Vísir - 19.03.1946, Qupperneq 7

Þríðjudaginn 19, marz 1946
VlSIR
7
£utnj tfl. fliteA:
27
Þær elskuðu hann allar
„Mafðu engar áhyggjur af þessu, mamma.
Jolm vcrður að reyna að breyta um stefnu
sjálfum sér lil bjargar.“
„El' liann aðcins vildi kvongast aftur, ein-
hverri góðri, trúaðri konu, sem reyndist Pat
litla vei.“
„Ákveðinni konu, sem kann að aga börn,
mundi eg segja. En það er tilgangslaust að ala
slíkar vonir. Jolin liélt að Dorotliy væri engill
og liann mun lifa í þeirri trú og deyja. Kvong-
asl aftui’, eg' lield, að lrann mundi sleppa sér,
vesalingurinn, ef einhver ympraði á slíku.“
En það var nú einmitt um þetta sem Jolrn
var að Imgsa, þar sem bann sat í lestinni á
heimleið frá London.
Alll hafði gengið lionum í móti þennan dag,
«g konan í vinnumiðlunarskrifstofunni, sem
iiafði allt af tckið lionum Iiið bezta, var farin
að vnipra á því að það væri einkennilegt, að
engin stúlknanna, sem liún hafði ráðið til lians,
gat tollað í vislinni. Og þótt hann talaði við
nolckurar stúlkur, sem liöfðu svarað auglýsingu
frá honum, var engin, sem hann taldi hæfa til
þess að taka að sér starfið. Og nú var hann
áhyggjufullur og vonsvikinn.
Móllætið liafði hert liann. Ilann var orðinn
allur annar en liann áður var eftir andlát Do-
rothy. Honum fannst að enginn hefði þjáðzt
scm liann. Hann hafði verið sainvinnuþýður,
skapgóður, borið velvild í brjósti til alls og
allra, en nú var liann orðinn skapillur, þung-
lvndur og trúlaus. Hvers vegna hafði guð lagt
svona þungar byrðar á hann. IJann var að-
eins rúmlega þrítugur, eu hann leit út fyrir
að vera miklu eldri. í andliti hans voru nú
liarðir drættir. Eini sólargeislinn í lifi lians
var Pat litli. Ilann dáðist að honum. Leið aldrei
vel nema í nálægð lians. Og ekki hafði ísabella
sagt neitt nema það sem satt var, um uppeldi
drengsins, þótt hún harðorð*væri. Fyrir kom
að móðir Johns hrcyfði því, að drengurinn
niundi aldrei læra að hlýða, cf alltaf væri verið
að skipta um barnastúlkur, en Jolin svaraði
þá stulllega:
„Eg er ánægður, ef hann lærir að hlýða
mér.“
Hann var svo blindaður, að honum flaug
ekki i hug, að það væri fjarlægast Pat litla að
hlýða honum. -— En svo blindaður var John
þó ekki að hann játaði ekki með sjálfum sér,
að liætta var á ferðum, því að smáatvik liöfðu
komið fyrir, er vöktu liann til umhugsunar,
svo sem þegar Pat lilli fékk blóðeitrun vegna
vanrækslu stúlku, sem álti að gæta hans og
var hælt kominn, og öðru sinni fékk hann ill-
kynjað kvef, af því að honum var leyfl að
hlaupa berfættum í votu grasinu. Þá fór John
að ihuga alvarlega hvað lil bragðs skyldi laka.
Og nú, er hann var á heimleið, gcrði liann
sér ljóst hversu allt var, leit á staðreyndirnar
í sinu rétta ljósi. Og liann vissi vel, i liverju
lionum sjálfum var áfált, að sambúðin við aðra
var orðin erfið eftir það, sem fyrir liafði kom-
ið, og liafði liaft svo mikil áhrif á skapferli
lians. Ef hann hefði verið snauður hefði liann
sennilega lagt hart að sér, unnið sér álit og
lcomið miklu góðu til leiðar, en liann liafði
aldrei þurfl að legg'ja liart að sér, og liafi liann
fyllzt metnaði að vekja á sér alhygli, vegna
Dorotliy, var það úr sögunni. Hann vissi að
hvernig svo sem fyrir lionum færi, yrði vel
séð fyrir þörfum sonar lians, fjárliagslega að
minnsta kosti. Daginn áður liafði læknir hans
sagt við hann:
„Þú þarft að fá góða konu, lil að annast
drengiun. Þú getur ekki gengið honum í
ur stað. Eg veit, að þú hefir ráðið stúlkur til
að annast hann og greitt þeim vel, en það nær
elcki tilganginum —“
Hann liikaði, liorfði á Jolin, sem leit undan,
tók svo í sig kjark og sagði:
„Afsakaðu, að eg segi eins og mér býr í
brjósti, eg held, að .... liefir þér ekki flogið
í liug að kvongast aftur?“
Hann bjóst við, að Jolin mundi rjúka upp,
en liann svaraði þreytulega:,
„Já, það er vist eina lausnin.“
Lækninum létti. Hann ncri saman höndun-
um ánægður á svip.
„Einhverri góðri, skynsamri konu, sem geng-
ur honum í móður stað,“ sagði liann. „Margar
mundu taka þér opnum örmum — og reyn-
ast barninu vel.“
Þarna lalaði hann um luig sér, því að lækn-
inum hafði oft langað til að taka son Jolins
og liirla hann fyrir óþekktina, en lionum fannst
víðeigandi að scgja það, sem liann sagði.
„Eg ælla að hugsa málið,“ sagði Jolin —
og hann var að hugsa uin þelta alla leiðina
heim.
„Einhverja góða, skynsama konu.“ Þetta
virtist ekki freistandi, er liann hugsaði um feg-
urð hínnar látnu konu sinnar. Og aftur kom
beizkjan fram í liuga lians. IIví var liann svo
hart leikinn? Hví var hún frá honuni tekin?
Pað voru næstum finnn ár liðin frá þvi, er
haun kraup á kné við hlið liennar, horfði á
hana í örvæutingu, beið þcss, að liún raknaði
við, þekkti liann, og þegar það loks varð, var
„Pat“ eina orðið, sem heyrðist. Hversu líkt
henni, að nefna nafn sonar þeirra, er hún var
að gcfa upp öndina. Hvað mundi hún liugsa,
ef hún gæli séð þá og heyrt til þeirra nú? Mundi
liún liugsa eitthvað á þá lcið, að liann liefði
gert það, sem hezt var, fyrir son þeirra? Hann
hafði revnt það, en hann vissi, að honum liafði
ínistckizt það.
Það fór hrollur um Jolin Morland, er liann
hugsaði um tillögu læknisins, cn ef velferð
drengsins krafðist þess, var ekki uin annað að
ræða, en aldrei yrði jiað lijónaband nema að
nafninu. Aldrei myndi nokkur kona koma i
stað Dorothy. Hann gæti aldrei elskað neina
konu nema Dorothv, aldrei lifað ástalífi með
ncinni konu framar.
Bifreiðin beið lians við járnbrautarstöðina
og cins og vanalega spurði hann bifreiðarstjóra
sinn um Pat, og liann svaraði cins og vanalega,
að drengnum liði vel.
Alltaf sama spurningin og alltaf sama svarið
og alllaf eins. John Morland létti stórum, er
liann varð þess vísari, að elckert hafði komið
Joe Louis, heimsmeistari í þungavigt í hnefa-
leik, hefir grætt meira en tvær milljónir dollara á
hnefum sínum.
♦
Ef eg sker sneið af nautakjöti í tvennt og sker
sí'ðan livom helming fyrir sig í tvennt, hvað hefi
eg þá?, spurði kennnarinn.
Fjórðung, svaraði Villi litli.
Ágætt. En ef eg sker þá hluta eiin einu sinni i
tvennt?
Attunda hlut.
Gott. En ef eg sker þann hlut i tvennt?
Sextánda hlut.
Rétt. En ef -eg sker það enn einu sinni í tvennt ?
Þrítugasta og annan hlut.
Ágætt. En ef eg skæri þann 'hlut í tvennt? Hvað
Kjöttægju, svaraði Villi litli, sem var orðinn
óþolinmóður á þessum spurningum.
Frá mömmm og merkum atburðum:
HINIR ÖSIGRANDL
för Mikolajczyk til Moskvu, höfðum við heldur ckki
frétt.
Við höfðum vopn og vistir til sjö daga í mesta
lagi, en við reiknuðum með því, að bandamenn
okkar fleygðu vistum og skotfærum til okkar úr
flugvélum, en live mikið þeim tækist að koma til
okkar, var ekki hægt að segja um. Eina vonin til
þess að þessi uppreistartilraun okkar heppnaðist,
var að hefja hana á réttu augnabliki. Við urðum
að vera viss um að rauði herinn væri kominn
inn i horgina innan vilui frá upphafi upreistar-
innar.
Jankowski lagði fyrir herforingjaráðið margar
spurningar varðandi áætlunina, og er hann liafði
kynnt sér allar aðstæður til lilitar, sagði hann: „Er
þá ekki bezt að byrja nú þegar.“
Eg sneri mér að Monter ofursta, en hann stjórn-
aði Varsjár-deild heimahersins, og sagði: „Klukkan
fimm á morgun héfjum við Varsjár-uppreistina.“
Eg hafði ákveðið þennan tíma eftir langa um-
liugsun. Ivlukkan finun var umferðin langmest og
því auðveldast fyrir meðlimi lieimahersins að kom-
ast til ákvöðrunarstaða sinna, án þess að Þjóðverja
grunaði nokkuð, og auk þess var ekki farið að
dimma klukkan fimm, en eitt mikilvægasta atriðið
fyrir okkur var að ná sem flestum af stöðvum Þjóð-
verja áður en myrkrið skall á.
Daginn eftir, er eg var á leiðinni til herráðsfund-
ar, mætti eg þúsundum meðlima heimahersins, sem
voru á leið til fyrirfram ákevðinna stöðva. Voru
þetta bæði konur og karlar og flest mjög ungt fólk.
öll báru þau böggla eða töskur, og vasar þeirra
voru úttroðnir af handsprengjum. Nokkrir voru
með léttaJ’ vélbyssur undir frökkunum. Það var
ekki laus.t við að eg væri áhyggjufulluh um að Þjóð-
verjarnir, sem voru á sífclldu sveimi um borgina,
veittu þessu eftirtekt og kæmust þannig að fyrir-
ætlunum vorum.
Ennþá hafði þó ekkert komið fyrir og {>ólsku her-
mcnnirnir hröðuðu sér til stöðva sinna. Sem virki
í uppreisninni höfðu verið valin ýms hús, sem voru
nærri varðstöðvum Þjóðverja, flest öll hornhús x i<V
aðalgötur borgarinnar, og önnur lnis, er voru nærri
hernaðarlega mikilvægum stöðvum.
Meðlimir lieimahersins fóru iun i húsin, hringdu
dyrabjöllunni og sýndu lnisráðanda skjal, undir-
ritað af herráðinu, er veitti þeim aðgang að hvaða
luisi sem var. Alstaðar var vel tekið á móti lier-
mönnunum og veittu liinir óbreyttu borgarar þeim
alla þá hjálp, sem þeri gátu í té látið. Til frekari
varúðar var þó settur vörður við aðaldyr sérhves
húss.
Hermennirnir báru livít og rauð bönd á liand-
leggnum og var það fyrsta augljósa merki þess, að
pólskur her hefði verið skipaður af nýju. I fimm ár
höfðu Pólverjar beðið þessarar stundar, og í dag
klukkan fimm stundvíslega var ekki lengur þörf
á leynilegri andstöðu, því baráttan var þá orðin
opinber.
A mínútunni fimm opnuðust þúsundir glugga i
borginni og skothriðin dundi á stöðvum þeim, er
Þjóðverjar höfðu á valdi sínu. Óbreyttir borgarar
hröðuðu sér inn í húsin, en heimaherinn þusti út
á göturnar og hóf aðalárásina.
A fimmtán mínútum logaði öll borgin í bardög-
um. öll umferð — ökutæki og gangandi fólk —
stöðvaðist, og ein mikilvægasta samgöngumðistöð
Þjóðverja — Varsjá -— lokaðist. Orustan um Var-
sjá var hafin!!!!
1 borginnni AVola, en þar voru herráðsstöðvar
ökkar, byrjuðu bardagar 45 mínútum fyrr en
annarstaðar. Þessi útborg var að mestu leyti verk-
smiðjubyggingar og var hernaðarlega séð mjög
mikilvæg, vegna þess að um hana lágu vegir allir
og járnbrautarlínur frá Varsjá til Vestur-Póllands.
Eg komst ekki inn i aðalstöðvar okkar í Kamler
verksmiðjunum, fyrr en eg liafði sýnt skilríki mín.
Kamler liðsforingi og eigandi verksmiðjanna, var i
varðskýlinu og tilkynnti hann mér að 33 menn af
varðliði aðalstöðvanna væru mættir en liinir væru
á leiðinni. Allir meðlimir varðliðsins voru verka-
menn i verksmiðjunum og þckktu þar hvern la’ók
móð- • hefSi eg þá ?