Vísir - 05.02.1946, Qupperneq 7
Þriðjudaginn 5. febrúar 1946
V 1 S I R
7
Yarðmaður nálgaðist þau hægt.
„Láttu blása í lúðrana,“ sagði herra de Su-
bercase. „Segðu þeim að blása til merkis um
það, að nú eigi allir að hætla að berjast. Við
höfurn gefizt upp. Rardagar hætta nú á stund-
inni. Segðu varðliðinu, að klæðast í sín beztu
einkennisföt. Segðu þeim, að á morgun verði
þeir að líta mjög vel út, því lieiður Frakklands
er í veði.“
Hann gekk á brott og frú de Freneuse fylgdi
á eftir.
„Landstjóri,“ sagði hún, „lieyrðuð þér noldc-
urar fréttir af Afrikusólinnl ?“
„Nei,“ sagði hann þunglyndislega. „Eg ....
eg hafði ekki hugrekki til þess að spyrja þá.“
ÁTTUGASTI OG ANNAR KAFLI.
Hinn 13. október 1710 gekk varðliðið í Port
Royal út úr virkinu í síðasta sinn. Herra de
Subercase stóð við hlið enska yfirforingjans,
horfði á ménn sína ganga fram lijá og ætlaði
síðan að kveðja foringja Englendinga.
Fremstir komu þeir særðu, sem voru bornir
af landnemunum og síðan sjálft varðliðið. Ilerra
de Subercase stóð teinréttur og hermannlegur,
er hann sá glitta í einkennisbúninga í liliðinu á
skíðgarðinum.
Sonur de Villieu geklc í broddi fvlkingar og á
eflir honum komu fánaberarnir. Þarna bar og
að líla de Freneuse yngra og frænda lians og
svo sjálft varðliðið. í allt voru þetta aðeins níu-
tíu og sjö menn.
Mennirnir gengu glaðlega út úr virkinu og
reyndu að vera sem mannalegastir. Einkennis-
búningar þeirra voru fallegir, allir nýuppgerðir.
Allir liöfðu verið önnum kafnir við að koma
þeim í sæmilegt liorf um nóttina og vöktu sum-
ir við það fram á morgun. Þeir heilsuðu land-
stjóranum og enska yfirforingjanum, er þeir
gengu framhjá í áttina til strandar. Herra de
Subercase létti. Nú var allt um garð gengið.
Ilann hafði ekki lítiðlækkað menn sína né mis-
boðið virðingu þeirra.
„Ilvar eru hinir?“ spurði Nicholson.
„Það eru ekki fleiri.“
„Ekki fleiri? Þetta er tæplega eitt hundrað
manns.Y "
„Það er alveg rétt, herra minn, tæpt hundrað.“
„Og yður tókst að halda virkinu í átta daga
með ekki meira liði? Eg ber virðingu fyrir yð-
ur, herra de Subercase.“
De Subercase hneigði sig.
„Eitt skip nægir til þess að flytja varðliðið
til Frakklands,“ sagði Nicholson nú. „Eg hafði
beðið um sex skip til þess. Markinson liðfor-
ingi, segið Trent skipstjóra, að aðeins eitt skip
þurfi til að flytja varðliðið til Frakklands og
að það só bezt að senda Resolute.“
Ilinn ungi liðsforingi heilsaði og gekk á
brott. Herra de Subercase virti franska fánann
fyrir sér, þar sem bann blakti yfir virkinu.
„Eg verð að þakka yður fyrir göfuglyndi
yðar,“ sagði hann við Nicholson. „Nú mun ég
halda til manna minna. En eg þarf að spyrja
yður einnar spurningar fyrst. Þegar þér fór-
uð i gegnum mynnið á flóanum, lenti yður þá
ekki saman við tvö af skipum okkar?“
Nicholson kinkaði kolli.
„Við sökktum þeim,“ sagði hann. „Mér þyk-
ir það Ieiðinlegt, að hjá því varð auðvitað ekki
komizt. Skipbrotsmennirnir hafa verið sendir
til Boston. Það munu verða höfð skipti á þeim
fyrir enska fanga, sem þið hafið í haldi.“
De Subercase setti hljóðan við þessar fréttir.
Síðan spurði hániÍL. 1 i
„Tókuð þér höndum lierra de Bonaventure,
sem stjórnaði Afríkusólinni ?“
Nicholson vék sér að nokkurum liðsforingja
sinna. Einn þeirra varð fyrir svörum:
„Eg held það, herra minn,“ sagði diann.
„Hann var særður. Ilann var settur um borð í
Victory.“
• Um leið og de Subercase leit aftur yfir að
virkinu, sá hann hvar franski fáninn var dreg-
inn niður og sá enski dreginn að liún. Enskur
liðsforingi kom til Nicliolsons og heilsaði að
hermannasið.
„Við getum ekki fundið neinar vistir til þess
að senda með franska varðliðinu til Frakk-
lands,“ sagði hann.
„En’gar vistir,“ sagði Nicholson og leit á de
Subercase, sem brosti.
„Þær gengu algjörlega til þurrðar fyrir tveim
dögum,“ svaraði hann.
- Nicholson beit á vörina. Hann yildi ógjarnan
láta pretta sig, én hann hafði skrifað undir
skilmálana um uppgjöfina og virðing hans fyr-
ir de Subercase jókst við þetta.
„Gefðu skipanir um, að senda eigi eitthvað
af visturn með þeim,“ sagði hann við foringj-
ann, sem sagt hafði lionum þessar fréttir.
Annar liðsforingi kom til þeirra, undrandi
á svipinn:
„Við getum ekki fundið nein skotfæri,“ sagði
hann við Nicholson, „að því undanteknu, að
örfáar hleðsluumferðir eru eftir í einni púður-
tunnunni.“
Nicliolson hnykkti til höðinu og hló dátt.
„Eg býst við, að þau liafi einnig verið geng-
in til þurrðar.“
„Alveg rétt,“ svaraði de Subercase. „t morg-
un voru til þrettán lileðslur. Og þar sem dag-
urinn í dag er þrettándi október, ákváðum við
að skjóta þeim síðustu í Lveðjuskyni. Ef til vill
liafið þér hevrt til okkar. Eftir eru þá aðeins
nokkurar lileðslur, sem liafði verið safnað
hingað og þangað. Þér bjuggust varla við,“
bætti liann við, „að Frakkar gæfust upp á
meðan þeir höfðu skotfæri og matvæli? Ef svo
er, þá liafið þér ekki þekkt okkur vel.“
Á KVÖlWðKVNM
Frambjóöandinn: Óskaðu mér til hamingju, kona
góð. Eg var kosinn.
Frúin (hissa) : Var það? Og heiðarlega?
FrambjóSandinn: Hvérnig í dauðanum gat þér
dottið það i hug.
í bókasafni háskólans í Chicago eru meira en
1,400,000 eintök af bókum.
í Boston er prentari nokkur sem heitir William
Herring og er hann 88 ára gamall. Hann hefir unn-
ið við eitt dagblaðið þar í borg í samfleytt 43 ár.
Sjálfur segist hann vona, að geta unnið þar miklu
lengur.
♦
Hvar er gjaldkerinn?
Hann fór á veðreiðarnar.
Hvað! Á veiðreiðarnar í vinnutímanum.
Já, það var síöasta tækifærið sem hann hafði til
þeSs að láta kassann stemma..
♦
Þessi selskinnskápa er ágæt. En haldið þér að
hún þoli rigningu?
Frú min góð. Hafið þér nokkurn tíma séð sel
með regnhiífí?
Frá mönnum og merkum atburðum:
Mlkill íjallgöngumaður.
Óviljandi varð hann til þcss að spilla skemmtilegrí ■
hvíldarstund, er við mötuðumst i 12.000 feta hæð.(
Óg næst sofnaði hann cr eg hugði hann lialda ríg-
fast í ka'ðalinn, er eg var að höggva holur í ísinn. \
En hann vaknaði fljótlega og viljaþrek hans og;
kapp bilaði ekki, svo að markinu varð náð. Jafnvel
þegar mestu erfiðleikarnir voru að baki og spenn-
ingurinn, neitaði hann að hætta við að klifa sein- '
asta áfangann, þótt grcitt væri að komast niður
til Chamonix.
I niðurlaginu skrifaði hann: !
„Er þetta tindurinn —’Miöfum vér kórónað dágs-;
verkið með að ná markinu? Hversu svalt og kyrrt’
hér er. Við erum ekki haldnir æstri fagnaðarkennd,j
en ánægja, fögnuður, kyrrð býr í huganum og nokk-j
ur furða .... Höfum vér sigrað „óvinina“? Nei, en|
vér höfum sigrazt á oss sjálfum. Höfum vér unnið>
afrek? Það orð hefir enga merkingu hér........AÖ
leitast við að ná markinu og skilja — aldrei hið
síðara án liins — það er lögmálið.“ •
Að leitast við að skilja, það var lögmálið í lífi)
Mallorys. Hvar sem hann var og livað sem liann|
hafðist að, var hann að leitast við að læra, aukaj-
þekkingu sína. 1 Cambridgc átti hann ávallt í.rök-j!
ræðum við sér þroskaðri menn. Þegar hann var
kennari í Charterhouse, reyndi hann sínar eigin
kennsluaðferðir, og það fór mjög í taugarnar á.
kennurum, sem eldri voru en hann. Hann var oft!
uppi í skýjunum, en hann var alltaf að leitast viðj
að komast-upp fyrir þau. !
Það er sérstaklega athyglisvert, að Mont BlancJ
sem cr hæst Alpafjalla, og Evcrest, hæsta fjall heims-í
ins, hafa haft sérstaklega mikil áhrif á líf Mallorys.'
Það voru betri klif-skilyrði í lægri fjöllum, en hjá
Mallóry varð eg ávallt var hins mikla áhuga fyrii-j
að komast eins hátt og komizt varð. Það er hiðf
æðsta, scm náð verður og upplifað í fjöllum. A<ý
komast svo hátt, er að ná þangað, sem maður get-(
ur rctt hönd sína út fyrir mörk jarðar, og þettal
er eins og tákn hins eilíflega leitandi mannsandaj
æ hærra, bendandi lil bæða, eins og turnar kirkn-j
anna.
Evei'est heillaði Mallory eins og Mont Blanc hafði
gert, en á stórkostlegri og hrikalegri hátt.
1 fyrsta leiðangrinum 1921 var til mikils að vinnaj
því að menn vissu þá í rauninni svo nauða’ lítiðf
um Everest .... í þeim leiðangri voru mikilfeng-
legar stundiiysvo sem þegar lindurinn sást i fyrsta
sinn, er skýin greiddust sundur, en eftir 3 mánuði
skrifaði Mallory:
„Hin miklu fjöll eru tilkomumikil á stundumi
Þau eru cins og leiftursýn, en yfirleitt vekja þau|
vopbrigði, og þaU eru langt í frá eins fögur ogf.
Alpafjöllin.“ .... Áður en hann kom aftur, hafðii
.fundizt eina leiðin, scm virtist fær upp á tindinni
Leiðöngrunum tveimur, sem á cftir komu, vcrð-j
ur ekki betur lýst á annan liátt en þann,'að þeirf
hafi verið langvinnt, þreytandi síríð. Mallory, Nor-j
ton og Sommerville komust í 27.000 enskra feta'
hæð, án þess að nota súrefni (oxygen). Mallory var
meinilla við allan súrefnisútbúnað. Það var snar-;
ræði og hugdirfsku Mallorys að þakka, á niðurleiðj.
að öllum flokknum var bjargað frá illum örlögum.’
1 bréfi til vinar síns, David Pye, en bréfið err
skrifað eftir klifið, sagði Mallory:
„Þetta fjall er víti, staður kulda og svika .. . .j
kannske er það brjálæði að fara upp aftur. En ekkij
get eg skorizt úr leik. Klifið var seigdrepandi ... .“j! -
og svo lýsir liann þvi, livernig þá félaga kól á tám
og fingrum, og hinum lamandi áhrifum, sem það|
hafði á hugarfar þeirra.
„Þetta er miklu fremur stríð en íþrótt (sport).
Það, sem bætir um fyrir allt, er að allir í flokknum
eru góðir drengir og félagar. Þess vegna er eg mjög
hamingjusamur, þrátt fyrir allt, sem á móti blæs.ó
1924 fór hann seinasta leiðangur sinn til Everest.!
Honum hafði þá verið boðið starf við Cambridge-j
háskóla, sem honum lék mjög hugur á að fá. En —I
hvernig gat hann skorizt úr lcik? Hann var ekki
lialdinn neinni brennandi löngun til þess að sigr4
í stríðinu við Everest. Hann skrifaði skemmtilegal
lýsingu á viðbúnaðinum, hinni miklu lest leiðang-f