Vísir - 05.02.1946, Síða 4

4
V 1 S I R
Þriðjudaginn 5. febrúar 1946
VISIR
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAUTGAFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
i .
Félagsprentsmiðjan h.f.
Landsöfnun iK. I. til hjálpar bág
stodduin höruom í Mið Evrópu.
Heitið á alia-
bíegðasff _
auSi Kross íslands hefir
ákveðið að hefja söfn-
un að nýju, að jbeséu sinni
fyrir hungruð og cfeyjandi
börn í Mið
Markaðshoiiur.
yýsköpunin og raunar öll afkoma íslenzku
þjóðárinnar byggist á hinum erlenda
markaði. Það eitt nægir ekki að unnt sé að
selja l'ramleiðsluna, heldur verður vcrðið að
svara framleiðslukoslnaðinum til og raunar
bétur. Sá markaður, sem við nú búum við er
hrezki markaðurinn fyrir sjávarafurðir okkar.
Bretar eu sjálfir einhver mesta fiskveiðaþjóð
heims og hyggst að verða sjálfri sér nóg í
því efni. Er því Ijóst að brezki markaðufinn
«er óti'yggur og getur brugðist fyrr en varir.
Er jafnvcl talið sennilegt að hann kunni að
iokast að mestu eða öllu nú með vorinu, þar
*eð tugir brezkra skipa bætast í veiðiflotann
á mánuði hverjum. Hvort sem brezki mark-
urinn lokast deginum fyrr eða seinna verðum
við að vera við því búnir og hafa gert allt,
sém unnt er til þess að afla annarra íryggra
markaða. Verður þá að leita til meginlands
Evrópu fyrst og fremst, en auk þess geta
.viðskipti við Bandaríkin komið til greina.
Væri -mjög æskilegt cf unnt reyp.dist að ná
þar hagkvæmum viðskijjtasamböndum, með
;því að ameríski markaðurinn cr fryggari en
[Evrópumarkaðurinn og verður það um ófyrir-
rsjáanlega framtíð.
Meginland Evrópu má heita lokað dns og
sakir standa, fyrir innflutning sjávarafurða.
Hafnarborgir liggja flestar í rústum, sam-
göngukerfi álfunnar cr gersamlega lamað og
ílutningum verður ekki komið við að neinu
ráði fyrr en samgöngukerfið tjefur verið bætt.
Ef til vill gæti flutningur með fiugvéium
komið til greina. Gætum við þar lært af
réynslu Norðmanna og annarra þjóða í því
efni, en einmitt þessa dagana fara fyrstu til-
raunirnar fram. Sennilegt er, að verðmætari
fisktegundir mætti flytja til stórborga Evrópu,
ef heppileguf flugvélakostur fengist og hafið
væri samstarf um fiskflutningana milli út-
gerðarmanna, frystihúsanna og annarra aðila,
sem rutt gætu brautina fyrir slíluim viðskipt-
um. Þess leið þarf að athuga, með því að lík-
indi eru til, að einmitt nú mætti fá flugkost
fyrir lágt verð, þar eð um offramleiðslu á
flugvélum hefur vcrið að ræða á ófriðarár-
unum, miðað við þarfirnar á friðartímum.
Tilraunin er vel þess vcrð, að hún vcrði gerð,
og ef til vill liggur þarna lausn flutninga á
-verðmætum vörum í framtíðinni.
Evrópumarkaðurinn getur orðið mjög-mik-
ill og að sama skapi öruggur, og vafalaust
má auka hann verulega frá því, sem var á
úrunum fyrir striðið. Til þess að svo megi
verða, þarf að kenna þjóðum Mið-Evrópu og
Suður-Evrópu ncyzlu fisks, en slíkri neyzlu
eru þessar þjóðir allsendis óvanar eins og sak-
ir standa. Meðan bjargarskortur er ríkjandi í
úlfunni, má telja sennilegt, að þjóðirnar séu
fúsari til að taka upp nýjungar í matarhæfi,
æn reynist aftur tregari til slíks, er nægjanlegt
rverður um venjulegar neyzluvörur. Alla þessa
möguleika verður að athuga gaumgæfilega,
<f forða á allsherjar hruni íslenzkra atvinnu-
vega og viðskipti við meginlandið verður að
laka upp strax og þess er kostur, hvernig
svo semýslíkum viðskiþtum verður við komið.
u.
Astæðan fyrir þéssari söfn-
un er sú, að Ráiiða Kfóssin-
um hafa Ijorizt átakanlegar
skýrslur um ástándið í Mið-
Evrópu, og liann þar a'ð auki
verið hvattur fil þess af
Rauða Kross-stofnunum cr-
lendis.
Eingöngu meðalalýsi.
Fé því, sem. nú safnast,
verður aðeins varið til
kaúpá á meðalalýsi, en við
Islendingar erum sú þjóð, er
framleiðum mcst af því, að
tiltölu við aðrar þjóðir. Söfn-
un þcssi, ef að gagni á að
koma, verður að ganga skjótt
—- og þeir, er vilja styðja
þe 11 a ma n núða rmálef ni,
verða að bregða við fljótt og
vel. Nú fara í hönd þeir mán-
uðir, sem verða hungruðu
fólki i Mið-Evrópu einna erf-
iðastir, en það eru mafz og
apríl. Rauði Krossinn hefir
því ákveðið, að láta söfnun
þessa aðcins standa til 20.
þ. m., og trevstir því, að all-
ir, er vilja leggja citthvað af
mörkum, bregði fljótt við,
svo að hægt vcrði að koma
því, er safnast, nægilega
fljótt á ákvörðunarstað.
•
Um 4 lönd að ræða.
Þau lönd, sem aðallega
þarfnást hjálpar og áætlað cr
að rcyna að veita aðstoð, eru:
Austurríki, Pólland, Tékkó-
slóvakía og Þýzkaland. Ilcf-
ir verið ákveðið að deila því,
cr kcypt verður af lýsi, jafnt
á milli þessara landa. 1 því
skyni hefir verið leitað til
manna, -sem hafa: tjáð sig
fúsa til þcss að hjálpa og ver-
ið sett á laggirnar fjársöfn-
unarnefnd, sem á að aðsloða
Rauða Ivrossinn. Þessir menn
eru í nefndinni: Ásgeir Þor-1
steinsson f ramkvæmdarst j.,
Bggert Kristjánsson stprkjnn.
Ásgeir Stefánsson framkv,-
stjóri, Hafnarfirði, Kjartan
Thors framkv.stj., Einar 01-
geirsson alþm., Loftur
Bjarnasen útgerðarmaður,
Sveinn Benediktsson útgcrð-
armaður, Valtýr Blöndal
Vilhjáhnur Þór
Finnbogi Guð-
útgerðarm., og
Sigurðsson yfir-
við R. K.'-stofnanir erlendis
úm fýrirgreiðslu til þess að
koma méðalalýsinu á áfanga-
stað og líefjr hvarvetna féiig-
ið góðar undirtektir.
Lúðvig Guðmundsson
skófastjóri mun og einnig að-
stoða Iv.K.I. meðan á söfn-
uninlii sténdur, en hanp liefir
starfað í þágu hans áður, eins
og nienn iiiuna og ferðazt á
végum Ijans víða um Mið-
Evrópu.
Sigufður Sigurðsson,
bérklayfirlæknir, sem skýrði
blaðamönnum l'rá því er hér
hefir verið sagt, óskaði þess,
að blöðin aðstoðuðu Ratiða
Krossinn við söfnunina mcð
því að taka á móti fégjöfum,
er bærust þeim. Einnig verð-
ur allan tímann tckið á móti
gjöfum í skrifstofu Rauða
Kross íslands í Hafnarstræti
Ávarp frá R.SC.i.
Skíðaferð. Eg brá mér upp í Hveradali á sUíði
í fyrradag. Eg var búinn að lesa í
Vísi að skíðasnjór væri þar upp frá, svo að
mér datt í hug að reyna hann. Eg befi ekki kom-
ið á skíði i fjölmörg ár og var enginn skiða-
garpur áður, svo að menn mega trúa því, að eg
var ekki bnrðugur. En maður varð að reyna að
bera sig mannalega innan pni alla þessa garpa,
sem þarna voru og léku listir sinar. En það geta
lieldur ekki allir verið listamenn i þessu efni
frekar en öðru og það bæri sannarlega ekki
míkið á hinum Jeiknu, ef ekki væri hægt að
bera þá saman við okkur klaufana. Svo að þcir
standa eiginléga í hcilmikilli þafckarskuld við
okkur.
*
Lítill Snjór var lítill til fjalla, fannir aðeins í
snjór. sumum brekkum og á jafnsléttu stóðu
þúfnakollar viðast upp úr snjónum.
Harðfenni var víðast og færi ekki gott, sizt fyr-
ir klaufana. Þótt úrkomur Jiafi verið miklar fyrr
i velur hafa hlýindin jafnframt verið svo mikij,
að um snjókomu hefir óviða verið að ræða, að
minnsta kos.li hér sunnanlands. Virðist þessi
vetur ætla að verða mjög snjóléttur, ef svo
lieldur áfram sem Jiingað til og nú er hann
byrjaður að rigna enn á ný.
Skíðamótin Nú fara* skíðamótin að nálgasv.
nálgast. Skíðafólkið okkar hér sunnan-
lands verður að fara að æfa sig, en
til þess þarf snjó, mikinn snjó. Hann var svo
litill um Iielgina og skíðabrekkurnar svo fáar,
að við lá, að hver flæktist þar fyrir öðrum. Og
þá er alltaf byrjað á að bölva okkud klaufunum.
Við verðum að vona og biðja forsjónina um að
gefa skiðamönnunum okkar góðan snjó — fljótt,
í snatri og undir eins. Og jafnframt' verðum
við að vona, að bændurnir taki þær óskir ekki
illa upp, þvi að veðnrfarið hefir leikið svo við
þá undanfarið.
Samkv. bréfum og skýrsl-
um, sem stjórn Rauða Kross
íslands hafa borizt frá er-
lendum' Rauða Kross-stofn-
unum, eru nú miUjónir barna
á meginlandi Evrópu í lífs-
hættu stödd vegna klæSleys-
leysis, sjúkleika og’ langvat- £ jJag virðist eitthvað vera farið að kast-
andi fæðuskorts. Er eig'i ann- Íofti. ast i kekki hjá stórþjóð'unum á þingi
að sýnna en að mikill fjöldi1 sameinuðu þjóðanna, sem nú situr á
þessara barna muni verða1 i'ökstólum í London. Klögumálin ganga á vixl
hungurmorða, eða bíða var- ~ ■*“> y«r fr;,n’ffr®i ?*ssa t°,s þcir iíæra
, , . þa a moti yfir framferði Breta. Þetta var byrj-
anleg’t tjon a hedbngði sinni, unjn j ræðum, scm fluttar voru um málið, byrj-
andlegri sem líkamlegri, ef atSi annar aðilinn — fulltrúi Rússa — á því að
bera Bretum á brýn að þeir stofnuðu friðinum
í hættu, en fulltrúi Breta svaraði og sagði á
móti, að það væri frekar frá áróðri Rússa, sem
friðihum stafaði hætta. Þannig standa málin.
bankastj.,
forstjóri,
mundsson
Sigurður
læknir.
Allar deildir samtaka.
Stjórn Rauða Krossins ætl-
ar að leita til allra deilda á
landinu til þess að fá þær til
þess að taka þátt í söfnun-
inni. Mál þctta héfir vcrið í
undirbúningi um skeið og
hefir R. K. staðið í samljandi
ekki berst stórum aukin og
skjót hjálp erlendis frá.
Vér Islendingar framleið-
um hlutfallslega meira en
nokkur önnur þjóð þá vöru,
sem flestu cða öllu .öðru er
líklegri til bjargar þessum
nauðstöddu börnum, en það
er meðalalýsi. Með hæfileg-
um dagsskammti af lýsi, sem
fullnægi bætiefnaþörfinni og
einnig bætir að verulegu leyti
úr feitmetisskortinum, nægir
ein flaska af lýsi einu barni
í nálega tvo mánuði.
Enda þótt stjórn Rauða
lu’oss Islands sé það ljóst,
að Islcndingar liafa nú. þeg-! saklaus
ar látið allmikið fé af hendi
rakna til hjálpar erlendum
þjóðum, telur hún sér skvlt
að beita sér fyrir því, að enn
vcrði gert betur, ef verða
mætti til þess að bjarga
mörgum bágstöddum börn-
um frá sjúkdómum eða
dauða.
Stjórn Rauða kross Islands
vill því beina eindregnum til- ar’
mælum til allra Islendinga,
að þeir e.nn leggi nokkurt fé, Stríðs-
af mörkum, til kaupa á með-
alalýsi, sem sent verði hið
fyrsta til Mið-Evrópu og út-
hlutað meðal þurfandi barna,
í samráði við Rauða kross-
stofnanir viðkömandi landa.
Til þess að hjálpin komi
að sem mesturn ög beztum
Framh. á 6, síðu
öglæsileg Þetta er óglæáileg byrjun á starfi
byrjun. þeirrar samkundu, sem ætlað er að
leggja grundvöllinn að stofnun þeirri,
scm á að sjá svo um, að þjóðir heimsins geti
lifað í sátt og samlyndi í framtíðinni. Vissulega
var ekki við öðru að búast en að ýmis .vanda-
mál yrðu tekin þar til meðferðár, enda er stofn-
unin til þess gerð að leysa þau mál, sejn luinna
að valda friðslituni eða gera sambúð þjó$anna
erfiða og hættulega. En hitt geliji; mönnúm’ ekki
dulizt, að ekki er sáma hvérnig málflúfnjngi er
beitt á slíkri samkllndú.
Sekur eða Það er alvarleg ásökun á hendur
þjóð, að hún stofni friðinum í hættu.
Það vérður vitanlega hlutverk ör-
yggisráðsins að ákveða, hver sé.sekur í málinu
— af hverjum hætta stafar með þeim ráðstöf-
unum, sem bann liefir gert i landi sinu eða ulan
jiess, en ásakanir einar um það, gera það ekki.
En þær hleypa illu blóði i menn og gera sam-
starfið á engan liátt auðveldara og ætli þó að
vera öllum þjóðum kappsmál að auðvelda sam-
vinnuna frekar cn hitt. Ásakanir eru líka bættu-
legastar í byrjun starfs stofnunarinnar, þegar
lnin er óreynd og grunnsteypan varla hörðnuð.
En þetta mál verður eldvigsla þessarar stofnun-
gainan.
Styrjöldinni er lokið, menn eru hættir
að vegast með vopnum, en afleiðingar
styrjaldarinnar má sjá, hvert sem litið
er. En þótt striðið sé búið, eru menn ekki hœttir
að búa tíl styrjaldarsögur — gamansögur um
atvik úr stríðinu. Sú síðasta, sem eg liefi séð,
var í Punch og •hljóðaði svo: Fuglafræðingur
einn hefir 'sagt frá því, að cinu sinni er liann
var að skoða fugla á stríðsárunum, liafi hann
nærri beðið bana af kúlum, sem liermenn á æf-
ingu skutu. Að því er bezt verður séð, hefir
maðúrinn fundið- vélbyssuhreiður 1 ■ •