Vísir - 02.02.1946, Page 4

V I S I B
Laugardaginn 2. febrúar 1946
VISIR
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAUTGAFAN VÍSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan H.f.
45 ára
Ekkext annaS líi
Þjóðviljinn hefur góð orð um að taka í lui'g-
inn á lieildsölunum, sem hlaðið viðurkenn-
ir að átt hafi ríkan þátt í sigri Sjálfstæðis-
flokksins við hæjarstjórnarkosningarnar. Tel-
ur ])Iaðið „að þeir tímar séu elcki langt und-
an að það vei’ði hægt“, og á þar vafalaust við
gifturíka stjórnarsamvinnu, sem mjög muni
efla fylgi flokksins á vori komanda. Flokkur-
inn er sagður vera albúinn til sóknar, enda
skorti ekki á hvatningarorðin á fundinum í
fyrrakvöld.
Þjóðviljanum sést yfir veigamikil sannindi
í þessu sambandi, sem viðurkennd eru þó af
rússneskum vísindamönnum, hvað þá hinum
minni spámönnum vestræns lýðræðis. Tann-
lausir öldungar taka yfirleitt ekki aftur tenn-
ur. KommúnistáV eru orðnir tannlaúsir af
japlinu við undanfamár kosningar, og verða
því ekki eins skeinuhættir í kosningunum nú
i vor. I dönskum blöðum er nýlega frá því
skj'rt sem algeru einsdæmi, að 95 ára öld-
ungúr einn hafi tekið fjórtán tennur á jafn
'löngum tíma og hörn taka ííðast mjólkur-
tennurnar. Slíkt fyrirhrigði hefur aldrei gerzt
hér á landi og myndi hafa þótt hoða ill tíð-
indi, ef í annála væri skráð. Þjóðin liefur
ckki hugsað sér að láta kommúnistaflokkinn
verða sambærilegt fyrirbrigði í íslcnzku þjóð-
lífi. Hann verður dæmdur til kyrrstöðu, hrörn-
unar og hruns og tekjur aldrei tennurnar aft-
ur, — ekki einu sinni í öðru lífi, með því að
flokkurinn á ekkert annað líf. -
Frysfi fiskimniL
Nýlega var nokkurt magn af frystum fiski
sent á amerískan markað, til reynslu, og mun
umboðsmaður frystihúsaeigenda hafa beitt sér
fyrir þessari tilraun. Var ætlunin að senda
meira magn til Vesturheims, en vegna ógæfta
varð því ekki við kömið. Hér er um merki-
lega tilraun að ræða, sem getur, ef vel tekst,
ráðið fram úr þeim vandkvæðum, scm nú
eru á rekstri frystihúsanna og verða fyrir-
sjáanlega þar til meginlándsmarkaður Evrópu
upnast.
Vérzlunarmenn ýmsír, sem dvalið hafa vest-
an hafs, telja möguleika á því að selja fryst-
íin fisk til Ameríku, en þó því aðeins að vörii-
gæðin séu ótvíræð 'og þannig l'rá umbúnaði
fisksins gengið að öðru leyti, að henti amer-
iskum neytendum. Nokkur fisksölufirmu í
Ameríku hafa ]>egar kynnt sér framleiðslu-
íiðferðir liér á landi og ekki haft við að at-
huga, en jafnframt talið líklegt, að framíeiðsl-
una mætli selja með viðunandi verði á amer-
ískum markaði. Á vörugæðunum og verðinu
veltur markaðurinn. Anftárgvegár eiga þar
ueytendur í hlut, en hinsvegar framleiðendur.
Takist að vinna -frysta fiskinum markað í
Vesturlieimi, þipfum við ekki að bera áhyggj-
xir vegfta rekstrar hraðfrystihúsanna, með því
að márkaðurinn er óþrjótandi. Vörugæðin
verðá að ryðja brautina, en gangi fteytend-
urnir úr skugga um að þaú séu svo, sem á
verður kosið, er ekki ólíklegt að verðið standi
ckki í vegi fyrir auknum viðskiptum, hrjóti
slíkur innf'luf ningur ekki í þága við hagsmuni
jopinherra aðila eða framleiðenda.
Steíán A. Pálsson
kaupmaður.
Þau eru fljót að líða hver
fifnm áfiti í lífi voru. Mér
finnst svo stutt síðan að við
Árni Jónsson frá Múla skrif-
uðufti nokkrar línur um
þennan góða dreng í tilefni
af fjórutíu ára afniæli lians.
Ekki héfir tíminn verið
illa notaður síðan af Stefáni.
Hann er sístarfandi fráj
morgni til kvölds, en liefir
þó alltáf nægan tjma til aðj
sinna öllu og öllum. Þær
vinsældir sem hann hefir
áunnið sér í starfi sínu eru
lionum mikilsvirði, enda
munu þeir scm standa hon-
um næstir, að hann hefir
þroskast og aukiz't ásmeginn.
Að sjálfsögðu hefir hann
veitt Vetrarhjálpinni for-
stöðu nú sem fyrr, og er
þetta tólfti veturinn, sem
hánn veitir þessu vandasama
íyrirttæki forstöðu. Að vísu
eru nú ekki eins mikil vand-
ræði hjá fólki yfirleitt og
var fyrir nokkrum árurn, en
þó er það fjöldi af gömlu og
lasburða folki sem lifir í
skugga og þráir ljósið. Þessu
fólki gleymir Stefán ekki í
starfi sinu, og með aðstoð
örláta bæjarbúa hefir honum
tekizt að gleðja þetta fólk
svo að jólin yrðu því gleði-
hátíð eins og vera ber hjá
kristnum mönnum.
Hann getur því í dag litið
glaður yfir farinn veg, og
hjártnæmar óskir um bjarta
framtíð mun fylgja honum á
ákomnum ævidögum.
A. S. Ö.
14. þing S.B.S. skorar á
f ræðslumálastjórn'ina að
styrkja eftir megni starfsemi
bindindisfélaga í skóium
landsins og láta nú þegar
hefja bindindisfræðslu i öll-
uni skólum landsins. Þá skor-
ar þingið einnig á alla skóla-
stjóra og kennara, að taka
virkari þátt í starfi skóla-
bindindisfélaganna en verið
hefir.
14. þing S.B.S. skorar á al-
þingi og ríkisstjórn, að hlút-
ast til um að U.S.A. hraði
sem úftnt er, framkvæmd
lóforða sinna um brottfíútn-
ing liers og hernaðartækja úr
landinu og geri engan þann
samning við erlent ríki, er á
nokkurn hátt skerði sjálf-
stæði landsins.
14. þing S.B.S. skorar á
ríkisstjórnina og bæjarstjórn
Reykjavíkur, að hraða svo
sem uftnt er byggingu æsku-
lýðshállar í Reykjavík.
Stjórn S.B.S. skipa mk
Hjalti Þórðarsón, Sam-
vinnuskólanum, forseti, Erla
Guðmundsdóttir, Kvenna-
skölanum, gjaldkeri, Stéfán
Olafur Jónsson, Kennara-
skólanum, ritari.
Frá þingi
bindindis-
félaga
t sbáimn.
Þing' Sambands bindindis-
félaga í skólum var haldið í
Reykjavík 19. og 20. jan. s.l.
Sátu 44 fulltrúar þingið frá
ýmsum skólum.
Þingið samþykkti eftirfar-
andi áskoranir á ríkisstjórn-
ina:
1. Að setja nú þegar ein-
hverjar þær reglur um áfeng-
issölu og áfengiskaup lands-
raanna, er miða að minnk-
andi áfengisverzlun.
2. Að láta lögin um hér-
aðsbönn koma til fram-
kvæmda.
3. Að krefjast þess und-
antekningarlaust, að emhætt-1
ismenn ríkisins gefi gott for-j
dæmi, geri sig ekki seka um ’
drykkjuskap og óreglu, en1
leggist miklu frekar. á sveif
með þeim kröftum í þjóð-
félaginu, sem vilja útrýma
hinna skaðlegu áfengis-
ncyzlu.
' 4. Að láta flytja nokkuð
reglulegá, fræðandi og hvetj-
andi erindi í ríkisútvarpinu
um bindindi og skaðSemi á-
fengisneyzlu.
5. Að koma á strÖngú
eftirliti méð bifreiðástÖðvum
og öðrum þeim aðilum, sem
viiað er að brjóta áfengis-
löggjöfina og reka allvíð-
tæka leynivínsölu.
6. Að láta hraða sem mest
fullkomnari löggjöf um
drykkjumenn og verndun
heimila þeifra.
Ennfremur gerðj þingið
eftirfarandi samþykktir:
Bíammermúsik-
tónleikar
Það er ekki langt síðán
strokkvartett Tónlistarskól-
ans var stofnaður með það
fyrir augum, að iðka þá grein
tónlistarinnar, sem fram að
þessu halði orðið útundan
hjá okkur, en það er kamm-
ermúsíkin. Fyrr á tímum
fóru tónlistaruppfærslur oft-
ast fram í höllum höfðingj-
anna úr hópi aðalsins eða
annara auðmanna, en þar
vor.u salirnir ekki jafnstórir
og í hljómleikahöllum fyrir
almenning. Tónverk, sem
samin voru með slík salar-
kynni fyrir augum, voru
nefnd kammermúsík, en orð-
ið kammer þýðir, eins og
kunnugt er, hcrhergi. Er þá
að ræða um fámennan hljóð-
færaflokk og tónverkin ýmist
nefnd kvartett, kvintett eða
sextett eftir því, hvort þau
eru samin fyrir fjögra, finiih
eða sex manna hljóðfæra-
flokk, eða þá öðru nafni,
ef hljófæraflokkurinn er
stærri. Það er eins og tón-
skáldin hafi haft það á til-
finningunni, að á slík tón-
verk mundu fyrst og fremst
þeir menn hlusta, sem vit
hafa á góðri tónlist, enda eru
mörg beztu verlc meistaranna
i þessum flokki.
Björn Ólafsson fiðluleik-
ari mun hafa verið aðal-
hvatamaðurinn að stofnun
strokkvartctts skólans og á
hann þakkir fyrir það, þvi
hann hefir þannig fyllt upo
í eyðu í tónlistarlífi bæjarins.
I kvartettinum eru með hon-
um aðrir kennarar skólaiis,
þeir Þorvaldur Steingríms-
son, Sveinn Ólafsson og dr.
Edelstein, sem allir leika á
s fbén"; ahljóðf æri, en Árni
Kristjánsson leikur á píanó,
]>cgar yerkin heimta það
hljóðfæri.
Nú hefir skólanum hlotn-
ast tveir kraftar, þeir Vil-
hjámur Guðjónsson klarin-
ettleikari og Einar B. Waage,
er leikur kontrabassa. Báðir
hafa þeir verið við nám í
Améríku og komu nú fram á
þessum liljómleikum.
Á þessUm liljómleikum
voru leikin tvö verk. Fyrra
yerkið var Kviníett í a-dúr
Framh. á 6. síðu.
Flugmál. Það hcfir nú komið á daginn, að þær
vonir okkar íslendinga, að flugvöll-
uinn við Skcrjafjörð, Reykjavíkurflugvöllurinn,
verði fenginn okkur i hendur, eigi eftir að
rætast á næstunni. Brezka stjórnin hefir til-
kynnt, að hún sé reiðuhúin til þess að afhenda
íslendingum flugvöllinn, en liann hefir undan-
farið verið-notaður af fslendingum og Bretuin i
sameiningu. Gert er ráð fyrir að fslendingar
taki við flugvellinum í næsta mánuði. Hins
vegar hefir brezka herstjórnin boðizt til þess að
skilja eftir noltkra sérfræðinga til þess að verða
okkur til aðstoðar þangað til nægilcga margir
íslendingar fást, sem hafa sérþekkingu á rckstri
flugvalla og stjórn þeirra.
*
Flughcr- Eins hcfir það komið i ljós i sam-
inn fer. bandi við afhendingu flugvallarins
að Bretar ætla á næstu mánuðum
að flytja allan flugher sinn héðán af
landi brott eins og um hafði verið saiiiið og er
það þjóðinni mikið fagnaðarefni. Flugherinn er
! nú nálega eini herinn, sem eftir er af brezkum
her hér á landi. Brezki flotinn er fyrir skönnnu
i farinn eins og mönnum er kunnugf. Það mun
þó jaka nokkurn tíina að flytja herinn burtu
og mun að líkindum taka nokkra mánuði áður
en verður búið að ganga frá þvi að fullu. Er þá
aðcins einn aðili eftir með her hér og höfum
við samninga við liann.
Sf.
Samninga- Atvinnumalaráðhérra hefir þeg-
nefnd skipuð. ar skipað nefnd til þess að
semja við brezku herstjórnina
um afhendinguna og eru henni auk flugmála-
sljóra einn verkfræðingur og einn lögfræðingur.
Þess er að vænta, eins og getið er hér að ofan,
að afhendingin geti farið frairi mjög fljótlegá
eða í næsta mánuði. Það er aðeins eitt, sem
okkur er ennþá að vanbúnaði, og það er skort-
ur á nægilega mörgum mönnum sérfróðmn um
flugvallarekstur og verður úr því að bæta hið
atlra bráðasta. Þó munu vera tveir íslendingar
hér heima, er lagt hafa stund á þetta nám erlend-
is og verða þeir væntanlcga báðir ráðnir til
þess að aðstoða við stjórn vallarins, er tekið
verður við honum.
i *
I
Aílantshafs- Um þessar mundir er Atlantshafs-
1 flug. flug bandai’íska flugfélagsins Am-
erican Overseas Airlines að hefj-
ast og liggúr leiðin uin ísland. Flugleiðin New
. York—Kaupmannahöfn hefst í dag, en flug-
| leiðin New-York—Stokkhólmur liófst fyrir
j nokkúru. Það Iiggur í augum uppi, að það hlýt-
ur'að vera sönnum íslendingum kappsmál, að
I þessi flugvöllur sé i höndum landsmanna sjálfra,
! að nokkuru eða öllu leyti, er almennt farþega-
flug liefst milli Ameríku og Evrópu, um landið.
Þetta er og verðiir metnaðarmál fýrir okkur
íslendinga livað sem öðru líður. Auðvitað má
einnig vænta þess, að því meii* sem umferðin
eykst um landíð flugleiðis, geti í því sambandi
skapazt margvíslegúr atvinnuvegur fyrir lands-
I búa. Má þar á minna gistihús-rekstur i þvi sam-
bandi.
*
Samvinha Þá er það og víst að Bretar hafá
um flugíhál: í hyggju að hítfa sahiviijnu við ís-
Icndinga um flugmál í framlíð-
inni og þá helzt flugsamgöngur um Norður-At-
lantshaf. Ekki alls fyrir löngu fóru fulltrúar frá
íslendingum á flugmálaráðslefnu er haldin var
í Ciiicago og var þar undirritaður sáttmáli, er
margar þjóðir stóðu að ásamt Islendingum, varð-
andi flugsamgöngur í frámtíðinni. Gerðust þá
íslendingar í fyrsta skipti aðilar að sáttmála um
flugsamgöngur og fjaliar sá sainningur aðallega
um það, að þjóðirnar skuldbinda sig gagnkvæmt
að greiða fyrir flugsamgöngum hver annarrar.
Önnur ráðstefna verður væntanlega. haldin um
þessi mál í Dublin á írlandi í næsfa mánuði og
fer fúlltrúi frá Ísíahdi væntanlegá einnig þangað.
*
Þýðing flug- Það er augíjóst mál, að flugsam-
samgangna. göngúr eiga eftir að fara i vöxt
í framtiðinni og eiga éftir að hafa
feikilega þýðingu fyrir allar þjóðir og ekki sízt
fyrir okkur fslendinga vegna þess hve fjarri við
erum öðrúiii löndum. Það er því nauðsyn fyrir
í íslendinga að kostá kapps úm að ciga góða
Isamvinnu við aðrar þjóðir um þessi mál og
i reyna að læra af þeim. Sérstaklega virðist sjálf-
'■ sagt að taká á mpti hinu góða hoði Breta um
að mega njóta aðstoðar sérfræðinga þeirra um
þessi mál þangað til innlendir menn verða orðu-
ir svo kunnugir flugvallarekstri, að þeir geti:
t.ekið alla stjóhnína i sinar hendur hjálþarláúst.