Vísir - 22.01.1946, Blaðsíða 4
'4
V I S I R
Þriðjudaginn 22. janúar 1946
VIStR
DAGBLAÐ
tJtgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Nú eða aldrel
Flestum kjósendum mun vera fyllilega ljóst
um hvað er barist nú við bæjarstjórnar-
kosningarnar. Annarsvegar stendur Sjálf-
stæðisflokkurinn, sem vill byggja á þeim
:grundvelli, sem þegar hefur verið lagður
'Og vinna að alhliða þróun innan bæjarfélags-
ins. Hinsvegar eru kommúnistar, sem hyggjast
.að ná hér völdum, fyrst og fremst til að
greiða fyrir allsherjar hyltingu innan þjóð-
félagsins, með því að ef höfuðstaðurinn fellur
þeim í greipar, er hætt við að lítil verði
andstaðan á öðrum stöðum. Kommúnistar
láta sem þeir vilji einnig framfarir, en svo
einkennilega hregður við, að þeir hafa ekki
horið fram né barizt fyrir einu einasta um-
bótamáli innan bæjarstjórnarinnar, sem
Sjálfstæðisflokkurinn hefur ekki þegar verið
búinn að hrinda vel á veg, eða ljúka að fullu.
Þessi flokkur slær úm sig með ásökunum
varðandi margt það, sem vel hefur verið gert,
en til þess að sýna hversu raunhæfar slíkar
ásakanir eru, virðist ekki úr vegi að telja þær
allar upp.
Kommúnistar tala um atvinnuleysi, sem
ekkert er, og verður fyrirsjáanlega ekki, ef
íæri gefst á að vinna að þeim umbótamálum
sem Sjálfstæðismenn innan bæjarstjórnarinn-
■iir hafa heitið að hrinda í framkvæmd. Þá
■telja þeir upp leikvallaleysi, skólaleysi, raf-
magnsleysi, vatnsleysi, gatnaleysi, húsnæðis-
leysi og málefnaleysi, — en öll þessi „leysi“
kommúnistanna virðast bera vott um andlegt
lieilsuleysi þeirra sjálfra, sem og að sjáandi
'Sjá þeir ekki og heyrandi heyra þeir hvorki
né skilja. Fram úr öllum þessum málum hefur
verið ráðið á þ.eppilegan hátt, en jafnframt
er stöðugt unniö að umlíótpm, sem leiða
beinlínis af orum véxti hæjftfins og óeðlilegu
aðstreymi'fólks hingað á mölina. Vita allir
menn að á síðasta áratugnum hefur Reykja-
vík gert betur en að taka við allri fólks-
fjölgun, sem orðið hefur á landinu, enda hef-
ur fækkað verulega í sumum kaupstöðum og
flestum sveitum. Sýnir þetta óeðlilega að-
streymi að hér er talið hezt að búa og mest
skilyrðin, en ella myndu menn ekki hleypa
beimdraganum svo sem raun hefur orðið á.
Vitað cr að bægslagangur kommúnista fyrir
þessar kosningar, stafar fyrst og fremst af
því, að þeir vita sem ér, að annaðhvort verður
þeim nú sigurs auðið eða aldrei að öðrum
■kosti. Þeir lifa í þeirri sjálfsblekking að
fylgi þeirra hafi aukizt til muna frá því árið
■1942. Kjósendurnir munu sýna, að þeim er
Ijóst að baráttan stendur fyrst og fremst milli
kommúnista og Sjálfstæðismanna. Tapi
kommúnistar þessum kosningum geta þeir
engar vonir ger.t sér um vaxandi áhrif á
komandi árum. Fylgisaukning þeirra er úr
sögunni, en fylgishrunið framundan. Enginn
Sjálfstæðismaður má liggja á liði sínu, en
allir verða að sameinast um að gera ófarir
kommúnistanna, sem herfilegastar og eftir-
minnilegastar. Væri að því landhreinsun ef
kommúnistar hyrfu úr söginni, með því að
nldrei hefur slíkur óaldarflokkur starfað að
„Allt þetta skal eg gefa þér
Fimm hundmð hús—ór prentsvertu,
•
Hver vill eignast hús eftir bæjarstjórnarkosningarnar?
Þeii;, sem það vilja, þurfa ekki annað en taka þát l í kosn-
ingahappdrætti Framsóknar, Kommúnista og Alþýðu-
flokksins og leggja til atkvæði sitt lianda hinum vonlausu
og vonlitlu frambjóðendum þessara flokka. Framsókn
hýður 500 timburhús, sem enn standa óhöggvin í skógar-
lendum Svíþjóðár „og kjósendur geta aðeins lirundið þessu
máli í framkvæmd með því að efla Fra'msóknarflokkinn“.
Það er ekki til mikils mælzt fyrir slíkan greiða „að efla
Framsóknarflokkinn“! % En þcss er ekki getið, hvernig
ílokkurinn ætlar að koma þessu í framkvæmd. Það skipt-
ir heldur ekki máli. Næsti sunnudagur verður „pálma-
sunnudagur“ flokksins. Eftir þann mótgangsdag verður
iann ekki með pálmann í höndunum og timburhúsin verða
tékin af dagskrá.
Kommúnistar lofa 500 íbúðum með öllum þægindum.
Þetta loforð er að því leýti betra, að húsin eiga að verða
úr steini, og að líkindum fást þau ókeypis, því að konim-
únistar ætla að fá lán út á þau í lánsstofnunum, sem
hvorki heimta afhorganir eða vexti. Þessar lánsstofnanir
eru ekki til epnþá, cn þær verða settar á stofn, þegar
•kommúnistar komast til valda og taka í sínar hendur
allt sparifé þjóðbankans. Þangað til verða menn að gera
sig ánægða með loforðin. En af þeim geta menn feng-
ið nóg. ,
Alþýðuflokkurinn lofar líka húsum, og til þess að reisa
þau skortir hann ekkert annað en fleiri kjósendur. En
vegna þess að aðálerfiðleilcar hans eru að eignast kjós-
endur, er hætt við að lítið verði úr húsbyggingunum.
Hræðslan við sporin.
Islcndingum er í blóð borið að vilja vera sjálfhjargai
Þess vegna hata þeir alía kúgun, i hvaða mynd sem hún
kemur fram. Spor kommúnista, hvar seni þeir koma,
leyna sér ekki. Allur heimurinn horfir á spor þeirra í
Austur-Evrópu. Það eru spor einræðis og ofbeldis. Komm-
únistarnir íslenzku stefna í sörnu sporin, en skilningur
og skynsemi almcnnings hefir liindrað ofbeldi þeirra.
Hinsvegar hcfir enginn getað hindrað afglöp þeirra, þar
sem þeir liafa fengið að koma nálægt atvinnu- eða fjár-
málum. Allur rekstur, sem þeir hafa komið nálægt, hefir
misheppnazt. Er nú kunnur orðinn kaupfélagsrckstur
þeirra á Siglufirði. Slík óreiða, scm þar hefir þróazt, er
fátíð hér á landi. Þegar þeir eignast ráðlierra, sem hefir
afskipti af atvinnumálum, er ráðsmennska hans svo fer-
lcg, að afglöpin kosta ríkissjóð líklega á annan tug millj-
óna. Og mun þó*ekki enn hitið úr nálinni. Einu sinni var
stofnuð liér síldareinkasala. Kommúnisti var gerður að
forstjóra. Einkasalan fór á höfuðið. Kommúnistar hafa
haft mcð höndum útgerð, sem svo er aðfram kominn, að
ekkert gat bjargað hénni nema ríkishjálp.
Þannig eru spor kommúnista, hvar sem þcir stíga nið-
ur fætj.
Fyrirsagnir og afreksverk.
Svo mikið þykir nú kommúnistum við liggja, að þessa
dagana er ekkert prentað i Þjóðviljanum nema fyrirsagnir.
Er taugaveiklunin komin á svo hátt stig, að upphrópana-
moksturinn er orðinn að moldviðri, sem enginn getur
áttað sig í. Er nú treyst á það, að þrátt fyrir allt muni
hinir „trúuðu“ skila sér á sunnudaginn til föðurhúsanna,
og að einhverjir muni slæðast með af þeim, sem lesa stóru
fyrirságnirnar.
Kommúnistar liafa alltaf verið í minnihluta, og við
hverjar kosningar liafa þeir hrópað á strætum og gatna-
mótum hversu mikið þeir ætla að gera ef þeir kæmust í
meirihluta. Þeir hal'a aldrei komizt í méirihluta. Þeir hafa
aldrei ráðið nokkru í bæjarstjórninni. Þó er Reykjavik
eftirsóttasti staðurinn á landinu.' Þar eru öll þægindin. Þar
er hiti, þar er ljós, ]iar eru heztu híbýlin. Þó hafá kömm-
únistar aldrei ráðið hér ncinu. aldrei komið neinu. af þessu
í framkvæmd. Aldrei átt nokkurn þátt í að skapa þessa
hraðvaxandi höfuðborg. Hvernig má slíkt verða? Hvernig
er hægt að gera slíka hluti án þess að þeir komi nærri?
Er nokkur fur'ða þótt menn hrosi.
Þeir erir ckki að berjast fyrir framförum Reykjavíkur.
Þeir liafa aldrei komið þar nærri. Þeir eru að berjast fyrir
Veðurfarið Það hefir reyndar oft verið minnzt
á landinu. á það áður í dálkinum í "haust og
vetur, að veðurfarið hér á tandi
hafi verið nieð eindæmum. í vetur. Það má
vísl gjarnan segja, nú frekar en oft áður, að
gamlir menn muna ekki annað eins. Þetta orð-
tæki hpfir oft verið notað, pegar ekki héfir
verið eins tímabært að nota það, en nú er
ástæða til. Tíðarfar hefir verið ágætt um allt
land og jafnvel betra fyrir norðan en hér
sunnanlands og gerir það, að* hér sunnanlands
hefir úrkoma verið talsverð, þótt kuldar hafi
engir verið.
*
Árstíðir Það er rétt eins og verið sé að
snúast við. hafa endaskipti á sumri og vetri,
því að sumarið i fyrra var held-
ur stirt. Bæði kalt og þar að auki mjög vot-
viðrasamt. Hinsvegar er veturinn, eða það, sem
af er honum, miklu betri en við almennt liöf-
um áll að venjast. Það er ekki áð furða, þótt
menn fari að velta fyrir sér, hverju þetta
jsæti og óttist, að þetta kunni ekki góðri lukku
að stýra. Margir erú hræddir um að vorið og
sumarið verði vont, vegna þess hve yeturinn
1 hefir verið góður, og skal ekkert fullyrt unt
Iþáð. Ilinsvegar getur maður ekki komizt hjá
því að vona, að hrakspár manna í þá átt reyn-
i§t ekki réttar.
Auð jól.
Það er kennilegt að minnast þess, að
hérna á íslandi, — það er að segja sunnanlands
— var áuðjörð um jólin, en i New York-borg
snjóaði um jólin. Það er þó ekki langt siðan
að aðfangadagur var snjólaus, en hinsvegar
eru mög ár síðan að allir jóiadagarnir hafa
vel-ið snjólausir, eins og nú var. Þau fáu skipti,
en snjóað hefir í vetur, hefir hann aldrei náð
að festast, þvi að hláka hefir komið svo að
segja undir eins og leyst hann upp aftur. Það
er að Ííkindmn einlæg ósk allra, áð veður-
htíðan viti ekki á neitt illt, heldur verði sum-
1 arið, er bemur eftir þcnnan vetur, einnig gqtt,
með mörgutn heitum sólardögum.
stjórnmálum hér á landi. Fyrsti ósieur þeirra .. , . . ~
■ , .v _ ,_______• ... , . somu huösionum ofi kommumstar um allan heim. Að
j d a 1 j?rS j01ll?r tjtííffÖaí^litísk. .yÍ4*s4é'u.4-kúguðu.{yQaCélaííj^Jíar'sem flokk-
Jæir munu fara flein a eftir. urinn hefir einræði. --------
Slys og Þótt náttúran* hafi sýnt á sér betrL
ntannslát. hliðina i vetur og ekki orðið mann-
tjón af völdúm veðurofsa, hefir þo
margt manna farizt vovéiflega a vetrinum. Og
er illt til .þess að vita, að ittenn hafa einnig
farizt af mannavöldum. Það voru liðin um
seytján ár frá því að tnorð var síðast framið
hérna á landinu, þangáð til maðurinn var
myrtur hér i brag-ganum á annan jóladág. Það
er aðeins gott til þess að vitá, að við íslend-
ingar höfum til þessa að niestu verið lausir
við þann ófögnuð. Hinsvegar er mjög slæmt
til þess að vita, að þegar slík ódæði eru fiam-
in, skuli ekki vera hægt að fiúna ódæðismann-
inn og láta hann fá maklega hegningu.
Glæpir Eitt er það, cr oft vill sigla í
fara í vöxt. kjijlfar umbrotatima eins og
styrjaldarára, og þess los sem
kemst þá á alla hluti, og er það fjölgun alls-
konar glæpk. Ilér á íslandi hefir flokkur þeirra
manna sem fremja brot gegn lögum og rétti
mjög farið í vöxt á styrjaldarárunum. Þetta
er að ýmsu leyti ekki óeðlilegt, en er aúðvit-
að til hins mesta óframa fyrir land og þjóð.
Þess vegna verður að styrkja vcl þá menn,
sem gæta eiga réttar borgarbúa og landsmaniia
allra og vanda vel val á þeim. Ekki er sízt
rauðsynlegt, að vandað sé til þeirra manna,
sem valdir eru í lögergluna og hún hafi heil-
brigða skynsemi og kuflni sig vel, til þess að
verða öðriun fordæmi um góða hegðun og
framkomu.
*
Er misbrest- Sumir vilja halda því fram, að
ur á því? ekki hafi alltaf verið vandað val-
ið sem sikyldi, og sk'al ekkert full-
yrt um það, en hinsvegar er það vitaskuld, að
vel verður að gæta þess að þeir menn, sem
sjá eiga um að aðrir hegði sér samkvæmt lög-
um og rétti, vita vel hvernig góð hegðun er.
Það skal þó tekið fram, að þótt margir vilji
halda fram, að stundum hafi misbrestur orð-
iö i jiessu efni, þá er ekki verið að halda þvi f-ram
að svo sé, en aðeins bent á þetta végna þess,
að það er fullkomin krafa aíipennings, að hlut-
aðeigendur séu sér meðvitandi um, að strang-
ar kröfur vcrðiir að gera til þeirra manna, sem
héFlun'raeðir. ......."1 ----------------- .