Vísir - 22.03.1946, Blaðsíða 2

tt
V I S I R
“—!----
Mi eeiM^ii
Ferðasjóður fyrir
íslenzka rithöf-
unda.
10.000 kr. þegar í
sjóðnum frá h.i.
Norðra.
Um þessar mundir er verið
að stofna sjóð, sem á að
styrkja íslenzka rithöfunda
íil kynnisferða um Norður-
lönd.
Það er danski rithöfund-
nrinn, Kelvin Lindemann,
sem liefir ákveðið að verja
rillaunum sinum fyrir þýð-
ingarrétt bókanna, „Þeir
áttu skilið að vera frjáisir''
(kom út s. 1. ár hjá Norðra
li.f.) og „Huset med det
grönne Træ“ (í prentun lijá
Norðra), til að stofna sjóð
]>enna.
Lindemann hefir áður
stofnað samskonar sjóði
fyrir ritliöfunda af hinum
Norðurlandaþ j óðunum, en
jnarkmiðið er að stuðla með
þessu að aukinni kvnningu
norrænu þjóðanna.
Norðri liefir ákveðið að
ij'reiða 15 af hundraði af
tmdvirði bókanna til sjóðs-
ins, en að auki ætlar forlag-
ið að gefa honum allan hagn-
tið af sölu „Huset med dcl
grönne Træ“. Hefir forlagið
|>egar innt af liendi ÍO.(KK)
lcróna fyrirframgreiðslu og
<er það stofnfé sjóðsins.
Innan skamms mun verða
isamin reglugerð fyrir sjóð-
inn. Hann mun verða
geymdur í Kaupmannahöfn,
eins og hinir fvrri sjóðir,
sem K. Lindemann liefir
stofnað. Stjórn Jians verður
skipuð þrem mönnum, tveim
Íslendingum og cinum
Dana.
Hér er á döfinni mikið
menningarmál, sem alla ís-
lendinga varðar og mega
|>eir vera hinum danslca rit-
iiöfundi, svo og' stjórn Bóka-
ú tgáfunnar Norðra li.f., þaIcIc-
látir fyrir þennan myndar-
Íega sjóð, sem í framtíðinni
snun geta orðið íslenzkum
íilhöfundum að miklu liði.
Tvær bækur fyrir
húsmæður.
Wfoiisufnvði utf wnuwtn-
t>lti isfm*öi.
JVýr reyfuri.
Saratoga heitir spennandi
reyfari, heppileg bók fyrir
|>á, sem leita léttra lestrar-
efna í tómstundum síniun.
Bókin er þéttsett með smáu
letri og um 130 bls. að stærð.
Lestrarefnið er mjög mikið,
enda er bókin i stóru broti.
Isafoldarprentsmiðja h.f * gaf
Lókina út.
Frú Kristín Ólafsdóttir
læknir hefir skrifað tvær
gagnmerkar bækur, ætlaðar
konum, sem ísafoldarprent-
smiðja hefir nýlega gefið út,
Bækur þessar eru „Heilsu-
fræði handa húsmæðrum“ og
„Manneldisfræði lvanda hús-
mæðrum“.
„Heilsufræði handa hús-
mæðrum“ kenuir hér út í
annaiTÍ útgáfu. Þessi bók
fjallar um hið helzta varð-
andi heilbrigði, sem íslenzkar
konur varðar. Er gert ráð
fyrir l>\í, að bókina megi
I bæði nota sem handbók á
heimilum og við heilbrigðis-
fræðslu námsmeyja í hús-
mæðraskólum og öðrum sér-
skólum kvenna.
Höfuðefni ritsins fjallar
um kynferðislíf kvenna,
barnsburð og sængurlegu,
meðferð ungbarna, heilsu-
samlega lifnaðarhætti og
heilsuvernd, helztu sjúkdóma
er húsmæður varðar,
heimahjúkrun, og hjálp í við-
lögum. Loks er atriðisprða-
skrá aftast i bókinni.
Á bók sem þessari, sem
konur geta grípið til sem
handbókar, var mikil þörf, og
þeim mun fremur sem lnin
er skrifuð af gagnmenntuð-
um lækni. Hér er allt tekið
til meðferðar sem líklegt
þykir að kunni að koma fyr-
ir í daglegu lífi kvenna, varð-
andi heilsu þeirra og heilsu-
vernd, og því gerð ágæt skil.
Þess má geta að bókin cr
prýdd fjölda mynda, og þ.
á. m. nokkurra litmynda og
frágangur bókarinnar góður.
Hin bókin „iManneldis-
fræði handa húsmæðrum“, er
hliðstæð þeirri fvrri að því
leyti að báðar eru samdar
með það fyrir augum að vera
notaðar við kennslu í hús-
mæðraskólum, en jafnframt
sem handbækur í heimahús-
um.
Hver sú húsmóðir sem
hefir kynnt sér Manneldis-
fræðina til hlýtar ætti að
yera orðin nokkurru fróðari
a eftir um kröfur manneldis-
fMeðinnar um fullgilt fæði
og heilsusamlegt mataræði.
Bókin leiðbeinir matmæðrum
hvernig þær eiga að sann-
prófa næringargildi og lioll-
ustu hvers einstaks réttar
og hvernig þær eiga að velja
efni til matseldar, bæði með
tilliti til fæðutegundar og
magns.
Manneldisfræðin hefst a
efnafræðilegum inngangi en
fjallar síðan um efnasam-
bönd fæðunnar, meltingu,
bruna, næringarþörf, kjarn-
fæðú, fæðutegundir, geymslu
matvæla, matvælaeftirlit,
verð á matvöru, töflur og
útreikninga og loks er í henni
atriðisorðaskrá. I bókinni er
talsvert mynda og taflna og
annar frágangur liliðstæður
og á „Heilsufræðinni“.
Báðar ofangreindar bækur
cru fjársjóður fyrir verðandi
húsmæður þessa lands. Og i
sambandi við gjafasið þann,
sem helzt hér í sambandi við
fenningar, má benda fólki á
að bækur frú Kristínar Ólafs-
dóttur læknis eru tilvaldar til
fenningargjafa handa stúlk-
um.
sagnasöfn.
Nýlega eru komin á mark-
aðinn þrjú þjóðsagnasöfn,
sem ísafoldarprentsmiðja
h.f. gefur öll út í framhalds-
útgáfum, en það eru Rauð-
skinna, íslenzkir sagnaþætt-
ir og þjóðsögur og Frá yztu
nesjum.
Rauðskinnuhefti það, sem
kom út að þessu sinni, er
síðasta liefti 2. bindis. Síra
Jón Thorarensen hefir safn-
að sögum og sögnum í Rauð-
skinnu og skrásett margar
þeirra sjálfur. Rauðskinna er
nú orðin tvö bindi og má
telja hana í röð betri þjóð-
sagnasafna okkar.
Veigamesta frásagan í
þessu siðasta liefti er Villa á
Eyvindarstaðaheiði eftir
Pálma Hannesson rektor.
Arinars eru í heftinu frásög-
ur ýmislegs eðlis og efnis, en
aftast er nafnaskrá fyrir allt
seinna bindið.
„Islenzkir sagnaþættir og
þjóðsögur", sem Guðni Jóns-
son hefir safnað eru einnig
orðin tvö myndarleg bindi,
og er þetta nýútkomna hefti
siðasta hefti 2. bindis. Helztu
og viðamestu frásagnirnar í
heftinu eru „Sagnir af Ófeigi
ríka í Fjalli.“ „Diðrik og
Sigríður í Ráðleysu“, „Sagn-
ir um Guðrúnu Andrésdótt-
ur frá Miðbæ“, „Sagnir Jóns
Afrikufara“, „Þættir af Hjör-
leifi sterka“ og „Eftirlit á
Landmannaafrétti 1936“. —
Aftast í lieftinu, sem alls er
yfir 180 bls. að stærð, er
nafnaskrá vfir 2. bindið.
Skýrir Guðni frá þvi, að í
næsta hefti muni birtast
ýmsar merkilegar sagnir,
sem Þórður Sigurðsson á
ÍU'Í
Tannstöðum hefir safnað og
ná sumar þeirra allt frá byrj-
un 18. aldar.
„Frá yztu nesjum“ er safn
vestfirzkra fræða og þjóð-
sagna, sem Gils Guðmunds-
son safnar. Ilafa áður komið
út tvö bindi, og lcemur hér
hið þriðja fyrir almennings-
sjónir. Veigamestu greinarn-
ar í þessu bindi eru um
Vatnsfjörð og Vatnsfirðinga,
Frá Skúla-málum, Um sira
Eirík á Stað og æll lians og
síðan ýmsar aðrar fræðilegs
eða þjóðsögulegs eðlis. I
þessu bindi er nafnaskrá yfir
öll þrjú bindin.
Þetta safn Gils liefir náð
miklum vinsældum og mun
þar í framtíðinni að fá
glöggar myndir og góðar
heimildir úr menningarlifi
og sögu Vestfirðinga fvrr og
siðar.
Ilýjar bækur.
Bók fyrir
untjttr síúiiiur
„Beverley Grey í, III. bekk“
heitir nýútkomin bók fyrir
ungar stúlkur. Höfundur
bókarinnar heitir Clarie
Blank, en Ivristmundur
Bjarnason íslenzkaði. Bóka-
útgáfan Norðri h.f. gaf út.
Sagan gerist í heimavist-
Föstudaginn 22. marz 1946
arskóla og segir frá lífi og
brellum ungra stúlkna. Ber
margt á góma; sagan er viðr
burðarík, spennandi og fjör-
lega skrifuð og þarf ekki að
efa, að liún verður vinsæl
meðal ungra stúlkna liér,
einkum þeirra, sem eru á
líku reki og söguhetjurnar.
Skrtepu-
skitiiiju ntj
ttörur sötjur
„Skræpuskikkja og aðrar
sögur“ heitir nýútkomin
barna- og unglingabók, sem
síra Friðrik Hallgrímsson
hefur búið undir prentun, en
Halldór Pétursson listmálari
teiknaði í hana myndir. —
Bókaverzlun Sigfúsar Ey-
mundssonar g-af bókina út.
Síra Friðrik Hallgrímsson
er kunnur að því að segja
skemmtilega frá. Hann er
uppáhald barnanna, þegar
hann kemur fram í útvarp
eða á öðrum vettvangi til
þess að segja þeim sögur. Og
síra Friðrik kann frá mörgu
að segja, hann kann fjölda
ævintýra utan úr heimi,
hann veit um fjölda sann-
sögulegra atburða, sem eru
spennandi og skemmtilegir,
eins og það væru ævintýri,
og hann kann þá list, að færa
hversdagslegustu atvik í
Frh. á 6. siðu.
Tvær nýjar
Vasaiítgáfubækur
komu í bókabúðir bæjaríns í gær.
9 tfcphagmj IW9
áframhald af hinum framúrskarandi
skemmtilegu ævmtýrum Waverleys gamla
og vma hans, og segir frá mörgum spenn-
andi atburðum í bardögum við herskáa
Indjána og óþjóðalýð í „vilta vestrinu".
Kaflarnir heita: 1. Indíáninn og hvíti
maðurinn. 2. Barnsránið. 3. Sléttan í ljós-
um Ioga. 4. Árásin á búgarðinn. 5. FuII-
trúi forsetans.
Lesið allar bækurnar, í vopnagný.
Wa^hlauAi AafliAœrtiýmHginK
æsandi saga um víðtækt samsæri, sem
stjórnað er af hættulegum og slyngum
glæpamanni, sem enginn veit nafn á, ekki
einu sinni nánustu samstarfsmenn hans.
Ungur maður kemst af tilviljun á snoðir
um samsærið, og tekur sér fyrir hendur
að ljósta upp um það. Síðan hefst bar-
átta upp á líf og dauða og frá úrslitum
hennar er sagt í sögulok.
Lesið hinar vinsælu Vasaútgáfubækur! ;
Ytisu ú itjtífun
Hafnarstræti 19.
íí- vd-mr > i TUllc;-". j i i-.;,» . -in,: • i j u.;, i;;:
BÍlfi )'d
;tl; '■