Vísir - 30.07.1945, Side 3
Mánudaginn 30. júlí 1945
V 1 S I R
3
Vestur-Islendimgwwn hér
í hernuwn fwekkar óöuwn.
Loftflutningar
á trjáplöntum.
Ögleymanlegt að haía dvalið hér,
Segir Ragnar H. Ragnar liðsforingi.
J^argir af Islendingum
þeim, sem búsettir
voru í Vesturheimi fynr
styrjöldina og komu hmg-
að til lands með ameríska
hernum, eru nú ýmist farn-
ir eða á förum héðan.
Einn þessara manna er
Ragnar H. Ragnar. Iiann
mun fara liéðan innan iárra
daga. Ragnar kom hingað 15.
ágúst 1943 og liefir starfað
hér síSan í öryggisdeild hers-
ins. Hann er fæddur hér á
landi, að Ljótsstöðum í Lax-
árdal í SuSur-Þingeyjar-
■sýslu, sonur Hjálmars .Tóns-
sonar bónda þar og konu
hans Áslaugar Torfadóttur.
Síðaslliðinn laugardag
gekk Ragnar að eiga unga
slúlku, Sigríði Jónsdóttur
frá Gautlöndum í Suður-
Þingeyj arsýslu. Hún mun
fiytjast með manni sínum
til Bandaríkjanna.
Tiðindamaður Vísis hitti
Ragnar að máli nýlega, og
álti tal við liann um ýmis-
legt viðvíkjandi dvöl lians
hér og störfum fyrir herlið
-Bandaríkjanna.
Heima, eftir 22
éra fjarueru.
----Eg kom hingað lieim,
segir Ragnar, eftir að hafa
■dvalið 22 ár í Ameríku. Að
koma hingað lieim, eftir
þessa löngu útivist, var í
fyllsta máta óviðjafnanlegt.
Við, sem svo Jengi höfum
verið fjarri íslandi, en erum
af íslenzku hergi hrotin, þrá-
um fátt .heitar en að komast
heim til gamla landsins og
liitta þar ættingja og æsku-
vini.
Eg varð elcki lilil undrandi
yfir öllum þcim hreytingum,
sem höfðú orðið Iiér á öllum
sköpuðum lilutum, frá því
að eg fór héðan, fyrir 22 ár-
um. Vegir vorú þá lítið
byggðir og samgöngur yfir-
leill lieldur erfiðar. Nú bruna
bifreiðar: af nýjustu tegund-
um um allt landið og flug-
vélar flytja mann á nokkr-
um klukkustundum svo að
segja hvert sem maður ósk-
ar sér. í öðrum efnum eru
framfarirnar svipaðar. í
mínum augum er það æfin-
týri, að svo fámenn þjóð
skuli Iiafa áorkað öðru eins
á svo stuttu límabili.
t
Að vera íslendingur
i hermannabúningi.
— Fyrst eftir að eg kom
hingað, kom það einstaka
sinnum fyrir, að það reynd-
ist talsvert þvingandi, að
vera Islendingur i her-
maimahúningi, liér i sinu
eigin föðurlandi. Á þeim
tímá var mikið um hermenn
og að sjálfsögðu var fólki
heldur illa við að láta sjá
sig. í einhverjum tengslum
við „ástandið“. Sérstaklega
koni þetta fyrir,. ef maður
var boðinn á néimili til
kunninga sinna, og gestir
voru þar fýrir, sem éngin
deili vissu á manni. En allt-
af var mér þó lieilsað vin-
gjarnlega, og þegar það viln-
aðist, áð eg var íslendingur,
voru þessi óþægindi öll á
hak og hurt. Að öllu saman-
lögðu, get eg i fyllstu ein-
lægni sagt, að eg hefði ekki
getað kosið mér meiri vin-
semd, en eg hefi átt að mæta
liér livarvetna, og eg hefi
eignazt hér fjölmarga vini
þessi ár. Eg sakna að skilja
við þá og mun alltaf minn-
ast þeirra.
Störf í þágu
hersins.
— Allan þann tíma, sem
eg hefi dvalið hér á landi,
hefi eg starfað í öryggisdeild
hersins. Eg liefi kynnzt mörg
um löndum mínum í sam-
bandi við þetta starf mitt.
Eg hefi, í sambandi við það,
ferðazt mikið um landið og
hitt /menn að máli i fjöl-
mörgum stöðum á landinu.
Meðal annars ferðaðist eg'
bæði um Austfirði og Vest-
firði og sýslurnar Noroan-
lands.
Eg hafði ósegjanlega
mikla ánægjú af þessum
ferðalögum, og í sambandi
við þau og starf mitt í örygg-
isdeildinni í heild, varð eg
var við hversu íslendingar
skildu vel nauðsyilina á því
að öryggi hersins væri sem
mest. Þetta kom fram við
fjölmörg tækifæri, og nægir
í því sambandi að henda á,
hversu íslendingar hafa óft
og inörgum sinnum hjálpað
mönnum úr hernum, ef þeir
hafa verið nauðulega stadd-
ir, eins og til dæmis í sam-
bandi við flugslys og mörg
önHur tilfelli:
Jólaútvarp og
tónlistarstarfsemi.
— Starf mitt vestanhafs
var eingöngu tónlistarstarf-
semi. Starfaði eg að þeim
málum í byggðum íslend-
inga, bæði i Ivanada og
fiandaríkjunum. Um langt
skeið átti eg heim-a í Winni-
peg. Þar stjórnaði eg með-
al annars söngflokki íslend-
inga i borginni og kenndi
auk þess á slaghörpu og önn-
ur hljóðfæri. Síðustu árin
áður én eg kom hingað heim,
átti eg heima í byggðum ís-
lendinga í Norður-Dákota.
Var starf mitt hið sama þar
og rneðan eg var meðal ís-
Iendinga í Kanada.
Það tímabil, sem eg hefi
verið hér lieima, hefi eg átt
þess kost, að halda þessa/'
starfsemi minni áfram að
nokkru levti. Veturinn 1943
var útvarpað héðan dagskrá
á jólunum, og meðal annara
atriða þar, var bæði söng-
ur og hljóðfæraleikur. Ann-
aðist eg undirbúning þess
hluta dagskrárinnar. Þess-
um dagskárhð var útvarpað
um allar slöðvar Bandaríkj-
anna, með endurvarpi frá
stöðmni hér. Auk þess liefi
eg annazt söngstjórn hjá
blönduðum kór, er félag
Þingeyinga hér i bænum
liefir liaft á sínum vegum.
Vaj! það mér óblandin á-
nægja, að eiga þéss kOst, að
vinna með sveitungum 'min-
iim að þessum málum;
Á föram
vestur.
— Eg mun aðeins vera hér
stutt enn. Þegar vestur kem-
ur, mun eg verða leystur frá
herþjónustu. Að þvi búnu
fer eg til íslendingabyggð-
anna í Norður-Dakota, og
mun lieimili mitt verða þar
jfyrst um sinn.
Það er margt, sem liægt
væri að segja um dvölina
hér, en eg er alls ekki að
kveðja fyrir fullt og allt,
hedlur ætla eg að koma
hingað ásamt konu minni,
etfir eitt til tvö ár aftur. Eg
verð þó að segja, að eg kveð
liér mína mörgu vini og
kunningja víðsvegar um
landið með söknuði, en jafn-
framt með innilegu þakklæti
fvrir viðkynninguna. Eg
vona, að mér eigi eftir að
auðnast sú gleði, að hitta
sem flestaþeirra aftur seinna
meir, og að hagur þeirra ög* 1
allra annarra íslendinga hér
lieima verði þá í engu lak-
ari en liann er nú, segir
Ragnar að lokum.
Hákosi HJarnasoii skógræktai'-
stjórl farinn til Alaska tiS að
athuga trjágróður og flutning
trjápBanfna.
ákon Bjarnason skóg-
ræktarstjón er nýlega
farinn vestur um haf, og er
erindi hans að athuga trjá-
gróður og flutmng á trjá-
plöntum frá Alaska til ís-
lands.
Búið að leggja
inn 400 nýja
síma.
Af þeim 500 símtækjum,
sem fengizt hafa frá Svíþjóð
í bæjarsímakerfi Reykjavík-
ur, er nú búið að leggja um
400 inn til símanotenda. Hin
100 símanúmerin verða lögð
inn á næstunni.
1 sumár átti bæjarsíminn
von á 1500 símum til viðbót-
ar frá Sviþjóð, en vegna tafa,
se murðu við málmiðnaðar-
verkfallið i Svíþjóð í vor,
verður þessara síma varla að
vænta hingað til lands fyrr
en einhverntima i vetur.
Þegar þessi viðbót kemur,
er bætt í bili úr allri síma-
þörf bæjarbúa.
Hafnarfjarðarbær fær 160
sima til viðbótar og enn
fremúr verður línan milli
stöðvanna í Reykjavík og
Hafnarfirði stækkuð veru-
lega.
Er með þessum ráðstöfun-
um veruleg bót ráðin á síma-
þörf beggjá bæjanna.
Nú, þegar búið er að leggja
inn þessar nýju Íínur, er orð-
in tilfinnanleg vöntun á síma-
skránni nýju. En þess er að
vænta, að hún verði borin út
til símanotenda í næsta mán-
uði. —
1 Alaska eru viss svæði,
sem hafa áþekkt loftslag og
hér er. Þar vaxa samt fjöl-
margar trjátegundir, sem ná
ágætum þroska, svo að þar
er pm lieila nytjaskóga að
ræða.
Enn sem komið er liefir
engin reynsla fengizt af trjá-
gróðri þessum hér á Islandi,
aðallega vegna þess, að þeir
staðir, sem um ræðir, eru
fjarri byggðum og erfitt að
komast þangað.
Skógrækt ríkisins fékk í
fyrra örlítið af trjáfræi lTá
Álaska, en þó frá öðrum
stöðum en þeim, sem skóg-
ræktar fer til. Er að sjálf-
sögðu ekki nein reynsla feng-
in enn sem komið er af þessu
fræi, en það er m.estmegnis
fræ af sitkagi’ein. 0 .
Það, sem hvað mestum
örðuMeikum veldur við að fá
trjáplöntur frá Alaska, eru
hinir löngu og óhagstæðu
flutningar þaðan og hingað.
Nú mun skógræktarstjóri
taka til atliugunar í ferð
sinni, hvort ekki muni vera
tiltækileet að fá trjáplöntur
fluttar í flugvélum frá Al-
aska og hingað.
Eftir þeim upplýsingum og
skvrslum sem horizt hafa
vestan frá Alaska. er ekki ó-
líklegt að þaðan mætti bæði
bæta off auka trjágróður Is-
lands til verulegra muna. Og
er tiá stórum betur farið. ef
för skógræktarstjóra verður
til þess, að land vort klæðist
nytjaskógum og það jafnvel
innan tiltölulega skamms
tíma.
Vestur i Seattle í Banda-
ríkjunúm er ungur Islend-
ingur, Vipfús Jakobsson að
nafni, sem stundar skógrækt-
arnám. Hann er nú farinn til
Alaska og mun kotna þar til
móts við skógræktarstjórá.
Verður Vigfús síðan í för
með Hákoni og honum til að-
stoðar har vestra.
Skónræktarstjóri hugðist
mundu verða 3—4 mánuði í
förinni,
JMíIiii séid sési
ífröi.
Frá fréttaritara Vísis.
Seyðisfirði, í gær.
Síðast liðna nótt komu
2600 mál bræðslusíldar til
síldanærksmiðjunnar hér af
þremur skipum.
Verksmiðjan er þá búin að
taka við rúmlega 9000 málum
síldar i sumar og er það mun
meira en á sama thn’a í fyrra-
sumar. IJæsta skip, sem veið-
ir fyrir verksmiðjuna er
Kirjasteinur og hefir liann
nú rúmlega 4200 mál.
Mikið síldarmagn liefir sézt
út af Seyðisfirði. Voru þar þá
engin veiðiskip. Fréttaritari.
SL'sju-
fwBrþw^ejisssi msws
Utanríkisráðuneytinu
hefir borizt skeyti um, að
Magnús Kjartansson hafi
verið látinn laus úr vörzlu,-
brezkra hernaðarvfirvalda
í Kaupmannahöfn.
Rannsókn í máli þeirra
tveggja Esjufarþega, sem
enn eru í haldi hjá brezku
hernaðaryfirvöldunum er
ekki lokið ennþá.
Gríska stjórniei
segir ekki af sér
Fregnir hafa gengið um
það að gríska stjórnin hefði
sagt af sér, en þœr hafa nú
verið bornar til baka.
Utanríkisráðherra stjórn-
arinnar Sofoianopholus
sagði af sér fyrir skömniu
eða um það bil er hann kom
heim af ráðstefnunni í San
Franeisco. Utanrikisráð-
herrann sagði af sér vegna
þess að hann taldi stjórnina
ekki vera í samræmi við
þjóðarviljann.
Bulgaris forsætisráðlierra
hefir einnig hoðist til þess
að segja af sér jafnskjótt og
búið væri að mynda nýja
stjórn, sem gæti tekið við en
ennþá hefir ekki komið til
911
á golii.
Síðast Iiðinn laugardag
liófst landsmót í golfkeppni.
Keppendur voru 35 og kom-
ust 16 í meistaraflokk, 16 í
1. flokk, en 3 féllu úr.
í gær var keppt i meislara-
flokki og urðu úrslit sem liér
segir: Gísli ólafsson R. vann
Lárus Ársælsson Vm.eyjuin,
hafði 4 holur yfir þegar 3
voru eftir. Helgi II. Eiríksson
R. vann Jprund Kirkegaard
A., 6 hólur yfir þegar 4 voru
eftir. Jóliannes Ilelgason R.
vann Ásgeir Ólafsson R., 4
hþiur yfir þegar 3 voru eftir.
Gunnar Hallgrimsson A.vann
Árna Egilss. R., 6 holur yfir
þegar 5 voru eftir. Sveinn Ár-
sælsson V.eyjum vann Sig-
trvgg. Júlíusson, eina liolu yf-
ir þegar engin var eítir. Jón
ólafsson V.eyjum vann Þórð
Sveinsson A., 2 holur yfir
þegar engin var eftir. Þor-
valdur Ásgcfrsson R. vann
Benedikt Bjarklind, eina
holu yfir þegar engin var
eftir. Jakob- Háfstein vann
Arnþór Þorsteinsson, 2 holur
yfir þegar engiu var eftir.
t dag keppa þeir áttla, sem
eftir eru í meistaraflokki ,og
eru það þessir: Gisli ólafsson
R. við Ilelga H. Eiríksson R.
Jóhannes Ilelgason R. við
Gunnar Hallgrímsson A.
Sveinn Axelsson V.eyjum við
Jón ólafsson V.eyjum og
Þorvaldur Ásgeirsson R. við
Jakob Hafstein R.
Keppni í annari umferð i
1. flokki fer fram i dag. Þess-
ir menn taka þátt í keppn-
inni: Hallgrímur Fr. Iiall-
grímsson R. við Georg Gisla-
son V.eyjum. Sigurður Guð-
jónsson R. við Iialhlór Magn-
ússon R. Stefán Árnason A.
yið Björn Pétursson R. og
Frímann óiafssoú R. við
Daníel Fjeldsted. R. *
Nýir kaupendur
Vísis fá blaðið ókeypis tiL næstu
mánaðamóta. Hringið í síma 166®
og tilkynnið nafn og“Keimilis-
fang. .