Vísir - 17.06.1944, Page 132

132

VÍSIR — Þ J ÓÐHÁTÍÐ ARBLAÐ
reiðslu við barnaskóla og ráðs-
konur við sjúkrahús og heima-
vistarskóla. Skólinn starfar í
tveimur deildum, húsmæðra-
' kennaradeild og skólaeldliús-
kennaradeild. Námstími i hús-
mæðrakennaradeild er tvö ár,
en niu mánuðir í skólaeldliús-
kennaradeild. Inntökuskilyrði í
Jiúsmæðrakennaradeild eru þau
að nemendur hafi lokið gagn-
fræðaskóla- eða liéraðsskóla-
prófi eða notið annarrar hlið-
stæðrar menntunar. Nemendur
skólaeldhússkennaradeildar
verða að hafa lokið kennara-
prófi við Kennaraskóla íslands
til þess að fá inngöngú í deikl-
ina. Skólinn er kostaður af rík-
isfé.
Ljósmæðra- og hjúkrunar-
kvennaskóli Islands var stofn-
aður í samhandi við Landspít-
alann i Reykjavík árið 1932.
Stjórn spítalans hefir á hendi
stjórn skólans. Skólinn er í
tveimur deildum, ljósmæðra-
deild og hjúkrunarkvennadeild.
I báðum deildum er nánúð hók-
legt og verklegt. Námstími í
Ijósmæðradeild er eitt ár, en
þrjú ár i hjúkrunarkvenna-
deild.
Bændaskólarnir og
Garðyrkjuskólinn á Reykjum.
Bændaskólarnir á Hólum og
Hvanneyri starfa nú samkvæmt
lögum frá 1938. Hvor um sig er
i tveimur deildum. Námstiminn
er þrjú missiri, tveir vetur og
eitt sumar. Tilgangur skólanna
er að veita nemendum hagnýta
þekking í búnaði. Kennslan er
hæði bókleg og verkleg. Skól-
ai'nir eru ríkiseign.
Garðyrkjuskólinn á Reykjum
i Ölfusi tók til starfa 1938. Til-
gangur hans er að veita garð-
yrkjunemum sérfræðslu, bók-
lega og verklega. Námstiminn er
tvö ár. Til þess að fá inngöngu
i skólann þurfa nemendur að
hafa unnið að minnsta kosti
tvö ár við garðyrkjustörf á lög-
giltu garðyrkjubúi eftir að þeii’
urðu 14 ára. Skólinn er ríkis-
eign.
Iðnskólar og Handiða-
og mgndlistaskólinn.
Iðnskólar eru á þessum stöð-
um: Reykjavík, Akureyri, ísa-
firði, Vestmannaeyjum, Hafnar-
firði, Siglufirði, Akranesi, Kefla-
vík og Eyrarbakka, Selfossi,
Patreksfirði, Húsavík, S.-Þing.,
Seyðisfirði, Norðfirði og Þiug-
eyri. Iðnskólinn í Reykjavik er
langstærstur og elztur þeirra,
stofnaður 1904. Skólarnir starfa
aðallega á kvöldin eftir að lokið
er vinnu. Námið mun allsstaðar
vera bóklegt og yerklegt, Arleg-
ur starfstími Iðnskólans í
Reykjavík er 8 mánuðir, en
hinir skólarnir munu starfa i
4—6 mánuði árlega.
Ilandiðaskólinn hóf starf sitt
1939 og var rekinn af Lúðvíg
Guðmundssyni, skólastjóra, sem
einkaskóli i þrjú ár, en 1942 var
skólanum breytt úr einkaeign í
sjálfseignarstofnun. Tilgangur
skólans er: a. að veita kennurum
við barna- og unglingaskóla
landsins aðstöðu til að fá þar
staðgóða sérmenntun í ýmsum
greinum handíða og teikningu;
b. að gefa almenningi kost á að
nema þar teikningu og ýmsar
greinar handiða; c. að halda
uppi kennslu í handíðum fyrir
ungmenni; d. að veitaþeim,sem
ætla að helga sig sérnámi í
myndlislum sem fulllcomnasta
kennslu i þeim greinum.
Skólinn er í þremur deildum,
kennaradeild, myndlistadeild og
öryrkjadeild. Hann nýtur nokk-
urs ríkisstyrks.
Verzlunarskóli íslands
og Samvinnuskólinn.
Verzlunarskólinn var stofnað-
ur í Reykjavík 1905 af kaup-
sýslumönnum. Hann hefir vax-
ið frá því að vera tveggja ára
skóli í fjögra ára skóla, og 1942
féldc hann heimild ríkisstjóra
íslands til að starfrækja lær-
dómsdeild og nefnist burtfarar-
próf úr henni stúdentspróf. Lær-
dómsdeildin tók til starfa 1943.
Markmið skólans er það, að veita
ungu fólki, körlum jafnt og
konum, bóklega og verklega
fræðslu og æfingar, er geri það
sem bezt hæft til þess að fást
við hvers konar kaupsýslu,
verzlunar- og skrifstofustörf
eða áþekk störf, eða til þess að
stunda framhaldsnám í verzlun-
arháskólum eða háskólum. —
Skólinn starfar í tveimur aðal-
deildum, verzlunardeild og lær-
dómsdeikl. Verzlunardeildin er
fjögurra ára skóli og lýkur með
burtfararprófi er nefnist verzl-
unarpróf. Lærdómsdeildirnar
tveggja ára skóli að loknu verzl-
unarprófi og lýkur með stúd-
entsprófi.
Skólinn er sjálfseignarstofn-
un undir vernd Verzlunarráðs
íslands.
Samvinnuskólinn var stofn-
aður í Reykjavik 1918 af Sam-
bandi íslenzkra samvinnufélaga.
Markmið skólans er að veita
nemendum sem allra mesta al-
hliða fræðslu í þeim greinum, er
snerta verzlun og viðskipti og
sögu og starf samvinnufélaga.
Skólinn er tvær ársdeildir. Hann
er jafnt fyrir konur sem karla,
Báðir þessir skólar fá PQkk=
prn rUdsstyrk.
Stýrimannaskólinn
og Vélslcólinn.
Stýrimannaskólinn í Reykja-
vík var stofnaður samkvæmt
lögum frá 1890. Siðasta breyting
var gerð á skólanum með lögum
frá 1936, og var starfsvið skól-
ans þá aukið nokkuð. Markmið
skólans er að veita þá fræðslu,
er þarf til þess að standast hið
minna og meira fiskimanna-
próf, fannannapróf og skip-
stjórapróf á varðskipum ríkis-
ins. Skólinn starfar i fjórum
deildum: fjögra mánaða deild
minnst fyrir hið minna fiski-
mannapróf, tveggja ára deild
fyrir hið meira fiskimannapróf,
þriggja ára deild fyrir hið meira
farmannapróf og auk þess er
deild fyrir skipstjórapróf á
varðskipum ríkisins. Til þess að
fá inngöngu í skólann þurfa
menn að hafa stundað sjó-
mennsku í 2—3 ár, allt eflir þvi,
hvaða próf þeir ætla að taka.
Vélskólinn í Reykjavík var
stofnaður 1915, en býr nú við
lög sem samþykkt voru 1936.
Marlunið hans er ]>að, að búa
nemendur undir iiið minna vél-
stjórapróf, hið meira vélstjóra-
próf, rafmagnspróf fyrir vél-
stjóra og rafmagnspróf fyrir
rafvirkja. Skólinn starfar því í
þrem deildum: minni vélstjóra-
deild, meiri vélstjóradeild og
rafmagnsdeild. — Báðir þessir
skólar eru kostaðir af ríkinu.
Loftskeytaskóli hefir starfað
í Reykjavik síðan um 1930.
Ekki eru nein lög til um hann,
en reglur um loftskeytapróf, er
ipóst- og símamálastjórnin hefir
staðfest.
íþróttakennaraskóli Islands
var stofnaður 1942. Verksvið
hans er að mennta konur og
karla til þess að annast íþrótta-
kennslu í skólum og félögum.
Kennsluár skólans er níu mán-
uðir. Hann starfar í tveimur árs-
deildum.Er önnur fyrir íþróttá-
kennara, hin fyrir væntanlega
iþróttaleiðtoga, er starfa við
frjálsan íþróttafélagsskap. Hann
er ríkiseign.
Tónlistarskólinn í Reykjavik
er stofnaður 1930 af Hljómsveit
Reykjavikur. Ári síðar var Tón-
listarfélagið stofnað og tók það
að sér rekstur skólans. Tilgang-
ur hans er að veita efnilegum
nemendum tilsögn í hljóðfæra-
leik, söngmennt o. fl. Skólinn er
einkaskóli, en nýtur nokkurs
styrks frá Reykjavíkurbæ og
rikissjóði.
Menntaskótarnir.
Latínuskólinn í Reylcjavík
skipti um nafn með breyttri
reglugerð 1904. Hét harm Hinn
almenni menntaskóþ allmörg
ár eftir það, en síðar Mennta-
skólinn í Reykjavík. En Mennta-
skólinn á Akureyri er vaxinn
upp úr Möðruvallaskóla, sem
fluttur var til Akureyrar 1904
og gerður að Menntaskóla 1930.
Menntaskólarnr eru 6 ára
skólar og starfa 9 mánuði ár-
lega. Skólarnir skiptast livor um
sig í tvær deildir, gagnfræða-
deild og lærdómsdeild. I
Menntaskólanum á Akureyri
eru þrír neðri bekkirnir gagn-
fræðadeild, en þrír efri bekkirn-
ir lærdómsdeild. í Menntaskól-
anum í Reykjavík eru békkir
gagnfræðadeildarinnar tveir, en
lærdómsdeildarinnar fjórir. í
hvorum tveggja skólanna skipt-
ist lærdómsdeild i máladeild og
stærðfræðideild.
Takmark skólanna er það, að
búa nemendur undir athafnalíf
bæði í andlegum og verklegum
efnum og gera þá hæfa lil að
stunda nám við háskóla og aðrar
æðri mennstastofnanir.— Skól-
arnir eru kostaðir af ríkinu.
Lyfjafræðingaskóli lslands
var stofnaður 1940. Fyrst um
sinn er starfsemi skólans rniðuð
við það, að hann veiti nemend-
um Verklega og bóldega fræðslu
til fyrra liluta prófs í lyf jafræði
(aðstoðarmannspróf). Náms-
tími til aðstoðarmannspróf á að
jafnaði að vera 3 ár. Stúdents-
próf er skilyrði fyrir inntöku í
skólann.
Háskóli Islands.
Eins og getið hefir verið um,
voru prestaskóli og læknaslcóli
stofnaðir í Reykjavík all-löngu
fyrir síðustu aldamót. Laga-
skóli var stofnaður 1908. Þegar
Háskóli íslands er stofnaður
1911, leggjast þessir skólar nið-
ur og verða að guðfræðideild,
læknadeild og lagadeild Háskól-
ans. Ennfremur liefir heim-
spekideild verið i Háskólanum
frá upphafi hans. Eftir að hag-
fræðikennsla var hafin í Há-
skólanum, hefir lagadeildin ver-
ið nefnd laga- og hagfræðideild.
Háskólinn veitir nú ekki en-
ungis kennslu og fræðslu til em-
bættisprófs í guðfræði, læknis-
fræði og lögfræði og til kennara-
og meistaraprófs í islenzkum
fræðum, lieldur veitir liann og
kennslu til fullnaðarprófs í við-
skiptafræði, prófs í tannlækn-
ingum og undirbúningsprófi í
verkfræði.Ennfremur veitir Há-
skólinn kennslu í ensku,
frönsku, latínu og þýzku með
það fyrir augum, að stúdentar
geti lokið prófum bacchalaure-
orum artium, svonefndum B.A.-
prófum. Stúdentspróf þarf til
þess að geta orðið skrásáttwr ká-
skólaborgari, -<»