Vísir - 17.06.1944, Page 119

VÍSIR — ÞJÓÐHÁTÍÐARBLAÐ
119
FELAGSPRENTSMIÐJAN H.F.
Talið er að Félagsprentsmiðj-
an sé stofnuð 1. maí 1890, og
er það að því leyti rétt, að þá
var henni það nafn géfið, sem
hún ber nú. Hins vegar er hún
stofnuð upp úr prentsmiðju,
sem Sigmuridur Guðmundsson
prentari keypti hingað til lands
árið 1885. Rak hann prentsmiðj-
una i liúsi neðarléga á Skóla-
A'örðustíg, en það stóð ofan og
i'raman við „Gamla kompaní-
ið“, sem nú er nefnt. Árið 1887
seldi Sigmundur prentsmiðjuna
Sigfúsi Eymundssyni, sem varð
aðaleigandi hennar og rak liana
í þrjú ár, eða fram til íirsins
1890. Þá keyptn þeir prent-
smiðjuna: Halldór Þórðarson
bókbindari, Þorleifur Jónsson
ritstjóri Þjóðólfs, síðar póst-
meistari, Torfi Þorgrímsson
prentari og Valdimar Ásmunds-
son ritstjóri Fjallkonunnar. —
Kölluðu þeir þetta fyrirtæki sitt
Félagsprentsmiðjuna, og er þvi
stofnun hennar miðuð við þann
dag, er þeir tóku við starf-
rækslu hennar.
Að skömmum tíma liðnum
seldu þeir Torfi og Valdimar
eignarhluti sína, en Ólafur Ól-
afsson prentari og Gunnlaugur
Ó. Bjarnason keyptu. Síðar
keypti Halldór Þórðarson eign-
arlilut Gunnlaugs, en árið 1911
seldi Þorleifur póstmeistari
þeim bræðrum Pétri Þ. J. Gunn-
arssyni og Steindóri Gunnars-
syni, síðar prentsmiðjustjóra,
eignarhlut sinn. Árið 1915 seldi
Halldór Þórðarson hlut sinn i
prentsmiðjunni og gerðist þá
Brynjúlfur Björnsson tannlækn-
ir meðeigandi. Um líkt leyti
keypti Konráð læknir Konráðs-
son eignarhlut Ólafs Ólafsson-
ar, cn að honum látnum var
ekkja hans, Sigríður Jónsdótt-
ir, hluthafi og eftir hennar dag
Bjarni læknir Konráðsson. Árið
1934 gekk Steindór Gunnarsson
úr sameignarfélaginu, en á ár-
inu 1937 eignuðust þeir hluti í
því, Þórarinn Kristjánsson hafn-
arstjóri og Kristján -Guðlaugs-
son hrl., ritstjóri Vísis. Er Þór-
arinn hafnarstjóri Kristjánsson
iell frá, gerðist ekkja lians,
Ástríður Hannesdóttir Hafstein,
hlulhafi, en önnur eignaskipti
hafa ekki orðið: Eru liluthafar
þannig nú: Pétur Þ. J. Gunnars-
son, formaður félagsstjórnar,
Brynjúlfur Björnsson tann-
læknir, Bjarni Konráðsson
læknir, Kristján Guðlaugsson
Stofnuð I. maí 1890. hrl. og frú Ástríður Hannes-
dóttir.
Framkvæmdastjórar prent-
smiðjunnar hafa verið frá upp-
hafi, auk Sigmundar Guð-
mundssonar, Þorleifur Jónsson,
er gegndi starfinu fyrstu tvö ár-
in, Halldór Þórðarson allt fram
til ársins 1917, Steindór Gunn-
arsson fram til ársins 1934 og
Hafliði Helgason, núverandi
prentsmiðjustjóri.
Það lætur að líkum, að Fé-
lagsprentsmiðjan er fyi’ir löngu
orðin landskunnugt fyrirtæki,
og ber rnargt til þess. Frá upp-
hafi, en þó einkum eftir að
elztu núverandi hluthafar þess
bættust í hóp eigenda, hefir rik
áherzla vei’ið lögð á að bæta
vélakost og leturbirgðir prent-
smiðjunnar, og innir hún nú aí'
hendi fjölþættai’i piæntun en
nokkur prentsnxiðja önriur. Ár-
ið 1916 keypti félagið pi’ent-
smiðju, er átt hafði Skúli Thoi’-
oddsen alþm., og árið 1917
kaupir lxún prentsmiðjuna Rún
og fylgdi þar með fyrsta setj-
aravél, sem til landsins fluttist.
Síðan hefir vélakostur prent-
smiðjunnar stöðugt verið auk-
inn, en sem dæmi um afköstin
mætti nefna, að elzta pressan
preritár 1200 arkir á klukku-
Setjaravélarnar. stund, en hin hraðvirkasta 5000
arkir, og stöðugt verða eldri
véiar að víkja fyrir nýrri og
liraðvirkari.
Fi’á upphafi hefir í’ík áhei’zla
verið á það lögð, að geta leyst
senx ílest verkefni og fullkomn-
xist af höndum. Engin tök eru
á að telja upp þau verk, sem
landskunn eru og prentsmiðjan
liefir unnið að, en þó mætti
nefna Islendingasögurnar, sem
Sigurður Kristjíxnsson ixóf út-
gáfu á árið 1891, Foi’ncxldai’sög-
ur Norðurlanda og fjölda bóká
og blaða, svo sem Fj allkonunnar,
í bundnu xnáli og óbundnu, auk
Þjóðólfs, Auglýsarans, Eidingar
og síðast en ekki sízt Vísis, sem
prentaður lxefir verið senx dag-
hlað í pi’entsmiðjunni um 30
ára skeið. Pi’entsmiðjan prentar
upplileypt letui’, sigii á bréf og
xmxbúðir, þannig sigli fyrir
stjórnan’áðið, Landssímann o.
fl. ennfi’emur á pi’enlsmiðjan
sti’ikxxnai’vél fyrir verzlunar-
bækur, lausblöð o. fl. Smáprent-
xux er mikil af hendi leyst í
prentsmiðjunni, svo sem hand-
Prentvélin, sem Vísir og Sunnudagsblað Vísis hefir verið prentað íbækur fyrir skrifstofui’, daga-
undanfarin tíu ár, töl, bréfhausar, reikningseyðp-