru alveg sama tóbakið.
Ýmist veður »uppi hjá þeim hóf-
laust hrós, væminn og vellulegur
skriðdýrsháttur, eða þá á hinn
bóginn last, hugsunarlaus gorgeir
og skilningsleysi! Menn athugi
ritdómana í sfðustu Eimreið. Þeir
eru flestir eftir klerkinn, sem rit-
aði forðum um endurminningar
sínar frá Vesturheimi. Og hvort-
tveggja er af sama bergi brotið,
íslenzku ritdómarabergi!
Það er leitt, að eiga engan
vandaðan, góðan ritdómara. Allir
hugsandi menn eru fyrir löngu
orðnir leiðir á tómahljóðinu, sem
glymur í blöðum og tfmaritum.
Það minnir alt of mikið á tómar
tunnurl
Eugall.
I r
Hringferð Hringsins verður
á sunnudaginn. Verður þar ýmis-
legt til skemtunar, og sumt nýtt,
t. d. smáleikur, er.heitir: »Ásta-
brallið i kvennaskólanumt. Vafa-
laust fjölmenna menn á þessa
skemtun, ekki sfzt ef veður verður
gott.