Vísir - 22.01.1946, Blaðsíða 4
'4
VI S I R
Þriðjudaginn 22. janúar 1946
VISIR
DAGBLAB
TJtgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Veifð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Nú eða aldrei.
Tllestum kjósendum mun vera fyllilega ljóst
¦ um hvað er barist nú við bæjarstjórpar-
kosningarnar. Annarsvegar stendur Sjálf-
stæðisflokkurinn, sem vill byggja á þeim
:grundvelli, sem þegar hefur vcrið lagður
>og vínna að alhliða þróun innan bæjarfélags-
ins. Hinsvegar eru kommúnistar, sem hyggjast
að ná hér völdum, fyrst og fremst til að
greiða fyrir allsherjar byltingu innan þjóð-
félagsins, með því að ef höfuðstaðurinn fellur
heim i greipar, er hætt við að lítil verði
" andstaðán á öðrum stöðum. Kommúnistar
láta sem þeir vilji einnig framfarir, en svo
einkennilega bregður við, að þeir hafa ekki
borið fram né barizt fyrir einu einasta um-
bótamáli innan bæjarstjórnarinnar, sem
Sjálfstæðisflokkurinn hefur ekkiþegar verið
búinn að hrinda vel á veg, eða ljúka að fullu.
í>essi flokkur slær um sig með ásökunum
varðandi margt það, sem vel h'efur verið gert,
en til þess að sýna hvers.u i*aunhæfar slíkar
ásakanir. eru, virðist ekki úr vegi að telja þær
allar upp.
Kommúnistar tala um atvinnuleysi, sem
«kkert er, og verður fyrirsjáanlega ekki, ef
færi gefst á að vinna að þeim umbótamálum,
sem Sjálfstæðismenn innan bæjarstjórnarinn-
*ar hafa heitið að hrinda í framkvæmd. Þá
;telja þeir upp leikvallaleysi, skólaleysi, raf-
magnsleysi, vatnsleysi, gatnaleysi, húsnæðis-
leysi og málefnaleysi, — en öll þessi „leysi"
'kommúnistanna virðast bera vott um andlegt
iheilsuleysi þeirra sjálfra, sem og að sjáandi
5sjá þeir ekki og heyrandi heyra þeir hvorki
né skilja. Fram úr öllum þessum málum hefur
verið ráðið á b,eppilegan ^hátt, en jafnframt
er stöðugt unilið að umbitum, sem leiða
beinlínis af orum vcxtí bæjarins og óeðlilegu
aðstreymi'fólks hiingað á mölina. Vita allir
mean að á síðasta áratugnum heí'ur Reykja-
vik gert betur en að taka við allri fólks-
f'jölgun, sem orðið hefur á landinu, enda hef-
ur fækkað verulega í sumum kaupstððum og
ílestum sveitum. Sýnir þetta óeðlilega að-
streymi að hér er talið bezt að búa og mest
skilyrðin, en ella myndu menn ekki hleypa
heimdraganum svo sem raun hefur orðið á.
Vitað er að bægslagangur kommúnista fyrir
bessar kosningar, stafar fyrst og fremst af
því, að þeir vita sem er, að annaðhvort verður
þeim nú sigurs -auðið eða aldrei að öðrum
ikosti. Þeir lifa i þeirri sjálfsblekking að
fylgi þeirra hafi aukizt til muna frá þvi árið
•1942. . Kjósendurnir munu sýna, að þeim er
ljóst að baráttan stendur fyrst og fremst milli
kommúnista og Sjálfstæðismanna. Tapi
kommúnistar þessum kosningum geta þeir
«ngar vonir ger.t sér um vaxandi .áhrií' á
komandi árum. Fylgisaukning þeirra er úr
sögunni, en fylgishrunið framundan. Enginn
Sjálfstæðismaður má liggja á liði sínu, en
allir verða aÖ sameinast um að gera ófarir
Jíommúnistanna, sem herfilegastar og eftir-
minnilegastar. Væri að því landhreinsun ef
-kommúnistar hyrfu úr söginni, með því að
nldrei hefur slíkur óaldarflokkur starfað að
Ktjórnmálum hér á landi. Fyrsti ósigur þeirra
„Allt þetta skal eg gefa þér —"
FiRim hundnið hús—úr prentsvertu-.
- t
Hver vill eignast hús eftir bæjarstjórnarkosningarnar?
Þeir., sem það vilja, þurl'a ekki annað en taka þátt-í kosri-
ingahappdrætti Framsóknar, Kommúnista og Alþýðu-
flokksins og leggja til atkvæði sitt handa hinum vonlausu
og vonlitlu frámbjóðendum þessara f'lokka. Framsókn
býður 500 timburhús, sem enn standa óhöggvin í skógar-
lendum Svíþjóðár „og kjósendur geta aðeins hrundið þessu
máli í framkvæmd með því að efla Fra'msóknarflokkinh".
Það er ekki til mikils mælzt fyrir slíkan greiða „að efla
Framsóknarflokkinn"! £ En þ'css cr ekki getið, hvernig
flokkurinn ætlar að koma þessu í framkvæmd. Það skipt-
ir heldur ekki máli. Næsti sunnudagur verður „pálma-
sunnudagur" flokksins. Eftir þann mótgangsdag verður
iann ekki með pálmann í höndnnum og timburhúsin verða
tékin af dagskr-á.
Kommúnistar lofa 500 íbúðum með öllum þægindum.
Þetta loforð er að því leyti betra, að húsin eiga að verða
úr steini, og að líkindum fást þau ókeypis, því að komm-
únistar ætla að fá lán út á þau í Iánsstofnunum, sem j ag ^týra. Margir eru hræddir um aö vorið og
hvorki heimta afborganir eða vexii. Þessar lánsstofnanir sumarið verði vont, vegna þess hve veturinn
eru ekki til cimþá, cn þær verða settar á stofn, þegar'hefir verið góður, og skal ckkert fullyrt um
kommúnistar komast til valda og taka í sínar hendur bað- ^^r getur maður ekki komizt hjá
»'. -£, , .,*., , ^ v ?.-. ~ *, ])vi að vona, að hrakspar manna í þa att reyn-
allt spaníe þjoðbankans. Þangað til verða menn að gera
sig ánægða með loforðin. En af þeim geta menn l'eug-
ið nóg. ,
Alþýðuflokkurinn lofar líka húsum, og til þess að reisa
þau skortir hann ekkert annað en fleiri kjósendur. En
vegna þess að aðalerfiðleikar *hans eru að eignast kjós-
endur, cr hætt við að lítið vcrði úr húsbyggingunum.
Veðurfarið Það hefir reyndar oft verið minnzt
á landinu. áþaðáður í dálkinum í "haust og
vetur, að veðurfarið hér á landi
hafi verið með eindæmum. i vetur. Það má
vísl gjarnan segja, nú frekar en oft áður, að
gamlir menn muna ekki annað eins. Þetta orð-
tæki hpfir oft yerið notað, þegar ekki héfir
verið eins tímabært að nota það, en nú er
ástæða til. Tíðarfar hefir verið ágætt um allt
larid og jafnvel betra fyrir norðan en hér
sunnanlands og geririþað, að'hér sunnanlands
hefir úrkoma veriö talsverð, þótt kuldar hafi
engir verið.
Árstíðir Það er rétt 'eins og verið sé að
snúast við. hafa endaskipti á sumri og vetri,
þvi að sumarið i fyrra var held-
ur stirt. Bæði kalt og þar.að auki mjög vot-
viðrasamt. Hinsvegar er veturinn, eða það, seni
af er honum, miklu betri en við almennt höf-
um átl að venjast. Það er ekki áð furða, þótt
menn fari að ^velta fyrir sér, hverju þetta
sæti og óttist, að þetta kunni ekki gó.ðri lukku
ist ekki réttar.
4
Hræðslan við sporin,
Auð jól.
Það er kennilegt að minnast þess, að
hérna á íslandi, — það er að segja sunnanlands
— var auðjörð um jólin, en í New York-borg
snjóaði um jólin. Það er þó ekki langt siðan
að aðfangadagur var snjólaus, en hinsvegar
eru mög ár síðan að allir jóladagarnir hafa
verið snjólausir, eins og nú var. Þau fáu skipti,
en snjóað hefir í vetur, hefir hann aldrei náð
að festast, því að hláka hefir komið svo að
segja undir eins og leyst hann upp aftur. Það
er að ííkindum einlæg ósk allra, að veður-
blíðan viti ekki á neitt illt, heldur verði sum-
arið, er bemur eftir þennan yetur, einnig go,tt,
með mörgum heilum sólardögum.
Islcndingum er í blóð liorið að vilja vera sjálfbjarga!
Þess vegna hata þeir alla kúgun, í hvaða mynd sem hún
kemur fram. Spor kommúnista, hvar sem þeir koma, i
leyna sér ekki. Allur heimurinn horfir á spor þeirra í
Austur-Evrópu. Það eru spor einræðis og ofbeldis. Komm-,
únistarnir íslenzku stefna í sömu sporin, en skilninguri
og skynsemi almcnnings héfir hindrað ofbeldi þeirra. slys °s Þótt "áttúran»hafi sýnt á sér betri
Hinsvcgar hcí'ir enginn getað hindrað áfglöp þeirra, þar
sem þeir hafa fengið að koma nálægt atvinnu- eða fjár-
málum. Allur rekstur, sem þeir hafa komið nálægt, hefir
misheppnazt. Er nú kunnur orðinn kaupfélagsrckstur
þeirra á Siglufirði. Slík óreiða, sem þar hefir þróazt, er
fátíð hér á lándi. Þegar þeir eignast ráðherra, sem hefir
afskipti af atvinnumálum, er ráðsmennska hans svo fer-
leg, að afglöpin kosta ríkissjóð líklega á annan tug imllj-
óna. Og mun þó*ekki enn bitið úr riálinni. Einu sinni var-
stofnuð hér síldareinkasala. Kommúnisti var gerður að
forstjóra. Einkasalan fór á höfuðið. Kommúnistar hafa
haft með höndum útgcrð, sem svo er aðfram kominn, að
ekkert gat bjargað henni nema ríkishjálp.
Þannig eru spor kommúnista, hvar scm þeir stíga nið-
ur fæti.
bVGllla
mannslát. hliðina í vetur og ekki orðið mann-
tjón af völduni veðurofsa, hefir þó
margt manna farizt voveiflega á vetrinum. Og
er illt til .þess að vita, að menn hafa einnig
farizt' af mannavöldum. Það voru liðin um
seytján ár frá því að morð var siðast framið
hérna á landinu, þangáð til maðurinn var
myrtur hér i brag-ganum á annan jóladag. Það
er aðeins gott til þess að vitá, að við íslend-
ingar höfum til þessa að mestu verið lausir
við þann ófögnuð. Hinsvegar ér mjög slæmt
til þess að vita, að þegar slík ódæði eru fram-
in, skuli ekki vera hægt að finna ódæðismann-
inn og láta hann fá maklega hegningu.
Glæpir
fara í vöxt.
Svo mikið þykir nú kommúnistum við liggja, að þessa
dagana er ekkert prentað í Þjóðviljanum nema fyrirsagnir.
Er taugaveiklunin komin á svo hátt stig, að upphrópana-
moksturinn er orðinn að moldviðri, sem cnginn getur.
áttað sig í. Er nú treyst á það, að þrátt fyrir allt muni
hinir „trúuðu" skila sér á sunnudaginn til föðurliúsanna,
Eitt er það, cr oft vill sigla í
kjalfar umbrotatima eins og
styrjaldarára, og þess los sem
kemst þá á alla hluti, og er það fjölgun alls-
konar glæpa. Hér á íslandi hefir flokkur þeirra
manna sem fremja brot gegn iögum og rétti
mjög farið i voxt á styrjaldarárunum. Þetta
er a'ð ýmsu lcyti ekki óeðlilegt, en er auðvit-
að til hins mesta óframa fyrir land og þjóð.
Þess vegna verður að styrkja vel þá menn,
sem gæta eiga réttar borgarbúa og landsmanna
allra og vanda vel val á þeim. Ekki er sízt
nauðsynlegt, að vandað sé til þeirra manna,
scm valdir eru í lögergluna og hún hafi heil-
og að einhverjir muni slæðast með af þeim, sem lesa stóru,brigða skynscmi og kuíini sig vel, til þess að
fyrirsagnirnar.
Kommúnistar hafa alltaf verið í minnihluta, og við
hverjar kosningar hafa þeir hrópað á strætum og gatna-
mótum hversu mikið ]>eir ætla að gera ef þeir kæmust í
meirihluta. Þeir hafa aldrei komizt í meirihluta. Þeir hafa
aldrei ráðið nokkru í bæjarstjórninni. Þó er Reykjavík
eftirsóttasti staðurinn á landinu. Þar eru öll þægindin. Þar
er hiti, þar er ljós, þar eru beztu híbýlin. Þó haí'a komm-
únistar aldrei ráðið hér ncinu. aldrei komið neinu aí' þessu
í framkvæmd. Aldrei átt nokkurn þátt í að skapa þessa
hraðvaxandi höfuðborg. Hvernig má slíkt verða? Hvernig
er hægt að gera slíka hluti án þess að þeir komi nærrí?
Er nokkur l'ufða þótt menn brosi.
: Þeir eri# ekki áð berjast fyrir framförum Reykjavíkur.
Þeir hafa aldrei komið þar nærri. Þeir eru að berjast fyrir
ú að vera við bæiarstiómarkosn nxmrnor en SÖT hugsiónum og kommúnistar um allan heim. Að
1,1 d eI ir- 1 unnn hefir einræði.
verða öðrum fordæmi um góða hegðun osi
framkomu.
*
Er misbrest- Sumir vilja halda því fram, að
ur á því? ekki hafi allfaf verið vandað val-
ið sem skyldi, og skal ekkert full-
yrt um það, en hinsvegar er það vitaskuld, að
vel verður að gæta þess að þeir mcnn, sem
sjá eiga um að aðrir hegði 'sér samkvæmt lög-
um og rétti, vita vel hvernig góð hegðun er.
Það skal þó teki'ð fram, að þólt margir vilji
halda fram, að stundum hafi misbrestur orð-
ið í þessju efni, þá er ekki verið að halda því f-ram
að svo sé, en aðeins bent á þelta vögna. þess,
að það er fullkomin krafa almennings, að hlut-
aðeigendur séu sér meðvitandi um, að strang-
ar kröfur vef-ður'að gera til þeirra manna, sem
TTéTluíT'ræ'ðír. .....'"*"----------------------------'